#Ekonomia

Nowe:

Donald Trump. Fot. Gage Skidmore/Flickr.com

Przyczyna wygranej Trumpa może być bardzo prozaiczna

Całkiem możliwe, że o wyniku wyborów w USA przesądził efekt skumulowanej inflacji.

Kamala Harris na wiecu wyborczym. Fot. Mark's Postcards

Harris obiecuje rozwój, Trump – tylko wysokie cła. Kto wie lepiej?

Plan Harris i Walza kładzie nacisk na wspieranie inwestycji w wytwórstwo na obszarze całego kraju. Donald Trump twardo upiera się natomiast przy narzucaniu ceł.

Rafał Brzoska. Fot. w.kadziolka/Wikimedia Commons

Wincyj laurek dla przedsiębiorczości. Polska wytrzyma

Mam nadzieję, że Rafał Brzoska, za życia kanonizowany na świętego za bycie zamożnym, nie postanowi po tym tekście wykupić Krytyki Politycznej. Ale kto mu zabroni?

Fot. Jason Tester/flickr.com

Po co czekać, aż roboty zabiorą nam robotę? Dochodu podstawowego potrzebujemy już teraz

Automatyzacja zagraża zdolności pracowników do utrzymania przyzwoitego poziomu życia. Ratunkiem jest BDP.

Newsletter

Najważniejsze wiadomości o tym, co robimy. W Twojej skrzynce email.

Hiszpańska kolej wysokich prędkości. Fot. Pablo Nieto Abad/Flickr.com

Europa potrzebuje więcej protekcjonizmu. Na przeszkodzie stoją Niemcy

Przetrwanie i konsolidacja UE będą zależeć od przełamania oporu Niemiec, którzy z niewiadomych względów uznawani są w Polsce – szczególnie po stronie liberalnej – za orędowników Zjednoczonej Europy. Nigdy nimi nie byli, a już na pewno nie teraz.

Fot. Jakub Szafrański

Wójcik: Kondominium bankowo-deweloperskie pod zarządem pisowsko-peowskim

Polityka prowadzona przez Adama Glapińskiego sprawiła, że mamy najdroższe kredyty hipoteczne w Europie, a zyski banków, bez szczególnego wysiłku z ich strony, wzrosły czterokrotnie.

Fot. Colin Hughes/Flickr.com

Mieszkanie usługą, nie towarem? Ministra z Polski 2050 chce ograniczyć zarabianie na Airbnb

Drastyczne ograniczenie najmu krótkoterminowego to nie jest żadna wielka filozofia, tylko kwestia decyzji politycznej.

Fot. Eric Chan, ed. KP

Chipy (not) made in Poland

Korea Południowa byłaby bardzo atrakcyjnym kandydatem na wiodącego partnera w rozwoju polskiego przemysłu chipów, gdyż współpraca z nią nie naraziłaby Polski na pomruki ze strony któregoś z największych mocarstw.

Fot. Jakub Szafrański, ed. KP

Nierówności po polsku: W edukacji słabszym pogorszyło się bardziej niż mocniejszym [rozmowa]

Rozmowa z Pawłem Bukowskim i Michałem Brzezińskim, autorami „Nierówności po polsku”.

Fot. Lauren Walker/Truthout

Nierówności po polsku: Białe plamy, czyli kto żeruje na naszej niewiedzy?

W wyniku braków w wiedzy o sytuacji społeczno-ekonomicznej utrzymywanych jest mnóstwo jawnie niesprawiedliwych rozwiązań, głównie dzięki aktywnemu lobbingowi grup interesu oraz ich zmanipulowanych zwolenników.

Mario Draghi Fot. European Central Bank/flickr.com, ed.KP

Warufakis: Zielony Nowy Ład? Dla Europy jest już za późno

Mówi się, że lepiej późno niż wcale, ale czasem bywa już po prostu za późno. Janis Warufakis komentuje raport Draghiego.

Marek Sawicki, Waldemar Pawlak, Władysław Kosiniak-Kamysz. Fot. Adrian Grycuk, Krzysztof Niedziela/Wikimedia Commons. Ed. KP

Panowie na swoim. Filozofia polityczna PSL

W III RP nie można sobie już pozwolić na tak wiele jak w I RP, więc PSL sprytnie się przyczaił, udając w miarę nowoczesnych chadeków.

Karol Darwin. Fot. Elliott & Fry - Library of Congress/Wikimedia Commons, ed. KP

Miękki darwinizm trenerów życia z X. To oni przyciągają normalsów do skrajnej prawicy

Współczesna skrajna prawica coraz częściej ma twarz sympatycznego biznesmena, który przy okazji porad na temat prowadzenia biznesu po cichu przemyca miękki darwinizm.

ed. KP

Budżet 2025, czyli głodzenia budżetówki ciąg dalszy

Przyszłoroczny budżet oznacza przedłużenie stagnacji i dogorywanie większości obszarów domeny publicznej. I ten stan rzeczy będzie się utrzymywać, jeśli rządzący Polską nadal będą udawać, że nie trzeba podnieść podatków.

Fiat Topolino. Fot. YOURCAR/Youtube.com

Chińczycy będą musieli ratować włoską motoryzację? To cena neoliberalnych reform

W kwietniu Alfa Romeo zaprezentowała nowy model o nazwie Milano, nawiązującej do korzeni marki założonej ponad sto lat temu właśnie w Mediolanie. To jednak nie spotkało się z ciepłym przyjęciem włoskich władz. W czym problem? Milano będzie produkowane w Tychach.

Kamala Harris, Joe Biden, Barack Obama/ fot. wikipedia.org, ed. KP

Biznes robi nam wodę z mózgu. Nadal dajemy się wkręcać?

Po 40 latach przykrawania polityki do ekonomii powraca wiara w siłę sprawczą tej pierwszej: w to, że rząd może aktywnie działać, zamiast siedzieć w kucki i czekać, co zbawiennego wymyślą technokraci.

Obwarzanek uzbtojony kolaż

Chcesz rozwijać eksperckie kompetencje ekonomiczne? Zapisz się na Akademię obwarzanka

Jesteś studentką lub aktywistką, chcesz pracować w samorządzie lub zajmować się politykami miejskimi albo klimatycznymi? Zapisz się – na zgłoszenia czekamy do poniedziałku, a pierwsze spotkanie już 18 września.

Ilustracja: ed. KP

Sukcesja po polsku. Fundacje rodzinne to raje podatkowe dla najbogatszych rodów

Dzięki fundacjom rodzinnym spadkobiercy najzamożniejszych rodów mogą czerpać milionowe zyski z odziedziczonych przedsiębiorstw, rozliczając się, jakby byli na umowie o dzieło – niski podateczek i nic więcej.

Kadr z filmu Legion samobójców Fot. Warner Bros. Pictures
DC Studios, Ryszard Petru. Fot. Polska 2050/ Ed. KP

Polska 2050 jak Legion samobójców, który okrada NFZ

Tak bezczelnej manipulacji, jaką zaprezentował Szymon Hołownia i jego wspólnicy, w polskiej polityce chyba jeszcze nie było.

Jarosław Kaczyński reaguje na protesty podczas obchodów tzw. miesięcznicy katyńskiej Fot. Monika Bryk

Dług publiczny? Kaczyński, dawaj nasze 100 miliardów!

Groźby Kaczyńskiego z kampanii wyborczej, kiedy straszył biedą jak za transformacji, mogą teraz trafić na podatny grunt.

Obraz wygenerowany przez aplikację DALL-E

I po bańce? Ekonomiści zaczynają się bać, że sztuczna inteligencja nas nie zbawi

Inwestorzy lokują zbyt dużo zaufania w AI i mogą popełnić ten sam błąd co kilka lat temu fascynaci kryptowalut – przekonuje laureat ekonomicznego Nobla.

Fot. SHOX/Flickr.com

Transformacja trąbki w syntezator. Pocztę Polską czeka rewolucja

Struktura zatrudnienia Poczty Polskiej przypomina krajobraz demograficzny Korei Południowej, odwróconą piramidę, chwiejącą się na wąskiej podstawie uplecionej z kwiatu polskiej młodzieży.

Fot. Roberto Sorin/Unsplash

Kto skorzysta na unijnym rozporządzeniu bateryjnym? Raczej nie Polska

Na oko widać, że propozycje rozwiązań przygotowanych przez KE są grubymi nićmi szyte i z góry ustawione pod czyjeś interesy. Gdy pojawia się możliwość zapewnienia profitów swoim środowiskom biznesowym, Francja i Niemcy zawsze chętnie kopną słabszego.

Fot. Gage Skidmore/Flickr.com, Krystian Maj/KPRM, Adrian Grycuk/Wikimedia Commons, ed. KP

Obajtek, Trump i kapitalizm cwaniaków

Obajtek, Trump czy Mentzen to ludzie, których Rutger Bregman nazywa „przesuwaczami bogactwa” – bo przesuwają oni tylko dobrobyt z jednego miejsca na drugie, ale go nie wytwarzają. Dlatego większość ludzi, w szczególności pracownicy, nie mają z nich większego pożytku.

Donald Trump; Fot. Gage Skidmore/Ed. KP

Donald Trump, nowy mecenas kryptowalut, gra na osłabienie dolara

Gdy USA zaczną gromadzić istotną część swoich rezerw w kryptowalutach, to w oczywisty sposób skłonią się do tego również wszystkie inne liczące się kraje. Rola dolara jako głównej waluty rezerwowej będzie więc topnieć.

Przewodniczący PSL Władysław Kosiniak-Kamysz. Fot. Monika Bryk

PSL, wielka deregulacja i cała kopalnia złych pomysłów

W nowym projekcie Ministerstwa Rozwoju i Technologii prawdopodobnie znajdą się zmiany wprost skierowane do nieuczciwych przedsiębiorców.

Obwodnica Kępna w ciągu S11. fot. GDDKiA

Bogatszym gminom więcej, biedniejszym mniej

Już w czasach PO-PSL prowadzono politykę nakierowaną na rozwój najzamożniejszych ośrodków miejskich. Teraz zmaterializuje się ona już ostatecznie.

Przemówienie Joe Bidena podczas inauguracji na stanowisko prezydenta USA. Fot. Fox 9/Youtube.com

Biden był najbardziej lewicowym prezydentem od czasu Johnsona

Kluczowym osiągnięciem Bidena było ustalenie górnego limitu ceny insuliny dla seniorów na poziomie 35 dolarów miesięcznie. Jego administracja zaangażowała się też m.in. w redukcję pożyczek studenckich.

Fot. Adrian Grycuk/Wikimedia Commons, ed. KP

Uśmiechnięty portfel: jak wygląda debata ekonomiczna w odnowionym TVP Info?

Od lewego skrzydła liberalizmu, przez centroliberalizm, aż do prawego skrzydła liberalizmu – tak wygląda spektrum poglądów prezentowanych w programach ekonomicznych telewizji publicznej.

Marian Małowist z grupą uczniów i współpracowników. Od lewej: Benedykt Zientara, Andrzej Wyrobisz, Bronisław Geremek, Antoni Mączak. Fot. Instytut Historyczny UW

Polscy historycy o globalnym wpływie. Po co czytać ich dziś? [rozmowa]

Rozmowa z Anną Sosnowską-Jordanovską, socjolożką, autorką książki „Zrozumieć zacofanie. Spory historyków o Europę Wschodnią (1947–1994)”.

Xi Jinping i Joe Biden. Fot. U.S. Department of State/Wikimedia Commons

Dlaczego w 2024 roku warto czytać Giovanniego Arrighiego?

Długi wiek XX uruchamia wyobraźnię polityczną. W końcu przecież nie jesteśmy skazani na kolejny cykl hegemoniczny. Wiemy już, że silnik nieograniczonej akumulacji nie pokona barier środowiskowych i energetycznych, przeciwnie: to właśnie jego działanie nieustanne owe bariery wzmacnia.

Fot. Jared Rodriguez/Truthout

Arrighi: Dynamika globalnego kryzysu, czyli jak USA straciły wiarygodność jako strażnik wolnego świata

Fragment „Długiego XX wieku”, reinterpretacji dziejów kapitalizmu, okrzykniętej arcydziełem socjologii historycznej, którego pierwsze tłumaczenie na język polski ukazało się właśnie w wydawnictwie Glowbook.

Fot. Colm MacCárthaigh/Flickr.com

Opodatkować miliarderów już można. Trzeba tylko chcieć

Główna przeszkoda dla wprowadzenia globalnego podatku dla miliarderów nie jest natury technicznej, lecz politycznej.

Szczyt Rady Europejskiej z udziałem Włodymyra Zełeńskiego. Fot: Dario Pignatelli/European Union

Mimo sukcesu skrajnej prawicy, UE pozostaje proukraińska [rozmowa]

Jesteśmy w Polsce dość zgodni co do tego, że potrzebujemy Ukrainy przewidywalnej, demokratycznej i stabilnej. A to może jej zapewnić jedynie wejście do UE – mówi Elżbieta Kaca, analityczka programu Unia Europejska w Polskim Instytucie Spraw Międzynarodowych.

Fot. Marek Borawski/KPRP

Polska niewiele zyskała na wizycie Dudy w Chinach [rozmowa]

Chiny coraz częściej będą dla nas rywalem – ocenia Adrian Brona, ekspert ds. stosunków polsko-chińskich.

Ryszard Petru. Fot. Adrian Grycuk/Wikimedia Commons

A gdyby tak zlikwidować państwo? To nie żart, a ekonomia według Ryszarda Petru

Jeśli rząd zrealizuje pomysł Ryszarda Petru, publiczna opieka medyczna padnie na twarz, ale za to nie będziemy też mieli silnej armii.

Piotr Szumlewicz. Fot. Jakub Szafrański, Andrzej MadPole Szymański/Flickr.com, ed. KP

Zwolennicy ustawy o handlu w niedzielę bronią niskich płac i wysokich cen [polemika z Wójcikiem]

Skoro tak bardzo wszystkim nam zależy na wolnej niedzieli, to dlaczego tysiące Polaków otwierają wtedy swoje sklepy, aby dorobić?

Victor Orban i Xi Jinping. Fot. china-embassy.gov.cn

Mosty w Budapeszcie udekorowane flagami Chińskiej Republiki Ludowej. Chińczyk, Węgier – dwa bratanki

Viktor Orbán stawia wszystko na jedną kartę: współpracy z Chinami, i to więcej niż gospodarczej.

Fot. Poster Boy/Flickr.com

Czas zacisnąć pasa. Najzamożniejszym

Jakoś mało komu przychodzi do głowy, że wysoki deficyt budżetowy można zniwelować lub w ogóle zlikwidować nie tylko cięciem wydatków, ale też zwiększeniem dochodów budżetowych. Czyli podniesieniem podatków.

Piotr Wójcik. Fot. Jakub Szafrański, Andrzej MadPole Szymański/Flickr.com, ed. KP

Argumenty zwolenników handlu w niedzielę to jedno wielkie oszustwo

Ryszard Petru odkrył, że w Żabce jest drożej niż w Biedronce. Przytłaczająca większość Polek i Polaków odkryła to jednak już dawno.

Piotr Ikonowicz. Fot. Jakub Szafrański

Ikonowicz: Pomyśleć postęp

Posiadacze kapitału boją się postępu, więc próbują nam wmówić, że postęp nie jest możliwy. To kłamstwo.

francja unia

Wybory europejskie: wracają duchy przeszłości

Zmiana równowagi sił w europarlamencie będzie także oznaczać powrót surowej polityki zaciskania pasa.

Blok mieszkalny w Gdyni Fot. Martin P. Szymczak/flickr.com

To nie jest kraj dla lokatorów

Zdecydowana większość lokatorów wynajmuje mieszkanie z konieczności, a nie dlatego, że uważa to za najlepsze dla siebie rozwiązanie.

Fot. Stormseeker/Unsplash

Plan jest prosty: zagonić nas do cięższej pracy na rzecz kapitału

Neoliberalizm to sposób, w jaki kapitał próbuje rozwiązać swój największy problem – problem nazywany demokracją.

Fot. TXLeitwolf/Flickr.com

Tanie państwo: reaktywacja. Co sytuacja PKP Cargo i Poczty Polskiej mówi o rządzie Tuska?

Zwalnianie kilku tysięcy pracowników w poczcie i wysłanie jednej trzeciej załogi na postojowe w PKP Cargo wygląda już jednak na usuwanie wyrostka robaczkowego przy pomocy maczety. Pewnie się da, tylko pacjent może tego nie przeżyć.

Gaia Vince. Fot. Elena Ternovaja/Wikimedia Commons

Gaia Vince: Większym problemem od migracji jest to, że ludzie obawiają się ich podejmować [rozmowa]

Najbardziej przeciwne migracji są na ogół te miejsca, które doświadczają jej w niewielkim stopniu – mówi brytyjska dziennikarka.

Jedna z koncepcji CPK autorstwa biura projektowego Chapman Taylor. Fot. cpk.pl/

CPK w poprzek podziałów politycznych. Nadchodzi koniec Polski w ruinie?

Można popierać budowę CPK lub nie, ale jedno warto dostrzec: przypominamy sobie, że państwo może inwestować w rozwój.

Demonstracja przeciwko polityce prezydenta Javiera Milei w Buenos Aires. Fot. Santiago Sito/Flickr.com

Obrona argentyńskich uniwersytetów przed libertariańską piłą łańcuchową

Prawie milion osób protestowało pod koniec kwietnia, w trakcie prawdopodobnie największej demonstracji w historii kraju, w obronie fundamentalnego i konstytucyjnego prawa do darmowej nauki.

rawpixel.com, domena publiczna

Wkurzają was deweloperzy? To politycy ich wyhodowali

Deweloper uczy, że w kapitalizmie to nie on i nie rynek, ale politycy decydują o cenach mieszkań. Zapamiętajcie tę lekcję!

Fot. Anatolii Nesterov, Strep72, ed. KP

Deweloperzy nie mają marż dilerów czy handlarzy bronią, ale szkodzą bardziej

Polki i Polacy się bogacą, a jednocześnie rosną nierówności majątkowe, które nie idą w parze z większą dostępnością zasobów mieszkaniowych.

Donald Tusk podczas uroczystości zaprzysiężenia nowych Ministrów. Fot. Krystian Maj/KPRM

Półrocze gorsze niż koszmar pesymisty, czyli Tusk w trzewikach Kaczyńskiego

Rząd nie ma zbyt wielu świeżych pomysłów na zdobywanie środków do budżetu. Tradycyjnie – robi tak, żeby niczym nie urazić kruchych uczuć najbogatszych i zabiera biednym w podatkach pośrednich, czyli np. przez VAT na podstawowe artykuły żywnościowe.

Fot. Cristian Ibarra Santillan/flickr.com

Świat wymyka się spod kontroli. Czy demokracja przetrwa warunki hybrydowe?

Obywatele nie mają poczucia, że ich głos ma jakiekolwiek znaczenie. Nie wierzą też, że to od działań rządów zależy ich przyszłość.

Luksusowe auto na ulicach Londynu. Fot. albertizeme/flickr.com

Esquerre: 60 lat temu najbogatsi nie zajmowali się towarami luksusowymi

Kapitalizm nauczył się czerpać zyski z tego, co robimy dla przyjemności, z potrzeby autoekspresji, poza logiką pracy – mówi Arnaud Esquerre, socjolog, współautor książki o ekonomii wzbogacania.

Fot. Krzysztof Lis/Flickr.com

Koniec taniej energii

Jeszcze przez chwilę państwo będzie dopłacało do rachunków za prąd, ale w przyszłym roku wrzuci wszystkich na głęboką wodę.

Fot. Dariusz Gąszczyk/Flickr.com

Gotówkowcy z alt-leftu i prawicy nie chcą płacić kartą

Parlament Europejski przyjął przepisy, które mają zapobiegać praniu brudnych pieniędzy. Jak? Między innymi przez ograniczenie płacenia gotówką tylko do kwoty 10 tys. euro. Obrońcy bilonu i banknotów krytykują UE.

Boeing 787 Dreamliner w hangarze serwisowym. Fot. Gilbert Sopakuwa

Magiczny prezent od Reagana dla Boeinga, czyli jak zarobić i się nie narobić

Ronald Reagan (bo któż by inny) dał udziałowcom giełdowych firm magiczną moc bogacenia się bez kiwnięcia palcem. Katastrofy boeingów to konsekwencja.

Fot. Adolfo Lujan/flickr.com

20 lat później – alterglobalizm i kontrpubliczności dzisiaj

Alterglobalistki nie krępowały się odsłaniać nadużyć międzynarodowego kapitału i neoliberalnych instytucji ponadnarodowych. Dzisiaj nie śmiemy nawet przypomnieć tego młodego w końcu, bo zaledwie dwudziestoletniego, wycinka historii.

Turyści do domu - transparent w Barcelonie. Fot. Amy/Flickr.com

Turyści, do domu! Czyli jak masowa turystyka zmienia Barcelonę

Szacuje się, że statki wycieczkowe wyemitowały w Barcelonie trzy razy więcej dwutlenku siarki niż wszystkie samochody osobowe łącznie.

Nayib Bukele. Fot. AndreX/Wikimedia Commons

„Najfajniejszemu dyktatorowi świata” marzy się bitcoinowa utopia

W Salwadorze zanikły gangi, ale pozostała ogromna bieda, narkotyki i korupcja. Teraz prezydent buduje Bitcoinowe Miasto.

Uchodźczynie z Ukrainy witają się z rodzinami na Dworcu Wschodnim w Warszawie. Fot. Jakub Szafrański

Ukraińcy wyjeżdżają z Polski. Dlaczego powinniśmy się tym martwić?

Mamy ludzi, mamy know-how, ale nie ma państwa. To, jak pomoc uchodźcom organizowana jest teraz, dwa lata po wybuchu pełnoskalowej wojny w Ukrainie, powinno nas niepokoić.

Teoretycy liberalizmu: Benjamin Constant, Adam Smith i John Stewart Mill. Fot. Wikimedia Commons, ed. KP

Nierówności rosną, flipperzy uwodzą liberałów, a Adam Smith przewraca się w grobie

Gdy klasycy liberalizmu wspominali o wolnym rynku, mieli na myśli rynek wolny od rentierstwa – zarobku na niewiedzy, krzywdzie lub słabszej pozycji społecznej innych.

Niemiecki czołg podczas ćwiczeń wojskowych Strong Europe. Fot. Spc. Rolyn Kropf/Flickr.com

Warufakis: Europejska Unia Wojenna?

Europejczycy u sterów nie chcą zrozumieć, jak bardzo zawiódł unijny model gospodarczy i jak nieskuteczne okażą się stare rozwiązania w nowym opakowaniu.

Protest rolników w Warszawie. Fot. Jakub Szafrański

Lewicowa krytyka Zielonego Ładu (zamiast powielania prawicowych szuryzmów)

Prawica wykorzystuje koszty społeczne wynikające z obecnego – neoliberalnego – kształtu polityki klimatycznej do podważenia sensu całej transformacji energetycznej. Nie idźmy tą drogą.

Demonstracja rolników w Warszawie. Fot. Jakub Szafrański

Bendyk: Blokada granicy uderza w zdolności obronne Ukrainy [rozmowa]

Każdy dzień blokady granicy to mniej pocisków artyleryjskich w ukraińskim arsenale – mówi Edwin Bendyk.

Fot. Ariel Schlesinger/Flickr.com

Starcie Lidla i Biedronki wkracza w fazę cyberpunkową

Przywrócenie od kwietnia wyższej stawki VAT na podstawowe artykuły żywnościowe otworzy kolejny etap efektownego starcia największych handlowych molochów w Polsce.

Fot. Jozsef Hocza/Unsplash

Jak pozbyć się flipperów z Polski? Wyższe podatki to dobry początek

Polityka monetarna państwa mogła skłaniać zamożnych do inwestowania w nieruchomości, ale jej celem było uniknięcie zapaści gospodarczej podczas pandemii. Pompowanie rynku nieruchomości było tylko jej skutkiem ubocznym, który teraz trzeba zlikwidować.

Janis Warufakis. Fot. Patrick Stary (RLS)/flickr.com

Warufakis: Ekonomia jest seksistowska. Nic dziwnego, że kobiety nie chcą się nią zajmować

Ekonomiści potrafią bezbłędnie wskazać, czy grupa znajomych powinna pójść do teatru, czy do kina. Albo kogo należy zastrzelić w pierwszej kolejności.

Salon firmowy Tesla. Fot. Phillip Pessar/Flickr.com

Strajk w Tesli: Niech Musk się nauczy naszych zasad gry

Szwedzkie związki zawodowe prowadzą epokowy strajk, by zmusić Teslę do zawarcia układu zbiorowego. Jeśli odniosą sukces, mogą na tym skorzystać pracownicy na całym świecie.

Fot. Narodowy Bank Polski/Flickr.com

Czytelniczka Krytyki Politycznej na tropie korponarracji

„Jedynym stoperem dla nieetycznych działań był zawsze KNF i UOKiK” – napisała do nas czytelniczka. O co chodzi? O bezczelność banków.

polski ład

„Błąd” Kaczyńskiego i triumf narracji liberalnej

Od 2020 roku trwa restauracja tradycyjnego dyskursu, zafiksowanego na zasobności prywatnego portfela i lekceważącego interes społeczny.

Wolfgang Schäuble i Jacques Delors. Fot. Michael von der Lohe, Communautés européennes/Wikimedia Commons, ed. KP

Warufakis: Historia euro opowiedziana jako grecka tragedia

Twórcy euro przewidzieli, że kiedyś nadejdzie poważny kryzys finansowy i postawi Unię przed trudnym wyborem. Ale gdy ten kryzys nadszedł, decyzja nie leżała w ich rękach.

