#Ekonomia

Nowe:

Mario Draghi Fot. European Central Bank/flickr.com, ed.KP

Warufakis: Zielony Nowy Ład? Dla Europy jest już za późno

Mówi się, że lepiej późno niż wcale, ale czasem bywa już po prostu za późno. Janis Warufakis komentuje raport Draghiego.

Marek Sawicki, Waldemar Pawlak, Władysław Kosiniak-Kamysz. Fot. Adrian Grycuk, Krzysztof Niedziela/Wikimedia Commons. Ed. KP

Panowie na swoim. Filozofia polityczna PSL

W III RP nie można sobie już pozwolić na tak wiele jak w I RP, więc PSL sprytnie się przyczaił, udając w miarę nowoczesnych chadeków.

Budżet 2025, czyli głodzenia budżetówki ciąg dalszy

Przyszłoroczny budżet oznacza przedłużenie stagnacji i dogorywanie większości obszarów domeny publicznej. I ten stan rzeczy będzie się utrzymywać, jeśli rządzący Polską nadal będą udawać, że nie trzeba podnieść podatków.
Obwarzanek uzbtojony kolaż

Chcesz rozwijać eksperckie kompetencje ekonomiczne? Zapisz się na Akademię obwarzanka

Jesteś studentką lub aktywistką, chcesz pracować w samorządzie lub zajmować się politykami miejskimi albo klimatycznymi? Zapisz się – na zgłoszenia czekamy do poniedziałku, a pierwsze spotkanie już 18 września.

Ilustracja: ed. KP

Sukcesja po polsku. Fundacje rodzinne to raje podatkowe dla najbogatszych rodów

Dzięki fundacjom rodzinnym spadkobiercy najzamożniejszych rodów mogą czerpać milionowe zyski z odziedziczonych przedsiębiorstw, rozliczając się, jakby byli na umowie o dzieło – niski podateczek i nic więcej.

Newsletter

Najważniejsze wiadomości o tym, co robimy. W Twojej skrzynce email.

Jarosław Kaczyński reaguje na protesty podczas obchodów tzw. miesięcznicy katyńskiej Fot. Monika Bryk

Dług publiczny? Kaczyński, dawaj nasze 100 miliardów!

Groźby Kaczyńskiego z kampanii wyborczej, kiedy straszył biedą jak za transformacji, mogą teraz trafić na podatny grunt.

Obraz wygenerowany przez aplikację DALL-E

I po bańce? Ekonomiści zaczynają się bać, że sztuczna inteligencja nas nie zbawi

Inwestorzy lokują zbyt dużo zaufania w AI i mogą popełnić ten sam błąd co kilka lat temu fascynaci kryptowalut – przekonuje laureat ekonomicznego Nobla.

Fot. SHOX/Flickr.com

Transformacja trąbki w syntezator. Pocztę Polską czeka rewolucja

Struktura zatrudnienia Poczty Polskiej przypomina krajobraz demograficzny Korei Południowej, odwróconą piramidę, chwiejącą się na wąskiej podstawie uplecionej z kwiatu polskiej młodzieży.

Fot. Roberto Sorin/Unsplash

Kto skorzysta na unijnym rozporządzeniu bateryjnym? Raczej nie Polska

Na oko widać, że propozycje rozwiązań przygotowanych przez KE są grubymi nićmi szyte i z góry ustawione pod czyjeś interesy. Gdy pojawia się możliwość zapewnienia profitów swoim środowiskom biznesowym, Francja i Niemcy zawsze chętnie kopną słabszego.

Fot. Gage Skidmore/Flickr.com, Krystian Maj/KPRM, Adrian Grycuk/Wikimedia Commons, ed. KP

Obajtek, Trump i kapitalizm cwaniaków

Obajtek, Trump czy Mentzen to ludzie, których Rutger Bregman nazywa „przesuwaczami bogactwa” – bo przesuwają oni tylko dobrobyt z jednego miejsca na drugie, ale go nie wytwarzają. Dlatego większość ludzi, w szczególności pracownicy, nie mają z nich większego pożytku.

Donald Trump; Fot. Gage Skidmore/Ed. KP

Donald Trump, nowy mecenas kryptowalut, gra na osłabienie dolara

Gdy USA zaczną gromadzić istotną część swoich rezerw w kryptowalutach, to w oczywisty sposób skłonią się do tego również wszystkie inne liczące się kraje. Rola dolara jako głównej waluty rezerwowej będzie więc topnieć.

Przewodniczący PSL Władysław Kosiniak-Kamysz. Fot. Monika Bryk

PSL, wielka deregulacja i cała kopalnia złych pomysłów

W nowym projekcie Ministerstwa Rozwoju i Technologii prawdopodobnie znajdą się zmiany wprost skierowane do nieuczciwych przedsiębiorców.

Obwodnica Kępna w ciągu S11. fot. GDDKiA

Bogatszym gminom więcej, biedniejszym mniej

Już w czasach PO-PSL prowadzono politykę nakierowaną na rozwój najzamożniejszych ośrodków miejskich. Teraz zmaterializuje się ona już ostatecznie.

Przemówienie Joe Bidena podczas inauguracji na stanowisko prezydenta USA. Fot. Fox 9/Youtube.com

Biden był najbardziej lewicowym prezydentem od czasu Johnsona

Kluczowym osiągnięciem Bidena było ustalenie górnego limitu ceny insuliny dla seniorów na poziomie 35 dolarów miesięcznie. Jego administracja zaangażowała się też m.in. w redukcję pożyczek studenckich.

Fot. Adrian Grycuk/Wikimedia Commons, ed. KP

Uśmiechnięty portfel: jak wygląda debata ekonomiczna w odnowionym TVP Info?

Od lewego skrzydła liberalizmu, przez centroliberalizm, aż do prawego skrzydła liberalizmu – tak wygląda spektrum poglądów prezentowanych w programach ekonomicznych telewizji publicznej.

Marian Małowist z grupą uczniów i współpracowników. Od lewej: Benedykt Zientara, Andrzej Wyrobisz, Bronisław Geremek, Antoni Mączak. Fot. Instytut Historyczny UW

Polscy historycy o globalnym wpływie. Po co czytać ich dziś? [rozmowa]

Rozmowa z Anną Sosnowską-Jordanovską, socjolożką, autorką książki „Zrozumieć zacofanie. Spory historyków o Europę Wschodnią (1947–1994)”.

Xi Jinping i Joe Biden. Fot. U.S. Department of State/Wikimedia Commons

Dlaczego w 2024 roku warto czytać Giovanniego Arrighiego?

Długi wiek XX uruchamia wyobraźnię polityczną. W końcu przecież nie jesteśmy skazani na kolejny cykl hegemoniczny. Wiemy już, że silnik nieograniczonej akumulacji nie pokona barier środowiskowych i energetycznych, przeciwnie: to właśnie jego działanie nieustanne owe bariery wzmacnia.

Fot. Jared Rodriguez/Truthout

Arrighi: Dynamika globalnego kryzysu, czyli jak USA straciły wiarygodność jako strażnik wolnego świata

Fragment „Długiego XX wieku”, reinterpretacji dziejów kapitalizmu, okrzykniętej arcydziełem socjologii historycznej, którego pierwsze tłumaczenie na język polski ukazało się właśnie w wydawnictwie Glowbook.

Fot. Colm MacCárthaigh/Flickr.com

Opodatkować miliarderów już można. Trzeba tylko chcieć

Główna przeszkoda dla wprowadzenia globalnego podatku dla miliarderów nie jest natury technicznej, lecz politycznej.

Szczyt Rady Europejskiej z udziałem Włodymyra Zełeńskiego. Fot: Dario Pignatelli/European Union

Mimo sukcesu skrajnej prawicy, UE pozostaje proukraińska [rozmowa]

Jesteśmy w Polsce dość zgodni co do tego, że potrzebujemy Ukrainy przewidywalnej, demokratycznej i stabilnej. A to może jej zapewnić jedynie wejście do UE – mówi Elżbieta Kaca, analityczka programu Unia Europejska w Polskim Instytucie Spraw Międzynarodowych.

Fot. Marek Borawski/KPRP

Polska niewiele zyskała na wizycie Dudy w Chinach [rozmowa]

Chiny coraz częściej będą dla nas rywalem – ocenia Adrian Brona, ekspert ds. stosunków polsko-chińskich.

Ryszard Petru. Fot. Adrian Grycuk/Wikimedia Commons

A gdyby tak zlikwidować państwo? To nie żart, a ekonomia według Ryszarda Petru

Jeśli rząd zrealizuje pomysł Ryszarda Petru, publiczna opieka medyczna padnie na twarz, ale za to nie będziemy też mieli silnej armii.

Piotr Szumlewicz. Fot. Jakub Szafrański, Andrzej MadPole Szymański/Flickr.com, ed. KP

Zwolennicy ustawy o handlu w niedzielę bronią niskich płac i wysokich cen [polemika z Wójcikiem]

Skoro tak bardzo wszystkim nam zależy na wolnej niedzieli, to dlaczego tysiące Polaków otwierają wtedy swoje sklepy, aby dorobić?

Victor Orban i Xi Jinping. Fot. china-embassy.gov.cn

Mosty w Budapeszcie udekorowane flagami Chińskiej Republiki Ludowej. Chińczyk, Węgier – dwa bratanki

Viktor Orbán stawia wszystko na jedną kartę: współpracy z Chinami, i to więcej niż gospodarczej.

Fot. Poster Boy/Flickr.com

Czas zacisnąć pasa. Najzamożniejszym

Jakoś mało komu przychodzi do głowy, że wysoki deficyt budżetowy można zniwelować lub w ogóle zlikwidować nie tylko cięciem wydatków, ale też zwiększeniem dochodów budżetowych. Czyli podniesieniem podatków.

Piotr Wójcik. Fot. Jakub Szafrański, Andrzej MadPole Szymański/Flickr.com, ed. KP

Argumenty zwolenników handlu w niedzielę to jedno wielkie oszustwo

Ryszard Petru odkrył, że w Żabce jest drożej niż w Biedronce. Przytłaczająca większość Polek i Polaków odkryła to jednak już dawno.

Piotr Ikonowicz. Fot. Jakub Szafrański

Ikonowicz: Pomyśleć postęp

Posiadacze kapitału boją się postępu, więc próbują nam wmówić, że postęp nie jest możliwy. To kłamstwo.

francja unia

Wybory europejskie: wracają duchy przeszłości

Zmiana równowagi sił w europarlamencie będzie także oznaczać powrót surowej polityki zaciskania pasa.

Blok mieszkalny w Gdyni Fot. Martin P. Szymczak/flickr.com

To nie jest kraj dla lokatorów

Zdecydowana większość lokatorów wynajmuje mieszkanie z konieczności, a nie dlatego, że uważa to za najlepsze dla siebie rozwiązanie.

Fot. Stormseeker/Unsplash

Plan jest prosty: zagonić nas do cięższej pracy na rzecz kapitału

Neoliberalizm to sposób, w jaki kapitał próbuje rozwiązać swój największy problem – problem nazywany demokracją.

Fot. TXLeitwolf/Flickr.com

Tanie państwo: reaktywacja. Co sytuacja PKP Cargo i Poczty Polskiej mówi o rządzie Tuska?

Zwalnianie kilku tysięcy pracowników w poczcie i wysłanie jednej trzeciej załogi na postojowe w PKP Cargo wygląda już jednak na usuwanie wyrostka robaczkowego przy pomocy maczety. Pewnie się da, tylko pacjent może tego nie przeżyć.

Gaia Vince. Fot. Elena Ternovaja/Wikimedia Commons

Gaia Vince: Większym problemem od migracji jest to, że ludzie obawiają się ich podejmować [rozmowa]

Najbardziej przeciwne migracji są na ogół te miejsca, które doświadczają jej w niewielkim stopniu – mówi brytyjska dziennikarka.

Jedna z koncepcji CPK autorstwa biura projektowego Chapman Taylor. Fot. cpk.pl/

CPK w poprzek podziałów politycznych. Nadchodzi koniec Polski w ruinie?

Można popierać budowę CPK lub nie, ale jedno warto dostrzec: przypominamy sobie, że państwo może inwestować w rozwój.

Demonstracja przeciwko polityce prezydenta Javiera Milei w Buenos Aires. Fot. Santiago Sito/Flickr.com

Obrona argentyńskich uniwersytetów przed libertariańską piłą łańcuchową

Prawie milion osób protestowało pod koniec kwietnia, w trakcie prawdopodobnie największej demonstracji w historii kraju, w obronie fundamentalnego i konstytucyjnego prawa do darmowej nauki.

rawpixel.com, domena publiczna

Wkurzają was deweloperzy? To politycy ich wyhodowali

Deweloper uczy, że w kapitalizmie to nie on i nie rynek, ale politycy decydują o cenach mieszkań. Zapamiętajcie tę lekcję!

Fot. Anatolii Nesterov, Strep72, ed. KP

Deweloperzy nie mają marż dilerów czy handlarzy bronią, ale szkodzą bardziej

Polki i Polacy się bogacą, a jednocześnie rosną nierówności majątkowe, które nie idą w parze z większą dostępnością zasobów mieszkaniowych.

Donald Tusk podczas uroczystości zaprzysiężenia nowych Ministrów. Fot. Krystian Maj/KPRM

Półrocze gorsze niż koszmar pesymisty, czyli Tusk w trzewikach Kaczyńskiego

Rząd nie ma zbyt wielu świeżych pomysłów na zdobywanie środków do budżetu. Tradycyjnie – robi tak, żeby niczym nie urazić kruchych uczuć najbogatszych i zabiera biednym w podatkach pośrednich, czyli np. przez VAT na podstawowe artykuły żywnościowe.

Fot. Cristian Ibarra Santillan/flickr.com

Świat wymyka się spod kontroli. Czy demokracja przetrwa warunki hybrydowe?

Obywatele nie mają poczucia, że ich głos ma jakiekolwiek znaczenie. Nie wierzą też, że to od działań rządów zależy ich przyszłość.

Luksusowe auto na ulicach Londynu. Fot. albertizeme/flickr.com

Esquerre: 60 lat temu najbogatsi nie zajmowali się towarami luksusowymi

Kapitalizm nauczył się czerpać zyski z tego, co robimy dla przyjemności, z potrzeby autoekspresji, poza logiką pracy – mówi Arnaud Esquerre, socjolog, współautor książki o ekonomii wzbogacania.

