#Ukraina

Wszystko wskazuje na to, że choć „100 dni Trumpa” nie doprowadziło do zawieszenia broni, zbliża się nowa konsolidacja Zachodu z większą rolą Europy i bardziej pragmatycznym Kijowem.

O bezpieczeństwie mówi się w polityce dużo, o odporności – nadal za mało.

Gdy Trump demontuje Amerykę, a Putin już zaciera ręce, każdy Polak, który sieje nienawiść do Ukrainy, robi dokładnie to, czego chce Kreml.

W kolejnym odcinku „Bloku wschodniego” rozmawiamy o regionie, w którym koncentrują się przyszłe konfrontacje największych światowych graczy, i przybliżamy możliwe obszary współpracy i konkurencji Rosji i nowego państwa Europy Wschodniej, czyli trumpistowskiej Ameryki.

Tak długo, jak długo świat nie odejdzie od zależności od paliw kopalnych, Rosja i reżim Putina będą doskonale sobie radzili – mówi Aleksandr Etkind, autor książki „Rosja kontra nowoczesność”.

Ostatecznie wojna to brud i śmierć, a to coś więcej niż fałszywy profil na Tinderze. Kinga Dunin pisze o spektaklu „Spy girls”.

Kolonizowani w XIX wieku przez zaborców, mogliśmy być dumni z tego, że kiedyś byliśmy kolonizatorami.

Prezydenci umówili się na amerykańsko-rosyjski mecz w hokeja, ale Putin będzie mógł w spokoju oglądać hokeja dopiero wtedy, gdy zniszczy Ukrainę.

Wiele już powiedziano o złu pełnowymiarowej napaści Rosji na Ukrainę w lutym 2022 roku. Pierwiastek antysemicki został jednak niedoszacowany.

Domaganie się wdzięczności czy to od Ukraińców, czy wobec Stanów Zjednoczonych jest w istocie sposobem na zniszczenie tam powstrzymujących agresję.

Turcy mają długą historię konfliktów z Rosją, ale nie podchodzą do niej jak Polacy – z eksponowanym resentymentem czy wrogością. Traktują ją raczej jak rywala, wobec którego czują respekt, ale też mają świadomość własnej siły – mówi historyk Mateusz Chudziak.

W odpowiedzi na duże zapotrzebowanie na drony i ich pilotów obie strony konfliktu rosyjsko-ukraińskiego wdrożyły innowacyjne (i kontrowersyjne) rozwiązania.

Ponieważ Rosja jest od jakiegoś czasu państwem, gdzie praktycznie nie ma wolnych mediów, „Przechwycone” są jedną z nielicznych okazji, by zapoznać się z rosyjskim punktem widzenia na wojnę.

Takie są kobiety – lepsze od mężczyzn i mądre inaczej. Ale to akurat wiedzieliśmy z poprzednich książek Twardocha.

W obliczu rosyjskiej agresji na Ukrainę i rosnących zagrożeń na wschodniej flance NATO Polska musi zadać sobie pytanie: czy rezygnacja z min przeciwpiechotnych, narzucona przez traktat ottawski, nadal leży w naszym interesie?

Koniec finansowania organizacji prowadzonych przez kobiety w Ukrainie przełoży się na więcej ofiar wojny i większą skalę problemów po jej zakończeniu.

Trump i Vance, flirtując z narracją Kremla, upokorzyli Zełenskiego. Ten jednak nie ustąpił, a jego riposty poruszyły ukraińskie społeczeństwo, skutkując wzrostem poparcia.

Podczas piątkowego spotkania w Białym Domu prezydent i wiceprezydent USA zaatakowali prezydenta Ukrainy.

Ukraina, stając wobec perspektywy podpisania umowy kolonialnej rodem z minionych wieków, w dodatku po trzech latach wojny, musi odmówić. Inaczej stanie się spustoszałym, upadłym państwem, zamieszkanym tylko przez duchy i tych, którzy nie mieli jak uciec.

Od brutalnego kazania J.D. Vance’a w Monachium miną wkrótce dwa tygodnie, a europejskie elity wciąż sprawiają wrażenie, jakby je ktoś zamienił w zawstydzone słupy soli.

Rozmowa z Bogdan Avramenko, który kieruje działaniami Polskiej Misji Medycznej w Ukrainie.

Orbán i Fico to zdrajcy, ale ich potencjał jest znikomy. A Europa ma na stole rozwiązanie – musi tylko przypomnieć sobie o swojej sile.

Nikt nie chce końca rozlewu krwi tak bardzo jak Ukraińcy. Jednak jak nikt inny nie zamierzają się oni poddawać. Choć nie mają złudzeń, nie stracili nadziei.

Paulina Małochleb rozmawia z Jonathanem Littellem o jego najnowszej książce „Kłopotliwe miejsce”.

W obliczu chaosu wywołanego decyzjami Donalda Trumpa, dotyczącymi wojny w Ukrainie inicjatywę próbuje przejąć Emmanuel Macron. Czy Paryż zdoła pokierować Europą w nowej rzeczywistości geopolitycznej?

Nie zgodzę się z tym, że Europa w sprawie Ukrainy jest bezczynna. To narracja, którą narzucają nam Amerykanie – mówi Aleksandra Kozioł, analityczka Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych.

Zmiana amerykańskiej polityki w stosunku do wojny w Ukrainie jest w rzeczywistości wymierzona nie w Ukrainę, ale w samą Europę, w jej emancypacyjne dziedzictwo.

Czy J.D. Vance obraził wszystkich wystarczająco, żeby liderzy UE podczas spotkania w Paryżu podjęli skuteczne działania?

Na naszych oczach spełnia się czarny scenariusz dla Ukrainy, a jeśli nie nadleci żaden czarny łabędź, to będzie to również czarna przyszłość dla Europy.

W powietrzu wisi wysunięte przez Putina w 2021 roku żądanie powrotu do zimnowojennego podziału stref wpływów – a zatem wycofanie się NATO z całej Europy Wschodniej.

W kampanii prezydenckiej jest mowa niemal o wszystkim, tylko nie o racjonalnej polityce bezpieczeństwa.