Fot. Jakub Szafrański

Na razie Polsce jeszcze daleko do „bantustanu”

Temperatura sporu politycznego jest zdecydowanie za wysoka i staje się już nieznośna, ale pod względem ogólnej jakości domeny publicznej oraz polityki na pewno nie odstajemy od innych krajów Zachodu.

Logan Roy, bohater serialu „Sukcesja". Fot. HBO

Nawet Logan Roy chce wyższych podatków dla bogaczy

Skoro nawet bogacze chcą zrzucać się na usługi publiczne i wyrównywać szanse, to znaczy, że ze światem jest coś głęboko nie tak.

mariusz-kaminski-sejm-2023

Pięć negatywnych skutków obecnego chaosu prawnego

Z każdym kolejnym miesiącem rosnąć będzie prawdopodobieństwo, że chaos prawny zainfekuje również inne obszary życia społecznego i będzie miał negatywne konsekwencje także dla standardu życia w Polsce.

Minister Spraw Zagranicznych Radosław Sikorski i Wołodymyr Zełenski. Fot. Konrad Laskowski/MSZ

Wójcik: Koniec karnawału w relacjach polsko-ukraińskich

Skoro nad Wisłą nastąpiła zmiana władzy, na co liczyła Ukraina, to wydawałoby się, że znów rzucimy się sobie w ramiona – a tu psikus.

Piotr Ikonowicz w programie „Wolni od długów”. Fot. Polsat, ed. KP

Ikonowicz: Równi i szczęśliwi? Nie w kraju, w którym bogacą się lichwiarze

Pod względem nierówności Polska zbliża się do krajów globalnego Południa. Czyżbyśmy woleli o tym nie wiedzieć?

Michał Kalecki i panorama przedwojennej Łodzi. Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe, Edmund Uchymiak/PAP, ed. KP

Kaleckiego jako dziennikarza pociągało pisanie o przedsiębiorcach

Michał Kalecki został nazwany przez Mateusza Morawieckiego „chyba najwybitniejszym polskim ekonomistą” . Jego biografię intelektualną kreśli Jan Toporowski.

Fot. William Murphy, CC BY-SA 2.0

W UE wraca zaciskanie pasa. Jak długo można tkwić w błędzie?

Unia znów robi zwrot w kierunku zaciskania pasa – jeszcze surowszego niż przed pandemią.

Janis Warufakis. Fot. Patrick Stary (RLS)/flickr.com

Warufakis: Jak bezmyślna polityka oszczędności pogrążyła Europę

Unia Europejska przedstawiła Chinom listę swoich gospodarczych skarg. Niestety, sama jest sobie winna.

Kamizelki kuloodporne dla kobiet. Projekt autorstwa Ismay Schaduw.

Unisex, czyli tylko dla mężczyzn. Rok temu dla kobiet nie było nawet kamizelek kuloodpornych

To nie jest kolejny nudny tekst o tym, że równość płci jest dobra i piękna.

Liderzy polskiego kościoła katolickiego. Fot. EpiskopatNews/Flickr.com

Likwidacja Funduszu Kościelnego (niestety) nie zrujnuje Kościoła, ale dobre i to

Niezależnie od formalnych ograniczeń koalicjanci nie wyobrażają sobie wprowadzenia zmian w Funduszu bez konsultacji z Kościołem. Jego przywileje to nie jakieś media publiczne, żeby można je sobie było ot tak likwidować.

Andrzej Domański. Fot. Wikimedia Commons, ed. KP

Tusk zaczął od spełniania obietnic. Na szczęście tylko niektórych

Nowy rząd zamierza zrealizować część swoich obietnic już teraz. Na szczęście na pierwszy ogień wybrał te, które są faktycznie potrzebne. Mowa przede wszystkim o podwyżkach dla nauczycieli (w tym przedszkolnych i akademickich) rzędu 30 proc. oraz dla budżetówki o jedną piątą.

Adam Glapiński Fot. Narodowy Bank Polski/flickr.com, ed. KP

Wójcik: Glapiński powinien odejść w 2028 roku

Główne zarzuty wobec Glapińskiego sprowadzają się więc do tego, że nie prowadził liberalnej polityki monetarnej. Tylko że nie ma obowiązku prowadzenia liberalnej polityki monetarnej.

Fot. Jakub Szafrański

Nagi pies peruwiański, czyli utracony przywilej płacenia podatków

Minął rok, odkąd ludowy prezydent Peru Pedro Castillo został usunięty z urzędu po tym, gdy drogą zamachu stanu próbował uwolnić się od blokady, jaką na jego administrację nałożył zdominowany przez prawicę kongres.

Donald Tusk. Fot. EPP/Flickr.com

Spoiwem koalicji Tuska nie jest błyskawica, ale letnia praworządność

Te rządy to nie będzie leczenie dżumy cholerą, ale godzenie wody z ogniem już trochę tak – tezy i język exposé pokazują to bardzo wyraźnie.

Andrzej Leder. Fot. Jakub Szafrański

Leder: Tam, gdzie sytuacja rewolucyjna nie znajduje politycznej artykulacji, nadchodzi wojna

Na drodze rzeczywistej zmiany politycznej stoi dziś brak planetarnego podmiotu, który mógłby stanąć naprzeciwko tej formy globalnego systemu rozprowadzania nadmiaru, którą znamy, a którą opisuje się jako hiperkapitalizm.

Donald Tusk na wiecu w Katowicach. Fot. Platforma Obywatelska

Grzechy główne nadwiślańskich liberałów

Zbliża się konserwatywno-liberalna powtórka rządów sprzed jesieni 2015 roku, z domieszką progresywizmu.

Hernan Diaz. Fot. Frypie/Wikimedia Commons

In Money We Trust [o „Zaufaniu” Hernana Diaza]

Mimo że nas to przeraża, dajemy się wciągnąć w bagno kapitalistycznych rozkoszy. Bo co mamy do zaproponowania zamiast? Fundowanie kolejnych teatrów operowych i działalność charytatywna chyba nie jest tu odpowiedzią. I zakładam, że ten stan ambiwalencji jest celowo zaprojektowany dla nas przez Hernana Diaza.

Joe Biden i odnawialne źródła energii. Fot. Werner Slocum/NREL/Flickr.com

Sukces polityki klimatycznej USA zależy od sojuszu robotników i ekologów

Ustawa przyjęta blisko półtora roku temu przez Kongres i podpisana przez Joe Bidena to nie jest koniec Ameryki paliw kopalnych; to nie jest nawet początek jej końca.

Tiry w kolejce do granicy z Ukrainą. Fot. FAKT/Youtube.com

O co chodzi w strajkach na granicy polsko-ukraińskiej? [wyjaśniamy]

W trakcie kampanii unikano trudnych tematów, żeby nie powiedzieć o jedno zdanie za dużo, a po wyborach rząd PiS nie chciał się tym zająć. Po co na odchodnym psuć sobie wizerunek, skoro niewygodny problem można zostawić następcom?

Janis Warufakis. Fot. Patrick Stary (RLS)/flickr.com

Warufakis: Piętnaście lat gospodarczej zapaści

Europejska unia monetarna bez unii politycznej i fiskalnej to przepis na katastrofę.

Zdjęcie z konferencji prasowej Donalda Tuska z 2013 roku Fot. Platforma Obywatelska/flickr.com

KPO po polsku: pieniądze przejedz, reformy zostaw

Dyskusja o KPO przypomina o pięciu największych grzechach debaty publicznej w Polsce. Oto one.

Jaś Kapela i Jakub Roskosz. Fot. TuWrocław/Youtube.com, ed. KP

Jakub Roskosz: przodownik pracy, ambasador równych szans

Potencjał monetyzowania tezy „większość z was nie osiągnie sukcesu, pogódźcie się z tym” jest zdecydowanie mniejszy niż sprzedawanie marzeń o nieuchronnym wzbogaceniu się dzięki ciężkiej pracy.

Claudia Goldin. Fot. Editing1088/Wikimedia Commons

Intymne jest ekonomiczne. „Ekonomia kobiet” wchodzi do głównego nurtu

Właściwym miejscem do dyskusji o tym, o czym od dawna piszą magazyny kobiece, są ekonomiczne pisma naukowe.

Wizualizacja projektu Centralnego Portu Komunikacyjnego. Fot. konsorcjum Foster + Partners, Biuro Happold.

Za i przeciw CPK. Czy nowy rząd powinien budować megalotnisko?

Centralny Port Komunikacyjny to nowy sen o potędze, czy potrzebny Polsce projekt rozwojowy? Kaja Puto przedstawia argumenty.

Joe Biden podpisuje Inflation Reduction Act. Fot. Cameron Smith/Wikimedia Commons

IRA to nie jest program klimatyczny w stylu europejskim [rozmowa z Tooze]

O różnicach między amerykańskim Inflation Reduction Act a rozwiązaniami wdrażanymi przez Unię Europejską Michał Sutowski rozmawia z Adamem Tooze.

Capitalist Pig

Kto za to zapłaci? Oby bogaci

Powinniśmy zadbać o to, żeby politycy nas nie oszukiwali – nieustanny wzrost i codzienna porcja kaszanki to nie jest przyszłość, która pozwoli nam przetrwać.

500 plus rodzina dzieci

Co dalej z 500+? W tej dyskusji nigdy nie chodziło o spójne argumenty

W dyskusji o 500+ nigdy nie chodziło o logikę czy spójne argumenty. Czy możemy już porozmawiać na spokojnie?

Izabela Leszczyna. Fot. Wikimedia Commons

10 najgłupszych cytatów o ekonomii, które padły z ust ludzi Koalicji Obywatelskiej

Nad Polskę nadciąga huragan Izabela. Ale nie ma co się załamywać. Ludziom czasem udaje się przetrwać najgorsze katastrofy naturalne, o ile dobrze się do nich przygotują.

biznesmen

Czy PiS gnębił przedsiębiorców? Niestety nie

Oficjalne uprzywilejowanie najzamożniejszej grupy w Polsce przeszło niemal bez echa. Wszyscy przyjęli to jako oczywistość.

Ursula von der Leyen i Donald Tusk. Fot. European People's Party/Flickr.com

Komisja Europejska zaufa Tuskowi? Ruszył wyścig o środki z KPO

Premier Morawiecki chwali się zaś, że ograniczyliśmy zależność Polski od finansowania z zagranicy. Czy ma na myśli fakt, że zablokowane są również środki z Funduszu Spójności, w wysokości 75 mld euro?

Piotr Wójcik. Fot. Jakub Szafrański

Wójcik: Uciec od światopoglądu, czyli szanse na politykę bez ideologii

Jakie tematy przyszły rząd powinien pominąć w umowie koalicyjnej, by uniknąć oskarżeń o terroryzowanie społeczeństwa kwestiami światopoglądowymi?

Piotr Ikonowicz. Fot. facebook.com/ikonowicz

Ikonowicz: Idzie nowe. Koniec z wąskim, cieknącym z góry na dół strumyczkiem pieniędzy?

Jeszcze dogasa radość z odwołania PiS. Ale już słychać, że w budżecie dziura i pieniędzy nie będzie. Co dalej?

Liderzy i liderki Nowej Lewicy na wieczorze wyborczym. Fot. Nowa Lewica/Flickr.com

Co może Lewica? Może przełamać paradoks III RP

Sztandarowe postulaty Lewicy nie odbiegają dziś daleko od tego, czego oczekuje większość wyborców KO i Trzeciej Drogi. Tę okazję trzeba wykorzystać.

Javier Milei. Fot. Wikimedia Commons

Argentyna szuka ratunku w szaleństwie anarchokapitalisty

Faworyt w wyborach na prezydenta Argentyny Milei chce całkowicie zlikwidować państwo opiekuńcze. I zakazać aborcji, oczywiście.

Rządowy billboard referendalny. Fot. Olgierd/Flickr.com CC BY-SA 2.0

Dyskusja o nacjonalizacji/prywatyzacji jest potrzebna, ale PiS robi to źle

Polskim spółkom skarbu państwa możemy zarzucać upolitycznienie w skrajnej formie, ale trudno przyczepić się do rentowności.

Michał Sutowski i Robinson Meyer. Fot. Jakub Szafrański, ed. KP

Meyer: jak dekarbonizacja i reanimacja przemysłu wpłynie na Amerykę do 2030 roku?

Dziennikarz Robinson Meyer mówi Michałowi Sutowskiemu, jak wygląda amerykańska polityka krajowa i klimatyczna rok po wprowadzeniu Inflation Reduction Act.

polska kraj fajny mieszkanie

Żeby żyło się lepiej – wszystkim (albo prawie)

Autorki i autorzy „Fajnego kraju do życia po wyborach” znają się na swoich dziedzinach i proponują spójne diagnozy sytuacji i rozwiązania – zgodne z wartościami szeroko rozumianej lewicy, obozu postępu, prawdy, dobra, piękna i oświecenia.

Adrian Zandberg i Włodzimierz Czarzasty w Cieszynie. Fot. Klub Lewicy/Flickr.com

Program Lewicy jest 7/10. Nieźle jak na tę kampanię

Brak odpowiedzi na pytanie „jak to się spina finansowo” to jedna z największych słabości tegorocznego programu Lewicy.

Siedziba Europejskiego Banku Centralnego we Frankfurcie. Fot. Epizentrum/Wikimedia Commons

Warufakis: Skrajna prawica dziękuje Europejskiemu Bankowi Centralnemu

Nieudolne posunięcia i nieprzemyślane wypowiedzi prezeski EBC skutecznie zachęcają do głosowania na skrajną prawicę w krajach strefy euro.

Fot. Brett Jordan/Flickr.com

Komu przeszkadza shrinkflacja? Polacy łykają sztuczki korporacji jak pelikany

Nie pytaj o to, czy korporacje cię oszukują. Zapytaj: jak robią to tym razem?

Piotr Uściński w programie „Debata polityczna”. Fot. Wirtualna Polska News/ Youtube.com

Metoda Uścińskiego, czyli Bronisław Komorowski na sterydach

To wspaniale, że Ministerstwo Rozwoju i Technologii zatrudnia tak błyskotliwych fachowców jak Piotr Uściński.

Wschód na Igrzyskach Wolności. Fot. facebook.com/wschod2022

Igrzyska nierówności imienia wujka Balcerowicza

Mój problem z ekonomią polega więc na powątpiewaniu nie w jej naukowość czy zasadność, lecz w omnipotencję ekonomistów. Zwłaszcza takich, którzy mają na sumieniu grzech niezachwianej wiary w kapitalizm i którzy chętnie występują na forach mianujących się jako prodemokratyczne.

Mateusz Morawiecki na forum ekonomicznym w Davos. Fot. Krystian Maj/KPRM

Korpoprzyjazna Polska: Jak podnieść podatki, nie podnosząc podatków

W polityce zagranicznej PiS stawia na staropolskie warcholstwo i awanturnictwo, za to w międzynarodowych stosunkach gospodarczych na tradycyjną polską gościnność.

Ilustracja: JMarques/Adobe Stock

Recesja, wojna czy „umiarkowany dobrobyt” – co czeka starzejące się Chiny

Jak wyglądają realne problemy w Chinach, które są niby komunistyczne, ale nierówności społeczne mają większe niż w Stanach Zjednoczonych? Rozmowa z dr Katarzyną Golik.

Thomas Piketty Fot. Jakub Szafrański

Spadek dla wszystkich, czyli socjalizm na miarę XXI w. Sprawdź, ile dostaniesz!

50 proc. najuboższych nie posiada niemal nic, a ich udział w majątku narodowym tylko w niewielkim stopniu zwiększył się od XIX wieku. Pomysł, że wystarczy poczekać, aż ogólny wzrost bogactwa przyczyni się do upowszechnienia własności, nie ma żadnego sensu.

Fot. Ruò xī nándé/flickr.com

Płaca minimalna w Polsce: wielka improwizacja

Płaca minimalna to ważny i dobrze zbadany instrument zapewniania godnych warunków pracy. W Polsce jednak reguluje się ją po omacku.

Fot. Jared Rodriguez/Truthout

Nadal chcecie naśladować Amerykę?

Polska raczej nie będzie „drugą Grecją” ani „drugą Wenezuelą”. Gorzej, kiedy nasza gospodarka zaczyna przypominać amerykańską.

ministerstwo zdrowia

W szpitalu jest spoko, ale z dentystą tragedia

Wiele razy reformowano w Polsce system ochrony zdrowia, ale pieniędzy od tego nie przybyło. Powszechne, publiczne i bezpłatne leczenie to wciąż u nas tylko teoria.

Defilada Tysiąclecia Państwa Polskiego. Fot. NAC

7 najprawdziwszych prawd, jakie znajdziecie w materiałach Polskiej Kroniki Filmowej

Jak pokazują niektóre kroniki, w kwestiach społecznych stalinowska ortodoksja bywała nieraz bliższa rzeczywistości niż odwilżowa narracja „polskiej drogi do socjalizmu”.

Sto bilionów marek w 1923. Fot. Reichsbank

Chleb za taczkę marek: tak wyglądała hiperinflacja w 1923 roku

Pieniądz tracił na wartości szybciej, niż można było biec; ucieczka do dóbr materialnych była już niemal fizycznie niemożliwa. Tempo, które było konieczne, aby nadążyć za galopującą inflacją, wymuszało przyśpieszenie we wszystkich dziedzinach.

Reinhard Bütikofer. Fot. CC-BY-SA Stephan Röhl

Polityka klimatyczna USA nie zaszkodzi Europie? Bütikofer: Tego nie powiedziałem

Michał Sutowski rozmawia z Reinhardem Bütikoferem, posłem Parlamentu Europejskiego, byłym współprzewodniczącym Europejskiej Partii Zielonych.

Fot. Jakub Szafrański

„Weź paragon” to słuszna akcja, ale też przyznanie się fiskusa do niewydolności

To trochę tak, jakby MSW co roku prowadziło akcję „Łap bandytę” i zachęcało do czujności na ulicy oraz podejmowania obywatelskich interwencji.

Janis Warufakis. Fot. Patrick Stary (RLS)/flickr.com

Warufakis: Zaciskanie pasa zrujnowało Europę. A teraz powraca

Polityka zaciskania pasa (ang. austerity) nie tylko szkodzi najbardziej potrzebującym obywatelom, którzy zwłaszcza w ciężkich czasach powinni otrzymać wsparcie od państwa, lecz także tłumi inwestycje.

hamak-dobrobyt-lato-relaks-1

Skąd do cholery wziąć to wszystko, co lewica chce dać ludziom?

Czy możemy żyć wygodnie, ale tak, by nasz komfort nie był wyrokiem śmierci dla planety?

Wafel krzemowy używany do produkcji chipów. Fot. Laura Ockel/Unsplash

Kto kontroluje sztuczną inteligencję, kontroluje przyszłość

Przyszłą dominację na świecie osiągnie ten, kto zdominuje technologię półprzewodników oraz dane służące do trenowania sztucznej inteligencji.

Ilustracja: Adobe Stock

Kulczyk nie wpuści ankietera, ale o polskich nierównościach majątkowych coś jednak wiemy

Teoria skapywania nie działa, przypływ nie unosi wszystkich łodzi. Kluczem do zrównoważonego rozwoju jest wzmocnienie pozycji ekonomicznej osób uboższych i ochrona klasy średniej, a nie dalszy wzrost dochodu najbogatszego procenta.

Fot. Victoria Borodinova/Pixabay.com

Polska w ruinie przez 500+? Tak twierdzi redaktorka „Polityki”. Wbrew danym

Tekst Joanny Solskiej jest doskonałym odtworzeniem libkowego mindsetu i wyparciem wszystkiego, co dziś wiemy o ekonomii.

urząd skarbowy podatki

Jak podnieść podatki w kraju nienawidzącym podatków?

Czy w Polsce można w ogóle podnieść podatki? Tak, pod warunkiem że się je obniży.

Piotr Ikonowicz w programie „Wolni od długów”. Fot. Polsat, ed. KP

Skończmy z wiecznym zapierdolem

Piętnowanie biedy jako efektu rzekomego lenistwa jest jeszcze skuteczniejsze od bata ekonoma pędzącego chłopów do odrabiania pańszczyzny.

Ilustracja: LIBeRO libEros/Flickr.com

Pionier populizmu, który zrównał Włochy z ziemią. Tak rządził Berlusconi

Berlusconi wygrywał wybory tym, że wiele obiecywał i poprawiał Włochom nastrój. Z obietnic nic nie zostało, a nastroje są dziś we Włoszech niewesołe.

kredyt-inflacja-mieszkanie-hipoteka-rachunki-pieniadze

TSUE wydało wyrok na polskie banki. Na biednych nie trafiło

Kto zapłaci frankowiczom nawet 90 miliardów? Tutaj nie ma wątpliwości – przecież nie prezesi zarządów czy inni prominenci sektora finansowego.

kobalt red-1

Nasze auta i hulajnogi napędza krew kongijskich dzieci

W naszych zapowiedziach lepszego świata – ze smartfonami, ale bez samochodów spalinowych – kryje się śmiertelna groźba dla świata mieszkańców i mieszkanek Katangi.

Mateusz Morawiecki. Fot. KPRM/Flickr.com

Morawiecki i z pustego naleje

Nic dziwnego, że PiS zrobi wszystko, żeby sprowadzić spór polityczny do walki między nimi a ekipą Tuska. Kaczyński dobrze wie, że ekipa Morawieckiego jest zdecydowanie bardziej sprawna politycznie i ekonomicznie od działaczy KO.

Sławomir Mentzen. Fot. Adrian Grycuk/Wikimedia Commons, ed. KP

Dzień Wolności Podatkowej: święto apostołów gospodarki folwarczno-pańszczyźnianej

To absurd, że środowiska wzywające do ograniczenia domeny publicznej i aktywności państwa nazywają się „wolnościowcami”.

Ha-Joon Chang. Fot. Discott/Wikimedia Commons, ed. KP

Ekonomia limonek, polityka czekolady i sztuczna inteligencja w służbie zbioru truskawek

Rozmowa z Ha-Joon Changiem, autorem książki „Ekonomia na talerzu”.

Szefowa Departament Skarbu Janet Yellen. Fot. Zara Farrar/HM Treasury

Biden negocjuje z terrorystami, republikanie dostali „kanapkę z gównem”

Ani radykalna prawica, ani radykalna lewica nie są zadowolone z efektów kolejnego boju o dług publiczny Ameryki.

Ilustracja: Jared Rodriguez/Truthout/Flickr.com

Juan nie będzie rywalem dolara w walce o hegemonię. Na razie

Za dolarem, w przyszłości może za juanem, stoi potęga gospodarcza i siła polityczna – za „kryptowalutami” stoi tylko siła algorytmu i moc obliczeniowa komputerów – mówi analityk rynku finansowego Piotr Kuczyński.

Janis Warufakis. Fot. Patrick Stary (RLS)/Flickr.com, ed. KP

Warufakis: Kto się boi walut cyfrowych banków centralnych?

Banki upadają i będą upadać, a płacić za to zawsze będą podatnicy. A przecież nie musi tak być.

Joe Biden przemawia do amerykańskich robotników. Fot. Maryland GovPics/Flickr.com

Nowy konsensus waszyngtoński: od wolnego handlu po wojny handlowe

Żaden prezydent USA, nawet Trump, nie zajął tak ostrego stanowiska wobec Chin jak Joe Biden.

Jarosław Kaczyński i Petr Fiala podczas spotkania z Wołodymyrem Zełenskim. Fot: Flickr.com/ President of Ukraine

Gdy Polska wykreśla „cięcia” ze słownika, Czechy oszczędzają

W wypowiedziach rządzących alarmistyczny ton miesza się z zapewnieniami o tym, że sytuacja gospodarcza Czech jest dobra jak nigdy dotąd.

Sławomir Mentzen prezentuje swoje propozycje podatkowe. Fot. Youtube/ Sławomir Mentzen

Wysokie koszty prostych podatków

Strojący się w piórka obrońcy klasy średniej Sławomir Mentzen chce podnieść podatki większości klasy średniej, byle tylko móc je obniżyć najbogatszym. Ma chłop tupet, wróżę mu długą i bogatą karierę polityczną.

Fot. Erik Mclean/Unsplash

Nawet najbogatsze państwa Zachodu są zastraszane przez korporacje

Europa wie, że walka z kryzysem klimatycznym wymaga odejścia do traktatów o ochronie inwestycji. Dlaczego karze kraje globalnego Południa, które idą w jej ślady?

Fot. Eiliv Aceron/Unsplash

Czarny rynek m&m’sów, czyli czekoladowa lekcja gospodarki według Ha-Joon Changa

Szwajcaria jest synonimem wysokiej jakości czekolady. Choć powszechnie uważa się, że kraj ten wytwarza mało towarów, a żyje z usług. Nic bardziej mylnego.

Fot. Aleksandr Zykov/Flickr.com, ed. KP

„Nie bać się gospodarki”, czyli ekonomia obwarzanka w Brukseli

Koncepcja obwarzanka pozwala na czytelne pokazanie powiązań między kwestiami społecznymi i ekologicznymi. To właśnie dzięki temu jest tak dobrym narzędziem komunikacji.

Widok na Elektrownię Bełchatów z Kleszczowa Fot. Jakub Szafrański/ClientEarth

Politycy posłuchają prawników ws. klimatu? Teraz muszą

Wybór terminu publikacji projektu ustawy klimatycznej nie jest przypadkowy. Już w tym tygodniu będziemy obchodzić Międzynarodowy Dzień Ziemi, a kampania wyborcza rozkręca się na dobre.

Fot. Fox Wu/Flickr.com

Koszmar pracodawcy: dzięki UE dowiesz się, ile zarabiają osoby na twoim stanowisku

Reakcja na nową dyrektywę Parlamentu Europejskiego dowodzi, że jeśli w jakiejś grupie społecznej znad Wisły rzeczywiście drzemie jeszcze tischnerowski homo sovieticus, to właśnie wśród pracodawców.