Fot. Krzysztof Lis/Flickr.com

Koniec taniej energii

Jeszcze przez chwilę państwo będzie dopłacało do rachunków za prąd, ale w przyszłym roku wrzuci wszystkich na głęboką wodę.

Fot. Dariusz Gąszczyk/Flickr.com

Gotówkowcy z alt-leftu i prawicy nie chcą płacić kartą

Parlament Europejski przyjął przepisy, które mają zapobiegać praniu brudnych pieniędzy. Jak? Między innymi przez ograniczenie płacenia gotówką tylko do kwoty 10 tys. euro. Obrońcy bilonu i banknotów krytykują UE.

Boeing 787 Dreamliner w hangarze serwisowym. Fot. Gilbert Sopakuwa

Magiczny prezent od Reagana dla Boeinga, czyli jak zarobić i się nie narobić

Ronald Reagan (bo któż by inny) dał udziałowcom giełdowych firm magiczną moc bogacenia się bez kiwnięcia palcem. Katastrofy boeingów to konsekwencja.

Fot. Adolfo Lujan/flickr.com

20 lat później – alterglobalizm i kontrpubliczności dzisiaj

Alterglobalistki nie krępowały się odsłaniać nadużyć międzynarodowego kapitału i neoliberalnych instytucji ponadnarodowych. Dzisiaj nie śmiemy nawet przypomnieć tego młodego w końcu, bo zaledwie dwudziestoletniego, wycinka historii.

Turyści do domu - transparent w Barcelonie. Fot. Amy/Flickr.com

Turyści, do domu! Czyli jak masowa turystyka zmienia Barcelonę

Szacuje się, że statki wycieczkowe wyemitowały w Barcelonie trzy razy więcej dwutlenku siarki niż wszystkie samochody osobowe łącznie.

Nayib Bukele. Fot. AndreX/Wikimedia Commons

„Najfajniejszemu dyktatorowi świata” marzy się bitcoinowa utopia

W Salwadorze zanikły gangi, ale pozostała ogromna bieda, narkotyki i korupcja. Teraz prezydent buduje Bitcoinowe Miasto.

Uchodźczynie z Ukrainy witają się z rodzinami na Dworcu Wschodnim w Warszawie. Fot. Jakub Szafrański

Ukraińcy wyjeżdżają z Polski. Dlaczego powinniśmy się tym martwić?

Mamy ludzi, mamy know-how, ale nie ma państwa. To, jak pomoc uchodźcom organizowana jest teraz, dwa lata po wybuchu pełnoskalowej wojny w Ukrainie, powinno nas niepokoić.

Teoretycy liberalizmu: Benjamin Constant, Adam Smith i John Stewart Mill. Fot. Wikimedia Commons, ed. KP

Nierówności rosną, flipperzy uwodzą liberałów, a Adam Smith przewraca się w grobie

Gdy klasycy liberalizmu wspominali o wolnym rynku, mieli na myśli rynek wolny od rentierstwa – zarobku na niewiedzy, krzywdzie lub słabszej pozycji społecznej innych.

Niemiecki czołg podczas ćwiczeń wojskowych Strong Europe. Fot. Spc. Rolyn Kropf/Flickr.com

Warufakis: Europejska Unia Wojenna?

Europejczycy u sterów nie chcą zrozumieć, jak bardzo zawiódł unijny model gospodarczy i jak nieskuteczne okażą się stare rozwiązania w nowym opakowaniu.

Protest rolników w Warszawie. Fot. Jakub Szafrański

Lewicowa krytyka Zielonego Ładu (zamiast powielania prawicowych szuryzmów)

Prawica wykorzystuje koszty społeczne wynikające z obecnego – neoliberalnego – kształtu polityki klimatycznej do podważenia sensu całej transformacji energetycznej. Nie idźmy tą drogą.

Demonstracja rolników w Warszawie. Fot. Jakub Szafrański

Bendyk: Blokada granicy uderza w zdolności obronne Ukrainy [rozmowa]

Każdy dzień blokady granicy to mniej pocisków artyleryjskich w ukraińskim arsenale – mówi Edwin Bendyk.

Fot. Ariel Schlesinger/Flickr.com

Starcie Lidla i Biedronki wkracza w fazę cyberpunkową

Przywrócenie od kwietnia wyższej stawki VAT na podstawowe artykuły żywnościowe otworzy kolejny etap efektownego starcia największych handlowych molochów w Polsce.

Fot. Jozsef Hocza/Unsplash

Jak pozbyć się flipperów z Polski? Wyższe podatki to dobry początek

Polityka monetarna państwa mogła skłaniać zamożnych do inwestowania w nieruchomości, ale jej celem było uniknięcie zapaści gospodarczej podczas pandemii. Pompowanie rynku nieruchomości było tylko jej skutkiem ubocznym, który teraz trzeba zlikwidować.

Janis Warufakis. Fot. Patrick Stary (RLS)/flickr.com

Warufakis: Ekonomia jest seksistowska. Nic dziwnego, że kobiety nie chcą się nią zajmować

Ekonomiści potrafią bezbłędnie wskazać, czy grupa znajomych powinna pójść do teatru, czy do kina. Albo kogo należy zastrzelić w pierwszej kolejności.

Salon firmowy Tesla. Fot. Phillip Pessar/Flickr.com

Strajk w Tesli: Niech Musk się nauczy naszych zasad gry

Szwedzkie związki zawodowe prowadzą epokowy strajk, by zmusić Teslę do zawarcia układu zbiorowego. Jeśli odniosą sukces, mogą na tym skorzystać pracownicy na całym świecie.

Fot. Narodowy Bank Polski/Flickr.com

Czytelniczka Krytyki Politycznej na tropie korponarracji

„Jedynym stoperem dla nieetycznych działań był zawsze KNF i UOKiK” – napisała do nas czytelniczka. O co chodzi? O bezczelność banków.

polski ład

„Błąd” Kaczyńskiego i triumf narracji liberalnej

Od 2020 roku trwa restauracja tradycyjnego dyskursu, zafiksowanego na zasobności prywatnego portfela i lekceważącego interes społeczny.

Wolfgang Schäuble i Jacques Delors. Fot. Michael von der Lohe, Communautés européennes/Wikimedia Commons, ed. KP

Warufakis: Historia euro opowiedziana jako grecka tragedia

Twórcy euro przewidzieli, że kiedyś nadejdzie poważny kryzys finansowy i postawi Unię przed trudnym wyborem. Ale gdy ten kryzys nadszedł, decyzja nie leżała w ich rękach.

Fot. Jakub Szafrański

Na razie Polsce jeszcze daleko do „bantustanu”

Temperatura sporu politycznego jest zdecydowanie za wysoka i staje się już nieznośna, ale pod względem ogólnej jakości domeny publicznej oraz polityki na pewno nie odstajemy od innych krajów Zachodu.

Logan Roy, bohater serialu „Sukcesja". Fot. HBO

Nawet Logan Roy chce wyższych podatków dla bogaczy

Skoro nawet bogacze chcą zrzucać się na usługi publiczne i wyrównywać szanse, to znaczy, że ze światem jest coś głęboko nie tak.

mariusz-kaminski-sejm-2023

Pięć negatywnych skutków obecnego chaosu prawnego

Z każdym kolejnym miesiącem rosnąć będzie prawdopodobieństwo, że chaos prawny zainfekuje również inne obszary życia społecznego i będzie miał negatywne konsekwencje także dla standardu życia w Polsce.

Minister Spraw Zagranicznych Radosław Sikorski i Wołodymyr Zełenski. Fot. Konrad Laskowski/MSZ

Wójcik: Koniec karnawału w relacjach polsko-ukraińskich

Skoro nad Wisłą nastąpiła zmiana władzy, na co liczyła Ukraina, to wydawałoby się, że znów rzucimy się sobie w ramiona – a tu psikus.

Piotr Ikonowicz w programie „Wolni od długów”. Fot. Polsat, ed. KP

Ikonowicz: Równi i szczęśliwi? Nie w kraju, w którym bogacą się lichwiarze

Pod względem nierówności Polska zbliża się do krajów globalnego Południa. Czyżbyśmy woleli o tym nie wiedzieć?

Michał Kalecki i panorama przedwojennej Łodzi. Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe, Edmund Uchymiak/PAP, ed. KP

Kaleckiego jako dziennikarza pociągało pisanie o przedsiębiorcach

Michał Kalecki został nazwany przez Mateusza Morawieckiego „chyba najwybitniejszym polskim ekonomistą” . Jego biografię intelektualną kreśli Jan Toporowski.

Fot. William Murphy, CC BY-SA 2.0

W UE wraca zaciskanie pasa. Jak długo można tkwić w błędzie?

Unia znów robi zwrot w kierunku zaciskania pasa – jeszcze surowszego niż przed pandemią.

Janis Warufakis. Fot. Patrick Stary (RLS)/flickr.com

Warufakis: Jak bezmyślna polityka oszczędności pogrążyła Europę

Unia Europejska przedstawiła Chinom listę swoich gospodarczych skarg. Niestety, sama jest sobie winna.

Kamizelki kuloodporne dla kobiet. Projekt autorstwa Ismay Schaduw.

Unisex, czyli tylko dla mężczyzn. Rok temu dla kobiet nie było nawet kamizelek kuloodpornych

To nie jest kolejny nudny tekst o tym, że równość płci jest dobra i piękna.

Liderzy polskiego kościoła katolickiego. Fot. EpiskopatNews/Flickr.com

Likwidacja Funduszu Kościelnego (niestety) nie zrujnuje Kościoła, ale dobre i to

Niezależnie od formalnych ograniczeń koalicjanci nie wyobrażają sobie wprowadzenia zmian w Funduszu bez konsultacji z Kościołem. Jego przywileje to nie jakieś media publiczne, żeby można je sobie było ot tak likwidować.

Andrzej Domański. Fot. Wikimedia Commons, ed. KP

Tusk zaczął od spełniania obietnic. Na szczęście tylko niektórych

Nowy rząd zamierza zrealizować część swoich obietnic już teraz. Na szczęście na pierwszy ogień wybrał te, które są faktycznie potrzebne. Mowa przede wszystkim o podwyżkach dla nauczycieli (w tym przedszkolnych i akademickich) rzędu 30 proc. oraz dla budżetówki o jedną piątą.

Adam Glapiński Fot. Narodowy Bank Polski/flickr.com, ed. KP

Wójcik: Glapiński powinien odejść w 2028 roku

Główne zarzuty wobec Glapińskiego sprowadzają się więc do tego, że nie prowadził liberalnej polityki monetarnej. Tylko że nie ma obowiązku prowadzenia liberalnej polityki monetarnej.

Fot. Jakub Szafrański

Nagi pies peruwiański, czyli utracony przywilej płacenia podatków

Minął rok, odkąd ludowy prezydent Peru Pedro Castillo został usunięty z urzędu po tym, gdy drogą zamachu stanu próbował uwolnić się od blokady, jaką na jego administrację nałożył zdominowany przez prawicę kongres.

Donald Tusk. Fot. EPP/Flickr.com

Spoiwem koalicji Tuska nie jest błyskawica, ale letnia praworządność

Te rządy to nie będzie leczenie dżumy cholerą, ale godzenie wody z ogniem już trochę tak – tezy i język exposé pokazują to bardzo wyraźnie.

Andrzej Leder. Fot. Jakub Szafrański

Leder: Tam, gdzie sytuacja rewolucyjna nie znajduje politycznej artykulacji, nadchodzi wojna

Na drodze rzeczywistej zmiany politycznej stoi dziś brak planetarnego podmiotu, który mógłby stanąć naprzeciwko tej formy globalnego systemu rozprowadzania nadmiaru, którą znamy, a którą opisuje się jako hiperkapitalizm.

Donald Tusk na wiecu w Katowicach. Fot. Platforma Obywatelska

Grzechy główne nadwiślańskich liberałów

Zbliża się konserwatywno-liberalna powtórka rządów sprzed jesieni 2015 roku, z domieszką progresywizmu.

Hernan Diaz. Fot. Frypie/Wikimedia Commons

In Money We Trust [o „Zaufaniu” Hernana Diaza]

Mimo że nas to przeraża, dajemy się wciągnąć w bagno kapitalistycznych rozkoszy. Bo co mamy do zaproponowania zamiast? Fundowanie kolejnych teatrów operowych i działalność charytatywna chyba nie jest tu odpowiedzią. I zakładam, że ten stan ambiwalencji jest celowo zaprojektowany dla nas przez Hernana Diaza.

Joe Biden i odnawialne źródła energii. Fot. Werner Slocum/NREL/Flickr.com

Sukces polityki klimatycznej USA zależy od sojuszu robotników i ekologów

Ustawa przyjęta blisko półtora roku temu przez Kongres i podpisana przez Joe Bidena to nie jest koniec Ameryki paliw kopalnych; to nie jest nawet początek jej końca.

Tiry w kolejce do granicy z Ukrainą. Fot. FAKT/Youtube.com

O co chodzi w strajkach na granicy polsko-ukraińskiej? [wyjaśniamy]

W trakcie kampanii unikano trudnych tematów, żeby nie powiedzieć o jedno zdanie za dużo, a po wyborach rząd PiS nie chciał się tym zająć. Po co na odchodnym psuć sobie wizerunek, skoro niewygodny problem można zostawić następcom?

Janis Warufakis. Fot. Patrick Stary (RLS)/flickr.com

Warufakis: Piętnaście lat gospodarczej zapaści

Europejska unia monetarna bez unii politycznej i fiskalnej to przepis na katastrofę.

Zdjęcie z konferencji prasowej Donalda Tuska z 2013 roku Fot. Platforma Obywatelska/flickr.com

KPO po polsku: pieniądze przejedz, reformy zostaw

Dyskusja o KPO przypomina o pięciu największych grzechach debaty publicznej w Polsce. Oto one.

Jaś Kapela i Jakub Roskosz. Fot. TuWrocław/Youtube.com, ed. KP

Jakub Roskosz: przodownik pracy, ambasador równych szans

Potencjał monetyzowania tezy „większość z was nie osiągnie sukcesu, pogódźcie się z tym” jest zdecydowanie mniejszy niż sprzedawanie marzeń o nieuchronnym wzbogaceniu się dzięki ciężkiej pracy.

Claudia Goldin. Fot. Editing1088/Wikimedia Commons

Intymne jest ekonomiczne. „Ekonomia kobiet” wchodzi do głównego nurtu

Właściwym miejscem do dyskusji o tym, o czym od dawna piszą magazyny kobiece, są ekonomiczne pisma naukowe.

