Stanisław Brzozowski. Ilustracja: Plawgo&Pyrka

Krytyka Polityczna | Stowarzyszenie im. Stanisława Brzozowskiego
Adres: ul. Jasna 10 lok. 3, 00-013 Warszawa
KRS 0000242083, REGON 140369159, NIP 701-000-25-99

Statut Stowarzyszenia im. S. Brzozowskiego

Sprawozdanie merytoryczne za rok 2023

Sprawozdanie finansowe za rok 2023

Jesteśmy organizacją pożytku publicznego. Możesz przekazać nam 1,5% podatku.

Główny numer konta bankowego:
Bank BNP Paribas SA (SWIFT: PPABPLPK)
06 1750 0009 0000 0000 3987 3486

Numer konta bankowego do przekazywania darowizn:
Bank BNP Paribas SA
ul. Kasprzaka 2, 01-211 Warszawa
81 1750 0009 0000 0000 3987 3688

Kontakt: (+48 22) 505 66 90, faks: (+48 22) 505 66 84
redakcja[at]krytykapolityczna.pl

W 2005 roku środowisko związane z pismem „Krytyka Polityczna” powołało Stowarzyszenie im. Stanisława Brzozowskiego. Organizacja stała się formalną strukturą jednoczącą wszystkie później powstające instytucje „Krytyki Politycznej”. Stowarzyszenie jest organizacją not-for-profit.

Dlaczego Brzozowski patronem?

Stanisław Brzozowski wyprzedził swoją epokę i wpłynął na kilka pokoleń polskiej inteligencji, nie tylko z lewej, ale i z prawej strony barykady. Czerpiąc z marksizmu i myśli Nietzschego, tradycji romantycznej i katolickiego modernizmu, filozofii europejskiej i literatury rosyjskiej, autor Płomieni walczył piórem przez całe życie.

Jedna z najpoważniejszych szkód, jakie polska kultura poniosła w wyniku narzucenia Polsce przez pół wieku sowieckiej dominacji, to niemal zupełne zapomnienie o wielkich tradycjach polskiej przedwojennej krytycznej myśli społecznej. Na poły skompromitowane realnym socjalizmem, na poły zapomniane przez władzę komunistyczną, kulturalne osiągnięcia wielu środowisk, artystów, pisarzy czy pism wciąż czekają na twórcze ożywienie.

Postanowiliśmy wykonać pierwszy poważny ruch w tym kierunku, opierając się na przypomnieniu i próbie nowego odczytania twórczości wybitnych polskich intelektualistów, przede wszystkim Brzozowskiego.

Wydawnictwo Krytyki Politycznej na początku swojej działalności opublikowało dwie książki autorstwa Stanisława Brzozowskiego – Głosy wśród nocy w Serii Idee z przedmową Cezarego Michalskiego i posłowiem Agaty Bielik-Robson oraz inaugurujące Serię Kanon Płomienie ze wstępem Sławomira Sierakowskiego i ilustracjami Wilhelma Sasnala.

„Popularyzacja twórczości i postaci patrona Krytyki Politycznej – Stanisława Brzozowskiego. Przywrócenie polskiej świadomości publicznej życia i myśli Brzozowskiego, być może największego Polaka początku XX wieku, stanowi poważne wyzwanie intelektualne i moralne początku wieku XXI. Jako środowisko Krytyki Politycznej podejmujemy to wyzwanie w pełni świadomie” – pisał wtedy Michał Sutowski.

Obchodziliśmy Rok Brzozowskiego

30 kwietnia 2011 minęła 100. rocznica śmierci Stanisława Brzozowskiego, myśliciela i pisarza, ostro krytykującego konserwatyzm myślowy i cywilizacyjny polskiej kultury początku XX w.

W ramach Roku Brzozowskiego środowisko „Krytyki Politycznej”, którego autor Płomieni jest patronem, zrealizowało nastepujące projekty:

  • opracowanie i wydanie 4 książek związanych z postacią Stanisława Brzozowskiego;
  • publikacja 45 artykułów na łamach serwisu internetowego rokbrzozowskiego.pl;
  • zorganizowanie konferencji w Warszawie oraz 12 debat w całej Polsce wokół idei Stanisława Brzozowskiego, koncertu, wystawy;
  • opracowanie scenariusza lekcji o Brzozowskim, publikacja scenariusza w „Głosie nauczycielskim” i poprowadzenie zajęć w szkołach;
  • odsłonięcie tablicy pamiątkowej na domu Stanisława Brzozowskiego we Florencji.