Prezydent Chin Xi Jinping. Fot. GovernmentZA/Flickr.com

Europa jest zbyt uzależniona od Chin, by mogła wziąć z nimi rozwód

Europa ma realny problem z Chinami i amerykańską polityką wobec Chin, a jego częścią jest to, że sama pozostaje w tej kwestii głęboko podzielona.

Ilustracja: Jared Rodriguez/Truthout

Opodatkować miliarderów, natychmiast!

Łagodzenie napięć społecznych jest możliwe wyłącznie przez drastyczne zmniejszenie nierówności.

Fot. Bicanski, pixnio.com, CC0

Czy rząd może jeszcze sterować gospodarką?

A jeśli nie, to czym powinna się kierować polityka gospodarcza rządów?

Zdjęcie z konferencji prasowej Donalda Tuska z 2013 roku Fot. Platforma Obywatelska/flickr.com

Czego nie da ci skruszony liberał

Liberałowie nie zbudują europejskiego państwa z prawdziwego zdarzenia – bo przede wszystkim nie chcą.

Siedziba banku Credit Suisse w Zurychu. Fot. kuhnmi, CC BY 2.0

Warufakis: Niech banki płoną

Albo rozmontujemy upadający system bankowy, albo zgodzimy się na wieczne bailouty i coraz ostrzejsze zaciskanie pasa.

morawiecki-banknot

Spadek płac realnych może być „czarnym koniem” kampanii wyborczej

Skoro PiS sobie przypisuje zasługi za wzrost poziomu życia, trudno będzie mu wymiksować się teraz z odpowiedzialności za jego spadek.

globalizacja-1079033

Między globalizacją a polityką wielkich mocarstw

Hiperglobalizacja przegrała, bo nie mogła przezwyciężyć wewnętrznych sprzeczności i nie spełniła złożonych obietnic. Nie wiemy jeszcze, co ją zastąpi.

Prezydent Joe Biden. Fot. Maryland GovPics

Krach… i po krachu

Krach Silicon Valley Bank wywołał sporo zamieszania, ale najważniejszym tematem gospodarczym w USA jest nowy budżet.

Oddział Silicon Valley Bank. Fot. Alpha Photo/Flickr.com

Po upadku SVB: to szambo, którego nie da się wypompować

Pazerność i egoizm amerykańskiej klasy menedżerów są dobrze znane. Swoje trzy grosze do upadku banku SVB dodały także instytucje, które powinny stać na straży dobrych praktyk rynkowych. Na przykład media.

Fot. Focal Foto/Flickr.com

Kolejny przewidywalny upadek banku

Potrzebujemy mocniejszych regulacji, by mieć pewność, że wszystkie banki są bezpieczne. Wszystkie depozyty powinny być ubezpieczone. A koszty powinni ponieść ci, którzy odnoszą największe korzyści: bogate osoby prywatne i spółki.

Obraz wygenerowany przez aplikację DALL-E 2

„Frankowicze” wygrywają, ale nadal przykleja się im brzydką gębę

Historyjki o „głupich-cwanych frankowiczach” i „bankach, które muszą zarabiać” długo działały i nadal działają – również dlatego, że PR branży bankowej poświęcił temu mnóstwo roboczogodzin.

Fot. Jakub Szafrański

Kredyt powszechny, czyli chwilówka dla każdego [rozmowa]

Powiedzieć, że każdy obywatel i obywatelka zasługują na kredyt zaufania na poziomie pensji minimalnej – to chyba niekontrowersyjny postulat. Z Jędrzejem Malko, autorem koncepcji „kredytu powszechnego”, rozmawia Michał Sutowski.

Fot. rauter25/flickr.com

To nie jest pierwsza wielka deglobalizacja

Czy w następstwie rozpadu drugiej fali globalizacji wybuchnie wojna światowa, tak samo, jak było po pierwszej?

Kampania 1,5%, Krytyka Polityczna

Jak poprawnie wypełnić PIT w 2023 r.

Przekaż 1,5% swojego podatku dla Krytyki Politycznej, która od 20 lat skutecznie pracuje na rzecz zmiany społecznej.

Thomas Piketty

Bogaci mogą zapłacić niemal konfiskacyjne podatki. Wytrzymają

Powinniśmy wziąć pod uwagę, w jakich granicach podatek progresywny i państwo opiekuńcze mogą niwelować nierówności dochodów, a zwłaszcza majątków, oraz znaleźć sposoby pokonania tych granic.

Ulice Moskwy we wrześniu 2022 roku. Fot. Andrey x/Flickr.com

Rosja coraz głębiej pod kreską

Rosja zaliczyła niezamierzony pivot na Azję. Kreml uzyskał efekt odwrotny od oczekiwań – przecież wojna w Ukrainie miała na celu umocnienie Rosji w Europie, tymczasem prowadzi ona do wypchnięcia jej z systemu europejskiego i skierowania ku Azji.

Xi Jinping i Joe Biden. Fot. U.S. Department of State

Warufakis: Czy Chiny zerwą niepisany układ z Ameryką?

Im bardziej rozwija się chiński sektor finansowy „w chmurze”, tym szybciej znika zależność Chin od eksportu towarów do USA.

Rys. Jared Rodriguez/Truthout/Flickr.com

Kapitał, by rządzić, musi sabotować postęp

Jak to jest, że kolejne fale kryzysów przysparzają rekordowego bogactwa właścicielom kapitału? Wyjaśnia to teoria kapitału jako władzy.

Mariana Mazzucato Fot. Stuart Robinson/Sussex University

Dobro wspólne: co to takiego?

Przy podejściu uwzględniającym dobro wspólne każdy krok procesu jest niemal tak samo ważny jak jego ostateczny wynik.

Michał Kalecki i Jerzy Osiatyński. Fot. Edmund Uchymiak/PAP, NBP/Wikimedia Commons

Jerzy Osiatyński i struktura teorii Kaleckiego

To, co wiadomo o ideach Michała Kaleckiego, jest znane w dużej mierze i z czasem coraz bardziej dzięki tomom „Dzieł zebranych” pod redakcją Jerzego Osiatyńskiego, który zmarł w lutym 2022 roku.

Rys. Lauren Walker/Truthout/Flickr.com

Czy zielona transformacja podzieli Zachód?

Na przełomie roku w obszarze gospodarczym zaczęło się rysować potencjalne pęknięcie między Europą a USA. Wszystko za sprawą przyjętej przez amerykański Kongres ustawy o przeciwdziałaniu inflacji (Inflation Reduction Act, IRA)

Protest klimatyczny przeciwko nierównościom i liderom szczytu G8 w Bangladeszu. Fot. Caroline Gluck/Oxfam

Gdzie są pieniądze na fundusz klimatyczny? W kieszeni miliarderów

Eksperci wyliczyli, że gdyby najbogatsi, stanowiący 0,001 proc. dorosłej populacji świata, zapłacili podatek progresywny w wysokości od 1,5 do 3 proc. własnego majątku, to zgromadzilibyśmy globalnie blisko 300 mld dolarów rocznie na zieloną transformację.

Linia produkcyjna w niemieckiej fabryce samochodów. Fot. GommeBlog.it/Youtube.com

Warufakis: Chmury nad przemysłem Europy

Inflacja i skokowy wzrost cen energii to niejedyne zagrożenia dla europejskiego przemysłu. Ważniejszym może być brak kapitału w chmurze.

Rys. Jared Rodriguez/Truthout

Zabrać Ameryce kartę kredytową

Jeśli kongresowi republikanie spod znaku MAGA postawią na swoim, rząd nie zapłaci nawet wojsku.

Fot. GCIS/GovernmentZA/Flickr.com

Davos nie złoży z powrotem pękniętego świata

Davos stało się silnie toksycznym politycznym symbolem nie tylko dla populistów czy psychoprawicy sprzedającej teorie spiskowe.

Drukarnia reklam na Sri Lance. Fot. ILO/Yamuni Rashmika Perera

Wychodzenie z długów wymaga rozwoju

Dla zadłużonych krajów rozwijających się ten rok może się okazać katastrofalny.

Bogusław Grabowski, ekonomista i były członek RPP. Fot. Radio ZET/YouTube.com

Liberalny ekonomista Grabowski i prywatyzacja, czyli jak już nigdy nie wygrać z PiS

Bogusław Grabowski w głośnym wywiadzie na antenie Radia ZET twierdził, że nie ma powodu, by istniały jakiekolwiek państwowe spółki i firmy. Wezwał też do dalszej prywatyzacji i ograniczenia programów socjalnych.

Piotr Ikonowicz w programie „Wolni od długów”. Fot. Polsat, ed. KP

Ikonowicz: Bajka o klasie średniej, prawda o rozwarstwieniu

Pojęcie klasy średniej to ideologiczny fundament współczesnego kapitalizmu.

Fot. Nils Thies, Deutsche Bundesbank/flickr.com

Blaski i cienie euro

Wzrost cen po wejściu do strefy euro to nie jest żaden mit, tylko fakt. Wystarczy zerknąć do danych Eurostatu. Zarabianie w euro daje do ręki twardą walutę, jednak trzeba się też liczyć z europejskimi standardami cenowymi w sklepach.

Fot. Clemens v. Vogelsang/flickr.com

Jak kantują nas sprzedawcy i dlaczego już nie będą mogli (aż tak bardzo)

Dzięki unijnej dyrektywie Omnibus sieci handlowe muszą oficjalnie poinformować nas, że chcą nas wkręcić. W Czarny Piątek nie mogliśmy skorzystać jeszcze z tego dobrodziejstwa. Dobrze, że jest dostępne przynajmniej podczas wyprzedaży noworocznych.

Fot. Patrick Fore/Unsplash, ed. KP

13 najczęściej czytanych i najbardziej dyskutowanych tekstów 2022 roku

Przez ostatnie miesiące nieustannie próbowaliśmy choć odrobinę złamać kody wojny informacyjnej, poszukiwać faktów w zalewie propagandy i wyobrazić sobie, jakie wyzwania mogą nas jeszcze czekać w związku z jednym z najważniejszych wydarzeń współczesności.

Karol Marks. Fot. Wikimedia Commons, ed. KP

Luksusowy komunizm na wyciągnięcie ręki?

Dzięki postępowi technicznemu możemy spełnić marzenie Marksa – stworzyć społeczeństwo obfitości, w którym nikomu nie brakuje podstawowych dóbr.

Rys. Plawgo/Pyrka.

20 lat skręcania w lewą stronę

Przez ostatnie 20 lat Polska stawała się krajem nieco bardziej nadającym się do życia.

Okładki książek KP

Podaruj to, co ważne. Redakcja KP poleca książki na prezent

W tym wyjątkowym czasie, w którym słowo „prezenty” odmieniane jest przez wszystkie przypadki, podaruj bliskim (a może i dalekim?!) to, co dla ciebie naprawdę ważne. My ci w tym pomożemy.

Ilustracja: darkness/Wallpaper Abyss

Idzie krach, idzie krach, dzwonią dzwonki sań

Kryzys ekonomiczny, finansowy i kryzys zadłużenia nakładają się na siebie. Czegoś takiego jeszcze nie było.

Piotr Ikonowicz w programie „Wolni od długów”. Fot. Polsat, ed. KP

Ikonowicz: Zjeść bogatych?

Postulat równości wziął się z potrzeby przetrwania. Gdy zasoby są skąpe, tylko w miarę równy podział pozwala przetrwać wszystkim.

Fot. Marco Verch Professional/Flickr.com

Nieznośna bezużyteczność kryptowaluty

Ludzie na całym świecie (i to nie tylko w USA czy UE) lubią takie waluty jak dolar czy euro z dwóch powodów. Pierwszy z nich wskazał John Maynard Keynes.

Kolekcjonerskie monety z mennicy Narodowego Banku Ukrainy. Fot. NBU/flickr.com

Wypalić przepisy do gołej ziemi. Eksperci dyktują Ukrainie doktrynę szoku

Czy państwo, które prowadzi wojnę obronną, może się wycofać? Oto neoliberalna recepta dla Ukrainy.

Fot. Michał Kasprzak/flickr.com

Kredyty hipoteczne powoli się cywilizują. Co to jest WIRON i czy ulży kredytobiorcom?

Wycofano już kredyty walutowe, za to obecnie coraz bardziej popularne stają się kredyty o stałej stopie oprocentowania, które są już niezmiennym elementem bankowej oferty. Od stycznia będzie można zaciągnąć kredyt o zmiennej stopie, ale oparty na wskaźniku mającym realne fundamenty, a nie wynikającym z obliczeń analityków.

Fot. Xiaolong Wong/Unsplash, ed. KP

Nie każdego stać na niekupowanie w Czarny Piątek

Nie rób wielkich zakupów w Black Friday… chyba że tego potrzebujesz.

Satyra na Brexit podczas parady w niemieckiej Kolonii. Fot. Marco Verch/flickr.com

Kryzys zamiast suwerenności. Brytyjczycy żałują brexitu coraz bardziej

Brexit nie pomógł zrealizować trzech głównych fantazji, zapowiedzianych przez jego architektów. Zaszkodził za to Wielkiej Brytanii w kwestii inflacji, wymiany handlowej i inwestycji. Coraz więcej Brytyjczyków dochodzi do przekonania, że nie warto było.

Prezydenci Xi Jinping i Joe Biden. Fot. CNA/youtube.com

Na złość gospodarce Biden ukarał Chiny

Szerokie restrykcje eksportowe nałożone na Chiny to próba zduszenia całych sektorów chińskiej branży technologicznej.

Narendra Modi I Władimir Putin. Fot. MEAphotogallery/flickr.com

Imperium kolonialne walczy z kolonializmem. Jak Rosja zabiega o względy globalnego Południa

Rosja umiejętnie gra na realnych szkodach, które liberalny kapitalizm wywołał w państwach globalnego Południa.

Mariana Mazzucato. Fot. Tania Cristofari/UCL/flickr.com

Z wyzwaniami klimatycznymi nie radzi sobie ani sektor publiczny, ani prywatny

COP27 to dobry moment, żeby przyłożyć więcej uwagi do roli bezpośredniego finansowania zielonej transformacji ze środków publicznych.

Fot. Adrian Grycuk/Wikimedia Commons

Epoka taniego długu się skończyła. Za reformę Ziobry zapłacimy podwójnie

Mamy do czynienia z sytuacją, której dawno nad Wisłą nie widziano. Musimy się mierzyć z brakiem popytu na polski dług publiczny, choć jeszcze niedawno polskie obligacje schodziły na pniu. A taka sytuacja rodzi niebagatelne konsekwencje.

rachunek podatek pieniądze

Jest drogo, będzie drożej

Skutki inflacji dotykają wszystkich. Zobacz, jaki jest jej mechanizm i jak sobie z nią radzić.

zombie balcerowicz-2

Zdaniem publicystki „GW” Balcerowicz uratowałby Polskę przed inflacją

Ale co by było, gdyby Balcerowicz naprawdę odpowiadał dziś za politykę monetarną państwa.

Kijów, Ukraina, 2006. Fot. Nomad Tales/flickr.com

Mazzucato: Progresywny program gospodarczy w pięciu punktach

W czasach kryzysu niezadowolenie i lęki społeczeństwa umie wykorzystać skrajna prawica. Lewica musi się szybko nauczyć, jak robić to lepiej.

2022.09.27 Goleniow | Uruchomienie rurociagu  Baltic Pipe . Fot. Krystian Maj/KPRM

Rura na miarę naszych możliwości

Od pomysłu do realizacji minęło 21 lat. Tylko czy Baltic Pipe nie rozwiązuje problemów z początku wieku? Podcast Michała Sutowskiego.

Janis Warufakis. Fot. penguin.co.uk

Warufakis: Jak kapitalizm zatruł własne pieniądze

Gdy w bankach centralnych pieniądz zaczął mieć wartość ujemną, to się nie mogło dobrze skończyć.

Blok mieszkalny w Gdyni Fot. Martin P. Szymczak/flickr.com

Życie na kredycie. Rozmowa z Mikołajem Lewickim

Czy nasz kraj jest skazany na dominację własności mieszkaniowej?

Zamieszki w Buenos Aires w sierpniu 2022 roku. Fot. Santiago Sito/Flickr.com

Największy niespłacalny dług w historii ludzkości

Kryzys zadłużenia ściągnęły na Argentynę neoliberalne rządy junty wojskowej. Od tej klątwy kraj wciąż nie może się uwolnić.

Ilustracja: midjourney.com CC BY 4.0, ed. KP

Co jest nie tak z ekonomią?

Może to, że laureat ekonomicznego Nobla oblicza, o ile może ocieplić się świat, zanim zacznie spadać PKB? I robi to źle?

Jarosław Kaczyński. Fot. Piotr Drabik/Flickr.com

Możemy być cwani albo wielcy

Czas najwyższy, by zaproponować narodowi przeniesienie aspiracji na państwo: będziecie biedni, trochę głodni, będzie wam zimno, demokracja będzie autorytarna, ale będziecie mieli rację, a Polska będzie wielką obrończynią Zachodu przed nim samym.

Fot. AbsolutVision/Unsplash

Następca PKB pilnie poszukiwany

PKB odzwierciedla wzrost gospodarczy, ale coraz mniej mówi o tym, jak żyje się ludności. Potrzeba nowych wskaźników.

Robert Lewandowski w meczu FC Barcelona - Valladolid. Fot. FC Barcelona/YouTube.com

Reguły Javiera Tebasa mogą uratować nie tylko Barcelonę

Uparliśmy się, że przedsiębiorstwo, które w okolicy jest głównym pracodawcą, ma być zarządzane wyłącznie przez widzimisię właściciela i jego mało rozgarniętych spadkobierców.

Uchodźczynie z Ukrainy witają się z rodzinami na Dworcu Wschodnim w Warszawie. Fot. Jakub Szafrański

Czy uchodźcy z Ukrainy żyją na nasz koszt?

Prawda jest taka, że pomoc uruchomiona przez rząd – zresztą finalnie w miarę sensowna – na pewno nie jest zbyt wysoka. Objęliśmy uchodźców niemal wyłącznie tymi świadczeniami, do których mają dostęp Polki i Polacy. Nie ma mowy o żadnym faworyzowaniu.

Fot. Geoffrey Gallaway/Flickr.com

Oblicza kryzysu: kto w najbliższych miesiącach ucierpi najbardziej?

Obraz wyzwań, z jakimi będziemy mierzyć się w najbliższych miesiącach, może przytłaczać. Absurdalnie wysokie ceny energii uderzą w przemysł i przyczynią się do stagnacji płac. Nadchodzą także czasy hipokryzji w stosunkach międzynarodowych.

Fot. Chris Boland/flickr.com

Skidelsky: Dziury w całym

Między geopolityką a gospodarką zieje coraz głębsza przepaść. Na jej dnie czeka katastrofa.

Dennis Jarvis

Pułapki produktywizmu

Zielona transformacja to jeden z priorytetów nowego paradygmatu produktywizmu. Ale państwu nie uda się upiec dwóch pieczeni na jednym ogniu. Polityki walki ze zmianą klimatyczną nie zastąpią polityki służące tworzeniu dobrych miejsc pracy i odwrotnie.

Fot. École polytechnique - J.Barande/flickr.com

Stiglitz: Dlaczego Inflation Reduction Act to ważna sprawa

Podatki można podwyższać bez obaw o wywołanie niekorzystnych skutków w obszarze inflacji lub inwestycji.

Ekonomia dla ciekawych fragm. okładki

Liberałowie mają rację, zostało to bezstronnie udowodnione

„Prywatny właściciel cały czas pilnuje efektywności wydawania pieniędzy” – naucza profesor swoich słuchaczy. Piotr Wójcik czyta „Ekonomię dla ciekawych” prof. Witolda Orłowskiego.

Fot. pngset.com, Héctor Rodríguez/flickr.com, ed. KP

Nie, sankcje nie szkodzą Europie bardziej niż Rosji

Kreml chce podkopywać determinację państw zachodnich do izolowania rosyjskiej gospodarki. Zachód potrzebuje przede wszystkim cierpliwości.

mercedes-auto-niemcy

Biedne Niemcy!

Niemiecki model jest kaput. Dlatego mam bardzo prosty komunikat dla moich niemieckich przyjaciół.

IMG_9964 kaczyński

Problemy Niemiec to żaden powód do radości. Z czego się PiS tak cieszy?

Nieustanne ataki polityków PiS wymierzone w Berlin zaczynają już przypominać celowe działanie na szkodę własnego państwa.

Space colony, NASA Ames Research Center, 1970

Piętnastogodzinny tydzień pracy? Czemu nie?!

Donald Tusk zapowiada pilotaż czterodniowego tygodnia pracy. Partia Razem projekt skrócenia tygodnia pracy do 35 godzin ma już od dawna. Ale są nawet dalej idące pomysły. Przypominamy rozdział z książki Rutgera Bregmana „Utopia dla realistów”.

Mario Draghi Fot. European Union 2022

Włochy: Kryzys w rządzie Draghiego. Będzie prorosyjski zwrot?

Wydawało się, że najgorsze już za Italią. Aż Putin napada na Ukrainę i wybucha kryzys inflacyjny.

hiszpania-pociag-metro-barcelona

Hiszpania wprowadza pociągi za friko, zapłacą banki i firmy energetyczne

Bezpłatne bilety zostaną sfinansowane z nowego podatku od nadzwyczajnych dochodów banków i firm, które skorzystały na rekordowych cenach energii.

pedro-sanchez

Pociągiem za darmochę do nowego mieszkania

„Ten rząd nie pozwoli, by cierpienie ludzi dawało korzyści nielicznym” − mówił w parlamencie premier Hiszpanii Pedro Sanchez.

Ilustracja: Thomas Hawk/flickr.com

Nowy paradygmat: czym jest produktywizm, następca neoliberalizmu?

Wiele elementów produktywistycznych widać choćby w retoryce administracji Joe Bidena. Chodzi m.in. o uznanie wielkich korporacji za głównych winowajców inflacji.

Zdjęcie z konferencji prasowej Donalda Tuska z 2013 roku Fot. Platforma Obywatelska/flickr.com

Za Platformy taniej nie będzie

Według Tuska są dwa powody drożyzny w Polsce. Ale nie, nie pandemia i wojna w Ukrainie! Chodzi o „chciwość i głupotę”.

Fot. Jared Rodriguez/Truthout

Ameryka może przegrać nową zimną wojnę

Jest już nieuniknione, że, że Chiny przegonią USA pod względem dowolnie wybranego wskaźnika gospodarczego. Ameryka traktuje to jak zagrożenie.

Fot. Monika Bryk, ed. KP

Kaczyńskiego wizyty duszpasterskie w Polsce

Jarosław Kaczyński przestaje być „hot”. Jego odwiedziny bardziej niż zwycięskie tournée politycznego lidera przypominają wizyty, podczas których ziewający ministranci słuchają kolejnych gromów księżulka, ale nikt nie bierze tego na poważnie.

BRICS

Zachód kontra Antyzachód. Szczyt BRICS pokazał swoją siłę

Czy Zachód ma coś do zaoferowania tej części świata, którą dotąd głównie eksploatował z surowców i taniej pracy?

Fot. Emil Kalibradov/Unsplash

Warufakis: Inflacja to rachunek za rozpasanie najbogatszych

Na pytanie, skąd ta inflacja, jest wiele odpowiedzi. Wszystkie są poprawne, ale żadna nie trafia w sedno.

Dworzec PKS w Rzeszowie Fot. Jakub Szafrański

Likwidacja wykluczenia komunikacyjnego w Polsce to kwestia decyzji

Stać nas na wydawanie tych 5 mld zł co roku na dofinansowywanie przewozów w powiatach, nawet jeśli większość z nich byłaby całkowicie nierentowna. Nie stać nas za to na utrzymywanie komunikacyjnej mizerii na olbrzymich połaciach kraju.

Ministra rodziny i polityki społecznej Marlena Maląg na spotkaniu z wyborcami w Raszkowie (woj. wielkopolskie) Fot. mrips_gov_pl/flickr.com

Czy warto dołożyć 200 złotych do 500+? Przecież są dużo pilniejsze potrzeby

Czy wobec nowych wyzwań społecznych możemy sobie pozwolić na jeszcze większe zasilanie strumieniem dochodu ludzi zasobnych?

Fot. Roy/flickr.com

Gospodarka od dawna nie służy już ludziom. Dlaczego na to pozwalamy?

Przepaść między bogatymi a biednymi rośnie z roku na rok, a jednak wciąż nie wywołuje to większego społecznego sprzeciwu.

Fot. troy_williams/flickr.com

Kryzys paliwowy i stagflacja w wersji soft – katastrofa czy nowe otwarcie?

Zamiast obniżać cenę benzyny właścicielom sześciocylindrowych limuzyn, lepiej wesprzeć tylko mniej zamożnych, pozwalając wysokim cenom paliw zmotywować pozostałą część społeczeństwa do rozsądniejszego korzystania z surowców.

Thomas Piketty

Piketty: Bez drastycznego ograniczenia nierówności nie pojawi się rozwiązanie kryzysu klimatycznego

Przecież cała historia ludzkości polega na budowaniu norm zbiorowej sprawiedliwości, które zaakceptuje znakomita większość społeczeństwa – mówi Thomas Piketty w rozmowie z Michałem Sutowskim.

Fot. Netflix

Komunizm nie musi być apokaliptyczny – może być szampański

Bez szampana (i kawioru) idea socjalizmu nie zacznie twórczo musować w wyobraźni ludzi.

Pracownica linii montażowej w Indonezji Fot. ILO/Asrian Mirza

Globalizacja okazała się wielką ściemą. Czy z deglobalizacją pójdzie nam lepiej?