Wizualizacja projektu Centralnego Portu Komunikacyjnego. Fot. konsorcjum Foster + Partners, Biuro Happold.

Za i przeciw CPK. Czy nowy rząd powinien budować megalotnisko?

Centralny Port Komunikacyjny to nowy sen o potędze, czy potrzebny Polsce projekt rozwojowy? Kaja Puto przedstawia argumenty.

Joe Biden podpisuje Inflation Reduction Act. Fot. Cameron Smith/Wikimedia Commons

IRA to nie jest program klimatyczny w stylu europejskim [rozmowa z Tooze]

O różnicach między amerykańskim Inflation Reduction Act a rozwiązaniami wdrażanymi przez Unię Europejską Michał Sutowski rozmawia z Adamem Tooze.

Capitalist Pig

Kto za to zapłaci? Oby bogaci

Powinniśmy zadbać o to, żeby politycy nas nie oszukiwali – nieustanny wzrost i codzienna porcja kaszanki to nie jest przyszłość, która pozwoli nam przetrwać.

500 plus rodzina dzieci

Co dalej z 500+? W tej dyskusji nigdy nie chodziło o spójne argumenty

W dyskusji o 500+ nigdy nie chodziło o logikę czy spójne argumenty. Czy możemy już porozmawiać na spokojnie?

Izabela Leszczyna. Fot. Wikimedia Commons

10 najgłupszych cytatów o ekonomii, które padły z ust ludzi Koalicji Obywatelskiej

Nad Polskę nadciąga huragan Izabela. Ale nie ma co się załamywać. Ludziom czasem udaje się przetrwać najgorsze katastrofy naturalne, o ile dobrze się do nich przygotują.

biznesmen

Czy PiS gnębił przedsiębiorców? Niestety nie

Oficjalne uprzywilejowanie najzamożniejszej grupy w Polsce przeszło niemal bez echa. Wszyscy przyjęli to jako oczywistość.

Ursula von der Leyen i Donald Tusk. Fot. European People's Party/Flickr.com

Komisja Europejska zaufa Tuskowi? Ruszył wyścig o środki z KPO

Premier Morawiecki chwali się zaś, że ograniczyliśmy zależność Polski od finansowania z zagranicy. Czy ma na myśli fakt, że zablokowane są również środki z Funduszu Spójności, w wysokości 75 mld euro?

Piotr Wójcik. Fot. Jakub Szafrański

Wójcik: Uciec od światopoglądu, czyli szanse na politykę bez ideologii

Jakie tematy przyszły rząd powinien pominąć w umowie koalicyjnej, by uniknąć oskarżeń o terroryzowanie społeczeństwa kwestiami światopoglądowymi?

Piotr Ikonowicz. Fot. facebook.com/ikonowicz

Ikonowicz: Idzie nowe. Koniec z wąskim, cieknącym z góry na dół strumyczkiem pieniędzy?

Jeszcze dogasa radość z odwołania PiS. Ale już słychać, że w budżecie dziura i pieniędzy nie będzie. Co dalej?

Liderzy i liderki Nowej Lewicy na wieczorze wyborczym. Fot. Nowa Lewica/Flickr.com

Co może Lewica? Może przełamać paradoks III RP

Sztandarowe postulaty Lewicy nie odbiegają dziś daleko od tego, czego oczekuje większość wyborców KO i Trzeciej Drogi. Tę okazję trzeba wykorzystać.

Javier Milei. Fot. Wikimedia Commons

Argentyna szuka ratunku w szaleństwie anarchokapitalisty

Faworyt w wyborach na prezydenta Argentyny Milei chce całkowicie zlikwidować państwo opiekuńcze. I zakazać aborcji, oczywiście.

Rządowy billboard referendalny. Fot. Olgierd/Flickr.com CC BY-SA 2.0

Dyskusja o nacjonalizacji/prywatyzacji jest potrzebna, ale PiS robi to źle

Polskim spółkom skarbu państwa możemy zarzucać upolitycznienie w skrajnej formie, ale trudno przyczepić się do rentowności.

Michał Sutowski i Robinson Meyer. Fot. Jakub Szafrański, ed. KP

Meyer: jak dekarbonizacja i reanimacja przemysłu wpłynie na Amerykę do 2030 roku?

Dziennikarz Robinson Meyer mówi Michałowi Sutowskiemu, jak wygląda amerykańska polityka krajowa i klimatyczna rok po wprowadzeniu Inflation Reduction Act.

polska kraj fajny mieszkanie

Żeby żyło się lepiej – wszystkim (albo prawie)

Autorki i autorzy „Fajnego kraju do życia po wyborach” znają się na swoich dziedzinach i proponują spójne diagnozy sytuacji i rozwiązania – zgodne z wartościami szeroko rozumianej lewicy, obozu postępu, prawdy, dobra, piękna i oświecenia.

Adrian Zandberg i Włodzimierz Czarzasty w Cieszynie. Fot. Klub Lewicy/Flickr.com

Program Lewicy jest 7/10. Nieźle jak na tę kampanię

Brak odpowiedzi na pytanie „jak to się spina finansowo” to jedna z największych słabości tegorocznego programu Lewicy.

Siedziba Europejskiego Banku Centralnego we Frankfurcie. Fot. Epizentrum/Wikimedia Commons

Warufakis: Skrajna prawica dziękuje Europejskiemu Bankowi Centralnemu

Nieudolne posunięcia i nieprzemyślane wypowiedzi prezeski EBC skutecznie zachęcają do głosowania na skrajną prawicę w krajach strefy euro.

Fot. Brett Jordan/Flickr.com

Komu przeszkadza shrinkflacja? Polacy łykają sztuczki korporacji jak pelikany

Nie pytaj o to, czy korporacje cię oszukują. Zapytaj: jak robią to tym razem?

Piotr Uściński w programie „Debata polityczna”. Fot. Wirtualna Polska News/ Youtube.com

Metoda Uścińskiego, czyli Bronisław Komorowski na sterydach

To wspaniale, że Ministerstwo Rozwoju i Technologii zatrudnia tak błyskotliwych fachowców jak Piotr Uściński.

Wschód na Igrzyskach Wolności. Fot. facebook.com/wschod2022

Igrzyska nierówności imienia wujka Balcerowicza

Mój problem z ekonomią polega więc na powątpiewaniu nie w jej naukowość czy zasadność, lecz w omnipotencję ekonomistów. Zwłaszcza takich, którzy mają na sumieniu grzech niezachwianej wiary w kapitalizm i którzy chętnie występują na forach mianujących się jako prodemokratyczne.

Mateusz Morawiecki na forum ekonomicznym w Davos. Fot. Krystian Maj/KPRM

Korpoprzyjazna Polska: Jak podnieść podatki, nie podnosząc podatków

W polityce zagranicznej PiS stawia na staropolskie warcholstwo i awanturnictwo, za to w międzynarodowych stosunkach gospodarczych na tradycyjną polską gościnność.

Ilustracja: JMarques/Adobe Stock

Recesja, wojna czy „umiarkowany dobrobyt” – co czeka starzejące się Chiny

Jak wyglądają realne problemy w Chinach, które są niby komunistyczne, ale nierówności społeczne mają większe niż w Stanach Zjednoczonych? Rozmowa z dr Katarzyną Golik.

Thomas Piketty Fot. Jakub Szafrański

Spadek dla wszystkich, czyli socjalizm na miarę XXI w. Sprawdź, ile dostaniesz!

50 proc. najuboższych nie posiada niemal nic, a ich udział w majątku narodowym tylko w niewielkim stopniu zwiększył się od XIX wieku. Pomysł, że wystarczy poczekać, aż ogólny wzrost bogactwa przyczyni się do upowszechnienia własności, nie ma żadnego sensu.

Fot. Ruò xī nándé/flickr.com

Płaca minimalna w Polsce: wielka improwizacja

Płaca minimalna to ważny i dobrze zbadany instrument zapewniania godnych warunków pracy. W Polsce jednak reguluje się ją po omacku.

Fot. Jared Rodriguez/Truthout

Nadal chcecie naśladować Amerykę?

Polska raczej nie będzie „drugą Grecją” ani „drugą Wenezuelą”. Gorzej, kiedy nasza gospodarka zaczyna przypominać amerykańską.

ministerstwo zdrowia

W szpitalu jest spoko, ale z dentystą tragedia

Wiele razy reformowano w Polsce system ochrony zdrowia, ale pieniędzy od tego nie przybyło. Powszechne, publiczne i bezpłatne leczenie to wciąż u nas tylko teoria.

Defilada Tysiąclecia Państwa Polskiego. Fot. NAC

7 najprawdziwszych prawd, jakie znajdziecie w materiałach Polskiej Kroniki Filmowej

Jak pokazują niektóre kroniki, w kwestiach społecznych stalinowska ortodoksja bywała nieraz bliższa rzeczywistości niż odwilżowa narracja „polskiej drogi do socjalizmu”.

Sto bilionów marek w 1923. Fot. Reichsbank

Chleb za taczkę marek: tak wyglądała hiperinflacja w 1923 roku

Pieniądz tracił na wartości szybciej, niż można było biec; ucieczka do dóbr materialnych była już niemal fizycznie niemożliwa. Tempo, które było konieczne, aby nadążyć za galopującą inflacją, wymuszało przyśpieszenie we wszystkich dziedzinach.

Reinhard Bütikofer. Fot. CC-BY-SA Stephan Röhl

Polityka klimatyczna USA nie zaszkodzi Europie? Bütikofer: Tego nie powiedziałem

Michał Sutowski rozmawia z Reinhardem Bütikoferem, posłem Parlamentu Europejskiego, byłym współprzewodniczącym Europejskiej Partii Zielonych.

Fot. Jakub Szafrański

„Weź paragon” to słuszna akcja, ale też przyznanie się fiskusa do niewydolności

To trochę tak, jakby MSW co roku prowadziło akcję „Łap bandytę” i zachęcało do czujności na ulicy oraz podejmowania obywatelskich interwencji.

Janis Warufakis. Fot. Patrick Stary (RLS)/flickr.com

Warufakis: Zaciskanie pasa zrujnowało Europę. A teraz powraca

Polityka zaciskania pasa (ang. austerity) nie tylko szkodzi najbardziej potrzebującym obywatelom, którzy zwłaszcza w ciężkich czasach powinni otrzymać wsparcie od państwa, lecz także tłumi inwestycje.

hamak-dobrobyt-lato-relaks-1

Skąd do cholery wziąć to wszystko, co lewica chce dać ludziom?

Czy możemy żyć wygodnie, ale tak, by nasz komfort nie był wyrokiem śmierci dla planety?

Wafel krzemowy używany do produkcji chipów. Fot. Laura Ockel/Unsplash

Kto kontroluje sztuczną inteligencję, kontroluje przyszłość

Przyszłą dominację na świecie osiągnie ten, kto zdominuje technologię półprzewodników oraz dane służące do trenowania sztucznej inteligencji.

Ilustracja: Adobe Stock

Kulczyk nie wpuści ankietera, ale o polskich nierównościach majątkowych coś jednak wiemy

Teoria skapywania nie działa, przypływ nie unosi wszystkich łodzi. Kluczem do zrównoważonego rozwoju jest wzmocnienie pozycji ekonomicznej osób uboższych i ochrona klasy średniej, a nie dalszy wzrost dochodu najbogatszego procenta.

Fot. Victoria Borodinova/Pixabay.com

Polska w ruinie przez 500+? Tak twierdzi redaktorka „Polityki”. Wbrew danym

Tekst Joanny Solskiej jest doskonałym odtworzeniem libkowego mindsetu i wyparciem wszystkiego, co dziś wiemy o ekonomii.

urząd skarbowy podatki

Jak podnieść podatki w kraju nienawidzącym podatków?

Czy w Polsce można w ogóle podnieść podatki? Tak, pod warunkiem że się je obniży.

Piotr Ikonowicz w programie „Wolni od długów”. Fot. Polsat, ed. KP

Skończmy z wiecznym zapierdolem

Piętnowanie biedy jako efektu rzekomego lenistwa jest jeszcze skuteczniejsze od bata ekonoma pędzącego chłopów do odrabiania pańszczyzny.

Ilustracja: LIBeRO libEros/Flickr.com

Pionier populizmu, który zrównał Włochy z ziemią. Tak rządził Berlusconi

Berlusconi wygrywał wybory tym, że wiele obiecywał i poprawiał Włochom nastrój. Z obietnic nic nie zostało, a nastroje są dziś we Włoszech niewesołe.

kredyt-inflacja-mieszkanie-hipoteka-rachunki-pieniadze

TSUE wydało wyrok na polskie banki. Na biednych nie trafiło

Kto zapłaci frankowiczom nawet 90 miliardów? Tutaj nie ma wątpliwości – przecież nie prezesi zarządów czy inni prominenci sektora finansowego.

kobalt red-1

Nasze auta i hulajnogi napędza krew kongijskich dzieci

W naszych zapowiedziach lepszego świata – ze smartfonami, ale bez samochodów spalinowych – kryje się śmiertelna groźba dla świata mieszkańców i mieszkanek Katangi.

Mateusz Morawiecki. Fot. KPRM/Flickr.com

Morawiecki i z pustego naleje

Nic dziwnego, że PiS zrobi wszystko, żeby sprowadzić spór polityczny do walki między nimi a ekipą Tuska. Kaczyński dobrze wie, że ekipa Morawieckiego jest zdecydowanie bardziej sprawna politycznie i ekonomicznie od działaczy KO.

Sławomir Mentzen. Fot. Adrian Grycuk/Wikimedia Commons, ed. KP

Dzień Wolności Podatkowej: święto apostołów gospodarki folwarczno-pańszczyźnianej

To absurd, że środowiska wzywające do ograniczenia domeny publicznej i aktywności państwa nazywają się „wolnościowcami”.

Ha-Joon Chang. Fot. Discott/Wikimedia Commons, ed. KP

Ekonomia limonek, polityka czekolady i sztuczna inteligencja w służbie zbioru truskawek

Rozmowa z Ha-Joon Changiem, autorem książki „Ekonomia na talerzu”.

Szefowa Departament Skarbu Janet Yellen. Fot. Zara Farrar/HM Treasury

Biden negocjuje z terrorystami, republikanie dostali „kanapkę z gównem”

Ani radykalna prawica, ani radykalna lewica nie są zadowolone z efektów kolejnego boju o dług publiczny Ameryki.