Czy ONZ się rozpadnie, a prawo międzynarodowe przestanie funkcjonować? I co powinna zrobić Europa? Rozmawiamy z Piotrem Burasem, dyrektorem Warszawskiego Biura Europejskiej Rady Spraw Zagranicznych.

System rosyjskiej propagandy i jego siłę uosabia Dmitrij Miedwiediew – pozorny radykał, zdolny odwrócić poglądy o 180 stopni, niczym puste naczynie do napełnienia dowolną treścią – mówi Katarzyna Kwiatkowska-Moskalewicz.

Po wstrzymaniu przez Trumpa finansowania programów USAID o przetrwanie walczą m.in. ukraińskie NGO-sy świadczące pomoc humanitarną. Gruzja zaostrza represje wobec mediów i protestujących, a w Rosji spekuluje się o sukcesji Putina i przygotowaniach do nowej wojny.

Widzę ludzi, którzy każdego ranka wstają i zamiatają chodnik, idą do pracy, sprzątają gruz. To jest ich sposób na przetrwanie.

Zapis rozmowy, jakiej prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski udzielił dziennikarzom TVN24, Onetu, „Rzeczpospolitej” i Sławomirowi Sierakowskiemu z Krytyki Politycznej.

W środę Polskę odwiedził Wołodymyr Zełenski. Wywiad z prezydentem Ukrainy przeprowadzili dziennikarze TVN24, Onetu, „Rzeczpospolitej” i Sławomir Sierakowski z Krytyki Politycznej.

Kiedy widzisz bezmiar cierpienia wywoływanego przez Rosjan, dzieci bez rąk i nóg, zmienia ci się optyka. Popychanie nas w tej sytuacji do pokojowego dialogu odbieram jako akt przemocy – mówi ukraińska filozofka Olha Mukha.

Można się spodziewać, że prezydencję węgierską i polską połączy chęć budowy „twierdzy Europa”.

W latach dziewięćdziesiątych w świadomości mieszkańców Donbasu ukształtował się stereotyp, zgodnie z którym nagłe pogorszenie dobrostanu było rezultatem ogłoszenia niepodległości przez Ukrainę.

Rozmowa z Denisem Kazanskim, dziennikarzem śledczym i wideoblogerem, współautorem książki „Jak Ukraina traciła Donbas”.

Patriarcha moskiewski Cyryl twierdzi, że nie ma potrzeby obawiać się broni jądrowej, bo chrześcijanie nie boją się końca świata.

Pod koniec 2024 roku obie strony konfliktu rosyjsko-ukraińskiego są wycieńczone, ale struktura glinianego kolosa pseudoimperium Putina chwieje się w posadach. Pozostaje pytanie – czy przyjdzie Trump i go przewróci, czy wyciągnie do niego dłoń, ratując od upadku?

Zanim trafią do Rosji – a potem na front w Ukrainie – młodzi Jemeńczycy słyszą, że dostaną 2,5 tys. dolarów miesięcznie plus 10 tys. dolarów premii, do tego szansę na rosyjskie obywatelstwo. To przyprawia o zawrót głowy.

Putin czuje się silny, prowokuje Zachód. Jeśli wkurzy tym Trumpa – spekulują niektórzy – wybuchnie walka kogutów, na której Ukraina może tylko skorzystać.

Ulicka zawsze miała kłopoty z władzą, także tą współczesną, była np. podejrzana o „homoseksualną propagandę”, sprzeciwiała się od początku wojnie w Ukrainie i w 2022 roku wyjechała do Berlina, a w Rosji ma zakaz publikacji.

Co jak co, ale ponuro grozić i nakładać bezwzględne sankcje to Trump potrafi.

Rosja zajmuje się zabawą w nuklearne straszaki, a w wielu miejscach świata nie można już swobodnie oddychać na ulicy.

Marci Shore rozmawia z ukraińskim pisarzem, tłumaczem i eseistą Jurijem Prochaśką o konieczności studiowania rosyjskiej kultury dla lepszego zrozumienia zła.

Ponad połowa Ukraińców chce zakończenia wojny tak szybko, jak to możliwe. Do ustępstw bardziej skłonne są ostrzeliwane niemal codziennie południe i wschód kraju, znacznie mniej – względnie spokojny zachód.

Nagrody zostaną przyznane po raz pierwszy od 2015 roku, a zwycięzców poznamy podczas gali zaplanowanej na 26 listopada.

Chcemy pokazać, że patriotyzm może mieć inkluzywny wymiar – mówi Krzysztof Ruciński, założyciel Związku Strzeleckiego im. Kazimierza Pużaka.

Z Serhijem Płochim, historykiem, autorem książki „Rosja–Ukraina. Największe starcie XXI w.”, rozmawiamy o roli wojny w Ukrainie w kształtowaniu nowego globalnego ładu.

W mołdawskim referendum niewielką większością głosów, ale jednak, wygrała opcja proeuropejska. A to oznacza, że konstytucja zostanie zmieniona. Zostanie do niej wpisany cel, jakim jest przystąpienie do UE.

Ukraińcy wiedzą, skąd są wystrzeliwane pociski, które burzą ich miasta. Ale nie mogą odpowiedzieć, bo zabronił im tego Joe Biden.

Problem z polityką pamięci czy polityką historyczną w relacjach polsko-ukraińskich ostatnich lat sprowadzał się właśnie do tego, że nie było zaufania.

W Ukrainie powstają nie tylko filmy o wojnie, ale też sporo filmów o latach 90. i dorastaniu w tamtym czasie – to tendencja, którą obserwowaliśmy już przed wojną – mówi Martyna Lach, organizatorka Ukraina! Festiwal Filmowy.

Paulina Siegień i Wojciech Siegień rozmawiają o politycznym klinczu w trójkącie Izrael–Rosja–Iran z drą Agnieszką Bryc, politolożką specjalizująca się w sprawach bliskowschodnich.

Zawsze trzeba być oddzielonym przynajmniej dwiema ścianami od potencjalnego wybuchu. Ale przy bezpośrednim uderzeniu nie robi to oczywiście żadnej różnicy – mówi nam Nazar, ukraiński tatuażysta.