Minęły czasy, gdy światowa gospodarka miała nie znać granic. Globalizacja jest w odwrocie. Ale rachunku sumienia nie będzie.

Fot. Everstake/Youtube.com

Bitcoin na wojnie. Kogo w czasie inwazji wspiera kryptobiznes?

„Jak zapłacić za wojnę?” – pytał John Maynard Keynes w 1940 roku. W 2022 roku rząd Ukrainy udzielił m.in. takich odpowiedzi jak „donacjami kryptowalut” i „emisją NFT”.

Fot. Lauren Walker/Truthout

Równiej już było. Nierówności w Polsce znów gwałtownie rosną

Rozchwianie gospodarcze po pandemii zakończyło krótki okres polskiego egalitaryzmu. Polska znów się rozwarstwia.

piketty-debata-warszawa

Thomas Piketty w rozmowie ze Sławomirem Sierakowskim

Po raz pierwszy w Polsce Thomas Piketty, autor „Kapitału w XXI wieku”! Wydarzenie w ramach obchodów 20-lecia Krytyki Politycznej.

Robotnicy w stolicy Sri Lanki Kolombo Fot. Stas Rozhkov/flickr.com

Ostatnia koszula prezydenta

Sytuacja na Sri Lance jest krytyczna. Wyspa, która zwykła importować niemal wszystkie podstawowe produkty, od żywności po środki energii, nie ma pieniędzy, by za nie zapłacić.

Fot. Universitat Pompeu Fabra, Maréchal Crotmoul, ed. KP

Gdzie w opowieści Piketty’ego znajduje się Polska?

Można pokusić się o tezę, że w Polsce mamy jedno z największych osiągnięć turbokapitalizmu – lewicę, która ignoruje kwestie nierówności ekonomicznych i nie chce podwyższać podatków najbogatszym.

Fot. rauter25/flickr.com

Zanim spłoniemy, czeka nas era deglobalizacji

U szczytu globalizacji handel często przeważał nad polityką. Dopiero wojna w Ukrainie zaczęła to zmieniać.

Fot. Karolina Jackowska, Jakub Szafrański, ed. KP

Kapitał i ideologia przeciwko klimatowi

Michał Sutowski w kolejnym odcinku serii podcastów „Kapitał i ideologia: (naprawdę) krótki kurs” rozmawia z aktywistkami klimatycznymi, Dominiką Lasotą i Wiktorią Jędroszkowiak.

Dyrektorka zarządzająca MFW Kristalina Georgieva Fot. IMF Photo/Cliff Owen

Międzynarodowy Fundusz Walutowy: wciąż w tyle za rzeczywistością

Są racjonalne powody, by ograniczać przepływy kapitału zagranicznego. Ignorując to, MFW podkopuje własną wiarygodność.

Fot. KPRM/Wikimedia Commons, ed.KP

Od „żerowania na wojnie” do „windfall tax”

Premier Morawiecki chce, żeby Norwegia podzieliła się dodatkowo zarobionymi na handlu ropą i gazem pieniędzmi. A czy Orlen też się podzieli? Rząd Margaret Thatcher nałożył podobną daninę na, uwaga, banki.

Fot. Piotr Drabik/flickr.com, Piotr Malecki/NBP/Wikimedia Commons, ed. KP

Kogo inflacja boli bardziej – biedniejszych czy klasę średnią?

Mistrzowie szukania od lat promocji w gazetkach sklepowych kontra ci, dla których rezygnacja z zagranicznych wakacji jest trudna do zaakceptowania. Styl życia wpływa na to, jak radzimy sobie ze wzrostem cen.

Fot. Jared Rodriguez/Truthout/flickr.com

Hiperglobalizacja umarła. Niech żyje (lepsza) globalizacja

Hiperglobalizacja się załamała – i co dalej? Przed światem otwiera się cały wachlarz nowych scenariuszy.

Fot. Universitat Pompeu Fabra/flickr.com, ed. KP

Do czego służy wywoływanie poczucia winy u najuboższych

„Kapitał i ideologia” to kontynuacja bestsellerowego „Kapitału w XXI wieku”, jednej z najważniejszych książek ekonomicznych ostatnich lat. Publikujemy fragment nowej książki Thomasa Piketty’ego.

Fot. Universitat Pompeu Fabra/Flickr.com

W czyich rękach znajdzie się świat w roku 2050?

Tak zaczyna się „Kapitał w XXI wieku”, najgłośniejsza książka ekonomiczna dekady.

Fot. Warner Bros. Pictures

Wielkie schładzanie gospodarki: lekarstwo gorsze od choroby

By zdusić inflację, banki centralne gwałtownie podnoszą stopy procentowe. Jeśli wywołają recesję, zamiast inflacji czeka nas bezrobocie.

Fot. Jakub Szafrański

Europa jako wyjście z PiS-owskiej pułapki?

Czemu lewica przyciąga wykształciuchów, a klasę robotniczą już niekoniecznie? Rozmowa z Przemysławem Wielgoszem, redaktorem naczelnym „Le Monde Diplomatique”.

Budynek Gazpromu w Moskwie Fot. Thawt Hawthje/flickr.com

Jak przetrwać szantaż Gazpromu

Łącznie więc z Niemiec sprowadzimy w tym roku nawet 7 mld metrów sześciennych gazu. Problem w tym, że to będzie w większości gaz rosyjski, tylko kupowany nie bezpośrednio z Gazpromu. Odejście od rosyjskiego gazu w tym roku będzie więc czysto fikcyjne.

Adam Glapiński i Jarosław Kaczyński Fot. Wikimedia Commons, NBP, ed. KP

Ojciec inflacji wybrany ponownie. Dlaczego PiS tkwi przy Glapińskim?

Mimo wszystkich przeszłych konfliktów z Kaczyńskim Glapiński ciągle wracał w orbitę Nowogrodzkiej. To jedna z niewielu osób, którą z Kaczyńskim łączą historyczne więzi, a która jednocześnie zna się na gospodarce – a przynajmniej prezes uważa, że się zna.

Fot. marcin ejsmont/flickr.com, ed. KP

Podobno masło kosztuje więcej, bo teraz zarabiamy lepiej. Prawda to?

Gdyby faktycznie to płace były głównym czynnikiem napędzającym inflację, podział naszego dochodu narodowego musiałby się zmieniać na korzyść pracowników, którzy powinni otrzymywać większą część tortu.

Fot. CEU, Daniel Vegel, ed. KP

Czemu biedni nie głosują i czy zawsze tak było?

Dlaczego wnuki z dyplomem wybierają tę samą opcję polityczną co dziadkowie – ale z zupełnie innych powodów?

Fot. Apple TV+

Jestem ofiarą rozdzielenia

„Rozdzielenie” jest dziełem science fiction jedynie do pewnego stopnia. W dużej mierze jest doskonałym serialem obyczajowym, obrazującym katorgę naszej codziennej roboty.

Fot. Jacob Bøtter/flickr.com

Turbokapitalizm: między nowoczesnością a archaizmem

Dlaczego raje podatkowe służą temu samemu, czemu cenzus majątkowy 150 lat temu – opowiadamy w rozmowie z prof. Kacprem Pobłockim w kolejnym odcinku krótkiego kursu „Kapitału i ideologii”.

united-nations-covid-19-response-3biD4LTasgY-unsplash

Fundusz reagowania na przyszłe pandemie

Pandemia COVID-19 pokazała, że potrzebujemy radykalnej zmiany kierunku.

Fot. pngset.com, Héctor Rodríguez/flickr.com, ed. KP

Turboinflacja w Polsce: wina Putina?

Dwucyfrowa inflacja stała się w Polsce faktem. Rząd PiS broni się, przekonując, że to putinflacja, czyli wzrost cen wywołany przez agresywne działania Rosji. Na pewno?

Konstantin Mielnikow, Finalny szkic pawilonu ZSRR na Miedzynarodową wystawę współczesnej sztuki dekoracyjnej i wzornictwa w Paryżu, narysowany w grudniu 1924 roku.

Czy komuniści faktycznie zaprowadzili równość w ZSRR?

O paradoksach społeczeństw komunistycznych i postkomunistycznych Michałowi Sutowskiemu opowiada dr Paweł Bukowski.

Ilustracja: Joanna Wowrzeczka

Edukacja nie jest lekiem na całe zło

Gdyby tylko ludzie mieli odpowiednią wiedzę, to większość konfliktów społecznych zostałaby rozwiązana, prawda? Nie.

Fot. Thomas Hawk/flickr.com

Bogato już było. Kraje rozwinięte równają w dół

W miarę rozwoju gospodarczego kraje biedniejsze miały się upodobnić do bogatszych. To działa – niestety w odwrotną stronę.

Fot. walter piedras/flickr.com, ed. KP

Ekonomia fuchy, czyli jak zburzyć poczucie stabilności pracy

„Gig economy” to pojęcie, które dorobiło się już kilku polskich tłumaczeń, z których najprzyjaźniejsze brzmi: ekonomia fuchy. Czym ona właściwie jest – chwilową modą, sposobem na rozwój biznesu czy zagrożeniem dla pracowników?

urząd skarbowy podatki

Nasza wymarzona Polska to Szwecja. Tylko bez podatków

Polacy chcą państwa dobrobytu. No chyba, że trzeba za nie zapłacić w podatkach – to wtedy nie.

Fot. Universitat Pompeu Fabra/Richard Comely, Jason Comely/flickr.com, ed. KP

Socjaldemokracja: równość niedokończona

O wielkim projekcie zaprowadzenia równości w kapitalizmie widzianym oczami Thomasa Piketty’ego opowiada Michał Sutowski.

Fot. École polytechnique - J.Barande/flickr.com

Rosyjska wojna to terapia szokowa dla neoliberałów

Nie dziwmy się, że nikt nie wie, jak się wyleczyć z uzależnienia od taniej rosyjskiej energii. To było do przewidzenia.

Daria Gosek-Popiołek

Przy ratach kredytu szybujących do góry tak jak teraz oszczędne życie nie wystarczy

Rozmowa z Darią Gosek-Popiołek, posłanką Koalicyjnego Klubu Poselskiego Lewicy.

Zdjęcie pamiątkowe ze szczytu państw g20 w Argentynie w 2018 roku Fot. G20 Argentina/flickr.com, ed. KP

Co to jest G20 i dlaczego Polska chce być w tej grupie? [wyjaśniamy]

Nie mają szefa, nie da się do nich zapisać. Do elitarnej grupy należą państwa uznane za najważniejsze dla światowej gospodarki, w tym Rosja. Polska proponuje podmiankę – wykluczmy z G20 Rosję, a zamiast niej dajmy… no nie wiem, może nas?

Ukraiński policjant w Charkowie Fot. Fotoreserg/Depositphotos

Od globalizacji do „Wielkiego Rozpadu”

Czy w obliczu kryzysu klimatycznego, pandemii i wojny można jeszcze uratować globalną współpracę?

Fot. Krystian Maj/KPRM

Tarcza antyputinowska? To już Polski Ład był lepszy

Trudno wyobrazić sobie większy koszmar podatkowy niż ta epicka epopeja, którą zgotowali nam rządzący od stycznia. Ale uwaga, będzie bujać mocniej.

Archiwalna reklama rosyjskiego samochodu przeznaczonego na zachodni rynek Fot. JOHN LLOYD/flickr.com

Rosja po sankcjach, czyli nawet burak potrzebuje technologii

Rosyjski atak na Ukrainę spowodował sankcje na właściwie wszystkie technologie, od których Rosja jest zależna.

Puste półki w supermarkecie w oblężonym Kijowie Fot. palinchak/Depositphotos

Chcemy pomóc Ukrainie? Umórzmy jej dług zagraniczny. Teraz

Przejęcie długu zagranicznego Ukrainy to skuteczny sposób na zapewnienie jej pomocy gospodarczej i humanitarnej.

Fot. Masayuki (Yuki) Kawagishi/flickr.com, UN Photo Mark Garten, ed. KP

Dlaczego Rosja jeszcze nie zbankrutowała (i jak się przed tym broni)

Mafijno-policyjny model (niedo)rozwoju występujący w Rosji nie sprzyja tworzeniu zaawansowanych biznesów – w takim modelu można co najwyżej eksploatować własne zasoby naturalne oraz ludzkie.

Fot. Cristian Ibarra Santillan/flickr.com

Znamy już przyszłość. To wielopiętrowy kryzys

Bańka zachodniego poczucia bezpieczeństwa została przekłuta. Przenika do nas ten sam rodzaj niepewności, który dotąd znali głównie mieszkańcy globalnego Południa.

Fot. mwewering/pixabay, Wikimedia Commons, ed. KP

Monetarne konsekwencje działań Władimira Putina

Ostatnie doświadczenia Rosji zdają się wskazywać, że fundusz wojenny składający się z rezerw złota i dewiz, może nie być tak przydatny, jak wcześniej uważano.

Fot. Piotr Malecki/NBP, Paul Horner/flicr.com, ed. KP

Koniec taniego pieniądza

Przyzwyczailiśmy się, że braki finansowe można załatać w miarę dostępnym i niedrogim kredytem. Teraz możemy o nim zapomnieć. Nieszczęśnik, który zaciągnął latem kredyt hipoteczny na 450 tys. zł, niedługo będzie płacił ratę wyższą o 1000 złotych miesięcznie.

Fot. Piotr Drabik/flickr.com

Morawski: Państwo dobrze uzbrojone musi wydawać więcej na szkołę i ochronę zdrowia. Uczmy się od Izraela

Nasza filozofia rządzenia polega na tym między innymi, by nie podnosić podatków. To się skończy wyższą inflacją – przestrzega Ignacy Morawski.

rosja-puste-biuro-putin

Czas pożegnać się z Rosją. Na dobre

Obawy są przesadzone. Zerwanie relacji handlowych UE z Rosją zabolałoby Moskwę czternaście razy bardziej niż Zjednoczoną Europę.

Rosyjski kontenerowiec załadowywany w porcie w Hamburgu Fot. Stefan Jürgensen/flickr.com

Roubini: Gospodarcze skutki tej wojny będziemy odczuwać długo

Sankcje przeciwko Rosji, jakkolwiek konieczne, nieodwołalnie zaszkodzą także całemu Zachodowi i rynkom wschodzącym.

Fot. kremlin.ru, ed. KP

Rosyjska gospodarko, idi na chuj!

Rosjanie na własne życzenie fundują sobie inflację, zubożenie obywateli, dalsze zacofanie technologiczne, spadek płac i inwestycji.

Protest przeciwko atakowi Rosji na Ukrainę w Warszawie Fot. Jakub Szafrański

Matysiak, Sterczewski: Ta wojna musi przestać się Putinowi opłacać

Postawę społeczności międzynarodowej wobec agresji Rosji na Ukrainę komentują Paulina Matysiak z partii Razem i Franciszek Sterczewski z Koalicji Obywatelskiej.

Fot. Ministerstwo Obrony Ukrainy/flickr.com

Jakie sankcje gospodarcze? Odcięcie Rosji od SWIFT może zadziałać

Trudno przypuszczać, że przemówimy do sumień rosyjskich oligarchów, ale degradacja finansowa boli mniej więcej tak samo pod każdą szerokością geograficzną.

Maciej Konieczny poseł 2020. Fot. Adrian Grycuk/Wikimedia Commons

Konieczny: Kapitalistyczny Zachód krytykuje zbrodnicze reżimy, ale na nich zarabia

Łatwiej jest nam sobie wyobrazić wojnę niż zerwanie relacji finansowych Zachodu z rosyjskimi elitami – mówi Maciej Konieczny z partii Razem.

Larry Fink odbiera nagrodę Woodrow Wilsona dla zaangażowanych społecznie przedsiębiorców Fot. Wilson Center/Wikimedia Commons, ed. KP

Mazzucato: Kapitalizm interesariuszy? Nie, to tylko mydlenie oczu

„Wartość” to nie jest coś, co wyskakuje z głów heroicznych przedsiębiorców.

Pracownica włoskiej fabryki w Albanii Fot. Marcel Crozet/ILO/flickr.com

Innowacje: błogosławieństwo nie dla wszystkich

Dla krajów o niskich dochodach nowoczesne technologie w przemyśle mogą być w równej mierze błogosławieństwem, co przekleństwem.

Adam Glapiński Fot. Narodowy Bank Polski/flickr.com, ed. KP

Glapiński musi odejść

Dziwaczna polityka komunikacyjna banku centralnego sprawiła, że ludzie przestali mu ufać. Nie wierzą nawet oficjalnym odczytom inflacji.

Fot. Phil Whitehouse/flickr.com, ed. KP

Stiglitz: Jak sobie radzić z inflacją? Ostrożnie

Pisząc o obecnej inflacji, trzeba zrobić zastrzeżenie: nigdy jeszcze przez coś takiego nie przechodziliśmy, więc nie możemy mieć pewności, jak sytuacja się rozwinie.

Fot. Maciej Koleszka/flickr.com

Czterodniowy tydzień pracy staje się faktem również w Polsce!

Na rozwiązanie, które liberalnemu i gloryfikującemu ciężką harówkę komentariatowi spędza sens z powiek, zdecydowała się właśnie firma ze Szczecina.

Fot. Morgan Housel, Kevin Horvat/Unsplash. Edycja KP.

Big Tech – pokażcie, na czym zarabiacie

Ile osób korzysta miesięcznie z WhatsAppa? Jaką marżę zysku ma App Store? Jaką część rynku oprogramowania w chmurze opanował Microsoft Azure? Nic o tym nie wiemy.

Fot. Jakub Szafrański

Czy już czas na ceny regulowane i refundacje na żywność?

Mamy regulowane ceny za wywóz śmieci i bilet autobusowy, dlaczego więc w obliczu inflacji nie regulujemy cen kilku podstawowych produktów spożywczych? – pyta w felietonie Galopujący Major.

Michał Kalecki Fot. inmemoriam.org

Zubożenie niekoniecznie prowadzi do lepszego zrozumienia własnej sytuacji. Kalecki i polityka pełnego zatrudnienia

Idee ekonomisty Michała Kaleckiego są wciąż kluczowym narzędziem do rozumienia tego, jak działa system kapitalistyczny i jak można go przekroczyć.

Fot. Wikimedia Commons, materiały promocyjne dystrybutora Mówi Serwis, ed. KP

Towarzysz Edward nie zasłużył na takie potraktowanie

Naprawdę dramatycznie złe w filmie „Gierek” jest to, że wzlot i upadek jego rządów na ekranie nie mówi nam nic o realnym dramacie, jaki się w peryferyjnej Polsce lat 70. rozegrał.

Fot. Deutsche Bundesbank/Flickr.com

Warufakis: 20 lat strefy euro. Jak wspólna waluta podzieliła Europę

Zamiast integrować i stabilizować Unię, wspólna waluta pogłębia nierówności i przyczynia się do podziałów, które rwą ją na strzępy.

Fot. Jakub Szafrański

Inflacyjne herezje

Ekonomia zna wiele sposobów radzenia sobie z inflacją. Niektóre z nich wzajemnie się wykluczają.

Fot. Michal Jarmoluk/Pixabay

Nie będzie duńskiego dobrobytu bez duńskich podatków

Słabe pojęcie o ekonomii ma ktoś, kto najpierw oczekuje efektów, a dopiero potem, ewentualnie, zgodzi się za nie zapłacić.

Fot. Paul Salazar/Banco Mundial, Thomas Hawk/flickr.com, ed. KP

Kryzysem, nie pracą, miliarderzy się bogacą

Pandemia równa się recesja? Nie w przypadku 10 najbogatszych ludzi na świecie.

Ulica w Buenos Aires. Fot. Santiago Sito/Flickr.com

Koronacud w Argentynie

W świecie walczącym wciąż z COVID-19 żaden rząd demokratyczny nie może i nie powinien zaakceptować warunków nakazujących cięcia wydatków.

Fot. Sammy Williams/Unsplash

Płyniemy rozchwianą łajbą. Prognozy na 2022 rok

Polska płynie z prądem jak rozchwiana łajba bez sternika. W najbliższych miesiącach będzie mocno kołysać.

Fot. Wes Peck, Dariusz Gąszczyk/Flickr.com. Ed. KP

Na inflacji korzystają firmy i budżet

Michał Sutowski rozmawia z dziennikarzem ekonomicznym Rafałem Hirschem.

Fot. Jared Rodriguez/Truthout/Flickr.com

Dobre jest to, co przynosi pieniądze? Daleko tak nie zajedziemy

Odkąd świat zaczął przeliczać wartość absolutnie wszystkiego na pieniądze, stał się bezbronny wobec największych problemów współczesności.

Światowe szlaki handlowe: na zielono morskie, lotnicze zaznaczone niebieskim kolorem. Fot. Dominic Alves/Flickr.com

Jeśli mamy uczyć się na błędach, to rok 2021 był kopalnią wiedzy

Czego nauczył nas 2021 rok? Powinien chociaż tego, co zrobiliśmy źle.

Fot. Ivan Radic/Flickr.com

Nie tylko inflacja. Koncerny podnoszą ceny, bo mogą

Jeszcze nigdy przedsiębiorstwa nie zarabiały na nas – na konsumentach i pracownikach – tak wiele.

Praca kreatywna praca prekarna

50 twarzy prekariatu

W prekarnym świecie często nie ma czegoś takiego jak wypłata na koniec miesiąca. Są małe strumyczki dochodów, którymi należy nauczyć się zarządzać.

Makler na parkiecie giełdy w Ghanie Fot. Jonathan Ernst/World Bank

Sachs: Gdy państwo upada z wyroku agencji ratingowej

Łaska agencji ratingowych na pstrym koniu jeździ. Ich arbitralne decyzje doprowadzają ubogie państwa do bankructwa.

Janis Warufakis

Warufakis: Kolejny zmarnowany kryzys Zachodu

Lekarze naszych pieniędzy ostrzegają: przepisali nam leki, które z dużym prawdopodobieństwem nas zabiją.

Fot. biznes.newseria.pl, Jakub Szafrański, Anthony Quintano/Flickr.com. Ed. KP

Ekonomia jest królową nauk? Przewrót pałacowy nie wystarczy, musimy obalić samą monarchię

Czy Polska zechce, czy może, a jeśli tak, to w jaki sposób – zmieścić się w opisanym i postulowanym przez brytyjską ekonomistkę Kate Raworth obwarzanku?

Mariana Mazzucato Fot. Stuart Robinson/Sussex University

Mazzucato: Największy błąd aktywizmu klimatycznego

Przywódcy świata, głównie mężczyźni, spierają się o zobowiązania, pozy i obietnice. Szwedzka aktywistka klimatyczna Greta Thunberg określiła to zapadającym w pamięć „bla, bla, bla”.

Fot. goldenline.pl/zofia-lapniewska/, Jakub Szafrański, NASA. Ed. KP

Jako globalna Północ jesteśmy winni Południu rekompensatę za dekady nierównego rozwoju

Czy Polska powinna wciąż rosnąć gospodarczo? Jakiego przemysłu potrzebujemy do naprawdę dobrego życia? I dlaczego wyższe płace nauczycielek oraz pielęgniarzy pomogą i równości społecznej, i całej planecie?

Fot. Carl Glover/Flickr.com. Ed. KP

Nie kupuj w Black Friday

W czarny piątek najlepiej nie wychodzić z domu, nie włączać komputera, a smartfona używać tylko do dzwonienia.

Fot. Adam Ostolski/Facebook.com, Jakub Szafrański, Vecree.com/Flickr.com. Ed. KP

Polska nie stanie się bardziej ekologiczna poprzez represje i wymuszoną ascezę

Czy tradycyjne wartości rodzinne pomogą zazielenić Polskę?

Ilustracja: Jared Rodriguez/Truthout/Flickr.com

Co zabiło makroekonomię?

Robert Skidelsky o ekonomicznych teoriach, które nie działają w praktyce, i o praktykach, za którymi nie stoi żadna teoria.

sad-businessman (1)

Kto tak naprawdę traci na wysokiej inflacji?

I czy aby na pewno najzamożniejsi? Sprawdzamy.

Fot. Jakub Szafrański

Sposób na absurdalnie drogie mieszkania? Podatek niepoprawny politycznie

Wzrost cen mieszkań można skutecznie zahamować. Ale wymaga to wprowadzenia pewnego podatku, o którym sama myśl budzi w Polsce odrazę.

Janis Warufakis. Fot. penguin.co.uk

Warufakis: Świat boi się inflacji i kryzysu. Mam pomysł, jak tego uniknąć

Banki centralne przypominają osła, któremu dano w jednym żłobie owies, a w drugim siano, aż w końcu zdechł, nie mogąc się zdecydować na żadne.

Fot. Tomasz Sojak/UMK, Truthout.com/Flickr.com. Ed. KP

Zielona transformacja to będzie eksperyment – ryzykowny, ale konieczny

Choć fotowoltaika i wiatraki to nieźle już rozwinięte technologie, składanie ich w cały system to eksperyment – trudny i ryzykowny.

Fot. michalpaca.pl, Jakub Szafrański, Cristian Ibarra Santillan/Flickr.com. Ed. KP

Z recyklingiem czy bez – i tak możemy utonąć w śmieciach

W trzecim odcinku cyklu „Obwarzanek po polsku” Michał Sutowski rozmawia z Michałem Pacą, przedsiębiorcą i działaczem społecznym.

Fot. Shreyans Bhansali, CC BY-NC-SA

Polityka społeczna czy polityka wzrostu?

Stawianie na politykę wzrostu kosztem polityki społecznej kończy się tym, że nie mamy spodziewanego wzrostu, za to wciąż mamy biedę.