Ilustracja: Jared Rodriguez/Truthout/Flickr.com

Juan nie będzie rywalem dolara w walce o hegemonię. Na razie

Za dolarem, w przyszłości może za juanem, stoi potęga gospodarcza i siła polityczna – za „kryptowalutami” stoi tylko siła algorytmu i moc obliczeniowa komputerów – mówi analityk rynku finansowego Piotr Kuczyński.

Janis Warufakis. Fot. Patrick Stary (RLS)/Flickr.com, ed. KP

Warufakis: Kto się boi walut cyfrowych banków centralnych?

Banki upadają i będą upadać, a płacić za to zawsze będą podatnicy. A przecież nie musi tak być.

Joe Biden przemawia do amerykańskich robotników. Fot. Maryland GovPics/Flickr.com

Nowy konsensus waszyngtoński: od wolnego handlu po wojny handlowe

Żaden prezydent USA, nawet Trump, nie zajął tak ostrego stanowiska wobec Chin jak Joe Biden.

Jarosław Kaczyński i Petr Fiala podczas spotkania z Wołodymyrem Zełenskim. Fot: Flickr.com/ President of Ukraine

Gdy Polska wykreśla „cięcia” ze słownika, Czechy oszczędzają

W wypowiedziach rządzących alarmistyczny ton miesza się z zapewnieniami o tym, że sytuacja gospodarcza Czech jest dobra jak nigdy dotąd.

Sławomir Mentzen prezentuje swoje propozycje podatkowe. Fot. Youtube/ Sławomir Mentzen

Wysokie koszty prostych podatków

Strojący się w piórka obrońcy klasy średniej Sławomir Mentzen chce podnieść podatki większości klasy średniej, byle tylko móc je obniżyć najbogatszym. Ma chłop tupet, wróżę mu długą i bogatą karierę polityczną.

Fot. Erik Mclean/Unsplash

Nawet najbogatsze państwa Zachodu są zastraszane przez korporacje

Europa wie, że walka z kryzysem klimatycznym wymaga odejścia do traktatów o ochronie inwestycji. Dlaczego karze kraje globalnego Południa, które idą w jej ślady?

Fot. Eiliv Aceron/Unsplash

Czarny rynek m&m’sów, czyli czekoladowa lekcja gospodarki według Ha-Joon Changa

Szwajcaria jest synonimem wysokiej jakości czekolady. Choć powszechnie uważa się, że kraj ten wytwarza mało towarów, a żyje z usług. Nic bardziej mylnego.

Fot. Aleksandr Zykov/Flickr.com, ed. KP

„Nie bać się gospodarki”, czyli ekonomia obwarzanka w Brukseli

Koncepcja obwarzanka pozwala na czytelne pokazanie powiązań między kwestiami społecznymi i ekologicznymi. To właśnie dzięki temu jest tak dobrym narzędziem komunikacji.

Widok na Elektrownię Bełchatów z Kleszczowa Fot. Jakub Szafrański/ClientEarth

Politycy posłuchają prawników ws. klimatu? Teraz muszą

Wybór terminu publikacji projektu ustawy klimatycznej nie jest przypadkowy. Już w tym tygodniu będziemy obchodzić Międzynarodowy Dzień Ziemi, a kampania wyborcza rozkręca się na dobre.

Fot. Fox Wu/Flickr.com

Koszmar pracodawcy: dzięki UE dowiesz się, ile zarabiają osoby na twoim stanowisku

Reakcja na nową dyrektywę Parlamentu Europejskiego dowodzi, że jeśli w jakiejś grupie społecznej znad Wisły rzeczywiście drzemie jeszcze tischnerowski homo sovieticus, to właśnie wśród pracodawców.

Prezydent Chin Xi Jinping. Fot. GovernmentZA/Flickr.com

Europa jest zbyt uzależniona od Chin, by mogła wziąć z nimi rozwód

Europa ma realny problem z Chinami i amerykańską polityką wobec Chin, a jego częścią jest to, że sama pozostaje w tej kwestii głęboko podzielona.

Ilustracja: Jared Rodriguez/Truthout

Opodatkować miliarderów, natychmiast!

Łagodzenie napięć społecznych jest możliwe wyłącznie przez drastyczne zmniejszenie nierówności.

Fot. Bicanski, pixnio.com, CC0

Czy rząd może jeszcze sterować gospodarką?

A jeśli nie, to czym powinna się kierować polityka gospodarcza rządów?

Zdjęcie z konferencji prasowej Donalda Tuska z 2013 roku Fot. Platforma Obywatelska/flickr.com

Czego nie da ci skruszony liberał

Liberałowie nie zbudują europejskiego państwa z prawdziwego zdarzenia – bo przede wszystkim nie chcą.

Siedziba banku Credit Suisse w Zurychu. Fot. kuhnmi, CC BY 2.0

Warufakis: Niech banki płoną

Albo rozmontujemy upadający system bankowy, albo zgodzimy się na wieczne bailouty i coraz ostrzejsze zaciskanie pasa.

morawiecki-banknot

Spadek płac realnych może być „czarnym koniem” kampanii wyborczej

Skoro PiS sobie przypisuje zasługi za wzrost poziomu życia, trudno będzie mu wymiksować się teraz z odpowiedzialności za jego spadek.

globalizacja-1079033

Między globalizacją a polityką wielkich mocarstw

Hiperglobalizacja przegrała, bo nie mogła przezwyciężyć wewnętrznych sprzeczności i nie spełniła złożonych obietnic. Nie wiemy jeszcze, co ją zastąpi.

Prezydent Joe Biden. Fot. Maryland GovPics

Krach… i po krachu

Krach Silicon Valley Bank wywołał sporo zamieszania, ale najważniejszym tematem gospodarczym w USA jest nowy budżet.

Oddział Silicon Valley Bank. Fot. Alpha Photo/Flickr.com

Po upadku SVB: to szambo, którego nie da się wypompować

Pazerność i egoizm amerykańskiej klasy menedżerów są dobrze znane. Swoje trzy grosze do upadku banku SVB dodały także instytucje, które powinny stać na straży dobrych praktyk rynkowych. Na przykład media.

Fot. Focal Foto/Flickr.com

Kolejny przewidywalny upadek banku

Potrzebujemy mocniejszych regulacji, by mieć pewność, że wszystkie banki są bezpieczne. Wszystkie depozyty powinny być ubezpieczone. A koszty powinni ponieść ci, którzy odnoszą największe korzyści: bogate osoby prywatne i spółki.

Obraz wygenerowany przez aplikację DALL-E 2

„Frankowicze” wygrywają, ale nadal przykleja się im brzydką gębę

Historyjki o „głupich-cwanych frankowiczach” i „bankach, które muszą zarabiać” długo działały i nadal działają – również dlatego, że PR branży bankowej poświęcił temu mnóstwo roboczogodzin.

Fot. Jakub Szafrański

Kredyt powszechny, czyli chwilówka dla każdego [rozmowa]

Powiedzieć, że każdy obywatel i obywatelka zasługują na kredyt zaufania na poziomie pensji minimalnej – to chyba niekontrowersyjny postulat. Z Jędrzejem Malko, autorem koncepcji „kredytu powszechnego”, rozmawia Michał Sutowski.

Fot. rauter25/flickr.com

To nie jest pierwsza wielka deglobalizacja

Czy w następstwie rozpadu drugiej fali globalizacji wybuchnie wojna światowa, tak samo, jak było po pierwszej?

Kampania 1,5%, Krytyka Polityczna

Jak poprawnie wypełnić PIT w 2023 r.

Przekaż 1,5% swojego podatku dla Krytyki Politycznej, która od 20 lat skutecznie pracuje na rzecz zmiany społecznej.

Thomas Piketty

Bogaci mogą zapłacić niemal konfiskacyjne podatki. Wytrzymają

Powinniśmy wziąć pod uwagę, w jakich granicach podatek progresywny i państwo opiekuńcze mogą niwelować nierówności dochodów, a zwłaszcza majątków, oraz znaleźć sposoby pokonania tych granic.

Ulice Moskwy we wrześniu 2022 roku. Fot. Andrey x/Flickr.com

Rosja coraz głębiej pod kreską

Rosja zaliczyła niezamierzony pivot na Azję. Kreml uzyskał efekt odwrotny od oczekiwań – przecież wojna w Ukrainie miała na celu umocnienie Rosji w Europie, tymczasem prowadzi ona do wypchnięcia jej z systemu europejskiego i skierowania ku Azji.

Xi Jinping i Joe Biden. Fot. U.S. Department of State

Warufakis: Czy Chiny zerwą niepisany układ z Ameryką?

Im bardziej rozwija się chiński sektor finansowy „w chmurze”, tym szybciej znika zależność Chin od eksportu towarów do USA.

Rys. Jared Rodriguez/Truthout/Flickr.com

Kapitał, by rządzić, musi sabotować postęp

Jak to jest, że kolejne fale kryzysów przysparzają rekordowego bogactwa właścicielom kapitału? Wyjaśnia to teoria kapitału jako władzy.

Mariana Mazzucato Fot. Stuart Robinson/Sussex University

Dobro wspólne: co to takiego?

Przy podejściu uwzględniającym dobro wspólne każdy krok procesu jest niemal tak samo ważny jak jego ostateczny wynik.

Michał Kalecki i Jerzy Osiatyński. Fot. Edmund Uchymiak/PAP, NBP/Wikimedia Commons

Jerzy Osiatyński i struktura teorii Kaleckiego

To, co wiadomo o ideach Michała Kaleckiego, jest znane w dużej mierze i z czasem coraz bardziej dzięki tomom „Dzieł zebranych” pod redakcją Jerzego Osiatyńskiego, który zmarł w lutym 2022 roku.

Rys. Lauren Walker/Truthout/Flickr.com

Czy zielona transformacja podzieli Zachód?

Na przełomie roku w obszarze gospodarczym zaczęło się rysować potencjalne pęknięcie między Europą a USA. Wszystko za sprawą przyjętej przez amerykański Kongres ustawy o przeciwdziałaniu inflacji (Inflation Reduction Act, IRA)

Protest klimatyczny przeciwko nierównościom i liderom szczytu G8 w Bangladeszu. Fot. Caroline Gluck/Oxfam

Gdzie są pieniądze na fundusz klimatyczny? W kieszeni miliarderów

Eksperci wyliczyli, że gdyby najbogatsi, stanowiący 0,001 proc. dorosłej populacji świata, zapłacili podatek progresywny w wysokości od 1,5 do 3 proc. własnego majątku, to zgromadzilibyśmy globalnie blisko 300 mld dolarów rocznie na zieloną transformację.

Linia produkcyjna w niemieckiej fabryce samochodów. Fot. GommeBlog.it/Youtube.com

Warufakis: Chmury nad przemysłem Europy

Inflacja i skokowy wzrost cen energii to niejedyne zagrożenia dla europejskiego przemysłu. Ważniejszym może być brak kapitału w chmurze.

Rys. Jared Rodriguez/Truthout

Zabrać Ameryce kartę kredytową

Jeśli kongresowi republikanie spod znaku MAGA postawią na swoim, rząd nie zapłaci nawet wojsku.

Fot. GCIS/GovernmentZA/Flickr.com

Davos nie złoży z powrotem pękniętego świata

Davos stało się silnie toksycznym politycznym symbolem nie tylko dla populistów czy psychoprawicy sprzedającej teorie spiskowe.

Drukarnia reklam na Sri Lance. Fot. ILO/Yamuni Rashmika Perera

Wychodzenie z długów wymaga rozwoju

Dla zadłużonych krajów rozwijających się ten rok może się okazać katastrofalny.

Bogusław Grabowski, ekonomista i były członek RPP. Fot. Radio ZET/YouTube.com

Liberalny ekonomista Grabowski i prywatyzacja, czyli jak już nigdy nie wygrać z PiS

Bogusław Grabowski w głośnym wywiadzie na antenie Radia ZET twierdził, że nie ma powodu, by istniały jakiekolwiek państwowe spółki i firmy. Wezwał też do dalszej prywatyzacji i ograniczenia programów socjalnych.

Piotr Ikonowicz w programie „Wolni od długów”. Fot. Polsat, ed. KP

Ikonowicz: Bajka o klasie średniej, prawda o rozwarstwieniu

Pojęcie klasy średniej to ideologiczny fundament współczesnego kapitalizmu.

Fot. Nils Thies, Deutsche Bundesbank/flickr.com

Blaski i cienie euro

Wzrost cen po wejściu do strefy euro to nie jest żaden mit, tylko fakt. Wystarczy zerknąć do danych Eurostatu. Zarabianie w euro daje do ręki twardą walutę, jednak trzeba się też liczyć z europejskimi standardami cenowymi w sklepach.

Fot. Clemens v. Vogelsang/flickr.com

Jak kantują nas sprzedawcy i dlaczego już nie będą mogli (aż tak bardzo)

Dzięki unijnej dyrektywie Omnibus sieci handlowe muszą oficjalnie poinformować nas, że chcą nas wkręcić. W Czarny Piątek nie mogliśmy skorzystać jeszcze z tego dobrodziejstwa. Dobrze, że jest dostępne przynajmniej podczas wyprzedaży noworocznych.

Fot. Patrick Fore/Unsplash, ed. KP

13 najczęściej czytanych i najbardziej dyskutowanych tekstów 2022 roku

Przez ostatnie miesiące nieustannie próbowaliśmy choć odrobinę złamać kody wojny informacyjnej, poszukiwać faktów w zalewie propagandy i wyobrazić sobie, jakie wyzwania mogą nas jeszcze czekać w związku z jednym z najważniejszych wydarzeń współczesności.

Karol Marks. Fot. Wikimedia Commons, ed. KP

Luksusowy komunizm na wyciągnięcie ręki?

Dzięki postępowi technicznemu możemy spełnić marzenie Marksa – stworzyć społeczeństwo obfitości, w którym nikomu nie brakuje podstawowych dóbr.

Rys. Plawgo/Pyrka.

20 lat skręcania w lewą stronę

Przez ostatnie 20 lat Polska stawała się krajem nieco bardziej nadającym się do życia.

Okładki książek KP

Podaruj to, co ważne. Redakcja KP poleca książki na prezent

W tym wyjątkowym czasie, w którym słowo „prezenty” odmieniane jest przez wszystkie przypadki, podaruj bliskim (a może i dalekim?!) to, co dla ciebie naprawdę ważne. My ci w tym pomożemy.