W cyklu „Rosja zabrania wszystkiego” tamtejsze władze właśnie wzięły na celownik quadrobing. To ciekawe hobby, łączące w sobie zabawę i aktywność fizyczną, polegające na przemieszczaniu się na czterech „łapach” i naśladowaniu ruchów zwierząt.

W podcaście rozmawiamy z Romanem Kabaczim – historykiem, doktorem filozofii w zakresie historii najnowszej, naukowym współpracownikiem Narodowego Muzeum Historii Ukrainy w II Wojnie Światowej.

Co robią Ukraińcy, by przetrwać w ekstremalnych warunkach.

Rozmowa z Wojciechem Konończukiem, dyrektorem Ośrodka Studiów Wschodnich.

Tym razem to nie boty, ale prawdziwi Amerykanie rozpowszechniają w sieci prorosyjskie i antyukraińskie treści.

Miałam nadzieję, że po wygranych wyborach rozpocznie się debata o tym, jak w demokratycznej Polsce widzimy przyszłość Europy. Jak dotąd się jej nie doczekałam.

Ruszamy z drugim sezonem podcastu „Blok wschodni”, który prowadzą Paulina Siegień i Wojciech Siegień.

W tym roku wychowanie obywatelskie i patriotyczne jest na drugim miejscu wśród priorytetów edukacyjnych MEN, zaraz za zdrowiem. Zarzut, że wychowania patriotycznego jest za mało, uważam za nierozsądny – mówi sekretarzyni stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej Joanna Mucha.

Ukraińcy odcinają się od „barbarzyńskiej” Rosji. Widać to po sposobie traktowania jeńców wojennych, a ostatnio również po tym, jak przeprowadzana jest i komunikowana tzw. operacja kurska – mówi Maria Piechowska, analityczka ds. Ukrainy.

Chociaż znalazłem się w niezwykle przyjaznym środowisku wśród całej milionowej armii, po tym, co tu zobaczyłem, moja motywacja do ochrony kraju została poważnie nadwątlona.

Domaganie się wyłączenia własnej grupy zawodowej z reżimu sankcyjnego, jak czyni w swoim tekście Bilewicz, jest brakiem solidarności z osobami, których sankcje dotykają boleśnie i bezpośrednio.

Pamiętajmy, że Rosja cofa się wyłącznie wtedy, kiedy stoi na skraju katastrofy. W tym przypadku tą krawędzią może być przegrana wojna, utrata terytorium i kryzys gospodarczy – mówi Agnieszka Bryc, doktorka nauk o polityce.

W setną rocznicę wprowadzenia Lex Grabski granie na strachu przed obcymi przez tych, którzy do bycia spadkobiercami międzywojennego nacjonalizmu nie aspirują, to nie najlepszy omen.

W zachodniej Ukrainie nie da się odczuć, że wojna trwa, choć na każdym kroku widać rannych kombatantów, którzy przechadzają się po ulicach w asyście warkotu generatorów.

Kibole Legii idą ręka w rękę z myśliwymi, których Kosiniak-Kamysz zaprosił do obrony granic, z rolnikami lejącymi gnojówkę na widok muzułmanów, z posłami, którzy przegłosowali dekryminalizację strzelania.

Kiedy byłam w Waszyngtonie, to podkreślałam, jak wielkim luksusem jest nie wiedzieć, kto będzie następnym prezydentem. Białorusini takiego luksusu niestety nie mają – mówi Swiatłana Cichanouska.

Odwiedzenie Ukrainy to sposób na wsparcie mieszkańców ogarniętego wojną kraju – niekoniecznie najlepszy, ale niewątpliwie jeden z.

Wizytę Wołodymyra Zełenskiego w Warszawie oraz jej konsekwencje podsumowuje Wojciech Konończuk, dyrektor Ośrodka Studiów Wschodnich.

Strzeżmy się gołębi pokoju, bo mogą one zadać cios całemu Zachodowi. Ufajmy Ukrainie.

Jesteśmy w Polsce dość zgodni co do tego, że potrzebujemy Ukrainy przewidywalnej, demokratycznej i stabilnej. A to może jej zapewnić jedynie wejście do UE – mówi Elżbieta Kaca, analityczka programu Unia Europejska w Polskim Instytucie Spraw Międzynarodowych.

Assange zrobił to, co należało, i zapłacił za to wysoką cenę. Zapoczątkowane przez niego dzieło muszą teraz podjąć inni.

Nowa ustawa o uchodźcach wojennych z Ukrainy brzmi, jak gdyby politycy czerpali wiedzę z lokalnego bazarku – albo z rosyjskiej dezinformacji.

W 2016 roku 60 proc. ankietowanych przez Kijowski Międzynarodowy Instytut Socjologii negatywnie postrzegało społeczność LGBT+, w 2022 roku było to już tylko 38,2 proc., a w 2024 roku – 32,1 proc.

O wojennym sukcesie, jaki odnosi ukraińska kolej, w dużej mierze zadecydował jej postkomunistyczny charakter. Ale problemów nie brakuje.

Rozmowa z Natalią Pużajło, zastępczynią burmistrza miasteczka Kurachowe, która opowiada o życiu w społeczności na linii frontu.

„Centralnie o Wschodzie” – tak brzmi dewiza podcastu „Blok wschodni”, który prowadzą Paulina Siegień i Wojciech Siegień.

Decyzje ukraińskich władz raczej nie zaspokoją głodu sprawiedliwości. Doprowadzą za to do pogłębienia alienacji Ukraińców żyjących za granicą.

Do 2018 roku ukraińskie kobiety, które utorowały sobie drogę do walki jako snajperki lub strzelczynie moździerzowe, oficjalnie w papierach pozostawały kucharkami lub urzędniczkami. Czy nowe przepisy o kobiecych jednostkach zmienią ich status w armii?

„Centralnie o Wschodzie” – tak brzmi dewiza podcastu „Blok wschodni”, który prowadzą Paulina Siegień i Wojciech Siegień.