Fot.  Steve Buissinne/Pixabay

Nie dało się zabrać najbogatszym, PiS zabierze średniakom

Gdy najzamożniejsi mieli zapłacić kilka stów więcej składki zdrowotnej, wybuchła histeria. A teraz PiS po cichu próbuje zabrać podobne pieniądze faktycznym średniakom.

Fot. Jakub Szafrański, Wikimedia Commons. Ed. KP

Chwilówka prawem, nie towarem?

Czy Polska zechce, czy może, a jeśli tak, to w jaki sposób – zmieścić się w opisanym i postulowanym przez brytyjską ekonomistkę Kate Raworth obwarzanku?

dzieci-ubostwo

Tak, biedę da się znosić ustawami

Wiemy o tym doskonale, ponieważ w ostatnich latach częściowo udało się zmniejszyć skalę ubóstwa wśród dzieci. A skoro tak, to nierozwiązywanie kwestii biedy również jest decyzją polityczną.

Polscy robotnicy w Londynie Fot. Epic Fireworks/Flickr.com

Imigrant nie zabiera pracy (ani płacy)

Kiedy się dyskutuje o wpływie pewnych zjawisk (np. migracji) na inne zjawiska (np. warunki zatrudnienia), dobrze znać wyniki badań. Tu je znajdziecie.

Amsterdam. Fot. Chait Goli/Pexels

Przyszłość nie rodzi się tylko w Amsterdamie

Czy Polska zechce, czy może, a jeśli tak, to w jaki sposób – zmieścić się w opisanym i postulowanym przez brytyjską ekonomistkę Kate Raworth obwarzanku?

Mariana Mazzucato Fot. Stuart Robinson/Sussex

Mazzucato: Skompromitowana ekonomia odchodzi na śmietnik historii. Oto co ją zastąpi

Galopująca liberalizacja wszystkiego kompletnie zawiodła wobec wielkich, globalnych wstrząsów. Musimy wypracować nowy model gospodarki.

Fot. jasonhickel.org

Ekologiczny socjalizm bez wzrostu – tego trzeba Polsce i światu [rozmowa z Jasonem Hickelem]

Z Jasonem Hickelem, autorem książki „Mniej znaczy lepiej. O tym, jak odejście od wzrostu gospodarczego ocali świat”, rozmawia Michał Sutowski.

Fot. Ed. KP

Socjalizm suwerennych narodów, czyli eurosceptycy na lewo od rzeczywistości

Nie ma obszaru świata, który byłby bliższy spełnienia lewicowych ideałów niż Unia Europejska. I zwykle to nie Wspólnota, ale kraje członkowskie są hamulcowymi reform socjalnych.

Fot. CafeCredit.com/Flickr.com. Ed. KP

Wysokie koszty wstawania z kolan

Wyzwalając nas spod „dyktatu Brukseli”, PiS prowadzi nas pod dyktat kogoś innego, zupełnie przez nas niekontrolowanego.

Ilustracja: Sandra Strait/Flickr.com. Ed. KP

Po co bogatym Polakom Cypr? Mają swój raj nad Wisłą

W całej Unii nie ma drugiego państwa, które traktowałoby najzamożniejszych obywateli tak łaskawie jak Polska.

Fot. Kevin Gill, Ged Carroll/Flickr.com. Ed. KP

Wielki Reset, czyli nadchodzą rządy korporacji

Problem z teoriami spiskowymi polega na tym, że odwracają uwagę od realnych procesów, które prowadzą do ponurej dystopii. Oto co kryje się za tzw. Wielkim Resetem.

Dzielnica Praga-Północ w Warszawie. Fot. Jakub Szafrański

Fundusze mieszkaniowe nadciągają. Czy jest się z czego cieszyć?

Najem prywatny najpierw napompuje ceny nieruchomości, a potem łaskawie zaproponuje czynsze nieco niższe niż raty kredytu.

Patryk_Jaki-lol

Patryk Jaki kocha i nienawidzi (inwestorów i matematyki)

Solidarna Polska złorzeczy na wypływające z Polski pieniądze, chociaż jej własny rząd robi wszystko, żeby przyciągnąć inwestorów zagranicznych najtańszymi możliwymi metodami.

Emisja nowych banknotów przez Bank Anglii. Fot. Bank of England/Flickr.com

Gdzie się podziały te wszystkie pieniądze?

Od 10 lat banki centralne pompują w gospodarkę pieniądze – i właściwie nie ma pewności, co się z tymi pieniędzmi dzieje.

Amerykańscy robotnicy przy pracy Fot. Trent Reeves/MTA Construction & Development/Flickr.com

Ameryka eksperymentuje z gospodarką. A inni?

Istnieje ryzyko, że decydenci w wielu krajach będą na ślepo kopiować amerykańskie rozwiązania, nie zwracając uwagi na specyfikę warunków we własnym państwie.

Fot. Ross Dunn/Flickr.com. Ed. KP

Prawica i liberałowie umieją w walkę klas. Dlaczego lewica nie umie?

Tam, gdzie walczą potężne emocje i interesy klasowe, nigdy nie wygra ten, kto recytuje dane statystyczne. Tak, lewico, to do ciebie.

Ewakuacja zalanych terenów podczas powodzi w stanie Bihar w Indiach. Fot. Balazs Gardi/Flickr.com

140 milionów migrantów klimatycznych. Czy jest się czym martwić?

Jak wiemy, wolny rynek znakomicie rozwiązał większość światowych kryzysów, więc i ze zmianą klimatu poradzi sobie śpiewająco. Prawda?

Fot. Stéphane Neckebrock/Flickr.com. Ed. KP

Obwarzankiem w kryzys. Barcelona gotowa na nową ekonomię

Stolica Hiszpanii to kolejne po Amsterdamie miasto, które sięga po teorię Kate Raworth, by stawić czoła pandemicznej zapaści, zmianom klimatycznym i wyrównywaniu społecznych szans.

Fot. Olearys/Flickr.com

To opóźnianie zielonej transformacji przyniesie nam straty. Jej przyspieszenie to konieczność

O tym, dlaczego ambitna propozycja unijna – Fit for 55 – powinna być traktowana jako niezbędne minimum Michałowi Sutowskiemu opowiada Adrianna Wrona, ekonomistka z Fundacji Instrat.

Fot. Todd Quackenbush/Unsplash, pngwing.com. Ed. KP

Kryptowaluta? Tak, ale niech robi ją bank centralny

Obojętnie, czy obciążasz kartę debetową płatnością za kawę czy wykonujesz przelew, twoja transakcja przechodzi przez cyfrowy system, który w całości jest własnością bankierów.

Fot. AK Rockefeller, Marcel Crozet/ILO/Flickr.com, Wikimedia Commons. Ed. KP

Nowy Wielki Marsz. Czy już wkrótce będziemy mówić po chińsku?

Chińskie społeczeństwo będzie innowacyjne, oparte na zielonej gospodarce. Cele są ambitniejsze niż te postawione w porozumieniu paryskim. Wschód ściga się z Zachodem.

Fot. Kerstin Herrmann, CC0

Europejskiego Banku Centralnego nic nie wzruszało. Aż przyszedł kryzys klimatyczny

Żyjemy w okresie bezprecedensowych eksperymentów w zakresie polityki banków centralnych. Nie zawsze widać je gołym okiem.

Fot. Lucélia Ribeiro, CC BY-SA

Państwo zarabia, gdy inwestuje w ludzi

Wydatki państwa na politykę społeczną mogą przynosić zwrot. Czasem znacznie wyższy niż prywatne inwestycje na rynku.

pixabay.com, CC0

Globalny podatek: diabeł tkwi w szczegółach

Jeśli globalny podatek od korporacji powstanie, to będziemy potrzebować też globalnego trybunału podatkowego.

Rostowski-Tusk

Poglądy ekonomiczne Tuska, czyli noc żywych liberalnych trupów

Jeśli ktoś myślał, że w 2021 roku objawi nam się Tusk 2.0 – progresywny europejski socjoliberał z przekonującą wizją nowoczesnej reformy państwa – to musiał się srogo zawieść.

Fot. Typhaine Therry/Pixabay

To nie granice wzrostu są dziś naszym problemem

W gruncie rzeczy już teraz rządy najsilniejszych państw i wiele korporacji przygotowują się do obracania w zysk prawdopodobnych scenariuszy nieszczęść.

tusk drożyzna

Tusk straszy drożyzną, lajki zbierają ceny w warzywniaku. Przedstawiamy absurdy paniki inflacyjnej

Wystarczy napisać coś o drożyźnie, żeby zgarniać lajki. Wypowiedziane w sobotę słowa Donalda Tuska o długu, daninach i drożyźnie powtarzało wielu. Przez Polskę przetacza się inflacyjna panika.

Fot. Krystian Maj/KPRM

Premier czyta, rząd planuje, urzędnicy wdrażają? „Przedsiębiorcza Rzeczpospolita” dziś

Kaczyński przeczytał „Kapitał w XXI wieku” Piketty’ego, Morawiecki zachwycał się pomysłami Mazzucato. I co z tego wykorzystali albo dziś proponują wdrażać?

Fot. Tim Peters/Flickr.com

Siedem zalet płacy minimalnej i jedna (być może) wada

Płaca minimalna powinna rosnąć, bo korzyści ze stopniowego jej podnoszenia wyraźnie przewyższają ewentualne koszty.

Fot. Jakub Szafrański

Raworth: Czy musimy rosnąć bez końca?

Fragment książki Kate Raworth „Ekonomia obwarzanka. Siedem sposobów myślenia o ekonomii XXI wieku”, która właśnie ukazała się nakładem Wydawnictwa Krytyki Politycznej.

Prezydent-Bukele-Salwador-Bitcoin

Nie wyobrażałem sobie, żeby jakiekolwiek państwo przyjęło bitcoina. Salwador właśnie to zrobił

Oto pięć wniosków, które na temat decyzji Salwadoru wyciągnęli nie dyskutanci z amerykańskiego Twittera, lecz ludzie z regionu.

Fot. Tim Dennell/Flickr.com

7 lekcji z pandemii, których nie wolno zapomnieć

Tak naprawdę tym, co do pracy zniechęca, jest brak opieki nad dziećmi i liche płace.

500 plus

Socjalem i pracą ludzie się bogacą

Doszukiwanie się sprzeczności między pracą i socjalem jest przejawem wyjątkowo prostackiego sposobu myślenia.

Morawiecki BladeRunner

Kojarzycie „Luxtorpedę” i „Cyberpark Enigma”? Nie? Oto inne zapomniane projekty rządu PiS

Plan Morawieckiego obfitował w wielkie, rozwojowe projekty technologiczne. Po drodze zapomniano jednak, że potrzeba na nie pieniędzy (i pomysłu).

"Chciwość". Tim Kwee, Flickr.com

Globalny podatek dla korporacji coraz bliżej. Tylko czemu taki niski?

Zwolennicy sprawiedliwości podatkowej powiedzą, że 15 proc. to zbyt nisko ustawiona poprzeczka. Mają rację?

Anna Gromada 1

Kolesie i nepotyzm? To zawsze u innych. Nam to stanowisko po prostu się należało

Wszyscy mamy tendencje do wyznawania ideologii, które najlepiej obsługują nasze lenistwo moralne i zaspokajają nasze potrzeby psychologiczne. O micie i prawdzie merytokracji oraz tym, jak zbajerować każdą komisję, opowiada dr Anna Gromada.

Rafał Matyja

Jak powstawał „realny kapitalizm”

Transformacja pokazywała ludziom zatrudnionym w upadających firmach, że dla nowego porządku są równie nieistotni jak dla poprzedniego.

kopalnia mysłowice-2

Jak Mysłowice zmierzają do neutralności klimatycznej? Budując kopalnię!

Wydawałoby się, że przy takim pejzażu społeczno-historyczno-naukowym nie sposób nawet pomyśleć, że ktoś mógłby chcieć otworzyć kopalnie. Co jeszcze? Może zainwestujemy w produkcję kaset VHS i discmany.

Fot. Christian Dubovan/unsplash

Koniec pandemii już widać. Czy Unia znów każe nam zaciskać pasa?

W kryzysie limity długu publicznego poszły w odstawkę. Dziś niejednemu politykowi Unii marzy się jednak powrót do surowego rygoru oszczędzania.

pieniądze monety finanse-2

Nowe szaty bankiera

Polityka monetarna polegająca wyłącznie na ograniczaniu inflacji nie ma praktycznie żadnego wpływu na stabilizację gospodarki. Dlaczego nikt nie odważy się tego przyznać?

Favela Paraisópolis w São Paulo, Brazylia. Fot. core-econ.org

Strzeżcie się ekonomistów głoszących paradygmaty

Poprawna odpowiedź na każde pytanie dotyczące polityki państwa w naukach ekonomicznych? „To zależy”.

Kate Raworth

Raworth: Światowy kryzys to doskonała pora na wielką transformację

Michał Sutowski rozmawia z Kate Raworth, autorką książki „Ekonomia obwarzanka”.

klaun pieniądze

Warufakis: Niedobrze, kiedy biedni przestają być biedni

Nie ma żadnych wątpliwości, że zaciskanie pasa ma fatalne skutki dla gospodarki. Wszyscy to już wiedzą. Skąd zatem te lamenty, gdy państwo kieruje pieniądze do biedniejszych?

Służba Celno-Skarbowa

Podatki w Polskim Ładzie: burza w szklance wody

Polski Ład to zaledwie minimalna korekta niesprawiedliwego systemu. Ani nie wprowadza realnej progresji podatkowej, ani nie poprawi jakości usług publicznych.

ceny inflacja pieniadze

Inflacja to mniejsze zło

Wzrost cen nie jest niczym pozytywnym, ale jaka jest alternatywa? Czy powinno się zrezygnować z programów pomocowych w czasie kryzysu, pozwolić firmom upaść, a ludziom stracić pracę?

podatki skapywanie regan

Reich: Czy teoria skapywania sprawdza się w praktyce?

Teoria skapywania nie działa. My to wiemy, wie to nawet Joe Biden, a tu Robert Reich wyjaśnia, dlaczego i jak bardzo nie działa.

łapówka pieniądze-100

Większa progresja podatkowa to mniej wypłat pod stołem

Z powodu płacenia pod stołem polskie finanse publiczne co roku tracą ponad 17 mld zł. Główną przyczyną są wysokie obciążenia podatkowe i składkowe osób mniej zarabiających.

Joe Biden. Fot. Gage Skidmore, CC BY-SA

Nie budźcie Bidena, bo dobrze gada

Joe Biden niedawno oświadczył, że teoria skapywania nie działa. Wygląda na to, że najpierw wszystkich uśpił, by teraz wprowadzać socjaldemokratyczne reformy.

robotnik praca budowa

Jest takie prawo, które można łamać niemal bezkarnie: prawo pracy

Skala łamania praw pracowniczych w Polsce jest jedną z największych w Europie. A PIP ma budżet o dziesiątki milionów mniejszy niż IPN. Czy to już ten słynny „rynek pracownika”?

urząd skarbowy podatki

Miliarderzy się bogacą, reszta biednieje. Czas na podatek majątkowy?

Jeśli szukamy większych pieniędzy dla budżetu, trzeba sięgać po nisko wiszące owoce. Opodatkować to, co można ściągnąć stosunkowo łatwo i sprawiedliwie zarazem. Z Marcinem Wrońskim rozmawia Michał Sutowski.

tvp niemcy holecka

Co irytuje Niemców, czyli ile naprawdę zarabiają Polacy?

Czy w Polsce mamy dwa światy pracy, kiedy lepiej być facetem po gimnazjum niż babą po maturze i co jeszcze PiS ma ludziom do obiecania – rozmowa Michała Sutowskiego z Katarzyną Dudą z OPZZ.

Jarosław Gowin

Nieznośny urok taniego państwa

„Tanie państwo” oznacza zniechęconych pracowników, emigrujących lekarzy, wadliwe systemy informatyczne, a także ogólną siermięgę i marazm. Trenujemy to od lat.

leszek balcerowicz

Bank ma zawsze rację, czyli pokusa nadużycia Balcerowicza

W Polsce dyskusję o kredytach frankowych przejęła mała, acz radykalna sekta rynkowych fundamentalistów.

mieszkania-oferty-ceny

Mieszkanie prawem? Niechby i towarem, byle nie spekulacyjnym

Skoro oddaliśmy rekordową liczbę mieszkań w warunkach pandemii, kiedy siłą rzeczy musiał spaść popyt, to i ceny spaść musiały, nieprawdaż? No nie. Bo ceny mieszkań wzrosły, i to bardzo.

covid pandemia dług ghana

W kapitalizmie nie ma wyjścia z długów. Nadciąga gigantyczny kryzys

Zadłużone państwa Globalnego Południa, zamiast ratować życie ludzi, wciąż muszą spłacać kredyty prywatnym wierzycielom. A kiedy występują o pomoc, odsetki tylko rosną.

wojna armia żołnierz

Prowadzenie wojny jest dziś całkiem tanie

Rozmowa z drem Piotrem Łukasiewiczem, ekspertem ds. obrony i byłym ambasadorem RP w Afganistanie.

angla uk covid

UK europejskim liderem szczepień. Nie ma sukcesów bez sprawnego państwa

Państwo, które zostawia rynek na pastwę losu, nie ma szans, by stworzyć gospodarkę na miarę potrzeb XXI wieku.

Shared Link WEB

Krzywa „K”, czyli ożywienie gospodarcze dla wybranych

Wirus mutuje, i dlatego dopóki będzie mógł się rozwijać bez przeszkód w jakimkolwiek miejscu świata, dopóty stanowił będzie zagrożenie dla wszystkich.

Tomasz Cukiernik zbigniew ziobro

Kolejne pudło Solidarnej Polski

Eurosceptyczny raport Solidarnej Polski o Europejskim Funduszu Odbudowy składa się z przekłamań, przemilczeń oraz zwyczajnych błędów. To wstyd, że coś takiego opublikowała partia współrządząca naszym krajem.

Keynes Roosevelt

Odbudowywać gospodarkę czy ją reformować? To już nie jest prosty wybór

W obliczu pandemii, kryzysu klimatycznego i zmieniającego się charakteru pracy rozróżnienie między odbudowywaniem a reformowaniem gospodarki traci rację bytu.

ekonomia

Czy z ekonomistami można się dogadać?

Ekonomiści coraz częściej biorą na warsztat wielkie pytania, które są domeną innych nauk społecznych, używających innych metod badawczych. Co może pójść nie tak?

klimat węgiel

Dekarbonizacja to nie dopust boży. To opłacalna inwestycja

Zieloną transformację analizuje się głównie z punktu widzenia tego, ile za nią zapłacimy. Jednak inwestycja przynosi też zyski, prawda?

Fot. Jonathan Lin/Flickr.com

Gracie w „Monopoly”? Robicie to źle

Tę grę stworzyła amerykańska feministka – nie żeby reklamować drapieżny kapitalizm, ale by pokazać, że są lepsze rozwiązania.

Fot. United Nations Development Programme, CC BY-NC-SA 2.0

Życie na socjalu to balansowanie na granicy egzystencji

Na świadczeniach socjalnych w Polsce można biologicznie przetrwać, ale nic więcej. Osoba dostatnio żyjąca z socjalu jest jak Yeti – wielu o niej mówi, ale nikt jej nie widział.

Warufakis Biden

Warufakis: Baśń o Złotowłosej, czyli dlaczego sama stymulacja fiskalna nie zadziała

Jeśli w 2009 roku ładowanie pieniędzy „w gospodarkę” nie pomogło, tym bardziej nie pomoże dzisiaj. Biden musi zrobić dużo więcej.

kryptowaluty

Z bitcoinem konkuruje już 8 tysięcy innych kryptowalut

W każdym momencie jakaś inna kryptowaluta z lepszą technologią może stać się oczkiem w głowie inwestorów, wypierając starzejącego się bitcoina.

graebersawulski

„Pokolenie ‘89” i „Praca bez sensu” z nagrodami Economicus 2020!

Gratulujemy Jakubowi Sawulskiemu i Mikołajowi Denderskiemu. Ciepło wspominamy Davida Graebera.

banki centralne oszczędności budżet

Cicha rewolucja w polityce gospodarczej

Urzędnicy ministerstw finansów i banków centralnych jednego nigdy nie przyznają: jak bardzo mylili się w przeszłości. Ale czasy właśnie się zmieniły.

europa koronawirus pandemia

Chcecie postępu? Oto on: zdrowie zupełne

Odkładanie zielonej transformacji na później jest ekonomicznym absurdem. Za dziesięć lat walka ze zmianą klimatu będzie nas kosztować sto razy więcej.

studnia dochód pieniądze

Guy Standing: Dochód podstawowy pozwala mówić „nie”

Wbrew obawom dochód podstawowy nie znosi państwa opiekuńczego. Przeciwnie: pozwala żądać od państwa lepszych usług publicznych, a od pracodawców – godnych wynagrodzeń.

Senior man (60s) meditating, in lotus pose.

PPK to nie są drugie OFE, ale na emerytury pod palmami nie liczcie

Tak naprawdę PPK to, w dużym uproszczeniu, korzystne konto oszczędnościowe z dodatkowymi zachętami od państwa. Pisze Janina Petelczyc.

standing bogaci luksus

Standing: Dochód podstawowy pozwoli chronić środowisko i międzypokoleniową sprawiedliwość

Bogaci mogą znaleźć sposób na odizolowanie się od negatywnych skutków skażonego powietrza, brudnej wody, niszczenia miejsc zielonych itd.

Fot. Gage Skidmore/flickr.com

Biden idzie na całość

Przeciwnicy planu Bidena bałamutnie ostrzegają też przed inflacją.

fake ekonomia trump usa

Warufakis: Ekonomia to podróbka nauki w służbie postprawdy

W ekonomii, podobnie jak w religii, dominujące wyznanie wyłania się w walce o władzę między różnymi grupami ukrywającymi swój interes za różnymi dogmatami.

Protest pod centrum dystrybucyjnym Amazon we Wrocławiu. Fot. Max Zieliński/Greenpeace Polska/Flickr.com

Amazon chce być wszystkim

Amazon nie jest po prostu ogromnym sklepem internetowym, bo to nie byłby jeszcze problem. Amazon chce być prawie wszystkim, a to już zaczyna być zwyczajnie groźne.

Fot. Glen/Flickr.com

A może po brexicie Europa wróci… do średniowiecza?

Czy przeznaczeniem Europy jest federalizm? Bez unii politycznej Europa może cofnąć się aż do poziomu zbiorowiska odrębnych państw narodowych.

Fot. David Parry/EPA

Sztuczne mięso: hit czy kit?

Bogate kraje Zachodu powinny ograniczyć konsumpcję wołowiny o 90 proc., by zapobiec katastrofie klimatycznej.

chiny ue europa usa

Chiński gambit Europy

Czy Unia nie zrzekła się aby swego prawa do realizowania polityki mającej chronić prawa człowieka, prawa pracownicze i bezpieczeństwo narodowe?

przedsiębiorcy strajk protest

Żal mi przedsiębiorców

Pandemia pokazała, że łatwiej nam wyobrazić sobie ludzi umierających w kolejce do respiratora niż choćby kilka miesięcy ferii od kapitalizmu.

górale-2

Góralskie veto. Dlaczego przedsiębiorcy się buntują

Dla ludzi żyjących z turystyki, pracujących w branży rozrywkowej lub gastronomicznej ostatnie miesiące to pasmo koszmarów.

mleko-roslinne

Jak wybrnąć z bycia mleczarnią?

W krowim mleku nie ma żadnych magicznych składników, których nie można znaleźć w roślinnym pożywieniu. Konsumenci już to wiedzą.

Fot. Gage Skidmore/flickr.com

Jak Biden może jednostronnie przywrócić multilateralizm

Stany Zjednoczone dowiodły, że są sojusznikiem, któremu nie można wierzyć. Joe Biden musi to zaufanie zbudować na nowo.

Fot. CC BY 4.0 Bartz/Stockmar/Heinrich-Böll-Stiftung

Przełomowa końcówka roku dla Europy i Chin

Umowa o inwestycjach między UE a Chinami to dobre zakończenie koszmarnego roku.

Fot. Hawksk/Pixabay. Ed. KP.

Magicznych Monet Trzos? Dlaczego prezesi banków boją się nowoczesnej teorii pieniądza

Nowoczesna teoria pieniądza to dobra ekonomia, prezentowana w przejrzysty, demokratyczny sposób. Szefowie banków centralnych boją się jej jak ognia.

Piotr Kuczyński

Kuczyński: Serce mówi, że zawsze winny jest PiS. W sprawie Idea Banku rozum podpowiada inaczej

O kontrowersyjnej restrukturyzacji banku Leszka Czarneckiego opowiada Piotr Kuczyński.

Adriana Rozwadowska. Fot. Piotr Czerski

Rozwadowska: Po pandemii będziemy pracować jeszcze bardziej śmieciowo, na własnym sprzęcie. I mało kogo to obejdzie

Koncerny promują nowe pojęcia w stylu „gig economy” i próbują nas przekonać, że to są nowe formy relacji łączących dawnych pracowników i pracodawców. Ale przecież kierowca Ubera to jest dalej taksówkarz.

Janis Warufakis. Fot. penguin.co.uk

7 tajemnic kapitalizmu, które obnażył 2020 rok

Był sobie kapitalizm i mówiono nam, że miał swoje zasady. Wtem przyszedł rok 2020 i powiedział: „jednak nie jest tak, jak się państwu zdaje”.

Fot. Gino Crescoli/Pixabay

Koniec świętej efektywności. Teraz ważniejsza jest stabilność

To, co jest efektywne dziś, będzie efektywne jutro i po wsze czasy – sądzili ekonomiści. Rzeczywistość brutalnie zweryfikowała tę mrzonkę.

Fot. Okładka książki Mała Degeneracja Stefana Sękowskiego.