Ilustracja: darkness/Wallpaper Abyss

Idzie krach, idzie krach, dzwonią dzwonki sań

Kryzys ekonomiczny, finansowy i kryzys zadłużenia nakładają się na siebie. Czegoś takiego jeszcze nie było.

Piotr Ikonowicz w programie „Wolni od długów”. Fot. Polsat, ed. KP

Ikonowicz: Zjeść bogatych?

Postulat równości wziął się z potrzeby przetrwania. Gdy zasoby są skąpe, tylko w miarę równy podział pozwala przetrwać wszystkim.

Fot. Marco Verch Professional/Flickr.com

Nieznośna bezużyteczność kryptowaluty

Ludzie na całym świecie (i to nie tylko w USA czy UE) lubią takie waluty jak dolar czy euro z dwóch powodów. Pierwszy z nich wskazał John Maynard Keynes.

Kolekcjonerskie monety z mennicy Narodowego Banku Ukrainy. Fot. NBU/flickr.com

Wypalić przepisy do gołej ziemi. Eksperci dyktują Ukrainie doktrynę szoku

Czy państwo, które prowadzi wojnę obronną, może się wycofać? Oto neoliberalna recepta dla Ukrainy.

Fot. Michał Kasprzak/flickr.com

Kredyty hipoteczne powoli się cywilizują. Co to jest WIRON i czy ulży kredytobiorcom?

Wycofano już kredyty walutowe, za to obecnie coraz bardziej popularne stają się kredyty o stałej stopie oprocentowania, które są już niezmiennym elementem bankowej oferty. Od stycznia będzie można zaciągnąć kredyt o zmiennej stopie, ale oparty na wskaźniku mającym realne fundamenty, a nie wynikającym z obliczeń analityków.

Fot. Xiaolong Wong/Unsplash, ed. KP

Nie każdego stać na niekupowanie w Czarny Piątek

Nie rób wielkich zakupów w Black Friday… chyba że tego potrzebujesz.

Satyra na Brexit podczas parady w niemieckiej Kolonii. Fot. Marco Verch/flickr.com

Kryzys zamiast suwerenności. Brytyjczycy żałują brexitu coraz bardziej

Brexit nie pomógł zrealizować trzech głównych fantazji, zapowiedzianych przez jego architektów. Zaszkodził za to Wielkiej Brytanii w kwestii inflacji, wymiany handlowej i inwestycji. Coraz więcej Brytyjczyków dochodzi do przekonania, że nie warto było.

Prezydenci Xi Jinping i Joe Biden. Fot. CNA/youtube.com

Na złość gospodarce Biden ukarał Chiny

Szerokie restrykcje eksportowe nałożone na Chiny to próba zduszenia całych sektorów chińskiej branży technologicznej.

Narendra Modi I Władimir Putin. Fot. MEAphotogallery/flickr.com

Imperium kolonialne walczy z kolonializmem. Jak Rosja zabiega o względy globalnego Południa

Rosja umiejętnie gra na realnych szkodach, które liberalny kapitalizm wywołał w państwach globalnego Południa.

Mariana Mazzucato. Fot. Tania Cristofari/UCL/flickr.com

Z wyzwaniami klimatycznymi nie radzi sobie ani sektor publiczny, ani prywatny

COP27 to dobry moment, żeby przyłożyć więcej uwagi do roli bezpośredniego finansowania zielonej transformacji ze środków publicznych.

Fot. Adrian Grycuk/Wikimedia Commons

Epoka taniego długu się skończyła. Za reformę Ziobry zapłacimy podwójnie

Mamy do czynienia z sytuacją, której dawno nad Wisłą nie widziano. Musimy się mierzyć z brakiem popytu na polski dług publiczny, choć jeszcze niedawno polskie obligacje schodziły na pniu. A taka sytuacja rodzi niebagatelne konsekwencje.

rachunek podatek pieniądze

Jest drogo, będzie drożej

Skutki inflacji dotykają wszystkich. Zobacz, jaki jest jej mechanizm i jak sobie z nią radzić.

zombie balcerowicz-2

Zdaniem publicystki „GW” Balcerowicz uratowałby Polskę przed inflacją

Ale co by było, gdyby Balcerowicz naprawdę odpowiadał dziś za politykę monetarną państwa.

Kijów, Ukraina, 2006. Fot. Nomad Tales/flickr.com

Mazzucato: Progresywny program gospodarczy w pięciu punktach

W czasach kryzysu niezadowolenie i lęki społeczeństwa umie wykorzystać skrajna prawica. Lewica musi się szybko nauczyć, jak robić to lepiej.

2022.09.27 Goleniow | Uruchomienie rurociagu  Baltic Pipe . Fot. Krystian Maj/KPRM

Rura na miarę naszych możliwości

Od pomysłu do realizacji minęło 21 lat. Tylko czy Baltic Pipe nie rozwiązuje problemów z początku wieku? Podcast Michała Sutowskiego.

Janis Warufakis. Fot. penguin.co.uk

Warufakis: Jak kapitalizm zatruł własne pieniądze

Gdy w bankach centralnych pieniądz zaczął mieć wartość ujemną, to się nie mogło dobrze skończyć.

Blok mieszkalny w Gdyni Fot. Martin P. Szymczak/flickr.com

Życie na kredycie. Rozmowa z Mikołajem Lewickim

Czy nasz kraj jest skazany na dominację własności mieszkaniowej?

Zamieszki w Buenos Aires w sierpniu 2022 roku. Fot. Santiago Sito/Flickr.com

Największy niespłacalny dług w historii ludzkości

Kryzys zadłużenia ściągnęły na Argentynę neoliberalne rządy junty wojskowej. Od tej klątwy kraj wciąż nie może się uwolnić.

Ilustracja: midjourney.com CC BY 4.0, ed. KP

Co jest nie tak z ekonomią?

Może to, że laureat ekonomicznego Nobla oblicza, o ile może ocieplić się świat, zanim zacznie spadać PKB? I robi to źle?

Jarosław Kaczyński. Fot. Piotr Drabik/Flickr.com

Możemy być cwani albo wielcy

Czas najwyższy, by zaproponować narodowi przeniesienie aspiracji na państwo: będziecie biedni, trochę głodni, będzie wam zimno, demokracja będzie autorytarna, ale będziecie mieli rację, a Polska będzie wielką obrończynią Zachodu przed nim samym.

Fot. AbsolutVision/Unsplash

Następca PKB pilnie poszukiwany

PKB odzwierciedla wzrost gospodarczy, ale coraz mniej mówi o tym, jak żyje się ludności. Potrzeba nowych wskaźników.

Robert Lewandowski w meczu FC Barcelona - Valladolid. Fot. FC Barcelona/YouTube.com

Reguły Javiera Tebasa mogą uratować nie tylko Barcelonę

Uparliśmy się, że przedsiębiorstwo, które w okolicy jest głównym pracodawcą, ma być zarządzane wyłącznie przez widzimisię właściciela i jego mało rozgarniętych spadkobierców.

Uchodźczynie z Ukrainy witają się z rodzinami na Dworcu Wschodnim w Warszawie. Fot. Jakub Szafrański

Czy uchodźcy z Ukrainy żyją na nasz koszt?

Prawda jest taka, że pomoc uruchomiona przez rząd – zresztą finalnie w miarę sensowna – na pewno nie jest zbyt wysoka. Objęliśmy uchodźców niemal wyłącznie tymi świadczeniami, do których mają dostęp Polki i Polacy. Nie ma mowy o żadnym faworyzowaniu.

Fot. Geoffrey Gallaway/Flickr.com

Oblicza kryzysu: kto w najbliższych miesiącach ucierpi najbardziej?

Obraz wyzwań, z jakimi będziemy mierzyć się w najbliższych miesiącach, może przytłaczać. Absurdalnie wysokie ceny energii uderzą w przemysł i przyczynią się do stagnacji płac. Nadchodzą także czasy hipokryzji w stosunkach międzynarodowych.

Fot. Chris Boland/flickr.com

Skidelsky: Dziury w całym

Między geopolityką a gospodarką zieje coraz głębsza przepaść. Na jej dnie czeka katastrofa.

Dennis Jarvis

Pułapki produktywizmu

Zielona transformacja to jeden z priorytetów nowego paradygmatu produktywizmu. Ale państwu nie uda się upiec dwóch pieczeni na jednym ogniu. Polityki walki ze zmianą klimatyczną nie zastąpią polityki służące tworzeniu dobrych miejsc pracy i odwrotnie.

Fot. École polytechnique - J.Barande/flickr.com

Stiglitz: Dlaczego Inflation Reduction Act to ważna sprawa

Podatki można podwyższać bez obaw o wywołanie niekorzystnych skutków w obszarze inflacji lub inwestycji.

Ekonomia dla ciekawych fragm. okładki

Liberałowie mają rację, zostało to bezstronnie udowodnione

„Prywatny właściciel cały czas pilnuje efektywności wydawania pieniędzy” – naucza profesor swoich słuchaczy. Piotr Wójcik czyta „Ekonomię dla ciekawych” prof. Witolda Orłowskiego.

Fot. pngset.com, Héctor Rodríguez/flickr.com, ed. KP

Nie, sankcje nie szkodzą Europie bardziej niż Rosji

Kreml chce podkopywać determinację państw zachodnich do izolowania rosyjskiej gospodarki. Zachód potrzebuje przede wszystkim cierpliwości.

mercedes-auto-niemcy

Biedne Niemcy!

Niemiecki model jest kaput. Dlatego mam bardzo prosty komunikat dla moich niemieckich przyjaciół.

IMG_9964 kaczyński

Problemy Niemiec to żaden powód do radości. Z czego się PiS tak cieszy?

Nieustanne ataki polityków PiS wymierzone w Berlin zaczynają już przypominać celowe działanie na szkodę własnego państwa.

Space colony, NASA Ames Research Center, 1970

Piętnastogodzinny tydzień pracy? Czemu nie?!

Donald Tusk zapowiada pilotaż czterodniowego tygodnia pracy. Partia Razem projekt skrócenia tygodnia pracy do 35 godzin ma już od dawna. Ale są nawet dalej idące pomysły. Przypominamy rozdział z książki Rutgera Bregmana „Utopia dla realistów”.

Mario Draghi Fot. European Union 2022

Włochy: Kryzys w rządzie Draghiego. Będzie prorosyjski zwrot?

Wydawało się, że najgorsze już za Italią. Aż Putin napada na Ukrainę i wybucha kryzys inflacyjny.

hiszpania-pociag-metro-barcelona

Hiszpania wprowadza pociągi za friko, zapłacą banki i firmy energetyczne

Bezpłatne bilety zostaną sfinansowane z nowego podatku od nadzwyczajnych dochodów banków i firm, które skorzystały na rekordowych cenach energii.

pedro-sanchez

Pociągiem za darmochę do nowego mieszkania

„Ten rząd nie pozwoli, by cierpienie ludzi dawało korzyści nielicznym” − mówił w parlamencie premier Hiszpanii Pedro Sanchez.

Ilustracja: Thomas Hawk/flickr.com

Nowy paradygmat: czym jest produktywizm, następca neoliberalizmu?

Wiele elementów produktywistycznych widać choćby w retoryce administracji Joe Bidena. Chodzi m.in. o uznanie wielkich korporacji za głównych winowajców inflacji.

Zdjęcie z konferencji prasowej Donalda Tuska z 2013 roku Fot. Platforma Obywatelska/flickr.com

Za Platformy taniej nie będzie

Według Tuska są dwa powody drożyzny w Polsce. Ale nie, nie pandemia i wojna w Ukrainie! Chodzi o „chciwość i głupotę”.

Fot. Jared Rodriguez/Truthout

Ameryka może przegrać nową zimną wojnę

Jest już nieuniknione, że, że Chiny przegonią USA pod względem dowolnie wybranego wskaźnika gospodarczego. Ameryka traktuje to jak zagrożenie.

Fot. Monika Bryk, ed. KP

Kaczyńskiego wizyty duszpasterskie w Polsce

Jarosław Kaczyński przestaje być „hot”. Jego odwiedziny bardziej niż zwycięskie tournée politycznego lidera przypominają wizyty, podczas których ziewający ministranci słuchają kolejnych gromów księżulka, ale nikt nie bierze tego na poważnie.

BRICS

Zachód kontra Antyzachód. Szczyt BRICS pokazał swoją siłę

Czy Zachód ma coś do zaoferowania tej części świata, którą dotąd głównie eksploatował z surowców i taniej pracy?

Fot. Emil Kalibradov/Unsplash

Warufakis: Inflacja to rachunek za rozpasanie najbogatszych

Na pytanie, skąd ta inflacja, jest wiele odpowiedzi. Wszystkie są poprawne, ale żadna nie trafia w sedno.

Dworzec PKS w Rzeszowie Fot. Jakub Szafrański

Likwidacja wykluczenia komunikacyjnego w Polsce to kwestia decyzji

Stać nas na wydawanie tych 5 mld zł co roku na dofinansowywanie przewozów w powiatach, nawet jeśli większość z nich byłaby całkowicie nierentowna. Nie stać nas za to na utrzymywanie komunikacyjnej mizerii na olbrzymich połaciach kraju.

Ministra rodziny i polityki społecznej Marlena Maląg na spotkaniu z wyborcami w Raszkowie (woj. wielkopolskie) Fot. mrips_gov_pl/flickr.com

Czy warto dołożyć 200 złotych do 500+? Przecież są dużo pilniejsze potrzeby

Czy wobec nowych wyzwań społecznych możemy sobie pozwolić na jeszcze większe zasilanie strumieniem dochodu ludzi zasobnych?

Fot. Roy/flickr.com

Gospodarka od dawna nie służy już ludziom. Dlaczego na to pozwalamy?

Przepaść między bogatymi a biednymi rośnie z roku na rok, a jednak wciąż nie wywołuje to większego społecznego sprzeciwu.

Fot. troy_williams/flickr.com

Kryzys paliwowy i stagflacja w wersji soft – katastrofa czy nowe otwarcie?

Zamiast obniżać cenę benzyny właścicielom sześciocylindrowych limuzyn, lepiej wesprzeć tylko mniej zamożnych, pozwalając wysokim cenom paliw zmotywować pozostałą część społeczeństwa do rozsądniejszego korzystania z surowców.

Thomas Piketty

Piketty: Bez drastycznego ograniczenia nierówności nie pojawi się rozwiązanie kryzysu klimatycznego

Przecież cała historia ludzkości polega na budowaniu norm zbiorowej sprawiedliwości, które zaakceptuje znakomita większość społeczeństwa – mówi Thomas Piketty w rozmowie z Michałem Sutowskim.