Nie będzie wyzwolenia od okupacji, dopóki nie zakwestionujemy liberalnego porządku międzynarodowego i samej formy państwa narodowego.

„Scenariusz koreański” da Putinowi czas, by zebrać siły do następnego ataku. Tym razem na terytorium NATO – mówi Siergiej Miedwiediew w rozmowie z Jakubem Majmurkiem.

Co dla mieszkańców dzisiejszej Ukrainy oznaczały postanowienia unii lubelskiej i dlaczego spór o Wołyń między Królestwem Polskim a Wielkim Księstwem Litewskim trwał aż 150 lat? Łukasz Saturczak rozmawia z ukraińską historyczką Natalią Starczenko.

Obywatele nie mają poczucia, że ich głos ma jakiekolwiek znaczenie. Nie wierzą też, że to od działań rządów zależy ich przyszłość.

Maile z podobnymi pogróżkami w maju 2019 roku przyszły także do polskich szkół.

Chcą zginąć za swój kraj niczym bohaterowie wielkiej wojny ojczyźnianej.

W obliczu braków kadrowych żołnierskie pensje w Ukrainie zostały zwiększone. Względnie wysokie wynagrodzenie żołnierzy nie wszystkim się jednak podoba.

Ukrainki rozglądają się po Europie i widzą, że kobieta nie musi być służącą. Uczą się szacunku do samej siebie – mówi Tamara Złobina, ukraińska feministka.

Gdy Kosiniak-Kamysz, Mata, córka króla keczupu albo wnuk barona jogurtów mówią, że czas oddać krew za ojczyznę, przypomnijcie sobie Tuwima i rżnijcie karabinem w bruk ulicy. Wasza jest krew, a ich jest nafta.

Wojenne porzekadło głosi, że „nie ma dobrych Rosjan”, a w dosadniejszej wersji – „dobry Rosjanin to martwy Rosjanin”.

W najnowszym odcinku podcastu „Blok wschodni” prowadzący pytają Nedima Useinowa, politologa i aktywistę, członka Światowego Kongresu Tatarów Krymskich, o to, dlaczego Krym wciąż jest politycznym i wojennym łupem.

Za pomocą Ukrainie głosowali w Kongresie wszyscy demokraci i połowa republikanów. 61 mld dolarów pomocy czeka już tylko na zatwierdzenie przez Senat.

Słowacy udowadniają, że o kraju nie powinni świadczyć jego rządzący, ale obywatele.

Przez bardzo długi czas polska i rosyjska hegemonia nie chciały nawet dopuścić istnienia ukraińskości. Łukasz Saturczak rozmawia z historykiem Danielem Beauvois.

Każde działanie „poza i ponad kwestiami humanitarnymi” karmi zbrodniczych tyranów.

Mamy ludzi, mamy know-how, ale nie ma państwa. To, jak pomoc uchodźcom organizowana jest teraz, dwa lata po wybuchu pełnoskalowej wojny w Ukrainie, powinno nas niepokoić.

Przywódcy europejskich państw wykazują zdumiewający brak poczucia palącej konieczności działania.

„Wojenne zagrożenie pokazuje marność spraw materialnych i wywołuje potrzebę sensu, którego dostarcza kultura, sfera ducha” – mówi nestor ukraińskiej socjologii Jewhen Hołowacha.

„Centralnie o Wschodzie” – tak brzmi dewiza podcastu „Blok wschodni”, który prowadzą Paulina Siegień i Wojciech Siegień. O państwach, które leżą na wschód od Polski, chcemy mówić centralnie, bo uważamy, że tam dzisiaj decyduje się przyszłość Europy i demokracji.

Każdy dzień blokady granicy to mniej pocisków artyleryjskich w ukraińskim arsenale – mówi Edwin Bendyk.

Nie dokucza nam niemoc, a przeciwnie: wszechmoc. Tyle że nigdy nie umiemy przewidzieć konsekwencji naszych działań.

Jeśli nie chcecie słyszeć, jak nad waszymi głowami przelatuje pocisk S-300, zróbcie wszystko, by zwiększyć wsparcie dla Ukrainy.

Nasilenie konfliktów zbrojnych nie jest dziś przypadkiem, ale trendem. Nie ma widoków na ich deeskalację w nieodległej przyszłości.

Ewentualna przychylność dla głosowania przez obcokrajowców w wyborach samorządowych będzie zależna od stosunku polskich mieszkańców wobec ich ukraińskich sąsiadów.

Donald Tusk przepowiada wojnę. Straszy, mówi prawdę czy uprawia polityczną grę?

„Centralnie o Wschodzie” – tak brzmi dewiza podcastu „Blok wschodni”, który prowadzą Paulina Siegień i Wojciech Siegień.

Łatwość, z jaką zamach został przeprowadzony, a także bezradność i opieszałość służb były tak widoczne, że w debacie natychmiast powstało kilka scenariuszy tego zamachu.

„Działamy dalej” – pisała rzeczowo na Instagramie, jakby nie robiła nic, za co rosyjskie władze mogłyby ją ukarać.

Nikt nawet nie próbuje odpowiedzieć na pytanie, co trzeba by zrobić, żeby ukraińska produkcja rolna nie doprowadziła do załamania rolnictwa w Unii.

Kinga Dunin czyta „Drabinę” Eugenii Kuzniecowej i „Ja, która nie poznałam mężczyzn” Jacqueline Harpman.

Rdzeniem emocjonalnym niemieckiego podejścia do Rosji jest strach przed drażnieniem niedźwiedzia czy też pewien rodzaj nieśmiałości.

„Centralnie o Wschodzie” – tak brzmi dewiza podcastu „Blok wschodni”, który prowadzą Paulina Siegień i Wojciech Siegień.

Podczas wojny kobiety i dziewczęta stają się ofiarami agresji, bojowniczkami, aktywistkami, uchodźczyniami i samotnymi matkami.

Granicyzacja oznacza całkowity prymat idei szczelności granicy, przedkładany ponad obowiązuje prawo, przy jednoczesnym unieważnieniu rzeczywistości dziejącej się po drugiej stronie granicy.