Czy Polska pod rządami PiS ma szansę na rozwój gospodarczy?

W polskich warunkach może się okazać, że czempionem będzie np. branża narciarska, bo wiemy skądinąd, że prezydent lubi sobie zimą pojeździć. Michał Sutowski rozmawia ze Stefanem Sękowskim.

Fot. hue12 photography/Unsplash

Już ani słowa o filantropii. Czas zacząć mówić o podatkach. Reszta to bullshit

Panuje przekonanie, że filantropia kieruje pieniądze od bogatych do biednych. Nic bardziej mylnego. W filantropii chodzi przede wszystkim o interesy elit.

Fot. (Mick Baker)rooster/Flickr.com

Skutki brexitu już widać

Brexit jeszcze faktycznie się nie dokonał, ale jego skutki już teraz powinny odstraszyć innych potencjalnych „exitowców”.

Fot. facebook/@pisorgpl

Budżet 2021. Władza wymierza potężny cios pracownikom

PiS marnuje okazję. Więksi sobie poradzą. Ale najmniejsze firmy i jednoosobowe działalności nie mają pieniędzy na powrót. Milionerzy w rządzie o tym zapomnieli.

Fot. FHgitarre/Flickr.com

Kto zapłaci podatek cukrowy?

Rządzący wolą wychowywać klasę ludową za pomocą podatków, czyli wykorzystując jej słabszą sytuację ekonomiczną, niż nałożyć kaganiec na korporacje i skłonić je do produkowania zdrowszej żywności.

Robotnicy na budowie Rockefeller Centre w Nowym Jorku w 1932 roku. Fot. Wikimedia Commons CC0

Dobre miejsca pracy. Co może zrobić prezydent Biden?

Dziś już wiemy, że rynki same z siebie nie stworzą tylu dobrych miejsc pracy, ile potrzeba. Tu nie obejdzie się bez aktywnego udziału państwa.

Janet Yellen Fot. IMF/Flickr.com

Yellen, musisz!

Jasne jest już, że neoliberalizm doprowadził do niższego wzrostu gospodarczego, większych nierówności i wszystkich społecznych oraz politycznych skutków, które obserwujemy w ostatnich latach.

Fot. Austin Distel/Unsplash. Edycja KP.

Pandemia to dla nas wszystkich wielka szansa! Nas, miliarderów

Jeśli pandemia umocni klasę globalnych oligarchów, to władza ekonomiczna i polityczna jeszcze bardziej przesuną się w stronę niewybieranej i niekontrolowanej przez społeczeństwo wąskiej grupy osób.

Fot. Victoria Borodinova/Pixabay.com

Więcej regulacji, czyli Black Friday na serio i dla każdego

Jeśli stać cię na koszulkę za 1500 złotych, szpilki za 5 tysięcy albo audiofilskie kable za ćwierć miliona, to z pewnością stać cię również na płacenie wysokich podatków.

Fot. Jackie Filson/Food & Water Action

Tooze: Nasz kapitalizm świetnie poradzi sobie z kryzysem, zwykli Amerykanie gorzej

My, zamożni Amerykanie, żyjemy teraz jak pączki w maśle. Ale robotnicy nie uczestniczą w tym boomie, chyba że na warunkach prekariackich – mówi Adam Tooze w rozmowie z Michałem Sutowskim.

Siedziba główna Banku Gruzji Fot. Richard/Flickr.com.

Gruzin napadł na parabank i stał się bohaterem narodowym

20 listopada w centrum Tbilisi mężczyzna napadł na parabank MBC i z nieprawdziwym granatem w ręku uwięził 11 zakładników. Żądał całkowitego zakazu hazardu w Gruzji, zmniejszenia oprocentowania kredytów do 7 proc. oraz kontroli państwa nad cenami leków.

Fot. Adrian Grycuk/Wikimedia Commons

Ziobro twierdzi, że jesteśmy przez Europę Zachodnią eksploatowani [sprawdzamy]

Dystans w poziomie rozwoju między Polską a UE jako całością zmalał o 21 punktów procentowych – to szósty pod względem wysokości wynik w UE. Ponad 15 proc. tego skoku było efektem polityki spójności.

Fot. Jakub Szafrański

Pięć perfidnych spisków, które naprawdę istnieją

QAnon i „plandemia” to brednie, ale nie jest tak, że nikt przeciwko nam nie spiskuje.

Fot. Milorad Drča/ILO/Flickr.com

Własnej matce płacilibyśmy sprawiedliwie. Innym niekoniecznie [rozmowa]

Trudno jest kochać ojczyznę, w której za pracę nie zarabia się sprawiedliwie. Kamil Fejfer rozmawia z Jackiem Wasilewskim.

Fot. Jolanda Flubacher/Wikimedia Commons

Rada Sheryl Sandberg, żeby „włączyć się do gry”, pomaga w karierze. Niestety, nie kobietom

Bądź pewna siebie, wtedy odniesiesz sukces – mówią wujkowie dobre rady. Nic podobnego – mówią dane.

948715-pxhere.com

Oswoić cyfrowe korporacje

Działalność wielkich korporacji cyfrowych wpływa na życie ludzi w większym stopniu niż krajowe prawodawstwo. Czas je wreszcie poddać społecznej kontroli.

Fot. Christina @ wocintechchat.com/Unsplash

Kobiece start-upy płacą za pandemię

W czasach kryzysu inwestuje się w sprawdzone źródła dochodu. Dlatego trudno wyjaśnić odpływ gotówki akurat od kobiecych start-upów.

Fot. Cade Renfroe/Unsplash

Odporność populacyjna i ekonomia polityczna zarazy

Musimy zdecydować jako wspólnota, które wartości są dla nas najważniejsze. Czy chcemy poświęcić zdrowie i życie ludzi po to, by śrubować wskaźniki ekonomiczne?

Fot. Jakub Szafrański

Płonąca Polska to zasługa PiS, a nie dopust Boży

Wyjście na ulice jest dzisiaj wręcz obowiązkiem. Na tak antyspołeczne działanie nie można władzy pozwalać.

Ignacy Morawski

Morawski: Lepszy dług publiczny niż miliony bezrobotnych

O gospodarce w czasie pandemii rozmawiamy z Ignacym Morawskim.

Fot. J.A.G.A./Flickr.com

Czas na pracownicze ubezpieczenia od bezrobocia

System gandawski gwarantuje wsparcie najbardziej potrzebującym, a także uzależnia wysokość zasiłku od odprowadzanych przez ubezpieczonego składek. Im większa baza jego potencjalnych beneficjentów, tym łatwiej jest budować państwo opiekuńcze.

Fot. European Central Bank/Flickr.com

Polityczność waluty

Mocne euro nie sprzyja unijnym eksporterom, tylko deflacji. Ale zamiast wojny walutowej z Amerykanami Europejczycy powinni zabrać się do stymulowania wzrostu, popytu i rozwoju regionów.

Fot. Hans Splinter/Flickr.com

Warufakis: Igrzyska redystrybucji

Podczas gdy bogaci bogacą się nieomal przez sen, gospodarka obraca się w pustynię.

Fot. Vincent Diamante/Flickr.com

Liberalne fantazje o pandemii i nieróbstwie

Prezes dużej firmy oznajmił w wywiadzie, że pandemii koronawirusa w zasadzie nie ma, za to problemem jest nasze lenistwo. Komentarz Kamila Fejfera.

pxfuel-plug

Nadchodzi technologiczna fragmentaryzacja

Obecny system handlu międzynarodowego jest nie z tego świata. Wymyślono go dla świata samochodów, stali i tekstyliów, a nie danych, oprogramowania i sztucznej inteligencji.

Fot. Stefan Insam/Flickr.com. Edycja KP.

Limit długu publicznego do kosza

Polska jest jednym z zaledwie dwóch krajów świata, które wpisały sobie do konstytucji limit długu publicznego. To doktrynerski przepis, który rząd i tak omija kreatywną księgowością.

Fot. Pixabay, Cleanpng. Edycja KP.

PiS nie jest tu gorszy od PO: politycy wciąż wierzą, że zmiana klimatu nie dotyczy Polski

Michał Sutowski rozmawia z Kacprem Szuleckim z Uniwersytetu w Oslo.

Fot. Piotr Dabik/Flickr.com CC BY 2.0

Czy da się znieść ubóstwo ustawą? (Spojler: tak, to proste)

Okazuje się, że ubóstwo można znieść ustawą. A skoro można, to i trzeba to zrobić.

trader-5129770_1920-fot-Tumisu

Postkapitalistyczny hit lata

Po raz pierwszy w historii finansiści naprawdę gwiżdżą na gospodarkę realną. To znak, że funkcjonujemy w gospodarce postkapitalistycznej.

Fot. NBP/Katarzyna Rainka

Czy koronawirus oszczędzi polską gospodarkę?

Prof. Jerzy Osiatyński w rozmowie z Michałem Sutowskim.

Fot. Morning Brew/Unsplash

5 spraw, których nie załatwił za nas koronawirus

Czuliśmy, że stoimy na progu nowej epoki, że SARS-CoV2 zmieni oblicze tej ziemi. I co? I nic.

grass-sky-hiking-455282-pxhere.com

Czterodniowy tydzień pracy dałby odetchnąć planecie

Czterodniowy tydzień pracy to nie tylko bardziej wypoczęci pracownicy, ale i mniejsze zużycie energii oraz emisje dwutlenku węgla. Tekst Piotra Wójcika.

Fot. Rafael Matsunaga/Flickr

Giełdy i epidemia, czyli jak nie ratować gospodarki

Pora już, aby rządy wyciągnęły głowy z piasku i zajęły się ratowaniem gospodarki, a nie giełdy.

man-person-alone-male-newspaper-interior-design-50868-pxhere.com

Ekonomia i wojna kulturowa

To, co dzieje się w kulturze, jest bardziej znaczące – w dobrym i złym sensie – niż to, co wydarza się w gospodarce.

Fot. Tom Page/flickr.com

Pakiet ratunkowy dla klasy wyższej

Niemal połowa państwowych środków przeznaczonych na pomoc w kryzysie ląduje w kieszeniach rentierów – właścicieli nieruchomości i banków.

Fot. Max LaRochelle/Unsplash

Bailout tak, ale nie za darmo

Kryzys związany z pandemią koronawirusa i nadchodząca recesja stwarzają doskonałą okazję, by ponownie przemyśleć rolę państwa, zwłaszcza jego związki z biznesem – piszą Mariana Mazzucato i Antonio Andreoni.

Fot. Carlos de Toro/Unsplash

COVID-19: i co dalej, gospodarko?

Rynki nie potrafią samodzielnie radzić sobie z nagłymi i niespodziewanymi zmianami – takimi jak te, które przyniosła pandemia.

Fot. Per Lööv/unsplash, kdkirina5/Wikimedia Commons. Edycja KP.

Dlaczego Polska nie umie w innowacje?

Innowacyjność nie wynika z liczby geniuszy na 100 tysięcy mieszkańców, ale z nakładów na badania i rozwój, poziomu współpracy i siły sektora publicznego.

Fot. Monika Bryk

Jak Konfederacja rozumie wolność gospodarczą? Sprawdziliśmy to

Według „Nowego porządku” – programu Krzysztofa Bosaka – można by dyskryminować ludzi w pracy zupełnie swobodnie i zgodnie z prawem.

Janis Warufakis

Koronawirus i walka klas. Klasa pracująca znów przegra

Wojna klasowa, która już nadwątliła dochody większości mieszkańców Europy, teraz się nasili – ostrzega Janis Warufakis.

Fot. Maciejk84 CC0

Nieekonomiczne strefy ekonomiczne

Specjalne Strefy Ekonomiczne nie osiągnęły w pełni żadnego z zakładanych celów. Za to sporo do nich dopłaciliśmy.

Fot. Steve Jurvetson/flickr.com

Czy Niemcy na wodorze wyjadą z kryzysu?

Nasi sąsiedzi zaczynają wydawać pieniądze na potęgę. Dla Polski pakiet stymulacyjny w Niemczech to świetna informacja.

Fot. billow 926/Unsplash

W gospodarce nie chodzi o pieniądze. Chodzi o to, żeby było co jeść

Sednem ekonomii jest dystrybucja żywności. Realna gospodarka sprawia, że na stołach pojawia się jedzenie.

Instalacja paneli słonecznych. Fot. Bernd/flickr.com

Potrzebne są dobre miejsca pracy. Stabilne, dobrze płatne, z możliwością odkładania oszczędności

Nowa strategia musi zarzucić tradycyjny rozdział między politykami stymulującymi wzrost gospodarczy, a politykami społecznymi.

Fot. Jernej Furman/flickr.com CC BY 2.0

Jak planować przyszłość „na kredyt”

Koronawirus działa jak katalizator i wzmacniacz – przyspiesza i zwielokrotnia to, co i tak prędzej czy później musiałoby nastąpić. Czy przez pandemię grozi nam kolejny światowy kryzys finansowy?

Fot. Michael Longmire/Unsplash

Który impuls ekonomiczny działa?

Źle opracowane pakiety stymulujące są nie tylko nieefektywne, ale mogą być nawet niebezpieczne. Dobre rozwiązania znamy, trzeba z nich tylko skorzystać.

Fot. Christian Lue/Unsplash

Wielka prowizorka w Europie

Podczas gdy w Europie pokutuje długa tradycja bezwładu i prowizorycznych rozwiązań, najważniejsze geostrategiczne decyzje będą podejmować USA, Chiny i Indie.

Fot. Martin Deutsch/flickr.com CC BY-NC-ND 2.0

Czas obnażyć logikę „dyscypliny rynku długu publicznego”

Dług publiczny stanowi nieodzowne narzędzie nowoczesnego rządu. Zamiast go unikać, Europa powinna stawić czoła swoim zadłużeniowym demonom.

Fot. Santiago Sito/flickr.com CC BY-NC-ND 2.0

Po pandemii trzeba będzie umorzyć długi

W kryzysie, jaki ogarnia gospodarki całego świata, część długów okaże się niespłacalna. Niektóre z nich trzeba po prostu odpuścić.

koronawirus

Opieka to najlepsza (po)pandemiczna inwestycja

To głównie kobiety są „niezbędnymi pracownikami” na pierwszej linii frontu walki z pandemią.

Fot. Jakub Szafrański

A może tak limit wynagrodzeń na stałe?

Nasze państwo wreszcie przestało się bać wielkiego biznesu, a zaczęło wierzyć w siebie.

Fot. NATO/flickr.com

Czy uda się pokonać narodowe egoizmy? Merkel i Macron proponują pakiet pomocowy. KE proponuje większy

Na ratowanie UE po pandemii Francja i Niemcy chcieli dać 500 mld euro, KE proponuje 750. Negocjacje wciąż przed nami.

Fot. Nick Pampoukidis/Unsplash

Dochód podstawowy w państwie opiekuńczym [polemika]

Twierdząc, że dochód podstawowy oznacza likwidację państwa opiekuńczego, autorzy dzielą się swoimi uprzedzeniami, lękami i fantazjami niezwiązanymi z naukowym oglądem świata.

chleba i pracy

Członkowie Razem: Lewica powinna protestować z przedsiębiorcami

Jeśli odpuścimy, obudzimy się w „ich rzeczywistości”, w której już naprawdę nie będzie o co walczyć.

Fot. Laura Makaltses/ United Nations COVID-19 Response/Unsplash

Manifest naukowców: Świat po COVID-19 się sam nie naprawi

Publikujemy manifest „Demokratyzujmy. Uspołeczniajmy. Uzdrawiajmy”, podpisany przez tysiące naukowców z całego świata i opublikowany przez media w 23 krajach na 5 kontynentach.

Mural w Buenos Aires. Fot. Eduardo Sánchez/Unsplash

Argentyna, czyli jak uniknąć globalnej katastrofy finansowej

Międzynarodowi finansiści powinni mieć na tyle oleju w głowie, by nie wywoływać kryzysu, który mógłby przejść do historii jako katastrofa COVID-19 z 2020 roku. Ich mądrość zostanie wkrótce wystawiona na próbę.

Robotnica z czasów Wielkiego Kryzysu w USA. Fot. Dorothea Lange, CC0

Mamy w Polsce długą historię elit, które na kryzys reagowały zaciskaniem cudzego pasa

Większą katastrofę, niż zaliczyliśmy w latach 30., trudno sobie wyobrazić nawet po koronawirusie. Rozmowa z Adamem Leszczyńskim.

janis-warufakis-diem25

Warufakis: Europa potrzebuje czegoś innego niż solidarności

Apelując o solidarność wraz z wezwaniem do wprowadzenia euroobligacji, przywódcy dziewięciu państw przegrali spór, zanim się w ogóle rozpoczął.

Fot. Fronteiras do Pensamento/Luiz Munhoz CC BY-SA 2.0

Jaki świat po COVID-19? Odpowiada Thomas Piketty

Pewni możemy dziś być tylko jednego – wielkie zawirowania polityczno-ideologiczne dopiero się zaczynają.

mosbacher morawiecki

USA – przeszacowany sojusznik

Straciliśmy umiar w relacjach z USA. Zachowujemy się, jakby nasze powodzenie ekonomiczne zależało wyłącznie od dobrej woli Stanów Zjednoczonych. A przecież tak nie jest.

Fot. Science in HD/Unsplash

Koronawirus a złożoność: trzy lekcje z ekonomii

Pierwszy raz od bardzo dawna naukowcy cieszą się uwagą i wiarygodnością. Może to doświadczenie pozwoli nam uwierzyć i w inne ich wyliczenia?

Fot. Monika Bryk

Bińczyk: Na naszych oczach zatrzymała się hiperkonsumpcyjna gospodarka wzrostu

Kompulsywne przemieszczanie się nie musi być normą, podobnie jak spędzanie w trzech pracach 10 godzin dziennie, by zarobić na śmieciowe gadżety.

landscape-sea-water-nature-wilderness-walking-734321-pxhere.com

Ropa za mniej niż zero. Obrońcy klimatu apelują: żadnego bailoutu koncernów naftowych

20 kwietnia producenci dopłacali 37 dolarów do każdej baryłki ropy naftowej, byle tylko się jej pozbyć. Nie było lepszego momentu, by zacząć wygaszanie branży naftowej.

Amsterdam. Fot. Chait Goli/Pexels

A po pandemii chodziliśmy na pączki. Amsterdam już wie, jak ugryźć kryzys

Edwin Bendyk: „Stolica Holandii przymierza się do głębokich przemian gospodarczych, by nie zmarnować kryzysu i potraktować go jak próg wejścia w nowy ład”.

podcast-2-yt

Sawulski: Pandemia stwarza szansę na nowy ład podatkowy [podcast]

Ekonomista z SGH tłumaczy, dlaczego polski rząd musi się poważnie zadłużyć i kto poważnie zyska na pandemii (a kto bynajmniej).

male-portrait-1190930-pxhere.com

Rozłam w strefie euro. Potężni nie pomogą słabszym

Południowe kraje UE zadały pytanie. Północ odpowiedziała przecząco. Cień bezduszności bogatych długo będzie padać na Europę.

Fot. Unsplash

„Wolny rynek zdecydował”. Sprawdzamy, jakie to decyzje

Kilka z neoliberalnych rozwiązań, które jawnie się skompromitowały.

Fot. The National Guard/flickr.com

Żadne państwo nie jest samotną wyspą

Pracownicy zostają w domach, restauracje są zamknięte, a linie lotnicze nie działają. Dlaczego w tej sytuacji wierzyciele mieliby nadal egzekwować spłatę długów?

piqsels.com-id-fksjg

Euroobligacje lekarstwem na kryzys? [wyjaśniamy]

Piotr Wójcik wyjaśnia, co zyskałaby Unia – a co Polska – na wprowadzeniu euroobligacji, czyli wspólnego długu publicznego krajów strefy euro.

piqsels.com-id-jrugc

Koronawirus: Próba ognia dla nowoczesnej teorii pieniądza

Dramatyczny spadek dochodów firm, pracowników i osób samozatrudnionych może pokryć państwo – bez ograniczeń i bez ryzyka inflacji.

Wolontariuszki Mobilnego Punktu Poradnictwa pomagają potrzebującym na ulicach Warszawy. Fot. Monika Bryk

Mazzucato: Trzy kryzysy kapitalizmu

Kapitalizm sprowadził na nas trzy kryzysy jednocześnie. W roli głównego bohatera wraca teraz państwo.

Fot. Jakub Szafrański

Tarcza prokryzysowa w 5 punktach

Epidemia została wykorzystana do spacyfikowania klasy pracującej, która wyjdzie z epidemii wygłodzona i wyzuta z oszczędności, a jej pozycja negocjacyjna zdecydowanie spadnie.

Fot. Krystian Maj/KPRM, Paweł Czerwiński/Unsplash. Edycja KP.

Grodzicki: Gospodarka jest w śpiączce, z obecną kroplówką pacjent nie przeżyje

Wprowadzane są do kodeksu pracy mechanizmy, które pogłębiają model oparty na taniej pracy. My chcemy stworzyć warunki do wyjścia z niego. O manifeście „Regeneracja zamiast tarczy!” mówi Maciej Grodzicki.

Fot. Richard Hemmer/flickr.com CC BY-NC 2.0

Silni muszą pomagać słabszym – również w strefie euro

Kryzys ekonomiczny wywołany przez zarazę może stać się akuszerem instytucjonalnych rozwiązań, których strefa euro potrzebuje od dawna.

Piotr_Ikonowicz_by_Martyna_Urbanczyk_2

Ikonowicz: Ten system zmutuje

Kapitalizm zastyga i być może zaczyna mutować,. Coraz więcej osób wierzy, że po tym wielkim wstrząsie wiele się zmieni.

Fot. Yuri Samoilov/flickr.com, Piotr Drabik/flickr.com Edycja KP

Plan Hajdarowicza gorszy niż COVID-19

Elity biznesowe zaczynają kombinować według zasady „szkoda byłoby zmarnować taki piękny kryzys”. Komentarz Piotra Wójcika.

Nouriel_Roubini_-_World_Economic_Forum_Annual_Meeting_2012

Jeszcze większy Wielki Kryzys?

Dopóki pandemia nie zostanie zatrzymana, gospodarki i rynki będą kontynuować swobodne spadanie.

Rishi Sunak

Co powiedziałby dziś Keynes?

Czy nowy minister skarbu Wielkiej Brytanii idzie w ślady Johna Maynarda Keynesa? Robert Skidelsky ma wątpliwości.

Jaś Kapela. Fot. Albert Zawada

Najlepsza lewicowa książka roku

Najwyższy czas zacząć tworzyć system społeczny, w którym pieniądz nie będzie głównym źródłem wartości i posiadanych praw.

DAVOS/SWITZERLAND, 25JAN13 - Christine Lagarde, Managing Director, International Monetary Fund (IMF), Washington DC; World Economic Forum Foundation Board Member reflects during the session 'Women in Economic Decision-making' at the Annual Meeting 2013 of the World Economic Forum in Davos, Switzerland, January 25, 2013. 

Copyright by World Economic Forum

swiss-image.ch/Photo Michael Wuertenberg

Ekonomia zmienia płeć

Światowe instytucje ekonomiczne mają nowych przywódców. Są nimi kobiety. Czy to coś zmienia?

janis warufakis

Warufakis: Europa nie jest gotowa na recesję

Europejczycy czują, że decyzje podejmowane za zamkniętymi drzwiami nie wykorzystują dostępnych zasobów w interesie większości mieszkańców Europy.

Fot. chripell/flickr.com CC BY-SA 2.0
Fot. Edycja KP

Kuczyński: Rząd przyjął, że trzeba teraz pomagać, dolewając małą chochelką

Wartość „tarczy antykryzysowej” to 212 mld zł. Czy to dużo? Czy wystarczy? Michał Sutowski rozmawia z Piotrem Kuczyńskim.

mateusz-morawiecki-fot-krystian-maj-KPRM

Pakiet pomocowy: dwieście miliardów, ale na co konkretnie?

Projekt pakietu pomocowego jest tak skomplikowany, że trudno stwierdzić, czy te 212 miliardów złotych rzeczywiście trafi do realnej gospodarki.

Autostrada A4 w okolicach Zgorzelca. Fot. Jakub Szafrański

To nie stan wyjątkowy, to poligon polskiej przyszłości

Być może w najbliższych miesiącach zrozumiemy, że nie można mieć skandynawskiej ochrony zdrowia za polskie składki i wynagrodzenia, a etos nie zastąpi masek ochronnych.

morawiecki telekonferencja koronawirus gospodarka

Gospodarka i państwo po koronawirusie. Instrukcja obsługi

Musimy sobie uświadomić, że choroba nie przeminie za 2 tygodnie, a powszechne doświadczenie pandemii zmieni to, w jaki sposób pracujemy, zarabiamy czy wydajemy pieniądze.

corona-4914547_1280

Co oznacza COVID-19 dla globalizacji?

Jak przeorganizować współpracę międzynarodową w obliczu pandemii?

korona

Morawski: Dla gospodarki to bardziej jak wojna niż trzęsienie ziemi

Potrzebujemy inwestycji w ochronę zdrowia, kredytów dla przedsiębiorstw i wsparcia ludzi na śmieciówkach. Rozmowa z Ignacym Morawskim.

1524793-pxhere.com

Koronawirus i przedsiębiorcy: jak trwoga, to do państwa

Nie może być tak, że biznes wykorzysta obecną panikę do przeforsowania rozwiązań, na które nikt w normalnych czasach by się nie zgodził.

korona-wirus-maska

Koronawirus nie obali kapitalizmu, tylko dojedzie biednych

Mam wrażenie, że część lewicy liczy na to, że przez kryzys wokół koronawirusa wywróci się cały kapitalizm. Nie jest to najmądrzejsza postawa.