Fot. Netflix

Komunizm nie musi być apokaliptyczny – może być szampański

Bez szampana (i kawioru) idea socjalizmu nie zacznie twórczo musować w wyobraźni ludzi.

Pracownica linii montażowej w Indonezji Fot. ILO/Asrian Mirza

Globalizacja okazała się wielką ściemą. Czy z deglobalizacją pójdzie nam lepiej?

Minęły czasy, gdy światowa gospodarka miała nie znać granic. Globalizacja jest w odwrocie. Ale rachunku sumienia nie będzie.

Fot. Everstake/Youtube.com

Bitcoin na wojnie. Kogo w czasie inwazji wspiera kryptobiznes?

„Jak zapłacić za wojnę?” – pytał John Maynard Keynes w 1940 roku. W 2022 roku rząd Ukrainy udzielił m.in. takich odpowiedzi jak „donacjami kryptowalut” i „emisją NFT”.

Fot. Lauren Walker/Truthout

Równiej już było. Nierówności w Polsce znów gwałtownie rosną

Rozchwianie gospodarcze po pandemii zakończyło krótki okres polskiego egalitaryzmu. Polska znów się rozwarstwia.

piketty-debata-warszawa

Thomas Piketty w rozmowie ze Sławomirem Sierakowskim

Po raz pierwszy w Polsce Thomas Piketty, autor „Kapitału w XXI wieku”! Wydarzenie w ramach obchodów 20-lecia Krytyki Politycznej.

Robotnicy w stolicy Sri Lanki Kolombo Fot. Stas Rozhkov/flickr.com

Ostatnia koszula prezydenta

Sytuacja na Sri Lance jest krytyczna. Wyspa, która zwykła importować niemal wszystkie podstawowe produkty, od żywności po środki energii, nie ma pieniędzy, by za nie zapłacić.

Fot. Universitat Pompeu Fabra, Maréchal Crotmoul, ed. KP

Gdzie w opowieści Piketty’ego znajduje się Polska?

Można pokusić się o tezę, że w Polsce mamy jedno z największych osiągnięć turbokapitalizmu – lewicę, która ignoruje kwestie nierówności ekonomicznych i nie chce podwyższać podatków najbogatszym.

Fot. rauter25/flickr.com

Zanim spłoniemy, czeka nas era deglobalizacji

U szczytu globalizacji handel często przeważał nad polityką. Dopiero wojna w Ukrainie zaczęła to zmieniać.

Fot. Karolina Jackowska, Jakub Szafrański, ed. KP

Kapitał i ideologia przeciwko klimatowi

Michał Sutowski w kolejnym odcinku serii podcastów „Kapitał i ideologia: (naprawdę) krótki kurs” rozmawia z aktywistkami klimatycznymi, Dominiką Lasotą i Wiktorią Jędroszkowiak.

Dyrektorka zarządzająca MFW Kristalina Georgieva Fot. IMF Photo/Cliff Owen

Międzynarodowy Fundusz Walutowy: wciąż w tyle za rzeczywistością

Są racjonalne powody, by ograniczać przepływy kapitału zagranicznego. Ignorując to, MFW podkopuje własną wiarygodność.

Fot. KPRM/Wikimedia Commons, ed.KP

Od „żerowania na wojnie” do „windfall tax”

Premier Morawiecki chce, żeby Norwegia podzieliła się dodatkowo zarobionymi na handlu ropą i gazem pieniędzmi. A czy Orlen też się podzieli? Rząd Margaret Thatcher nałożył podobną daninę na, uwaga, banki.

Fot. Piotr Drabik/flickr.com, Piotr Malecki/NBP/Wikimedia Commons, ed. KP

Kogo inflacja boli bardziej – biedniejszych czy klasę średnią?

Mistrzowie szukania od lat promocji w gazetkach sklepowych kontra ci, dla których rezygnacja z zagranicznych wakacji jest trudna do zaakceptowania. Styl życia wpływa na to, jak radzimy sobie ze wzrostem cen.

Fot. Jared Rodriguez/Truthout/flickr.com

Hiperglobalizacja umarła. Niech żyje (lepsza) globalizacja

Hiperglobalizacja się załamała – i co dalej? Przed światem otwiera się cały wachlarz nowych scenariuszy.

Fot. Universitat Pompeu Fabra/flickr.com, ed. KP

Do czego służy wywoływanie poczucia winy u najuboższych

„Kapitał i ideologia” to kontynuacja bestsellerowego „Kapitału w XXI wieku”, jednej z najważniejszych książek ekonomicznych ostatnich lat. Publikujemy fragment nowej książki Thomasa Piketty’ego.

Fot. Universitat Pompeu Fabra/Flickr.com

W czyich rękach znajdzie się świat w roku 2050?

Tak zaczyna się „Kapitał w XXI wieku”, najgłośniejsza książka ekonomiczna dekady.

Fot. Warner Bros. Pictures

Wielkie schładzanie gospodarki: lekarstwo gorsze od choroby

By zdusić inflację, banki centralne gwałtownie podnoszą stopy procentowe. Jeśli wywołają recesję, zamiast inflacji czeka nas bezrobocie.

Fot. Jakub Szafrański

Europa jako wyjście z PiS-owskiej pułapki?

Czemu lewica przyciąga wykształciuchów, a klasę robotniczą już niekoniecznie? Rozmowa z Przemysławem Wielgoszem, redaktorem naczelnym „Le Monde Diplomatique”.

Budynek Gazpromu w Moskwie Fot. Thawt Hawthje/flickr.com

Jak przetrwać szantaż Gazpromu

Łącznie więc z Niemiec sprowadzimy w tym roku nawet 7 mld metrów sześciennych gazu. Problem w tym, że to będzie w większości gaz rosyjski, tylko kupowany nie bezpośrednio z Gazpromu. Odejście od rosyjskiego gazu w tym roku będzie więc czysto fikcyjne.

Adam Glapiński i Jarosław Kaczyński Fot. Wikimedia Commons, NBP, ed. KP

Ojciec inflacji wybrany ponownie. Dlaczego PiS tkwi przy Glapińskim?

Mimo wszystkich przeszłych konfliktów z Kaczyńskim Glapiński ciągle wracał w orbitę Nowogrodzkiej. To jedna z niewielu osób, którą z Kaczyńskim łączą historyczne więzi, a która jednocześnie zna się na gospodarce – a przynajmniej prezes uważa, że się zna.

Fot. marcin ejsmont/flickr.com, ed. KP

Podobno masło kosztuje więcej, bo teraz zarabiamy lepiej. Prawda to?

Gdyby faktycznie to płace były głównym czynnikiem napędzającym inflację, podział naszego dochodu narodowego musiałby się zmieniać na korzyść pracowników, którzy powinni otrzymywać większą część tortu.

Fot. CEU, Daniel Vegel, ed. KP

Czemu biedni nie głosują i czy zawsze tak było?

Dlaczego wnuki z dyplomem wybierają tę samą opcję polityczną co dziadkowie – ale z zupełnie innych powodów?

Fot. Apple TV+

Jestem ofiarą rozdzielenia

„Rozdzielenie” jest dziełem science fiction jedynie do pewnego stopnia. W dużej mierze jest doskonałym serialem obyczajowym, obrazującym katorgę naszej codziennej roboty.

Fot. Jacob Bøtter/flickr.com

Turbokapitalizm: między nowoczesnością a archaizmem

Dlaczego raje podatkowe służą temu samemu, czemu cenzus majątkowy 150 lat temu – opowiadamy w rozmowie z prof. Kacprem Pobłockim w kolejnym odcinku krótkiego kursu „Kapitału i ideologii”.

united-nations-covid-19-response-3biD4LTasgY-unsplash

Fundusz reagowania na przyszłe pandemie

Pandemia COVID-19 pokazała, że potrzebujemy radykalnej zmiany kierunku.

Fot. pngset.com, Héctor Rodríguez/flickr.com, ed. KP

Turboinflacja w Polsce: wina Putina?

Dwucyfrowa inflacja stała się w Polsce faktem. Rząd PiS broni się, przekonując, że to putinflacja, czyli wzrost cen wywołany przez agresywne działania Rosji. Na pewno?

Konstantin Mielnikow, Finalny szkic pawilonu ZSRR na Miedzynarodową wystawę współczesnej sztuki dekoracyjnej i wzornictwa w Paryżu, narysowany w grudniu 1924 roku.

Czy komuniści faktycznie zaprowadzili równość w ZSRR?

O paradoksach społeczeństw komunistycznych i postkomunistycznych Michałowi Sutowskiemu opowiada dr Paweł Bukowski.

Ilustracja: Joanna Wowrzeczka

Edukacja nie jest lekiem na całe zło

Gdyby tylko ludzie mieli odpowiednią wiedzę, to większość konfliktów społecznych zostałaby rozwiązana, prawda? Nie.

Fot. Thomas Hawk/flickr.com

Bogato już było. Kraje rozwinięte równają w dół

W miarę rozwoju gospodarczego kraje biedniejsze miały się upodobnić do bogatszych. To działa – niestety w odwrotną stronę.

Fot. walter piedras/flickr.com, ed. KP

Ekonomia fuchy, czyli jak zburzyć poczucie stabilności pracy

„Gig economy” to pojęcie, które dorobiło się już kilku polskich tłumaczeń, z których najprzyjaźniejsze brzmi: ekonomia fuchy. Czym ona właściwie jest – chwilową modą, sposobem na rozwój biznesu czy zagrożeniem dla pracowników?

urząd skarbowy podatki

Nasza wymarzona Polska to Szwecja. Tylko bez podatków

Polacy chcą państwa dobrobytu. No chyba, że trzeba za nie zapłacić w podatkach – to wtedy nie.

Fot. Universitat Pompeu Fabra/Richard Comely, Jason Comely/flickr.com, ed. KP

Socjaldemokracja: równość niedokończona

O wielkim projekcie zaprowadzenia równości w kapitalizmie widzianym oczami Thomasa Piketty’ego opowiada Michał Sutowski.

Fot. École polytechnique - J.Barande/flickr.com

Rosyjska wojna to terapia szokowa dla neoliberałów

Nie dziwmy się, że nikt nie wie, jak się wyleczyć z uzależnienia od taniej rosyjskiej energii. To było do przewidzenia.

Daria Gosek-Popiołek

Przy ratach kredytu szybujących do góry tak jak teraz oszczędne życie nie wystarczy

Rozmowa z Darią Gosek-Popiołek, posłanką Koalicyjnego Klubu Poselskiego Lewicy.

Zdjęcie pamiątkowe ze szczytu państw g20 w Argentynie w 2018 roku Fot. G20 Argentina/flickr.com, ed. KP

Co to jest G20 i dlaczego Polska chce być w tej grupie? [wyjaśniamy]

Nie mają szefa, nie da się do nich zapisać. Do elitarnej grupy należą państwa uznane za najważniejsze dla światowej gospodarki, w tym Rosja. Polska proponuje podmiankę – wykluczmy z G20 Rosję, a zamiast niej dajmy… no nie wiem, może nas?

Ukraiński policjant w Charkowie Fot. Fotoreserg/Depositphotos

Od globalizacji do „Wielkiego Rozpadu”

Czy w obliczu kryzysu klimatycznego, pandemii i wojny można jeszcze uratować globalną współpracę?

Fot. Krystian Maj/KPRM

Tarcza antyputinowska? To już Polski Ład był lepszy

Trudno wyobrazić sobie większy koszmar podatkowy niż ta epicka epopeja, którą zgotowali nam rządzący od stycznia. Ale uwaga, będzie bujać mocniej.

Archiwalna reklama rosyjskiego samochodu przeznaczonego na zachodni rynek Fot. JOHN LLOYD/flickr.com

Rosja po sankcjach, czyli nawet burak potrzebuje technologii

Rosyjski atak na Ukrainę spowodował sankcje na właściwie wszystkie technologie, od których Rosja jest zależna.

Puste półki w supermarkecie w oblężonym Kijowie Fot. palinchak/Depositphotos

Chcemy pomóc Ukrainie? Umórzmy jej dług zagraniczny. Teraz

Przejęcie długu zagranicznego Ukrainy to skuteczny sposób na zapewnienie jej pomocy gospodarczej i humanitarnej.

Fot. Masayuki (Yuki) Kawagishi/flickr.com, UN Photo Mark Garten, ed. KP

Dlaczego Rosja jeszcze nie zbankrutowała (i jak się przed tym broni)

Mafijno-policyjny model (niedo)rozwoju występujący w Rosji nie sprzyja tworzeniu zaawansowanych biznesów – w takim modelu można co najwyżej eksploatować własne zasoby naturalne oraz ludzkie.

Fot. Cristian Ibarra Santillan/flickr.com

Znamy już przyszłość. To wielopiętrowy kryzys

Bańka zachodniego poczucia bezpieczeństwa została przekłuta. Przenika do nas ten sam rodzaj niepewności, który dotąd znali głównie mieszkańcy globalnego Południa.

Fot. mwewering/pixabay, Wikimedia Commons, ed. KP

Monetarne konsekwencje działań Władimira Putina

Ostatnie doświadczenia Rosji zdają się wskazywać, że fundusz wojenny składający się z rezerw złota i dewiz, może nie być tak przydatny, jak wcześniej uważano.

Fot. Piotr Malecki/NBP, Paul Horner/flicr.com, ed. KP

Koniec taniego pieniądza

Przyzwyczailiśmy się, że braki finansowe można załatać w miarę dostępnym i niedrogim kredytem. Teraz możemy o nim zapomnieć. Nieszczęśnik, który zaciągnął latem kredyt hipoteczny na 450 tys. zł, niedługo będzie płacił ratę wyższą o 1000 złotych miesięcznie.

Fot. Piotr Drabik/flickr.com

Morawski: Państwo dobrze uzbrojone musi wydawać więcej na szkołę i ochronę zdrowia. Uczmy się od Izraela

Nasza filozofia rządzenia polega na tym między innymi, by nie podnosić podatków. To się skończy wyższą inflacją – przestrzega Ignacy Morawski.

rosja-puste-biuro-putin

Czas pożegnać się z Rosją. Na dobre

Obawy są przesadzone. Zerwanie relacji handlowych UE z Rosją zabolałoby Moskwę czternaście razy bardziej niż Zjednoczoną Europę.