PO-STU-LATY

Na witrynie internetowej Krytyki Politycznej został uruchomiony specjalny serwis Brzozowski Po-stu-laty. W serwisie umieszczaliśmy informacje o wszystkich wydarzeniach związanych z rokiem Brzozowskiego (konferencje, wystawy, dyskusje, debaty, publikacje), wiele z nich obszernie relacjonowaliśmy. W serwisie zamieszczaliśmy także fragmenty pism Brzozowskiego (powieści Płomienie, Legendy Młodej Polskiej), oraz współczesne, publicystyczne i eseistyczne teksty mierzące się z dorobkiem autora Głosów wśród nocy. Wśród autorów, publikowanych w serwisie znaleźli się między innymi prof. Agata Bielik-Robson, prof. Andrzej Mencwel, Mateusz Piotrowski, Sławomir Sierakowski, Michał Sutowski, Anna Zawadzka czy Jakub Majmurek. W ramach serwisu przedstawiliśmy także przygotowany dla szkół średnich scenariusz lekcji o Brzozowskim (do tej pory autorze zupełnie nieobecnym w nauczaniu szkolnym), opracowany przez Jakuba Majmurka, Martę Konarzewską oraz Justynę Drath. Scenariusz został przedrukowany w całości w „Głosie nauczycielskim”.

Publikacje

Z okazji Roku Brzozowskiego Wydawnictwo Krytyki Politycznej przygotowało także szereg publikacji książkowych.

Wiosną ukazało się drugie wydanie Płomieni Stanisława Brzozowskiego w twardej oprawie. Tekst powieści Brzozowskiego, portretu rosyjskich rewolucjonistów porównywanego z prozą Dostojewskiego, ilustrowały rysunki Wilhelma Sasnala. Nowe wydanie otwierał specjalnie napisany przez Sławomira Sierakowskiego wstęp.

Przygotowaliśmy także trzy nowe publikacje, które wejdą do księgarń na początku 2012 roku.

Pisma polityczne to wybór publicystyki najważniejszego polskiego intelektualisty czasów zapomnianej rewolucji z początku XX wieku. Stanisław Brzozowski walczy na wszystkich frontach – z polskim nacjonalizmem, katolickim zaściankiem, carską opresją, inteligencką biernością, endecką hipokryzją. Walczy piórem – jego artykuły interwencyjne, eseje filozoficzne, analizy polityczne i krytyka literacka tworzą głęboki, ale też pełen pasji obraz Polski u progu niepodległości, wstrząsanej krwawym konfliktem społecznym, gnębionej dramatem zacofania, rozdartej klasowo i światopoglądowo. Autor Legendy Młodej Polski interpretuje rodzime tradycje i zachodnie mody intelektualne, czyta satyryków i filozofów – po to, by zrozumieć polskość i stworzyć ją na nowo.

Brzozowski. Przewodnik Krytyki Politycznej – tom w serii przewodników KP, tym razem poświęcony myśli patrona naszego środowiska. A właściwie współczesnej polskiej rzeczywistości, „Brzozowskim czytanej”, do której ciągle dostarcza on szeregu intelektualnych kluczy. W przewodniku, obok głosów najwybitniejszych znawców myśli Brzozowskiego, takich jak prof. Andrzej Walicki i prof. Andrzej Mencwel, teksty autorów odczytujących myśl Brzozowskiego w nowych, dotychczas pomijanych przez akademicką recepcję kontekstach. W przewodniku znajdą się min. teksty patrzące na Brzozowskiego, jako na prekursora myśli postsekularnej, stawiającego przed polskim katolicyzmem propozycję daleko idącej reformy (prof. Agata Bielik-Robson), myśliciela zapowiadającego poststrukturalistyczną teorię polityki (Wiktor Marzec), czy biopolityczną koncepcję pracy (Jakub Majmurek). Mateusz Piotrowski będzie szukał w myśli autora Kultury i życia podstaw dla projektu współczesnej polityki historycznej lewicy, a Witold Mrozek dla nowoczesnego modelu krytyki sztuki. Oprócz tego w publikacji znajdą się teksty dokonujące feministycznej rewizji prozy autora Samego wśród ludzi (dr Lena Magnone, dr Eliza Szybowicz).

Czesław Miłosz, Człowiek wśród skorpionów – nowe wydanie klasycznego eseju Czesława Miłosza z 1962 roku, w którym dokonuje on obrachunku z postawami polskiej inteligencji wobec Brzozowskiego. Miłosz rekonstruuje tzw. sprawę Brzozowskiego, wchodzi dialog z myślą autora Głosów wśród nocy, wskazuje jego prekursorskie stanowisko wobec myśli Lukácka i nieortodoksyjnych prądów w zachodnim marksizmie.

Wydarzenia

30 kwietnia – w rocznicę śmierci filozofia – w Centrum Kultury Nowy Wspaniały Świat miał miejsce wernisaż wystawy Brzozowski Po-stu-laty. Wystawa, przygotowana przez Katarzynę Górną, prezentowała w atrakcyjnej, wizualnej formie myśli autora Anty-engelsa. Wystawę można było oglądać w CK NWS do 14 maja. Inauguracji wystawy towarzyszył koncert zespołu R.U.T.A.