Marek Belka

Belka: PiS rządzi dla żelaznego elektoratu, ale nie jest to „odpowiedzialny rozwój”

PiS bardzo dobrze czuje współczesny elektorat, ale nie ma kompetencji w działaniu wspólnym, koordynowanym – mówi Marek Belka w rozmowie Michała Sutowskiego.

Fot. archiwum prywatne, Artur Malinowski/flickr.com CC BY 2.0. Edycja KP.

Polityka progresywna okiem „średniaka” [polemika]

Przedstawiciel klasy średniej wyjaśnia, dlaczego polityka „progresywna” nie znajduje w tej grupie ani zaufania, ani poparcia.

Koniec fantazji o monetaryzmie

Polityka zaciskania pasa święciła triumfy od lat 80. Dziś jesteśmy świadkami jej pogrzebu.

Fot. Roy/flickr.com CC BY-NC 2.0

Progresywna polityka w interesie średniaków

Klasa średnia to przede wszystkim pracownicy najemni. W jej interesie są wszelkie zmiany podnoszące pozycję negocjacyjną pracowników.

Donald Trump. Fot. www.weforum.org

Czy człowiek z Davos się zmienił?

Kryzys klimatyczny i ekologiczny, kryzys zdrowia i demokracji… A co na to wielki biznes? Młyny Davos mielą powoli.

Fot. Rob Walsh/Unsplash

Cała prawda o gospodarce Trumpa

Chcąc dobrze ocenić kondycję gospodarki, najlepiej zacząć od zdrowia obywateli. Pod tym względem Ameryka zajmuje ostatnie miejsce wśród krajów rozwiniętych.

Awans społeczny? Chyba nie w Polsce

W Polsce dziedziczona jest nie tylko klasa społeczna, ale też charakter wykonywanego zawodu, a poziom wykształcenia decyduje się już w momencie narodzin.

Austrian-Economists

Trochę pokory, ekonomiści!

Kapitalizm nas zawiódł, a współwinni temu są ekonomiści.

Fot. Christian Dubovan/unsplash

Jak zabrać bogatym i dlaczego trzeba

Razem proponuje wprowadzenie progresywnego podatku majątkowego. Zabrać bogatym część ich pieniędzy można też na inne, prostsze sposoby. Jest pewne, że trzeba.

Fot. Oxfam International. Fotoedycja KP.

22 najbogatszych mężczyzn ma więcej pieniędzy niż wszystkie kobiety w Afryce

Oxfam wskazuje, że „nierówności ekonomiczne wymknęły się spod jakiejkolwiek kontroli”.

diler

Dilerzy walczą o prawa człowieka w Ameryce

Drug Policy Alliance publikuje raport o handlarzach narkotyków.

Fot. NBP / Agnieszka Deluga-Góra CC BY-ND 2.0

Hausner: Europa musi wypracować nowy model gospodarczy, model „wysp i archipelagów”

Wzmocnienie samorządów, lokalne pętle energetyczne – tak możemy się bronić przed nowym „grodzeniem” – mówi Jerzy Hausner.

22 września. OPZZ prowadzi ulicami Warszawy demonstrację przeciwko niskim płacom. Fot. Jakub Szafrański

Stawka większa niż przeżycie

UE ma pomysł, jak realnie wyrównać szanse życiowe od Bułgarii po Portugalię. To nie radykalizm, to absolutne minimum.

Esther Duflo. Fot. Kris Krüg, Flickr CC BY-SA 2.0

Nobel z ekonomii dla kobiety? To za mało

Głos kobiet w ekonomii jest nadal zbyt słabo słyszalny, a w środowisku akademickim wciąż są równe i równiejsi.

Adriana Rozwadowska, fot. FB

Rozwadowska: Wszyscy jesteśmy frajerami, póki prezes korporacji płaci 19 proc. podatku

Tomek Stachewicz, programista i bohater mojego niedawnego tekstu, bardzo sensownie to ujął: stwierdził, że zapłaciłby nawet 50 proc. PIT, gdyby miał pewność, że zapłaci go także prezes Comarchu. Rozmowa z Adrianą Rozwadowską.

656844-pxhere.com

Pokonacie Kaczyńskiego – i co dalej?

Jaki właściwie pomysł na Polskę ma obóz antypisowski w czasach kryzysu klimatycznego, rosnących nierówności społecznych i wzrastającej władzy korporacji?

Alberto Fernández i Martin Guzmán

Argentyna: cudów nie będzie, ale jest nadzieja

Nowy prezydent Argentyny wie, że z recesji i bezrobocia nie wychodzi się przez coraz silniejsze mocniejsze zaciskanie pasa.

Portrait_of_East_India_Company_official

Warufakis: Wyobraźmy sobie świat bez kapitalizmu

Dopóki nie zakażemy obrotu udziałami przedsiębiorstw, wszelkie apele o stworzenie łagodniejszej formy kapitalizmu to tylko chwilowe fanaberie.

needpix.com-1646184_1280

Zwalczanie nierówności zacznijmy od środka

Zagrożenia wynikające z napięć społecznych, nacjonalizmu i autorytaryzmu można ograniczać jedynie przez poprawę dobrostanu środkowej i niższej warstwy klasy średniej.

people-3818490_1280

Takie mamy emerytury, na jakie zasługujemy

Zaufanie do ZUS jest żałośnie niskie. I nic dziwnego, skoro przekonuje się obywateli, że oszczędzanie na starość w publicznym systemie jest idiotyczne, a składki to stracone pieniądze.

nature-3294632_1280

Kryzys klimatyczny zmusza nas do hamowania wzrostu. Czy na pewno?

Zrównoważona gospodarka jest możliwa tylko przy jednoczesnym dążeniu do osiągnięcia większej sprawiedliwości społecznej.

Fabryka Volkswagena, Września. Fot. Kārlis Dambrāns

Mitteleuropa po nowemu – niemiecka gra o sumie dodatniej?

Czy Niemcy będą w stanie wykazać więcej zrozumienia i wejść w dialog gospodarczy z państwami Europy Środkowej – tak, żeby opierając się na ich potencjale, pomóc im w rozbudowie innowacyjnej gospodarki?

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

Państwo dobrobytu? To nie luksus, to warunek rozwoju

Państwo dobrobytu to nie tylko instrument dzielenia dochodu, ale także warunek jego wytwarzania. Instrument kreowania wartości, a nie wór bez dna, który zużywa to, co wypracowali inni.

CREATOR: gd-jpeg v1.0 (using IJG JPEG v80), quality = 82

Czy możliwe jest konserwatywne państwo dobrobytu?

Polityczny spór o polski model państwa dobrobytu może się okazać jednym z najważniejszych w nadchodzących latach.

janis-warufakis-eu-council

Czego nie może Europejski Bank Centralny

Polityka EBC wobec Grecji przypominała strażaka krzyczącego w zatłoczonej sali: „Zaraz spłoniecie! Stopniowo zmniejszam dopływ wody do węża! Ratuj się, kto może!”.

wiatraki-1024x602

Siła zielonych inwestycji publicznych

Europejski Bank Inwestycyjny będzie odgrywał znaczącą rolę w usuwaniu węgla z gospodarki i ograniczaniu globalnego ocieplenia.

Pakistan-fot-Ragnhild H. Simenstad, UD

Jak arbitrzy Banku Światowego obrabowali Pakistan

6 miliardów dolarów za zerwane umowy, której nie było. Dla wielu Pakistańczyków arbitraż Banku Światowego oznacza wyrok śmierci.

1390929-pxhere.com

Jawność płac: piękna, dobra i uzdrowicielska

Na rozmowę o pracę idzie się jak na randkę w ciemno, nie wiedząc najważniejszego: czy praca zapewni nam wynagrodzenie odpowiednie do potrzeb – pisze Piotr Wójcik.

hand-man-dirt-pxhere.com

Ciężką pracą do bogactwa? Nie w tym systemie

„Dobrobyt kraju buduje się pracą, a nie wsparciem socjalnym” – to myśl niezbyt wyrafinowana, głupia po prostu, z przestarzałego podręcznika neoliberałów.

BMW, samochód, Niemcy, gospodarka

Koniec mistrza eksportu? Przyszłość handlowej potęgi Niemiec

Nadwyżka eksportowa to warunek istnienia „smart German money” wspierających tworzenie międzynarodowych dóbr publicznych.

manekiny

Świadome ograniczanie konsumpcji? Przerażające!

Może już czas, żebyśmy przestali się rozwijać, a skupili na tym, żeby żyć długo i szczęśliwie.

wycinka lasy państwowe

Lasy Państwowe robią wiele, żeby ich zysk nie był zbyt duży

Pieniądze, które Lasy Państwowe topią w deficytowych nadleśnictwach, trzeba im po prostu zabrać i dać samorządom − mówi Antoni Kostka.

Abhijit Banerjee, Esther Duflo, Michael Kremer

Badania losowe: nagrodzone Noblem, ale czy etyczne?

Czy jest etyczne prowadzenie badań polegających na tym, że pomaga się pewnej grupie osób, a wydzielonej grupie kontrolnej nie udziela się żadnej pomocy?

wigilia-dla-potrzebujących-kraków-fot-piotr-drabik

W Polsce nawet podatki zwiększają nierówności [rozmowa]

W Polsce nierówności praktycznie się nie zmieniają po opodatkowaniu lub wręcz minimalnie rosną – to ewenement w skali świata. Michał Sutowski rozmawia z Pawłem Bukowskim.

capitalism-banksy-brooklyn

Stiglitz: Neoliberalizm chciał zatrzymać historię. Teraz historia kładzie mu kres

Neoliberalny dogmat o tym, że droga do dobrobytu wiedzie przez nieskrępowany wolny rynek, wreszcie dogorywa – i słusznie.

Young girls at a sporting event at St. Paul's College, Windhoek, Namibia

Dziewczynki do szkoły, kobiety na traktory. Chłopcy do „klubu męża”

Bank Światowy inwestuje w ludzi, żeby osiągnąć Cele Zrównoważonego Rozwoju.

(c)Rafael Matsunaga

Lewico, nie oddawaj giełdy walkowerem

W programie lewicy brakuje pomysłów na to, w jaki sposób zaangażować sektor finansowy do realizowania postulatów związanych ze zrównoważonym rozwojem.

facebook-libra-02

Warufakis: Libra się sypie. Zróbmy z niej dobry użytek

Świetne pomysły, które w rękach nieoglądających się na ryzyko prywaciarzy wiodą do katastrofy, powinny być oddane w służbę ogółowi.

graffiti on a wall in the Hollywood

Miliarderom demokracja nie przeszkadza

Gdybym doradzał jakiemuś geniuszowi zła chcącemu objąć panowanie nad światem, to powiedziałbym bez wahania: nie idź w politykę, rób karierę w biznesie.

The impact of these measures was significant, women farmers described both their productivity as increasing significantly, as well as their household decision making power. They also described how previously men and women sat on separate sides during the cooperative meetings and women members would never speak.  Now the women and men sit together and everyone feels comfortable making their voices heard when discussing the operations of the cooperative as well as the future plans.  Pictured: Women farmers of the Cocamu Coffee Cooperative with their coffee trees.

Kiedy kobiety osiągną sukces, skorzystają wszyscy

O wzmacnianiu pozycji rolniczek w Afryce pisze Ruth Meinzen-Dick.

bright-sun-over-the-city-of-warsaw-poland

Czy bylibyśmy dziś bogatsi, gdyby komunizm zabił w Polsce więcej ludzi?

Marcin Piątkowski, ekonomista z Banku Światowego, napisał fascynującą książkę o polskim sukcesie gospodarczym. Przekonuje, że zawdzięczamy go komunizmowi, który zniszczył stare struktury społeczne. Ma rację?

EG1HoZOXkAAiH56

Nobel za walkę z ubóstwem. Eksperymentalną. Za co dokładnie?

Ten Nobel to ostateczne świadectwo klęski „ekonomii skapywania”.

Christine_Lagarde_2

Robota nie do pozazdroszczenia

To chyba najgorszy możliwy moment, by zostać szefową Europejskiego Banku Centralnego.

Christine_Lagarde

Warufakis: Nowa broń dla Europejskiego Banku Centralnego

EBC ratuje państwa i banki od niewypłacalności, ale robi to kosztem pogłębiania stagnacji i zaogniania napięć politycznych. Czas to zmienić.

TheCumExFiles1

Pierwsze 55 miliardów trzeba ukraść

Za nami pierwsze przesłuchania w sprawie tzw. afery cum-ex, nazywanej przez media na Zachodzie „największą kradzieżą w historii Europy”.

monopoly

Czysty zysk na martwej planecie

Czy ekonomia to poważna nauka? Czasami mam wątpliwości. Na przykład gdy czytam stanowisko Rady Towarzystwa Ekonomistów Polskich w kwestii zmian klimatu.

roboty-tesla

Automatyzacja: koszmar na chwilę czy na zawsze?

Wiadomo, że na krótką metę automatyzacja powoduje bezrobocie. Nie ma za to jasności co do jej długofalowych konsekwencji.

Bill Owens American Dream

Nie ma amerykańskiego snu. Jest praca do upadłego

Amerykański sen tak długo działał na kredyt, aż się wyczerpał. Dziś możliwości awansu społecznego drastycznie się skurczyły.

Robert_Skidelsky,_IEIS_conference

Dlaczego potrzebujemy gwarancji zatrudnienia

Utrzymanie pełnego zatrudnienia jest jednym z głównych zadań współczesnego państwa.

1517687-pxhere.com

Niebezpieczne rojenia o optymalnym globalnym ociepleniu

Udawanie, że jesteśmy w stanie precyzyjnie modelować krótko-, średnio- i długofalowe skutki zmiany klimatu, jest groźnym urojeniem.

nierówności

Nierówności w Polsce największe w Europie czy też nie?

Jeden procent najbogatszych zgarnia w Polsce 12,5 proc. krajowych dochodów.

trump-xi-jinping

Donalda Trumpa gospodarka deficytu

Amerykańska gospodarka miała być „great”. Wystarczy jednak poskrobać paznokciem z wierzchu i od razu ujawnia się wiele powodów do niepokoju.

Elizabeth Warren

Elizabeth Warren: Wolny handel ma chronić pracowników

Elizabeth Warren chce chronić amerykańskie interesy handlowe przed skutkami globalnych umów o wolnym handlu – po to, by chronić miejsca pracy, społeczności lokalne i środowisko.

A group of children walking to a nearby river to get water.

Zwalczanie nierówności to wybór polityczny

Skrajna bieda będzie istnieć tak długo, jak długo będą się pogłębiać nierówności dochodowe i majątkowe. Ale nierówności nie są nieuniknione.

Teachers_at_Ramotse_Primary_School_in_South_Africa

Jak zapłacić za Cele Zrównoważonego Rozwoju?

Przy realizacji Celów Zrównoważonego Rozwoju kraje rozwijające się w coraz większym stopniu muszą liczyć na siebie – a więc na własne systemy podatkowe.

unia-europejska

Europa nie musi przegrać w gospodarczym wyścigu

Piotr Wójcik w „Podcaście krytycznym” Michała Sutowskiego.

Zan_Zig_performing_with_rabbit_and_roses,_magician_poster,_1899-2

Ekonomia to magia białego człowieka

Autorytet zachodniej ekonomii będzie trwać dopóty, dopóki będzie trwać autorytet Zachodu. A ten właśnie się rozsypuje.

man

Osoba prawna ponad prawem

Nowelizacja ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych zwiększy możliwość nakładania kar na korporacje. I bardzo dobrze, bo do tej pory rozciągano nad nimi parasol ochronny.

Friedrich von Hayek i Mark Zuckerberg

Waluta Facebooka – Hayek by nie kupował

Libra nie będzie stabilną walutą, a jej zakup byłby niezwykle ryzykowną spekulacją.

File source: http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Berlin_-_Reichstag_building_at_night_-_2013.jpg

Czy Niemcy stają się „normalnym” mocarstwem?

Ewolucja niemieckiej polityki zagranicznej realizowanej w ramach UE oraz wobec USA i Rosji.

man-person-black-and-white-white-photography-male-962011-pxhere.com

Wielkie oczy inflacji

Tak, mamy najwyższą inflację od siedmiu lat. Czyli wreszcie osiągnęła ona optymalny poziom określony przez Radę Polityki Pieniężnej w 2004 roku.

Dani Rodrik

Rodrik: Demokracja to prawo do popełniania własnych błędów

Jeśli państwo postanawia zaszkodzić własnej gospodarce, globalizacja i międzynarodowe traktaty nie powinny mu w tym przeszkadzać.

Protest pielęgniarek w Warszawie, 2007 r.

Pracujący biedni z budżetówki

Praca w budżetówce, jeszcze dekadę temu wymarzonym miejscu kariery zawodowej, obecnie jest synonimem klepania biedy.

2019.01.08 Warszawa | Premier Mateusz Morawiecki wziął udział w konferencji prasowej dotyczącej Pracowniczych Planów Kapitałowych.

 

Fot. Adam Guz / KPRM

PPK? To niezły pomysł na oszczędzanie, ale słaby na emeryturę

Czy pieniędzmi, które mają gwarantować naszą emeryturę, powinno się grać na giełdzie?

Donald Trump

Czym się karmią populiści?

Jedni twierdzą, że pożywką dla populizmu są coraz głębsze podziały kulturowe. Inni, że to raczej ekonomiczny lęk o przyszłość napędza populistom zwolenników.

man-working-sky-roof-wall-1139579-pxhere.com

Husson: Postęp jest wtedy, gdy rynek się kurczy, a nie rozszerza [rozmowa]

Postęp społeczny dokonuje się wtedy, gdy uznajemy, że takie obszary jak opieka zdrowotna czy edukacja są zbyt ważne, by pozostawić je rynkowi.

Mark Zuckerberg

Libra – to będzie krach, jakiego świat nie widział

Facebook właśnie ujawnił swoje najnowsze narzędzie do przejmowania kontroli nad światem: własną walutę.

Piekarnia przy ul. Nowotki w Łodzi, 1991 r.

Polska transformacja: czy była modernizacyjna alternatywa?

Czy transformację gospodarczą Polski można było przeprowadzić inaczej? Odpowiada profesor Jerzy Osiatyński.

Protest przeciwko polityce oszczędności, Londyn 2015

Bieda to decyzja polityczna. Jak działa polityka zaciskania pasa

Z punktu widzenia ekonomii „zaciskanie pasa” jest jedną z głupszych rzeczy, jakie możemy zrobić w odpowiedzi na kryzys. Pytanie, dlaczego właśnie to robimy.

Bugatti Veyron

Dzień wolności pracowniczej

Koncepcja wolności liczonej w podatkach jest koncepcją idiotyczną. Mniej podatków może oznaczać mniej wolności.

Graffiti w Poznaniu: Wysokie czynsze, niskie płace

Dlaczego Europa jest podzielona?

Prawdziwym źródłem polaryzacji w Europie są nierówności ekonomiczne między krajami unijnego Zachodu a tymi na Wschodzie i na Południu Unii.

StockSnap_GWIDWSKJJJ

Dobre miejsca pracy da się zrobić

Dobre miejsca pracy można z rozmysłem tworzyć. Oto plan.

Austerity-Ken-Teegardin

Polityka zaciskania pasa jednak słuszna?

Zaciskanie pasa to narzędzie interesów finansowych – a nie rozwiązanie problemów, których owe interesy są przyczyną.

Joseph Stiglitz

Stiglitz: Co po neoliberalizmie?

Neoliberalny eksperyment – niższe podatki dla bogatych, deregulacja rynku pracy i produktów, finansjalizacja i globalizacja – okazał się spektakularną porażką. Co go zastąpi?

pattern-tunnel-1685072

Sachs: Iluzja amerykańskiego rozwoju

W odróżnieniu od makroekonomistów obywatele wiedzą, że w życiu liczy się coś więcej niż tylko wzrost PKB albo spadek bezrobocia.

Janis Warufakis

Warufakis: Sępy nie ożywią trupa, na którym żerują

Groźnym błędem jest wyciąganie wniosku, że skoro inwestorzy są zachwyceni, to realny stan gospodarki musi się poprawiać.

jestes-zwyciezca

Polska byłaby lepsza, gdyby przedsiębiorcy byli nieco bardziej ciemiężeni

Drobni przedsiębiorcy nad Wisłą są rzekomo tak dyskryminowani, że należałoby chyba zorganizować im jakąś akcję afirmacyjną.

sutowski-wos

Za taką lewicę to może panu podziękujemy [recenzja]

Rzekomo nieprzekraczalny konflikt lewicy kulturowej z ekonomiczną to jedna z najbardziej już zdartych płyt w naszej debacie. Michał Sutowski recenzuje książkę Rafała Wosia.

office-1134190-pxhere-2

Pracujmy krócej! To nie jest żadna rewolucja

Skrócenie czasu pracy o godzinę dziennie jest dużo mniejszą rewolucją dla pracodawców, niż mogłoby się wydawać.

pkb-wykres-ekonomia

PKB: wygodny i zawodny [wyjaśniamy]

PKB jest na tyle powierzchowny, że jego wzrost nie powinien być głównym celem polityki publicznej. A im wyższy PKB na głowę, tym większego znaczenia nabierają inne czynniki dobrobytu społecznego.

Piotr Kuczyński

Kuczyński: PiS myśli, że tylko co piąty Polak umie liczyć

To ci, którzy pójdą do ZUS – mówi analityk giełdowy, Piotr Kuczyński.

Podatki

Ile płacimy za raje podatkowe?

Jedną z przyczyn, dla których tak łatwo jest korporacjom obniżyć płacone podatki, są międzynarodowe niespójności prawa podatkowego.

klimat

Naukowcy apelują: Europa potrzebuje Paktu na rzecz Zrównoważenia i Jakości Życia

Większość Europejczyków uważa, iż środowisko naturalne powinno być priorytetem nawet kosztem wzrostu gospodarczego.

President of the National Bank of Poland and Development Committee Chairman Marek Belka listens to questions at the Development Committee press briefing during the 2013 World Bank/IMF Annual Meetings at IMF Headquarters, Washington, D.C., October 12, 2013IMF Photo/ Michael Spilotro

Marek Belka: Te wybory to jest wojna kultur, wojna cywilizacji

Albo jesteś za cywilizacją, która nienawidzi rowerzystów i wegetarian, albo za taką, w której rozumie się, że odpowiedzialność za ochronę środowiska to nie jest wydumany problem wyimaginowanej wspólnoty.

polska-niemcy-pkb

Uwaga, spojler: nigdy nie dogonimy Niemiec

I to nie jest zła wiadomość. Wyjaśnia Piotr Wójcik.

water-woman-play-summer-vacation-pool-893394-pxhere.com

Dobre życie po pracy

Maszyny zastępujące pracę człowieka miały nas uczynić wolnymi ludźmi. Dziś mówi się nam, że zrobią z nas tylko bezrobotnych nędzarzy.

milton-friedman-kadry

Wolny rynek nie robi się sam

Czy spontaniczne procesy wolnego rynku doprowadziłyby samoistnie do zniesienia niewolnictwa? A czy na rynku w ogóle są jakieś „spontaniczne procesy”?

donald-trump

Oto dlaczego Trump i Ameryka przegrają tę wojnę

A Trump uważa inaczej, ponieważ jest ignorantem. Komentarz Jeffreya Sachsa.

David-Malpass-fot-Simone-D-McCourtie-World-Bank

Człowiek Trumpa w Banku Światowym

Wskaźniki zrównoważonego rozwoju znów świecą na czerwono, a tymczasem nowym prezesem Banku Światowego został człowiek Trumpa – David Malpass.

1-8

Analiza ISZ | Dr Janina Petelczyc: Emerytury po „dobrej zmianie”

W dziesiątym zeszycie analiz ISZ dr Janina Petelczyc, ekspertka związana z Instytutem Polityki Społecznej UW, diagnozuje szanse i zagrożenia dla naszych emerytur w świetle polityki ostatnich lat.

Od geoekonomii do geopolityki. Czy za zachodnią granicą Polski wyrasta „normalne” mocarstwo?

Przez lata powojenne, ale także po zjednoczeniu kraju, Niemcy pielęgnowały „kulturę powściągliwości” w stosunkach międzynarodowych, zorientowaną na pokojowe kształtowanie relacji …

Romantyczny antykapitalizm (1)

Romantyzm przeciw kapitalizmowi

Romantycy nie chcą równo podzielonych pól, wsi podporządkowanej wyłącznie zyskowi.

Doughnut-okładka

Świat według… pączka, czyli ekonomia XXI wieku

Niektórym się zdaje, że wydawanie pieniędzy na zabezpieczenia społeczne jest czymś w rodzaju wylewania ich do zlewu. To nieprawda – mówi Kate Raworth, autorka książki „Doughnut Economics”.

morawiecki-czerwinska

Podatki do gruntownej reformy

Cały system podatków i składek w Polsce jest regresywny, to znaczy bardziej obciąża osoby o niskich dochodach niż osoby zamożne. Rozmowa Michała Sutowskiego z ekonomistą Jakubem Sawulskim.

43630706142_a09b6bcbbe_o

Zadłużeniowa hipokryzja

Kaczyński zadłuży nasze dzieci i już za chwilę będziemy drugą Wenezuelą.

skyline-street-town-pxhere

Wspólne standardy socjalne w UE: to da się zrobić

Olbrzymie różnice w rozwoju gospodarczym między krajami UE są zarzewiem wielu konfliktów i napięć między krajami członkowskimi. Te różnice można stopniowo wyrównać – byle z głową.

road-street-building-transport-evening-shopping-153462-pxhere.com

Ekonomia nie zadaje sobie trudnych pytań

Ekonomia ogranicza się dziś do drobnych korekt, a pozostaje głucha na najważniejsze pytania i ślepa na struktury władzy, które utrzymują w mocy reguły ekonomicznej gry.

janis-warufakis-01

Warufakis: Kapitalizm, czyli zastój

Różne rzeczy opowiadają ekonomiści o tym, co w gospodarce jest „naturalne”. Jednak kapitalizm ma tylko jedną prawdziwie naturalną tendencję: jest nią stagnacja.

table-people-boy-kid-cute-photo-554621-pxhere.com

Spadek dla wszystkich!