Rosyjski kontenerowiec załadowywany w porcie w Hamburgu Fot. Stefan Jürgensen/flickr.com

Roubini: Gospodarcze skutki tej wojny będziemy odczuwać długo

Sankcje przeciwko Rosji, jakkolwiek konieczne, nieodwołalnie zaszkodzą także całemu Zachodowi i rynkom wschodzącym.

Fot. kremlin.ru, ed. KP

Rosyjska gospodarko, idi na chuj!

Rosjanie na własne życzenie fundują sobie inflację, zubożenie obywateli, dalsze zacofanie technologiczne, spadek płac i inwestycji.

Protest przeciwko atakowi Rosji na Ukrainę w Warszawie Fot. Jakub Szafrański

Matysiak, Sterczewski: Ta wojna musi przestać się Putinowi opłacać

Postawę społeczności międzynarodowej wobec agresji Rosji na Ukrainę komentują Paulina Matysiak z partii Razem i Franciszek Sterczewski z Koalicji Obywatelskiej.

Fot. Ministerstwo Obrony Ukrainy/flickr.com

Jakie sankcje gospodarcze? Odcięcie Rosji od SWIFT może zadziałać

Trudno przypuszczać, że przemówimy do sumień rosyjskich oligarchów, ale degradacja finansowa boli mniej więcej tak samo pod każdą szerokością geograficzną.

Maciej Konieczny poseł 2020. Fot. Adrian Grycuk/Wikimedia Commons

Konieczny: Kapitalistyczny Zachód krytykuje zbrodnicze reżimy, ale na nich zarabia

Łatwiej jest nam sobie wyobrazić wojnę niż zerwanie relacji finansowych Zachodu z rosyjskimi elitami – mówi Maciej Konieczny z partii Razem.

Larry Fink odbiera nagrodę Woodrow Wilsona dla zaangażowanych społecznie przedsiębiorców Fot. Wilson Center/Wikimedia Commons, ed. KP

Mazzucato: Kapitalizm interesariuszy? Nie, to tylko mydlenie oczu

„Wartość” to nie jest coś, co wyskakuje z głów heroicznych przedsiębiorców.

Pracownica włoskiej fabryki w Albanii Fot. Marcel Crozet/ILO/flickr.com

Innowacje: błogosławieństwo nie dla wszystkich

Dla krajów o niskich dochodach nowoczesne technologie w przemyśle mogą być w równej mierze błogosławieństwem, co przekleństwem.

Adam Glapiński Fot. Narodowy Bank Polski/flickr.com, ed. KP

Glapiński musi odejść

Dziwaczna polityka komunikacyjna banku centralnego sprawiła, że ludzie przestali mu ufać. Nie wierzą nawet oficjalnym odczytom inflacji.

Fot. Phil Whitehouse/flickr.com, ed. KP

Stiglitz: Jak sobie radzić z inflacją? Ostrożnie

Pisząc o obecnej inflacji, trzeba zrobić zastrzeżenie: nigdy jeszcze przez coś takiego nie przechodziliśmy, więc nie możemy mieć pewności, jak sytuacja się rozwinie.

Fot. Maciej Koleszka/flickr.com

Czterodniowy tydzień pracy staje się faktem również w Polsce!

Na rozwiązanie, które liberalnemu i gloryfikującemu ciężką harówkę komentariatowi spędza sens z powiek, zdecydowała się właśnie firma ze Szczecina.

Fot. Morgan Housel, Kevin Horvat/Unsplash. Edycja KP.

Big Tech – pokażcie, na czym zarabiacie

Ile osób korzysta miesięcznie z WhatsAppa? Jaką marżę zysku ma App Store? Jaką część rynku oprogramowania w chmurze opanował Microsoft Azure? Nic o tym nie wiemy.

Fot. Jakub Szafrański

Czy już czas na ceny regulowane i refundacje na żywność?

Mamy regulowane ceny za wywóz śmieci i bilet autobusowy, dlaczego więc w obliczu inflacji nie regulujemy cen kilku podstawowych produktów spożywczych? – pyta w felietonie Galopujący Major.

Michał Kalecki Fot. inmemoriam.org

Zubożenie niekoniecznie prowadzi do lepszego zrozumienia własnej sytuacji. Kalecki i polityka pełnego zatrudnienia

Idee ekonomisty Michała Kaleckiego są wciąż kluczowym narzędziem do rozumienia tego, jak działa system kapitalistyczny i jak można go przekroczyć.

Fot. Wikimedia Commons, materiały promocyjne dystrybutora Mówi Serwis, ed. KP

Towarzysz Edward nie zasłużył na takie potraktowanie

Naprawdę dramatycznie złe w filmie „Gierek” jest to, że wzlot i upadek jego rządów na ekranie nie mówi nam nic o realnym dramacie, jaki się w peryferyjnej Polsce lat 70. rozegrał.

Fot. Deutsche Bundesbank/Flickr.com

Warufakis: 20 lat strefy euro. Jak wspólna waluta podzieliła Europę

Zamiast integrować i stabilizować Unię, wspólna waluta pogłębia nierówności i przyczynia się do podziałów, które rwą ją na strzępy.

Fot. Jakub Szafrański

Inflacyjne herezje

Ekonomia zna wiele sposobów radzenia sobie z inflacją. Niektóre z nich wzajemnie się wykluczają.

Fot. Michal Jarmoluk/Pixabay

Nie będzie duńskiego dobrobytu bez duńskich podatków

Słabe pojęcie o ekonomii ma ktoś, kto najpierw oczekuje efektów, a dopiero potem, ewentualnie, zgodzi się za nie zapłacić.

Fot. Paul Salazar/Banco Mundial, Thomas Hawk/flickr.com, ed. KP

Kryzysem, nie pracą, miliarderzy się bogacą

Pandemia równa się recesja? Nie w przypadku 10 najbogatszych ludzi na świecie.

Ulica w Buenos Aires. Fot. Santiago Sito/Flickr.com

Koronacud w Argentynie

W świecie walczącym wciąż z COVID-19 żaden rząd demokratyczny nie może i nie powinien zaakceptować warunków nakazujących cięcia wydatków.

Fot. Sammy Williams/Unsplash

Płyniemy rozchwianą łajbą. Prognozy na 2022 rok

Polska płynie z prądem jak rozchwiana łajba bez sternika. W najbliższych miesiącach będzie mocno kołysać.

Fot. Wes Peck, Dariusz Gąszczyk/Flickr.com. Ed. KP

Na inflacji korzystają firmy i budżet

Michał Sutowski rozmawia z dziennikarzem ekonomicznym Rafałem Hirschem.

Fot. Jared Rodriguez/Truthout/Flickr.com

Dobre jest to, co przynosi pieniądze? Daleko tak nie zajedziemy

Odkąd świat zaczął przeliczać wartość absolutnie wszystkiego na pieniądze, stał się bezbronny wobec największych problemów współczesności.

Światowe szlaki handlowe: na zielono morskie, lotnicze zaznaczone niebieskim kolorem. Fot. Dominic Alves/Flickr.com

Jeśli mamy uczyć się na błędach, to rok 2021 był kopalnią wiedzy

Czego nauczył nas 2021 rok? Powinien chociaż tego, co zrobiliśmy źle.

Fot. Ivan Radic/Flickr.com

Nie tylko inflacja. Koncerny podnoszą ceny, bo mogą

Jeszcze nigdy przedsiębiorstwa nie zarabiały na nas – na konsumentach i pracownikach – tak wiele.

Praca kreatywna praca prekarna

50 twarzy prekariatu

W prekarnym świecie często nie ma czegoś takiego jak wypłata na koniec miesiąca. Są małe strumyczki dochodów, którymi należy nauczyć się zarządzać.

Makler na parkiecie giełdy w Ghanie Fot. Jonathan Ernst/World Bank

Sachs: Gdy państwo upada z wyroku agencji ratingowej

Łaska agencji ratingowych na pstrym koniu jeździ. Ich arbitralne decyzje doprowadzają ubogie państwa do bankructwa.

Janis Warufakis

Warufakis: Kolejny zmarnowany kryzys Zachodu

Lekarze naszych pieniędzy ostrzegają: przepisali nam leki, które z dużym prawdopodobieństwem nas zabiją.

Fot. biznes.newseria.pl, Jakub Szafrański, Anthony Quintano/Flickr.com. Ed. KP

Ekonomia jest królową nauk? Przewrót pałacowy nie wystarczy, musimy obalić samą monarchię

Czy Polska zechce, czy może, a jeśli tak, to w jaki sposób – zmieścić się w opisanym i postulowanym przez brytyjską ekonomistkę Kate Raworth obwarzanku?

Mariana Mazzucato Fot. Stuart Robinson/Sussex University

Mazzucato: Największy błąd aktywizmu klimatycznego

Przywódcy świata, głównie mężczyźni, spierają się o zobowiązania, pozy i obietnice. Szwedzka aktywistka klimatyczna Greta Thunberg określiła to zapadającym w pamięć „bla, bla, bla”.

Fot. goldenline.pl/zofia-lapniewska/, Jakub Szafrański, NASA. Ed. KP

Jako globalna Północ jesteśmy winni Południu rekompensatę za dekady nierównego rozwoju

Czy Polska powinna wciąż rosnąć gospodarczo? Jakiego przemysłu potrzebujemy do naprawdę dobrego życia? I dlaczego wyższe płace nauczycielek oraz pielęgniarzy pomogą i równości społecznej, i całej planecie?

Fot. Carl Glover/Flickr.com. Ed. KP

Nie kupuj w Black Friday

W czarny piątek najlepiej nie wychodzić z domu, nie włączać komputera, a smartfona używać tylko do dzwonienia.

Fot. Adam Ostolski/Facebook.com, Jakub Szafrański, Vecree.com/Flickr.com. Ed. KP

Polska nie stanie się bardziej ekologiczna poprzez represje i wymuszoną ascezę

Czy tradycyjne wartości rodzinne pomogą zazielenić Polskę?

Ilustracja: Jared Rodriguez/Truthout/Flickr.com

Co zabiło makroekonomię?

Robert Skidelsky o ekonomicznych teoriach, które nie działają w praktyce, i o praktykach, za którymi nie stoi żadna teoria.

sad-businessman (1)

Kto tak naprawdę traci na wysokiej inflacji?

I czy aby na pewno najzamożniejsi? Sprawdzamy.

Fot. Jakub Szafrański

Sposób na absurdalnie drogie mieszkania? Podatek niepoprawny politycznie

Wzrost cen mieszkań można skutecznie zahamować. Ale wymaga to wprowadzenia pewnego podatku, o którym sama myśl budzi w Polsce odrazę.

Janis Warufakis. Fot. penguin.co.uk

Warufakis: Świat boi się inflacji i kryzysu. Mam pomysł, jak tego uniknąć

Banki centralne przypominają osła, któremu dano w jednym żłobie owies, a w drugim siano, aż w końcu zdechł, nie mogąc się zdecydować na żadne.

Fot. Tomasz Sojak/UMK, Truthout.com/Flickr.com. Ed. KP

Zielona transformacja to będzie eksperyment – ryzykowny, ale konieczny

Choć fotowoltaika i wiatraki to nieźle już rozwinięte technologie, składanie ich w cały system to eksperyment – trudny i ryzykowny.

Fot. michalpaca.pl, Jakub Szafrański, Cristian Ibarra Santillan/Flickr.com. Ed. KP

Z recyklingiem czy bez – i tak możemy utonąć w śmieciach

W trzecim odcinku cyklu „Obwarzanek po polsku” Michał Sutowski rozmawia z Michałem Pacą, przedsiębiorcą i działaczem społecznym.

Fot. Shreyans Bhansali, CC BY-NC-SA

Polityka społeczna czy polityka wzrostu?

Stawianie na politykę wzrostu kosztem polityki społecznej kończy się tym, że nie mamy spodziewanego wzrostu, za to wciąż mamy biedę.

Fot.  Steve Buissinne/Pixabay

Nie dało się zabrać najbogatszym, PiS zabierze średniakom

Gdy najzamożniejsi mieli zapłacić kilka stów więcej składki zdrowotnej, wybuchła histeria. A teraz PiS po cichu próbuje zabrać podobne pieniądze faktycznym średniakom.

Fot. Jakub Szafrański, Wikimedia Commons. Ed. KP

Chwilówka prawem, nie towarem?

Czy Polska zechce, czy może, a jeśli tak, to w jaki sposób – zmieścić się w opisanym i postulowanym przez brytyjską ekonomistkę Kate Raworth obwarzanku?

dzieci-ubostwo

Tak, biedę da się znosić ustawami

Wiemy o tym doskonale, ponieważ w ostatnich latach częściowo udało się zmniejszyć skalę ubóstwa wśród dzieci. A skoro tak, to nierozwiązywanie kwestii biedy również jest decyzją polityczną.

Polscy robotnicy w Londynie Fot. Epic Fireworks/Flickr.com

Imigrant nie zabiera pracy (ani płacy)

Kiedy się dyskutuje o wpływie pewnych zjawisk (np. migracji) na inne zjawiska (np. warunki zatrudnienia), dobrze znać wyniki badań. Tu je znajdziecie.

Amsterdam. Fot. Chait Goli/Pexels

Przyszłość nie rodzi się tylko w Amsterdamie

Czy Polska zechce, czy może, a jeśli tak, to w jaki sposób – zmieścić się w opisanym i postulowanym przez brytyjską ekonomistkę Kate Raworth obwarzanku?

Mariana Mazzucato Fot. Stuart Robinson/Sussex

Mazzucato: Skompromitowana ekonomia odchodzi na śmietnik historii. Oto co ją zastąpi

Galopująca liberalizacja wszystkiego kompletnie zawiodła wobec wielkich, globalnych wstrząsów. Musimy wypracować nowy model gospodarki.

Fot. jasonhickel.org

Ekologiczny socjalizm bez wzrostu – tego trzeba Polsce i światu [rozmowa z Jasonem Hickelem]

Z Jasonem Hickelem, autorem książki „Mniej znaczy lepiej. O tym, jak odejście od wzrostu gospodarczego ocali świat”, rozmawia Michał Sutowski.

Fot. Ed. KP

Socjalizm suwerennych narodów, czyli eurosceptycy na lewo od rzeczywistości

Nie ma obszaru świata, który byłby bliższy spełnienia lewicowych ideałów niż Unia Europejska. I zwykle to nie Wspólnota, ale kraje członkowskie są hamulcowymi reform socjalnych.