W Klubach Krytyki Politycznej na terenie całego kraju odbyły się spotkania poświęcone myśli i dziełu Stanisława Brzozowskiego.

28 czerwca w Łodzi miała miejsce premiera specjalnego wydania Płomieni Stanisława Brzozowskiego z ilustracjami Wilhelma Sasnala. Goście: prof. Grażyna Borkowska i prof. Marek Pąkciński. Prowadzenie: Tomasz Piątek.

6 sierpnia w Cieszynie obyła się projekcja filmów dokumentalnych o Stanisławie Brzozowskim: Spadająca gwiazda. Stanisław Brzozowski oraz Stanisława Brzozowskiego życie wśród skorpionów. Projekcji towarzyszyła rozmowa wokół biografii filozofa ze Sławomirem Sierakowskim, autorem wstępu do powieści Płomienie.

13 września, w Gdańsku zorganizowane zostało spotkanie Wokół Brzozowskiego w kinie i literaturze. Projekcji filmów dokumentalnych o Stanisławie Brzozowskim: Spadająca gwiazda. Stanisław Brzozowski oraz Stanisława Brzozowskiego życie wśród skorpionów towarzyszyła rozmowa wokół aktualności tez pisarza i filozofa prowadzona przez prof. Marka Mosakowskiego na podstawie lektury Człowieka wśród skorpionów Czesława Miłosza.

24 października w Gdańsku o Płomieniach, historii ruchu Wolność i Pokój oraz spektaklu Sprawa operacyjnego rozpoznania rozmawiali reżyser Zbigniew Brzoza, działaczka opozycyjna WiP-u Małgorzata Gorczewska i dramaturg Wojtek Zrałek-Kossakowski. Prowadzenie: Agnieszka Kochanowska.

29 listopada w Łodzi odbyła się dyskusja Filozof i rewolucja. O wpływie doświadczeń rewolucji 1905 r. na postawy polskiej inteligencji i na kulturę z prof. Andrzejem Mencwelem rozmawiał historyk Kamil Piskała.

3 grudnia w Bydgoszczy zorganizowano debatę Stanisław Brzozowski – historie dla dorosłych. Gość: Przemysław Żukiewicz. Prowadzenie: Michał Schmidt.

4 grudnia w Kaliszu odbyło się spotkanie pt. Polska zdziecinniała, poświęcona wizji Polski wyłaniającej się z pism Stanisława Brzozowskiego. Goście: Martyna Dominiak, Mikołaj Pancewicz, Agnieszka Wiśniewska.

8 grudnia, w Białymstoku miało miejsce spotkanie przybliżające sylwetkę pisarza. Goście: Jakub Majmurek, Ewelwina Marciniak – młoda reżyserka, która przygotowała przedstawienie Mocarz na podstawie dramatu Stanisława Brzozowskiego. Prowadzenie: Łukasz Kuźma.

9 grudnia, w Gdańsku obyło się spotkanie muzyczne Brzozowski na trąbkę i saksofon. Szuszkiewicz/Zabrocki. Towarzyszyła mu dyskusja o formach zaangażowania inspirowana myślą filozofa. Goście: Kamil Szuszkiewicz, Marcin Zabrocki, Agnieszka Wiśniewska, Wojtek Zrałek-Kossakowski.

13 grudnia w Gnieźnie zorganizowana została dyskusja wokół powieści Stanisława Brzozowskiego Płomienie. Prowadzenie: Kamila Kasprzak.

13 grudnia w Krakowie obyła się prezentacja spektaklu Głosy wśród nocy w reżyserii Agnieszki Jakimiak. W spektaklu udział wzięli: Dagna Dywicka, Małgorzata Gorol, Tomasz Nosinski, Mateusz Trembaczowski.

14 grudnia w CK NWS miała miejsce konferencja poświęcona myśli Brzozowskiego i Czesława Miłosza zatytułowana Ludzie wśród skorpionów. W trakcie konferencji publiczność mogła wysłuchać dwóch paneli dyskusyjnych: Koleje zaangażowania: religia, naród, marksizm, oraz Ubić i pomnik postawić. Miłosz i Brzozowski, a polska inteligencja. W konferencji wzięli udział min. prof. Agata Bielik-Robson, dr Adam Ostolski, Michał Sutowski, prof. Małgorzata Kowalska.

13 listopada 2011 odsłonięto tablicę pamiątkową na domu Stanisława Brzozowskiego przy Poggio Imperiale we Florencji. Tablica powstała przy wsparciu m.in. Towarzystwa Polsko-Włoskiego w Toskanii i Stowarzyszenia im. Stanisława Brzozowskiego.

Zamknij