Czy świadomość zagrożenia za strony Rosji przyniesie społeczne poparcie dla bardziej zdecydowanych działań wspierających Ukrainę?

Ukraińców najbardziej bolą obrazki wysypywanego zboża. Uderzają w pamięć o Hołodomorze, wielkim głodzie urządzonym w latach 30. XX wieku przez wierchuszkę ZSRR.

Rolnicy nie tylko nie wydają się podatni na prawicową demagogię, ale sprawiają wrażenie nieufnych wobec wszystkich próbujących im mówić, co mają robić.

W przypadku protestów rolników nacjonalizm nakłada się na nierozpoznany do końca interes klasowy. Korporacje dosięgnąć trudno, zboże z wagonów wysypać łatwiej.

O państwach, które leżą na wschód od Polski, chcemy mówić centralnie, bo uważamy, że tam dzisiaj decyduje się przyszłość Europy i demokracji.

Dziś w Ukrainie jest dużo mniej optymizmu niż jeszcze rok temu. Im dalej na wschód, tym mniej nadziei, że wojna szybko się zakończy.

Rozmowa Dawida Krawczyka z Tomaszem Szerszeniem, eseistą, antropologiem kultury i artystą wizualnym.

Dwa lata od rozpoczęcia pełnoskalowej agresji Rosji na Ukrainę Dariusz Gzyra wraca do tematu pozaludzkiego wymiaru wojny.

Czy naprawdę tak trudno zrozumieć, także politykom obecnego obozu rządzącego, że w tej rozgrywce chodzi o coś więcej niż o cenę tony pszenicy?

Rozmowa z Justyną Gotkowską, wicedyrektorką i jednocześnie szefową Zespołu Bezpieczeństwa i Obronności w Ośrodku Studiów Wschodnich.

Brytyjscy prawicowi populiści mogą namieszać w najbliższych wyborach. Kosztem Ukrainy.

Dotąd Zachód pomagał Ukrainie z ociąganiem i opóźnieniami. Nie uchroniło to Europy przed byciem postrzeganą przez Rosję jako strona w tej wojnie, przyczyniło się natomiast do przejęcia przez agresora inicjatywy na froncie po paśmie ukraińskich sukcesów.

Wypłata wstrzymanych na razie miliardów dla Węgier zależy tylko od tego, czy rząd węgierski zajmie się zgłaszanymi wobec niego zastrzeżeniami i podejmie oczekiwane przez UE kroki – pisze Géza Jeszenszky, były szef MSZ Węgier.

Po wybuchu pełnoskalowej wojny, kiedy Ukraina otrząsnęła się z szoku, jej armia zaczęła wykorzystywać tureckie drony Bayraktar, które okazały się skuteczną bronią. W Ukrainie powstawały piosenki wychwalające bayraktary, a w Litwie czy w Polsce organizowano wielkie publiczne zbiórki na ich zakup.

Dziennikarze śledczy nagrani podczas imprezy firmowej pod Kijowem przeprowadzili dochodzenie we własnej sprawie. Potwierdziło ono, że z wolnością mediów w Ukrainie jest problem.

Krytykowanie globalnej dominacji USA nie czyni Rosji ani trochę bardziej postępową i mniej groźną dla mieszkańców jej sąsiednich państw.

Rok 2024 jest dla połowy świata rokiem wyborów – do głosowania uprawnione są aż 4 miliardy ludzi. To też potęguje niepewność.

Czy to nie czas, żeby pomyśleć o mediach w kontekście bezpieczeństwa? O tym, że dla bezpieczeństwa kraju są tak samo strategiczne jak kraby i pielęgniarki?

Już co trzecia osoba w Ukrainie może się zmagać z problemami zdrowia psychicznego: depresją, lękiem czy zespołem stresu pourazowego.

„Centralnie o Wschodzie” – tak brzmi dewiza podcastu „Blok wschodni”, który prowadzą Paulina Siegień i Wojciech Siegień. O państwach, które leżą na wschód od Polski, chcemy mówić centralnie, bo uważamy, że tam dzisiaj decyduje się przyszłość Europy i demokracji.

Nie minęło jeszcze 100 dni rządów Roberta Ficy, a sytuacja między Słowacją a Ukrainą staje się coraz bardziej napięta.

Rosyjskie służby uwięziły tysiące zwykłych Ukraińców i Ukrainek. Czy jest jeszcze dla nich jakaś nadzieja?

W pierwszym odcinku podcastu „Blok wschodni” gościmy Piotra Andrusieczkę, korespondenta „Gazety Wyborczej” w Kijowie, który od czasu Rewolucji Godności na miejscu śledzi ukraińską transformację i wojnę z Federacją Rosyjską.

Rozmowa z Jackiem Kluczkowskim, dyplomatą, który w czasie pomarańczowej rewolucji w 2004 r. kierował grupą urzędników odpowiadających za międzynarodowe mediacje z władzami Ukrainy.

Skoro nad Wisłą nastąpiła zmiana władzy, na co liczyła Ukraina, to wydawałoby się, że znów rzucimy się sobie w ramiona – a tu psikus.

Strategia UE wobec wojny w Ukrainie jest oparta na trzech filarach. Już wszystkie się chwieją.

O planach na politykę zagraniczną i komunikacyjną nowego rządu rozmawiamy z Pawłem Kowalem, przewodniczącym Komisji Spraw Zagranicznych.

Skrajna prawica właśnie przegrywa w Polsce, ale nie w całej Europie, nie w USA i nie na świecie. Przyszły rok nie będzie spokojny.

У Карті Варшавяка ми розмовляємо про наш досвід життя в столиці та суб’єктивно рекомендуємо актуальні культурні заходи та місця, які варто відвідати. Ведуть подкаст Павло Луговий і Вєра Попова.

Wygląda na to, że USA albo będą musiały zaakceptować wchłonięcie Tajwanu przez Chiny, albo jeszcze bardziej ograniczyć swoje zaangażowanie w Ukrainę.

У Карті Варшавяка ми розмовляємо про наш досвід життя в столиці та суб’єктивно рекомендуємо актуальні культурні заходи та місця, які варто відвідати.