Fot. CafeCredit.com/Flickr.com. Ed. KP

Wysokie koszty wstawania z kolan

Wyzwalając nas spod „dyktatu Brukseli”, PiS prowadzi nas pod dyktat kogoś innego, zupełnie przez nas niekontrolowanego.

Ilustracja: Sandra Strait/Flickr.com. Ed. KP

Po co bogatym Polakom Cypr? Mają swój raj nad Wisłą

W całej Unii nie ma drugiego państwa, które traktowałoby najzamożniejszych obywateli tak łaskawie jak Polska.

Fot. Kevin Gill, Ged Carroll/Flickr.com. Ed. KP

Wielki Reset, czyli nadchodzą rządy korporacji

Problem z teoriami spiskowymi polega na tym, że odwracają uwagę od realnych procesów, które prowadzą do ponurej dystopii. Oto co kryje się za tzw. Wielkim Resetem.

Dzielnica Praga-Północ w Warszawie. Fot. Jakub Szafrański

Fundusze mieszkaniowe nadciągają. Czy jest się z czego cieszyć?

Najem prywatny najpierw napompuje ceny nieruchomości, a potem łaskawie zaproponuje czynsze nieco niższe niż raty kredytu.

Patryk_Jaki-lol

Patryk Jaki kocha i nienawidzi (inwestorów i matematyki)

Solidarna Polska złorzeczy na wypływające z Polski pieniądze, chociaż jej własny rząd robi wszystko, żeby przyciągnąć inwestorów zagranicznych najtańszymi możliwymi metodami.

Emisja nowych banknotów przez Bank Anglii. Fot. Bank of England/Flickr.com

Gdzie się podziały te wszystkie pieniądze?

Od 10 lat banki centralne pompują w gospodarkę pieniądze – i właściwie nie ma pewności, co się z tymi pieniędzmi dzieje.

Amerykańscy robotnicy przy pracy Fot. Trent Reeves/MTA Construction & Development/Flickr.com

Ameryka eksperymentuje z gospodarką. A inni?

Istnieje ryzyko, że decydenci w wielu krajach będą na ślepo kopiować amerykańskie rozwiązania, nie zwracając uwagi na specyfikę warunków we własnym państwie.

Fot. Ross Dunn/Flickr.com. Ed. KP

Prawica i liberałowie umieją w walkę klas. Dlaczego lewica nie umie?

Tam, gdzie walczą potężne emocje i interesy klasowe, nigdy nie wygra ten, kto recytuje dane statystyczne. Tak, lewico, to do ciebie.

Ewakuacja zalanych terenów podczas powodzi w stanie Bihar w Indiach. Fot. Balazs Gardi/Flickr.com

140 milionów migrantów klimatycznych. Czy jest się czym martwić?

Jak wiemy, wolny rynek znakomicie rozwiązał większość światowych kryzysów, więc i ze zmianą klimatu poradzi sobie śpiewająco. Prawda?

Fot. Stéphane Neckebrock/Flickr.com. Ed. KP

Obwarzankiem w kryzys. Barcelona gotowa na nową ekonomię

Stolica Hiszpanii to kolejne po Amsterdamie miasto, które sięga po teorię Kate Raworth, by stawić czoła pandemicznej zapaści, zmianom klimatycznym i wyrównywaniu społecznych szans.

Fot. Olearys/Flickr.com

To opóźnianie zielonej transformacji przyniesie nam straty. Jej przyspieszenie to konieczność

O tym, dlaczego ambitna propozycja unijna – Fit for 55 – powinna być traktowana jako niezbędne minimum Michałowi Sutowskiemu opowiada Adrianna Wrona, ekonomistka z Fundacji Instrat.

Fot. Todd Quackenbush/Unsplash, pngwing.com. Ed. KP

Kryptowaluta? Tak, ale niech robi ją bank centralny

Obojętnie, czy obciążasz kartę debetową płatnością za kawę czy wykonujesz przelew, twoja transakcja przechodzi przez cyfrowy system, który w całości jest własnością bankierów.

Fot. AK Rockefeller, Marcel Crozet/ILO/Flickr.com, Wikimedia Commons. Ed. KP

Nowy Wielki Marsz. Czy już wkrótce będziemy mówić po chińsku?

Chińskie społeczeństwo będzie innowacyjne, oparte na zielonej gospodarce. Cele są ambitniejsze niż te postawione w porozumieniu paryskim. Wschód ściga się z Zachodem.

Fot. Kerstin Herrmann, CC0

Europejskiego Banku Centralnego nic nie wzruszało. Aż przyszedł kryzys klimatyczny

Żyjemy w okresie bezprecedensowych eksperymentów w zakresie polityki banków centralnych. Nie zawsze widać je gołym okiem.

Fot. Lucélia Ribeiro, CC BY-SA

Państwo zarabia, gdy inwestuje w ludzi

Wydatki państwa na politykę społeczną mogą przynosić zwrot. Czasem znacznie wyższy niż prywatne inwestycje na rynku.

pixabay.com, CC0

Globalny podatek: diabeł tkwi w szczegółach

Jeśli globalny podatek od korporacji powstanie, to będziemy potrzebować też globalnego trybunału podatkowego.

Rostowski-Tusk

Poglądy ekonomiczne Tuska, czyli noc żywych liberalnych trupów

Jeśli ktoś myślał, że w 2021 roku objawi nam się Tusk 2.0 – progresywny europejski socjoliberał z przekonującą wizją nowoczesnej reformy państwa – to musiał się srogo zawieść.

Fot. Typhaine Therry/Pixabay

To nie granice wzrostu są dziś naszym problemem

W gruncie rzeczy już teraz rządy najsilniejszych państw i wiele korporacji przygotowują się do obracania w zysk prawdopodobnych scenariuszy nieszczęść.

tusk drożyzna

Tusk straszy drożyzną, lajki zbierają ceny w warzywniaku. Przedstawiamy absurdy paniki inflacyjnej

Wystarczy napisać coś o drożyźnie, żeby zgarniać lajki. Wypowiedziane w sobotę słowa Donalda Tuska o długu, daninach i drożyźnie powtarzało wielu. Przez Polskę przetacza się inflacyjna panika.

Fot. Krystian Maj/KPRM

Premier czyta, rząd planuje, urzędnicy wdrażają? „Przedsiębiorcza Rzeczpospolita” dziś

Kaczyński przeczytał „Kapitał w XXI wieku” Piketty’ego, Morawiecki zachwycał się pomysłami Mazzucato. I co z tego wykorzystali albo dziś proponują wdrażać?

Fot. Tim Peters/Flickr.com

Siedem zalet płacy minimalnej i jedna (być może) wada

Płaca minimalna powinna rosnąć, bo korzyści ze stopniowego jej podnoszenia wyraźnie przewyższają ewentualne koszty.

Fot. Jakub Szafrański

Raworth: Czy musimy rosnąć bez końca?

Fragment książki Kate Raworth „Ekonomia obwarzanka. Siedem sposobów myślenia o ekonomii XXI wieku”, która właśnie ukazała się nakładem Wydawnictwa Krytyki Politycznej.

Prezydent-Bukele-Salwador-Bitcoin

Nie wyobrażałem sobie, żeby jakiekolwiek państwo przyjęło bitcoina. Salwador właśnie to zrobił

Oto pięć wniosków, które na temat decyzji Salwadoru wyciągnęli nie dyskutanci z amerykańskiego Twittera, lecz ludzie z regionu.

Fot. Tim Dennell/Flickr.com

7 lekcji z pandemii, których nie wolno zapomnieć

Tak naprawdę tym, co do pracy zniechęca, jest brak opieki nad dziećmi i liche płace.

500 plus

Socjalem i pracą ludzie się bogacą

Doszukiwanie się sprzeczności między pracą i socjalem jest przejawem wyjątkowo prostackiego sposobu myślenia.

Morawiecki BladeRunner

Kojarzycie „Luxtorpedę” i „Cyberpark Enigma”? Nie? Oto inne zapomniane projekty rządu PiS

Plan Morawieckiego obfitował w wielkie, rozwojowe projekty technologiczne. Po drodze zapomniano jednak, że potrzeba na nie pieniędzy (i pomysłu).

"Chciwość". Tim Kwee, Flickr.com

Globalny podatek dla korporacji coraz bliżej. Tylko czemu taki niski?

Zwolennicy sprawiedliwości podatkowej powiedzą, że 15 proc. to zbyt nisko ustawiona poprzeczka. Mają rację?

Anna Gromada 1

Kolesie i nepotyzm? To zawsze u innych. Nam to stanowisko po prostu się należało

Wszyscy mamy tendencje do wyznawania ideologii, które najlepiej obsługują nasze lenistwo moralne i zaspokajają nasze potrzeby psychologiczne. O micie i prawdzie merytokracji oraz tym, jak zbajerować każdą komisję, opowiada dr Anna Gromada.

Rafał Matyja

Jak powstawał „realny kapitalizm”

Transformacja pokazywała ludziom zatrudnionym w upadających firmach, że dla nowego porządku są równie nieistotni jak dla poprzedniego.

kopalnia mysłowice-2

Jak Mysłowice zmierzają do neutralności klimatycznej? Budując kopalnię!

Wydawałoby się, że przy takim pejzażu społeczno-historyczno-naukowym nie sposób nawet pomyśleć, że ktoś mógłby chcieć otworzyć kopalnie. Co jeszcze? Może zainwestujemy w produkcję kaset VHS i discmany.

Fot. Christian Dubovan/unsplash

Koniec pandemii już widać. Czy Unia znów każe nam zaciskać pasa?

W kryzysie limity długu publicznego poszły w odstawkę. Dziś niejednemu politykowi Unii marzy się jednak powrót do surowego rygoru oszczędzania.

pieniądze monety finanse-2

Nowe szaty bankiera

Polityka monetarna polegająca wyłącznie na ograniczaniu inflacji nie ma praktycznie żadnego wpływu na stabilizację gospodarki. Dlaczego nikt nie odważy się tego przyznać?

Favela Paraisópolis w São Paulo, Brazylia. Fot. core-econ.org

Strzeżcie się ekonomistów głoszących paradygmaty

Poprawna odpowiedź na każde pytanie dotyczące polityki państwa w naukach ekonomicznych? „To zależy”.

Kate Raworth

Raworth: Światowy kryzys to doskonała pora na wielką transformację

Michał Sutowski rozmawia z Kate Raworth, autorką książki „Ekonomia obwarzanka”.

klaun pieniądze

Warufakis: Niedobrze, kiedy biedni przestają być biedni

Nie ma żadnych wątpliwości, że zaciskanie pasa ma fatalne skutki dla gospodarki. Wszyscy to już wiedzą. Skąd zatem te lamenty, gdy państwo kieruje pieniądze do biedniejszych?

Służba Celno-Skarbowa

Podatki w Polskim Ładzie: burza w szklance wody

Polski Ład to zaledwie minimalna korekta niesprawiedliwego systemu. Ani nie wprowadza realnej progresji podatkowej, ani nie poprawi jakości usług publicznych.

ceny inflacja pieniadze

Inflacja to mniejsze zło

Wzrost cen nie jest niczym pozytywnym, ale jaka jest alternatywa? Czy powinno się zrezygnować z programów pomocowych w czasie kryzysu, pozwolić firmom upaść, a ludziom stracić pracę?

podatki skapywanie regan

Reich: Czy teoria skapywania sprawdza się w praktyce?

Teoria skapywania nie działa. My to wiemy, wie to nawet Joe Biden, a tu Robert Reich wyjaśnia, dlaczego i jak bardzo nie działa.

łapówka pieniądze-100

Większa progresja podatkowa to mniej wypłat pod stołem

Z powodu płacenia pod stołem polskie finanse publiczne co roku tracą ponad 17 mld zł. Główną przyczyną są wysokie obciążenia podatkowe i składkowe osób mniej zarabiających.

Joe Biden. Fot. Gage Skidmore, CC BY-SA

Nie budźcie Bidena, bo dobrze gada

Joe Biden niedawno oświadczył, że teoria skapywania nie działa. Wygląda na to, że najpierw wszystkich uśpił, by teraz wprowadzać socjaldemokratyczne reformy.

robotnik praca budowa

Jest takie prawo, które można łamać niemal bezkarnie: prawo pracy

Skala łamania praw pracowniczych w Polsce jest jedną z największych w Europie. A PIP ma budżet o dziesiątki milionów mniejszy niż IPN. Czy to już ten słynny „rynek pracownika”?

urząd skarbowy podatki

Miliarderzy się bogacą, reszta biednieje. Czas na podatek majątkowy?

Jeśli szukamy większych pieniędzy dla budżetu, trzeba sięgać po nisko wiszące owoce. Opodatkować to, co można ściągnąć stosunkowo łatwo i sprawiedliwie zarazem. Z Marcinem Wrońskim rozmawia Michał Sutowski.

tvp niemcy holecka

Co irytuje Niemców, czyli ile naprawdę zarabiają Polacy?

Czy w Polsce mamy dwa światy pracy, kiedy lepiej być facetem po gimnazjum niż babą po maturze i co jeszcze PiS ma ludziom do obiecania – rozmowa Michała Sutowskiego z Katarzyną Dudą z OPZZ.

Jarosław Gowin

Nieznośny urok taniego państwa

„Tanie państwo” oznacza zniechęconych pracowników, emigrujących lekarzy, wadliwe systemy informatyczne, a także ogólną siermięgę i marazm. Trenujemy to od lat.

leszek balcerowicz

Bank ma zawsze rację, czyli pokusa nadużycia Balcerowicza

W Polsce dyskusję o kredytach frankowych przejęła mała, acz radykalna sekta rynkowych fundamentalistów.

mieszkania-oferty-ceny

Mieszkanie prawem? Niechby i towarem, byle nie spekulacyjnym

Skoro oddaliśmy rekordową liczbę mieszkań w warunkach pandemii, kiedy siłą rzeczy musiał spaść popyt, to i ceny spaść musiały, nieprawdaż? No nie. Bo ceny mieszkań wzrosły, i to bardzo.

covid pandemia dług ghana

W kapitalizmie nie ma wyjścia z długów. Nadciąga gigantyczny kryzys

Zadłużone państwa Globalnego Południa, zamiast ratować życie ludzi, wciąż muszą spłacać kredyty prywatnym wierzycielom. A kiedy występują o pomoc, odsetki tylko rosną.

wojna armia żołnierz

Prowadzenie wojny jest dziś całkiem tanie

Rozmowa z drem Piotrem Łukasiewiczem, ekspertem ds. obrony i byłym ambasadorem RP w Afganistanie.