W ciągu 30 lat Ukraina straciła ponad 13 milionów mieszkańców. Potem przyszła pandemia i rosyjska inwazja.

Jeśli zgodzimy się, że Ukraina jest słabsza od Rosji, to znaczy, że cały Zachód jest słabszy i organicznie niezdolny, by stawić Rosji czoła. A w to trudno mi uwierzyć.

Rozmowa z Marią Piechowską, analityczką ds. Ukrainy w Polskim Instytucie Spraw Międzynarodowych.

Postulat „nigdy więcej wojny” przepadł już na zawsze. Ale pragnienie wspólnego europejskiego obywatelstwa wciąż jest aktualne.

Wracasz do siebie albo jedziesz na wojnę z Ukrainą – przed takim wyborem mają być stawiani migranci, którzy utknęli w Rosji w drodze do Unii Europejskiej.

У Карті Варшавяка ми розмовляємо про наш досвід життя в столиці та суб’єктивно рекомендуємо актуальні культурні заходи та місця, які варто відвідати.

Polityka PiS zmieniła oczekiwania obywateli wobec państwa – i byłoby fatalnie, gdyby państwo miało się z tej umowy wycofać.

W środę amerykański Senat zatrzymał ustawę o pomocy dla Ukrainy. „Ameryce grozi w tej chwili kompromitacja globalna” – mówi Piotr Łukasiewicz.

Wznowienie dyskusji o akcji „Wisła”, jak wiadomo, natychmiast pociągnie za sobą wznowienie dyskusji o zbrodniach na Wołyniu i oskarżenia, że Ukraina nie ekshumuje zwłok zamordowanych, na co strona ukraińska odpowie, że zajęta jest grzebaniem ginących teraz żołnierzy.

Po inwazji Rosji na Ukrainę mieliśmy dużo szczęścia, że zepsuty pisowski zegar przez chwilę wskazywał właściwą godzinę. Ale to szczęście musiało się szybko wyczerpać.

Czy Rosja wjedzie czołgami do Polski i czy polska armia powinna pójść bombastyczną ścieżką wytyczoną przez ministra Błaszczaka? Rozmawiamy z Marcinem Ogdowskim.

W trakcie kampanii unikano trudnych tematów, żeby nie powiedzieć o jedno zdanie za dużo, a po wyborach rząd PiS nie chciał się tym zająć. Po co na odchodnym psuć sobie wizerunek, skoro niewygodny problem można zostawić następcom?

Państwa globalnego Południa, podobnie jak ich mieszkańcy, nie darzą poparciem ani Zachodu, ani jego przeciwników. Wolą wybierać opcje, które w danej chwili są dla nich korzystne.

Filmy są zaledwie kolejnym artefaktem w całej gamie produktów – wspomnień, komiksów, filmów podróżniczych, teledysków – znanych jako Wagnerverse.

Przygotowane przez redakcję Magazynu Kontakt „Pamiętniki Uchodźcze” to 25 historii napisanych w pięciu językach przez osoby pochodzące z sześciu krajów. Prezentujemy dwa z nich.

W czasie trwania naszych badań nad językiem pogardy wobec mniejszości w polskiej polityce często doświadczałyśmy poczucia niemocy. Bezradności. Tego typu wątpliwości praktycznie nas nie opuszczały i nie opuszczają cały czas.

Teraz pojawi się pewnie nacisk na Polskę, by dołączyła do strefy euro. Uważam, że powinniśmy być zainteresowani tą perspektywą – mówi Piotr Buras.

Nowa wojna w Strefie Gazy wywołała geopolityczny kryzys, którego następstwa mogą sięgać dalej niż wojna w Ukrainie.

Za cztery dni na Lwów spadną rakiety, odwet za atak dronami w Moskiewskim City. Będziemy już wtedy w Brodach, u kresu pogranicza.

Oficjalne stanowisko Ukrainy dyktują pragmatyczne względy dyplomacji. Ale społeczeństwo obywatelskie nie musi milczeć wraz ze swoim rządem.

Niektóre ukraińskie feministki uważają, że równouprawnienie w mobilizacji powinno iść dalej, a kobiety powinny być powoływane do wojska tak samo jak mężczyźni – podobnie jak działa to w Izraelu.

У Карті Варшавяка ми розмовляємо про наш досвід життя в столиці та суб’єктивно рекомендуємо актуальні культурні заходи та місця, які варто відвідати.

Kobiety czują się zrezygnowane, dojechane, wkurwione, zmęczone, nie czują, że politycy w ogóle je reprezentują, uważają, że politycy to kłamcy – mówi Ania Pięta z Inicjatywy Wschód.

15 жовтня Польща обирає 460 депутатів та 100 сенаторів на наступні 4 (якщо доживемо) роки чвар, афер та загального інтелектуального зубожіння однієї з найважливіших гілок влади у польській політичній системі.

Andrzej Duda najwyraźniej zadbał, by ta informacja nie przedostała się do mediów przed debatą wyborczą w TVP. Wtedy Mateusz Morawiecki nie miałby się po co pokazywać w studiu.

Przyjazna wszystkim polityka migracyjna jest korzystna dla całego kraju i nie tylko – mówią nam aktywistki z Fundacji STUS, organizatorki symbolicznych wyborów parlamentarnych dla osób migranckich.

„Tłumaczę dzieciom, że trzeba przedkładać sferę społeczną nad osobistą”. Ukraińska lekarka wojskowa mówi o wojnie i nadziejach na przyszłość.

Gdy na przełomie XIX i XX w. ukraińskie środowiska polityczne zaczęły podnosić hasło niepodległości, napotkały na opór ze strony polskiej. Aspiracje Ukraińców znalazły jednak zrozumienie pośród polskich socjalistów.

Ukraińscy eksperci i publicyści zgodnie twierdzą, że kryzys to efekt uboczny polskiej kampanii wyborczej, w której obecny rząd walczy o przetrwanie. I że najlepiej ten okres perturbacji w polskiej polityce wewnętrznej przeczekać, nie dolewając oliwy do ognia.

PiS wykonuje radykalny zwrot w polityce wobec Kijowa dlatego, że trochę więcej ludzi zadeklarowało oddanie głosu na Konfederację.

W Rosji mamy do czynienia z jedynym w swoim rodzaju połączeniu kultu śmierci z kultem pieniądza.

Piotr Łukasiewicz w rozmowie z Jakubem Majmurkiem tłumaczy, co oznacza ujawnienie planów obrony przez Mariusza Błaszczaka w szczycie kampanii wyborczej.

W walce na śmierć i życie takie drobnostki jak „kto zaczął?” okazują się nieistotne.

PiS nie zrobił nic w sprawie tranzytu zbóż z Ukrainy z tej prostej przyczyny, że destabilizacja rynku i pogorszenie sytuacji polskich rolników są mu zwyczajnie na rękę.

Najohydniejsze trolle powyłaziły z najciemniejszych odmętów internetu. Wśród nich był oczywiście Zbigniew Ziobro.

Polskie szkoły stały się wielokulturowe jak nigdy wcześniej. Ale ministra Czarnka nie obchodzi integracja ani stan psychiczny dzieci.

Problem Europy bierze się z niechęci do przyznania, że w Ukrainie właśnie trwa ludobójstwo.

I zanim jeszcze ruszyłem w drogę, wiedziałem, co na mnie czeka w kraju ogarniętym wojną, ponieważ kiedy raz tego doświadczysz, zostaje to w tobie na zawsze.

Hymn Ukrainy wykonuje Alyona Omargaliyeva. Za jej plecami, w narożniku, stoi Usyk. Wielu osobom płyną łzy po policzkach. Śpiewają cicho, przez ściśnięte gardło.

Według Światowej Organizacji Zdrowia na skutek wojny 9,6 miliona osób w Ukrainie może cierpieć z powodu depresji, stanów lękowych, zespołu stresu pourazowego, choroby dwubiegunowej czy schizofrenii.

Czy białoruski satrapa był po prostu słupem, który został zmuszony przez Kreml do wystąpienia w roli mediatora i przygarnięcia do siebie toksycznego aktywu, jakim są, czy raczej byli wagnerowcy? Czy wiedział, że Prigożyn musi zginąć?

Ośmioro kandydatów Partii Republikańskiej rywalizowało o to, kto za rok stanie do wyborów prezydenckich. Kandydat najważniejszy się nie pofatygował.

Podczas gali wyróżnienia dostali znani w Polsce i za granicą aktywiści, przedstawiciele świata sportu, kultury, biznesu, mediów.

Czas wojny pokazuje, jak trudne do rządzenia społeczeństwo tworzą Ukraińcy. Na początku widać było konsolidację społeczną wobec państwa, dziś wraca krytycyzm.

W tak długiej i skomplikowanej operacji, przy linii frontu rozciągniętej na tysiąc kilometrów, błędy i taktyczne porażki są nieuniknione, ale to nie znaczy, że Ukraina przegrywa wojnę.

„Pracownicy dworca w Przemyślu w naszej obecności mówili, że niepełnosprawni i Romowie nie są tu mile widziani”.

W więzieniu mówiono nam, że Ukrainy już nie ma. Że zachodnie regiony włączono do Węgier i Polski, a Odessa, Chersoń, Charków i Mariupol to już Rosja – mówi Julia Matwiejewa, sędzia z okupowanego Mariupola, która spędziła siedem miesięcy w rosyjskim więzieniu.

Ján Mazák, 46-letni mieszkaniec słowackich Koszyc, tak mocno uwierzył w rosyjską propagandę, że o mało nie przypłacił tego życiem.

Po agresywnej kampanii wyborczej, wymierzonej m.in. w biurokratów z Brukseli, Meloni chętnie odwiedza europejskich przywódców, próbując udowodnić, że nie taki diabeł straszny.

Jakaś część samotnych Polaków dobierze się w pary z Ukrainkami. Ale nie dzięki grupkom matrymonialnym na fejsie.

Polski rząd gotów jest zniweczyć wysiłek społeczeństwa, który mógł i wciąż może stać się fundamentem wieloletniej przyjaźni między narodami.

Можемо, а не мусимо. Не можемо не могти, бо не могти = не бути ліпшим. 8 годин роботи, потім тренажерка, …

Igor cały dzień patrzył, jak dom matki, stojący blisko wody, powoli się w niej zatapia. „Mamo, pomidorów zapomniałaś podlać” – żartuje, wskazując na wystający spod wody dach.

Aktualne napięcie to nic innego niż walka o miejsce na obrzeżach czeskiego społeczeństwa.

Власний дім. Квартира у новобуді чи соціалістичній панелі 70-х років. Сеґментний будинок на передмістях, смартхаус, таунхаус, мікроапартамент, мікроінвестиція, мікродім для …

Radosław Sikorski w rozmowie z Michałem Sutowskim mówi o szczycie NATO w Wilnie, scenariuszach dotyczących końca wojny w Ukrainie i odpowiada na zarzuty z „Resetu”.

Ukraińskie muzea z terenów okupowanych przez Rosję działają dziś w sieci i otwierają wystawy za granicą.

Z Justyną Gotkowską, wicedyrektorką Ośrodka Studiów Wschodnich, rozmawiamy o wnioskach płynących ze szczytu NATO w Wilnie.

Dlaczego USA i Niemcy zabuksowały w sprawie członkostwa Ukrainy w NATO? O kilku głównych powodach pisze Paulina Siegień, sprawdzając też, czy szczyt w Wilnie wywołał reakcje w Moskwie.

Większość Ukraińców nic nie wie o wydarzeniach wołyńskich i antypolskiej akcji UPA, bo toczyła się ona na okupowanych przez Niemców terenach II Rzeczypospolitej.

Аборт може бути тобі потрібен — сьогодні, завтра, за рік, колись, ніколи. Аборт — це вибір. Аборт — це медична …

Twierdzenia, jakoby pomoc wojskowa dla Ukrainy napędzała tylko zyski zachodnim korporacjom, to modelowy przykład wyparcia.

Odczucia i postawa bohaterki „Za plecami” nie są mi obce. Jednocześnie nasz naiwny i wygodny, indywidualistyczny pacyfizm musieliśmy sobie ostatnio przemyśleć.

Ukraina jest jednym z nielicznych państw uznających ekobójstwo za zbrodnię. Ale prawo międzynarodowe takiej kategorii nie zna.

O buncie Prigożyna i nie najlepszych perspektywach dla szefa Grupy Wagnera rozmawiamy z Piotrem Łukasiewiczem, byłym dyplomatą wojskowym i cywilnym, ekspertem ds. obronności.

Prigożyn na pewno nie jest niezależnym graczem, tak nie działa system polityczny w Rosji. Musi mieć potężnych patronów na Kremlu. Czy wciąż działa na ich polecenie? Czy oznacza to wyczekiwany rozłam w rosyjskich elitach?

To bardzo smutne, ale o wiele łatwiej zaprowadzić neutralność klimatyczną w całkowicie zniszczonym mieście niż przerobić miasto nienaruszone.

Republikanie muszą zwalczać demokratów na każdym froncie, więc nowa amerykańska prawica broni teraz Rosji.

Nie trzeba używać bomb, by zdestabilizować jakiś kraj. Można odciąć lub zatruć wodę. To właśnie robi obecnie Rosja.

Jeszcze zanim zaczął się konflikt w Donbasie, Ukraina stała się nowym domem dla dziesiątek, a może setek rosyjskich skrajnie prawicowych radykałów, którzy w swojej ojczyźnie byli represjonowani.

To nie są dobre wieści po długim weekendzie, kiedy pewnie część z was czyści jeszcze grille po smażeniu bakłażanów i sera halloumi. Ale pamiętajmy, że nasze wsparcie dla Ukrainy, nawet najdrobniejsze, się liczy i pomaga mierzyć ze skutkami wojennej tragedii.

Każde ukraińskie miasto, które wciąż broni się przed najazdem wroga, jest dziś twierdzą graniczną Europy. Bo nie ma już dokąd uciekać.

Z Piotrem Łukasiewiczem, ekspertem ds. wojskowości, rozmawiamy o skutkach wysadzenia przez Rosjan tamy w Nowej Kachowce.

Po pierwsze, uznaję konieczność obrony ukraińskiego społeczeństwa przed putinowską agresją. Po drugie, przegrana wojna przybliży upadek reżimu i uważam, że trzeba w tym procesie uczestniczyć zarówno słowami, jak i czynami.

Raz w tygodniu dostaniecie od nas podsumowanie najważniejszych wydarzeń połączone z przeglądem prasy z Ukrainy, Rosji i Białorusi.

W Ukrainie aborcja jest dostępna bez podawania przyczyn do 12. tygodnia ciąży, a w aptekach można dostać środki wczesnoporonne. Spotkanie z realiami krajów należących do Unii Europejskiej było dla kobiet i dziewcząt dużym rozczarowaniem.

Europa dostrzega kolonializm i poddaje go gruntownej krytyce – wszędzie, tylko nie na własnym kontynencie.

Rok po słynnym wystąpieniu kanclerza Niemiec Olafa Scholza rozmawiamy z Piotrem Burasem o tym, co zostało z zapowiadanego „epokowego zwrotu”.

Ukraińska kontrofensywa określi kształt Europy. Wiemy, że coś ma się wydarzyć, że będzie to ważne, ale nie wiemy, kiedy, gdzie ani co. To niespodzianka, której pragniemy i boimy się jednocześnie.

Zachodnie lęki utrudniają uzmysłowienie sobie niewygodnej prawdy – kogo będziecie skłonni poświęcić w następnej kolejności?

Akcję „Wisła” należy rozpatrywać jako ostatni akord czystki etnicznej, długiego procesu zmian proporcji ludnościowych, w tym poprzez przymusową asymilację mieszkańców pogranicza. Rozmowa z Izą Chruślińską i Piotrem Tymą.

To nie tak, że ofert do młodych nie było – były, ale w wielu przypadkach nieadekwatne do potrzeb. Bartosz Rumieńczyk przygląda się problemom, z jakimi mierzy się ukraińska mło-dzież.

Skala zaniedbań i szkód, jakie wiążą się z aferą zbożową, jest tak wielka, że gdyby pół roku temu jakiś prorok mi ją rozrysował, tobym nie uwierzył.

Opozycja kolejny raz się oburzy i da z siebie zrobić „adwokata Unii”, jednocześnie lekceważąc pojawiającą się szansę na pogorszenie pisowskiego wyniku na wsi.

Obu charyzmatycznych przywódców z Ameryki Łacińskiej cechuje ten sam bezmyślny symetryzm, naiwny pacyfizm i programowa ignorancja, jeśli chodzi o realia naszego regionu.

Kaczyński ogłosił nałożenie embarga na produkty z Ukrainy. W ten sposób PiS chce rozwiązać problem, który wynika z nieudolności rządu. Na tej destabilizacji PiS upiekł kilka pieczeni.

Estończycy wiedzą, że nie są w stanie – nawet zachowując neutralność, przystając na naciski Rosji – zapewnić sobie niepodległości.

Słynny architekt oferuje, że jego pracownia pomoże zaprojektować odbudowę ostrzeliwanego i bombardowanego Charkowa. Ukraińscy architekci porównywali to do działania Putina, tylko bez czołgów. Rozmowa z Filipem Springerem.

Kiedy chęć wspierania Ukraińców spada, kiedy rolnicy są wkurzeni na to, że ukraińskie zboże zalało polski rynek, Zełenski przyjeżdża ratować sytuację.

W obliczu wojny toczącej się w sąsiednim, bliskim kraju masowy odbiorca w Polsce potrzebował naprędce zrozumieć istotę rosyjskiego reżimu. Dla znawców i ekspertów Europy Wschodniej nastąpiła więc klęska urodzaju.

Ukraina ma znaczący potencjał, jeśli chodzi o produkcję energii ze źródeł odnawialnych, głównie wiatru i słońca, a do pewnego stopnia także z biometanu. Ten potencjał jest większy niż potrzeby ukraińskiej gospodarki.