25 tysięcy złotych dotacji kapitałowej na 18. urodziny – to pomogłoby młodym znacznie bardziej niż zwolnienie ich z PIT.

sea-coast-horizon-skyline-city-skyscraper-73308-pxhere.com

Ameryka jest bezsilna wobec rynkowych gigantów

Zyski z wpływów politycznych są znacznie wyższe niż zyski z inwestycji w realną produkcję. A jak mawia Peter Thiel, „konkurencja jest dla frajerów”.

berlin-fresk-graffiti-416981

Wszyscy jesteśmy neoliberałami

Neoliberalizm stał się tożsamy ze zdrowym rozsądkiem i zablokował nam wyobraźnię polityczną.

szydlo-morawiecki-kaczynski-pis

Czy stać nas na „piątkę Kaczyńskiego”?

Upowszechnienie 500+ to najbardziej logiczna, najmniej polityczna, ale i najbardziej kosztowna spośród obietnic PiS. Natomiast „trzynastka” dla emerytów to bezczelna politycznie jazda po bandzie.

Piotr Szostak , dziennikarz jako kurier Uber Eats

Rowerem z kebabami przez polski Dziki Zachód

Model biznesowy Ubera opiera się na dwóch filarach. Pierwszy to inwestorzy, którzy dopłacają do wszystkich przejazdów. Drugi to masowa eksploatacja pracowników.

2988134045_63c46997b1_o

Liberał w okopach św. Leszka

Kiedy rynek pracy zmusza człowieka do skrajnego upodlenia, żeby zarobić na życie, to nie ma nic wspólnego ze zwiększaniem sfery ludzkiej wolności.

migranci-zbiory-kukurydzy-CA-Bob-Nichols-USDA-CC0

Migracja: mity i fakty

Warto się przyjrzeć bliżej wyzwaniu, jakie stanowi migracja, oraz korzyściom, które dobrze zorganizowany system przyniesie krajom goszczącym i krajom rodzinnym migrujących.

ebc-pxhere

Euro? Nie tym razem

Program Nowoczesnej przewiduje przyjęcie wspólnej waluty w 2024. Z punktu widzenia gospodarki byłaby to nieodpowiedzialność.

Matteo_Salvini_Lega_Nord_Bergamo

Warufakis: Jak Unia wzmacnia włoskich populistów

Im mocniej Unia każe Włochom zaciskać fiskalnego pasa, tym więcej zwolenników zyskuje rządząca populistyczna prawica.

200_awers_wszystkie

Pudrowanie złego systemu

Stawka PIT powinna zależeć od dochodu, a nie od wieku. Komentarz Piotra Wójcika.

Mateusz Morawiecki i minister finansów Teresa Czerwińska. Fot. Krystian Maj (KPRM)

Ignacy Morawski: Trzy lata rządów PiS w polskiej gospodarce

Gdzie jest polska gospodarka po trzech latach rządów PiS?

work-person-food-produce-vegetable-bag-173717-pxhere.com

Skąd wziąć „dobre” miejsca pracy?

Na świecie jest coraz mniej dobrych miejsc pracy i coraz więcej bardzo złych, a globalizacja i rozwój zaawansowanych technologii pogłębiają ten rozziew.

bank-bonus

Darmowe wieżowce banków oraz ich kapitały wytworzone z niczego

Bank nie musi mieć miliarda na zakup wieżowca. Może te pieniądze stworzyć z niczego na potrzeby tej transakcji.

globalizacja-1079033

Zatrzymać podatkowy wyścig do dna

Państwa ścigają się, które zafunduje niższe podatki ponadnarodowym koncernom. Ten wyścig można jednak przerwać.

The Economist

Elita czyta „radykałów”, czyli oczywistości kontra ideologia

Najbardziej znaczące jest to, czego w krytycznym tekście na temat lewicy nie ma prawie wcale.

Kumartuli-District-Kolkata-India-Adam-Jones

Równość płci: mamy twarde dane

Jak to świadczy o ludzkich wartościach, jeśli łatwiej wybaczyć pobicie kobiety niż przypalenie obiadu?

wegiel_thomasa_pics

Jak Niemcy zrywają z uzależnieniem od węgla

Od 2011 roku Niemcy uruchomili dziesięć nowych elektrowni węglowych i mają ich już w sumie blisko 120.

strajk-klimatyczny

Jeszcze jedna niewygodna prawda

Nie da się skutecznie walczyć z katastrofą klimatyczną bez przebudowy systemu światowej gospodarki. Jest już za późno, żeby się ograniczyć do drobnych korekt.

Stara_Kopalnia,_Wałbrzych_01

Nie ma lewicy bez sentymentów. Pytlik odpowiada Leszczyńskiemu

Transformację energetyczną trzeba przeprowadzić tak, żeby za jakiś czas nie tłumaczyć się z jej „koniecznych ofiar”. I tylko lewica może to zrobić.

Optimized by JPEGmini 3.13.3.15 0xa362b87a

Polskie chore mięso, co o nim wiemy, a czego nie

Zważywszy że na zbadanie zdrowia świni inspektor powinien poświęcić 90 sekund, ubojnia powinna zatrudniać 50 osób na pełen etat, żeby zdążyli zbadać wszystkie zwierzęta.

Fot. Ela Radzikowska (4)

Układanka z dzikiem [rozmowa]

Oczywiste jest, że chory dzik sam nie wejdzie do chlewni, że potrzebne jest pośrednie ogniwo, czyli człowiek, mówi prof. Jerzy Wilkin.

praca-korporacja-przepracowanie

Ukraińcy nie wyjadą do Niemiec. Ale nie dlatego, że w Polsce jest im dobrze

Ukraińscy pracownicy, którzy zdecydowali się na przeprowadzkę, spędzają miesiące w kolejkach po dokumenty, trafiając przez to na czarny rynek, nie są też objęci żadnymi programami integracyjnymi.

Fot. William Canady, Pexels

MMT, czyli wojna o pieniądze

Modern Monetary Theory (MMT), czyli nowoczesna teoria pieniądza, robi w ostatnim czasie oszałamiającą karierę.

moda

Moda szkodzi

„W etycznej modzie nie chodzi tylko o nieszkodliwość dla środowiska. Ważne jest też zmniejszanie ubóstwa czy tworzenie miejsc do życia” – mówi Monika Krawczykowska.

ocasio-cortez

Młodzi Demokraci mają plan

Czym powinniśmy zająć się najpierw – zmianą klimatyczną czy nierównościami ekonomicznymi?

Mateusz Morawiecki w davos. Fot. Krystian Maj / KPRM

Tegoroczne Davos to dobre podsumowanie stanu globalizacji AD 2019

Światowe Forum Ekonomiczne w Davos stało się w ostatnich latach imprezą czysto reaktywną – nie kreuje i nie przewiduje trendów, raczej próbuje je dosyć niezdarnie podsumowywać.

Degrowth_Conference_2014_Photo_by_Eva_Mahnke_CC-BY-SA_04

Postwzrost: gospodarka radykalnej obfitości

Gospodarka musi rosnąć, by powstawały miejsca pracy, by wszyscy mogli pracować, żeby przeżyć. A zaczęło się od tego, że zabrano nam środki do życia.

mozambik-moskitiery-Mickael-Breard

AIDS, gruźlica i malaria znikną za 20 lat – jeśli ktoś za to zapłaci

Ile brakuje, żeby nikt nie umierał na AIDS, gruźlicę i malarię? Tylko 10 miliardów dolarów rocznie.

https://www.flickr.com/photos/usfwshq/

Cała masa dobrych rzeczy

Jest lepiej. Trudno w to uwierzyć, ale jest lepiej.

Paris-gilets_jaunes_acte_4 Olivier Ortelpa

Żółte kamizelki: to już nie ruch społeczny, to rewolucja

Upadek dominującego porządku można poznać po zbaraniałych twarzach tych, którzy mu służą.

Fot. Peg Hunter, flickr.com

Wybór lewicy

Te same, stare recepty, jakie wciąż podsuwa główny nurt lewicy, dziś nie wystarczą.

homeless_poor_person_sad_street_help_social_poverty-546031

O co Włochy walczą z UE?

Choć polityka populistów pewnie okaże się nieskuteczna, reagują oni na potrzeby pracowników i robotników w sposób, który lewica już zbyt długo ignoruje.

Cypr. fot. CC

Stary konflikt jeszcze śpi. Problem cypryjski

Cypr. Uśpiony konflikt Unii Europejskiej

Fot. Peg Hunter, flickr.com

Od żółtych kamizelek po Zielony Nowy Ład

Zielony Nowy Ład pokazuje, jak walczyć ze zmianą klimatu, jednocześnie poprawiając warunki życia większości ludzi.

Popek_2018

Jeśli Popek ma rację, tym gorzej dla racji

Za sprawą Popka i kolegów lewicowa teoria ekonomiczna nie trafi pod żadne strzechy, tylko do celi śmiechu.

Barbórka-Brzeszcze, Jaworzno-Kancelaria-Premiera-2016

Żeby czarny był zielony, czyli jak odchodzić od węgla?

Barwy górnicze to nie tylko czerń węgla, ale i zieleń symbolizująca naturę i tęsknotę do życia na powierzchni.

architecture-sky-skyline-1045411-pxhere.com

Bogactwo i kanibalizm miast, czyli nauki Jana Jakuba Rousseau

Wielkie miasto zabija empatię, a jego mieszkańcy poświęcają siebie nawzajem, aby zaspokoić swoje zachcianki.

Marsz dla klimatu w Katowicach, COP24. Fot. Jakub Szafrański

Klimatyczny holocaust, czyli ostateczny triumf pogoni za wzrostem

Nie ma sensu skupiać się tylko na ilości wytworzonych dóbr, gdyż jest to dosyć pokraczna metoda na mierzenie poziomu ludzkiego szczęścia.

chinese-dragon-1283540-pxhere.com

Najodważniejszy chiński eksperyment

Chiny korzystają nader wybiórczo z zachodniego podręcznika liberalnej ekonomii. Demokracja się nie załapuje.

Odkrywka Tomisławice, należąca do Kopalni Węgla Brunatnego Konin, jest względnie mała. Fot. Jakub Szafrański

Odkrywki to żaden biznes, tylko zwyczajna katastrofa

Odkrywki nie tylko zabierają wodę, ale również powodują jej skażenie. Wraz z zanikaniem wody ulega pogorszeniu jej jakość.

janis-warufakis-diem25

Warufakis: Postępowa Europa rusza do akcji

Wewnątrz każdego z państw Unii rozgrywa się najważniejsza bitwa: między siłami postępu a siłami autorytaryzmu.

TAN25379 Eden Project Communities Flickr

PKB i co dalej? Czym mierzyć jakość życia

Fetyszyzowanie wzrostu PKB zaślepiło polityków na większość innych czynników, które są niezbędne do dobrego życia.

Thomas Piketty

Manifest: O demokratyczną Europę

Manifest podpisali m.in. Thomas Piketty, Jan-Werner Mueller, Ulrike Guerot.

staszow

Stulecie polskich nierówności

Jeśli chcemy doczekać się kolejnych Marii Skłodowskich, musimy jeszcze bardziej zadbać o równość szans.

no-evil-skeletons2

Polityczny realizm wiedzie do katastrofy

Na realizm polityczny jest już za późno. Róbmy to, co realistyczne z punktu widzenia klimatu.

shop-store-food-vendor-bazaar-market-1072137-pxhere.com

Bezpieczeństwo żywnościowe zależy od handlu

Żywności na świecie nie brakuje. Problem w tym, że nie trafia tam, gdzie jej najbardziej potrzeba.

Fot. chris howard, Pexels

Od kryzysu do kryzysu

Według ekonomistów głównego nurtu kryzysy gospodarcze to immanentna cecha gospodarki rynkowej. Tymczasem kryzysy to nie siły natury, tylko efekt przyjętych przez człowieka rozwiązań.

Breakfast_in_a_Box,_Madagascar

Bieda zanika, ale zbyt wolno

725 milionów ludzi na świecie żyje w skrajnej biedzie. W obecnym tempie nie mogą liczyć na szybką poprawę.

TTIP_protest_in_London_2014

Skidelsky: Jak powstrzymać nacjonalizm w gospodarce

Jak pogodzić demokrację, globalizację i państwo narodowe – i uniknąć wojny handlowej.

Cade Martin, Dawn Arlotta, USCDCP

Rodrik: Tracimy wspólnoty

Ekonomiści chcieli nas uszczęśliwić konsumpcją. Ale coś poszło nie tak.

davos-forum-ekonomiczne

Zwycięzcy biorą wszystko

Anand Giridharadas bierze pod lupę filantrokapitalizm.

Pomyśleć ekonomię od nowa-Heterodox-okladka-fragment

Dlaczego wszyscy ekonomiści powinni być ekonomistami feministycznymi

Fragment książki „Pomyśleć ekonomię od nowa. Przewodnik po głównych nurtach ekonomii heterodoksyjnej”, opublikowanej przez Wydawnictwo Ekonomiczne Heterodox.

brexit-Ungry-Young-Man

Cztery drogi do Brexitu, prawie wszystkie złe

Decyzja brytyjskiego społeczeństwa o wyjściu z Unii nie była racjonalna. Ale Brexit musi taki być.

President_Trump_visits_China_2017

Cłem w Sino-Amerykę , czyli kiedy będzie wojna

Świat musi się nauczyć żyć z Chinami takimi, jakie są, prawie tak jak dostosował się do globalnej roli Stanów Zjednoczonych.

MaxPixel-PD

Bankowa rewolucja tuż za rogiem?

Skąd wziąć pieniądze na transformację klimatyczną? Z banków, metodą „perswazji kredytowej”.

kongres-usa-Stephen-Melkisethian

Naród kontra Wielki Pieniądz: kto weźmie amerykański Kongres?

Demokraci mogą znów przesunąć się na prawo albo posłuchać głosu młodych, progresywnych, radykalnych polityczek i wyborczyń.

Women_in_Salima_District,_Malawi

Rodrik: Komórka z internetem nie wyciągnie cię z biedy

Supernowoczesne technologie nie czynią cudów. Jak na razie przynoszą krajom rozwijającym się więcej szkód niż pożytku.

nobel-ekonomia

Ile kosztują zmiany klimatyczne? Czy samorządne miasta mogą być motorem rozwoju?

Czyli czym zajmują się William Nordhaus i Paul Romer, tegoroczni laureaci ekonomicznego Nobla.

Protest przeciwko porozumieniom TTIP i CETA w Berlinie, 2015 r.

Umowy handlowe a prawa pracownicze: małżeństwo z rozsądku?

Międzynarodowe umowy handlowe w zasadzie milczą o prawach pracowniczych. To ich poważna wada.

W poszukiwaniu kolejnego kryzysu

Skoro wszyscy wieszczą jeśli nie kryzys, to przynajmniej spowolnienie w 2020 roku, to ono wtedy nie nastąpi. Nastąpi rok wcześniej.

New York Usa Wall Street

Sekularna stagnacja – ostatnie słowo

Laureat Nagrody Nobla w dziedzinie ekonomii Joseph E. Stiglitz i były dyrektor Rady Doradców Ekonomicznych Lawrence H. Summers spierają się o kryzys ekonomiczny i decyzje władz USA, jakie po nim podjęto.

Joseph E. Stiglitz. Fot. World Economic Forum, flickr.com

Stiglitz: Sekularna stagnacja i co dalej?

Pozbawiona adekwatnych przepisów regulujących sektor finansowy Ameryka padła ofiarą drapieżnych banków i została przytłoczona gigantycznymi długami.

Barack Obama i Bill Clinton

Sekularna stagnacja – wyjaśnijmy nieporozumienia

Dyrektor Rady Doradców Ekonomicznych w czasie tuż po wybuchu kryzysu ekonomicznego odpowiada na atak Josepha Stiglitza.

degrowth-postwzrost

Europo, czas skończyć z uzależnieniem od wzrostu gospodarczego

238 naukowców wzywa UE do budowania gospodarki, która przyczyni się do wzrostu dobrobytu ludzi, a nie tylko wzrostu PKB.

big-short-screen

Stiglitz: Mit sekularnej stagnacji

Polityczne konsekwencje kryzysu ekonomicznego sprzed 10 lat były do przewidzenia: obywatele, których tak źle potraktowano, zwrócili się w stronę demagogów, a Ameryce trafił się jeden z koszmarniejszych, Donald Trump.

szanghaj-city

Sachs: Schyłek dominacji dolara?

Pytanie brzmi: kiedy korporacje i rządy odwrócą się od Wall Street i skierują do Szanghaju?

Filozoficzne znaczenie języka ekonomii III

Cel badawczy seminarium dotyczy możliwości uchwycenia podstawowych kategorii ekonomicznych w języku filozoficznym, przede wszystkim – choć nie tylko – wywodzącym …

„Zielona wyspa” do kwadratu? Bilans makro i mikro rządów PiS

Niskie bezrobocie, wysoki gospodarczy, rosnące płace i plany wielkich inwestycji – czy korzystne wskaźniki gospodarcze to dzieło rządów po 2015 …

Thomas Piketty. Fot. Fronteiras do Pensamento, flickr.com

Piketty: Czy wzrost może nas ocalić?

Thomas Piketty wyjaśnia słynną nierówność „r>g”.

Jean-Claude Juncker, Donald Trump i Donald Tusk.

Skidelsky do liberałów: Protekcjonizm Trumpa was mierzi? Pokażcie mi alternatywę

Na końcu tunelu wolnego handlu nie czeka was żaden „garnek złota”.

antoni-macierewicz-tropi-zamach

Zachowania niepoprawne

Ekonomia behawioralna i polityczna biografia narcyza radykalisty. Kinga Dunin czyta „Zachowania niepoprawne” i „Antoni Macierewicz. Biografia nieautoryzowana”.

ANGELA-MERKEL-EMMANUEL-MACRON

Macron dogaduje się z Merkel. Ale czy w ogóle da się uratować strefę euro?

Francja i Niemcy chcą wspólnego budżetu strefy euro, który może zacząć obowiązywać już w 2021 roku.

germany_vs_italy__gianfranco_uber

Władza niewybrana. Czy euro jest demokratyczne?

Problem z wiarygodnością Unii Europejskiej bierze się z powszechnego podejrzenia, że zamiast naprawiać niedociągnięcia demokracji, uprzywilejowuje interesy wielkiego biznesu i wielkiej finansjery.

Demonstracja pod siedzibą Bank of America, 2012 r.

Reich: Banki pod nóż!

Gdyby usunąć z Wall Street całą chciwość, zostałby tylko goły chodnik.

bitcoin-money-decentralized-virtual-coin-currency

Bitcoin? Wynajdywanie koła na nowo

Jak marzył Hayek, dziś każdy może stworzyć własny pieniądz. Nic dobrego z tego nie wyniknie.

dlug-nierownosci

„Dług” Davida Graebera i „Nierówności” Anthony’ego Atkinsona z I i II nagrodą Economicus 2018

Kapitule Economicusa dziękujemy za docenienie wysiłku autorów, tłumaczy i wydawcy.

brus-laski-okladki-ksiazek-mix

Brus i Łaski: zapomniani wizjonerzy socjalizmu rynkowego

A mogło być tak pięknie! Jak ekonomiści Włodzimierz Brus i Kazimierz Łaski wyobrażali sobie uspołecznioną gospodarkę rynkową.

yanis varoufakis flickr

Warufakis: Bank jest jak wehikuł czasu

Skąd bank bierze pieniądze, które nam pożycza? Z przyszłości.

President_and_Mrs._Trump_visit_to_China,_2017

Czy Chiny z Iranem podzielą Zachód?

I czy w porządku globalnym obowiązują (choćby symbolicznie) zasady prawa międzynarodowego ustanowione przez USA i resztę aliantów po II wojnie światowej?

G.Tech_Technology_Factory_Zhuhai_China

Rodrik: Nie rób Chińczykom, co tobie niemiłe

Chiny łamią wytyczne Światowej Organizacji Handlu? I słusznie!

euro-gradient2

Sutowski: Karanie obywateli to dziwaczna logika

Z karania obywateli za niepraworządną politykę władz państwa nie wyniknie nic dobrego. Polemika Michała Sutowskiego z Guyem Verhofstadtem.

energia

III wojna światowa czy przewrót ekologiczny? Wybór należy do państwa

Musimy uniknąć sytuacji, w której na globalnej Północy są zabezpieczone wyspy ekologicznego dobrobytu, z w innych częściach świata ekologiczne zagrożenia postępują – prof. Sighard Neckel.

Karol Marks. Fot. Public domain, via Wikimedia Commons

Zmokły kapiszon czy bomba wodorowa – Marks-ekonomista w dwusetne urodziny

Warunki pracy w fabrykach nie tylko krajów peryferii dowodzą, że postulat zakończenia wyzysku człowieka przez człowieka jest wciąż aktualny.

Donald Trump

Stiglitz: Handlowy zawrót głowy

Trudno doszukać się logiki w polityce handlowej Donalda Trumpa.

pod górkę 2

Rodrik: Dlaczego lewica ma pod górkę?

Dlaczego wyborcy już nie ufają, że lewica rozwiąże problemy społeczne.

kostka-rubika

To jest naprawdę skomplikowane, czyli po co nam ekonomia złożoności?

Powinniśmy zmienić sposób rozmawiania o ekonomii.

gospodarka-cyrkularna

Gospodarka cyrkularna cudów nie zdziała

„Ekonomia gospodarki zamkniętej” to nie jest żadna teoria ekonomiczna. To wyraz myślenia magicznego.

protekcjonizm-wolny-handel

Rodrik: Protekcjonizm Trumpa? To tylko tani chwyt

W sprawie polityki handlowej prezydent Trump na razie głośno szczeka, ale słabo gryzie.

RLS_Logo-pl_CMYK

Nowy autorytaryzm – rozmowa polityczna wokół książki Macieja Gduli

Spotkanie z Agnieszką Dziemianowicz-Bąk (Razem), Maciejem Gdulą, Pauliną Piechną-Więckiewicz (Inicjatywa Polska) i Rafałem Trzaskowskim (Platforma Obywatelska) poprowadzi Michał Sutowski.

kprm-morawiecki

Woś: Ruszyli z posad bryłę świata, lecz nie wiedzą, jak ją toczyć

Plan Morawieckiego i praktyka rządów PiS wobec wyzwań rozwojowych Polski w warunkach późnego kapitalizmu.

mateusz-morawiecki-szklanki

Morawski: Wielki skok i wielkie sprzeczności

PiS dokonuje skoku na państwo, powtarzając błędy swoich poprzedników. Generalną zasadą nie jest zmiana sposobu działania instytucji, tylko całkowita wymiana elit.

mateusz-morawiecki

Pracownicze Plany Kapitałowe: program dla banków, nie dla emerytów

W roku 2060 na jednego emeryta przypadać będą dwie osoby pracujące. Pracownicze Plany Kapitałowe, jedna z flagowych reform Mateusza Morawieckiego, nie są odpowiedzią na stojące przed nami wyzwania.

oreziak-prof

Oręziak: To nie jest kraj dla starych ludzi – i nie będzie

Ludzie potrzebują sprawnie funkcjonującego publicznego systemu emerytalnego. System oparty na inwestowaniu składek na rynku finansowym służy nie emerytom, a zyskom banków i związanych z rynkami elit.

jeffrey-sachs

Bank Światowy musi walczyć z ubóstwem i głodem, zapewniać opiekę zdrowotną i powszechne szkolnictwo

Jeffreya D. Sachsa przekonuje, że Bank Światowy musi powrócić do realizacji swojej misji. To zadanie dla światowych przywódców i… światowych bogaczy.

nowy-autorytaryzm

Lewico, posłuchaj Gduli i przestań toczyć minione wojny!

Jak krytykować politykę gospodarczą Prawa i Sprawiedliwości w dobie neoautorytaryzmu?

Fot. Sonny W., via flickr.com

Polska Singapurem Europy, czyli wątpliwy urok peryferii

Pomysł Morawieckiego ma potencjał, by głęboko okaleczyć polską gospodarkę i po wsze czasy przywiązać ją do peryferyjnego położenia.

sks mini

„Dobra zmiana” w gospodarce albo zagwozdki dla lewicy

Spotkanie z Ignacym Morawskim, prof. Leokadią Oręziak i Rafałem Wosiem poprowadzi Michał Sutowski.

pieniadze

Skidelsky: Czy po kryzysie można jeszcze uprawiać ekonomię?

Dlaczego wciąż nie wyłoniła się żadna nowa, istotna szkoła w myśleniu o ekonomii?

wall-street-byk

Kuczyński: Zdrowa korekta czy początek przeceny?

Przez rynki globalne przepłynęła fala wyprzedaży akcji. Analiza Piotra Kuczyńskiego.

dlug-kredyt-pozyczka

Dług. O doświadczeniu moralnego zamętu

Jak mówi amerykańskie przysłowie, jeśli jesteś winien bankowi sto tysięcy dolarów, masz problem. Jeśli jesteś winien sto milionów dolarów, problem ma bank.

davos

Depresja po-Davosowa

Szefowie firm w Davos z euforią mówili o powrocie tendencji wzrostowych, o zwiększających się zyskach i premiach. Zła wiadomość. Ekonomia skapywania nie działa.

biznesmen-pieniadze-ekonomia

Magia liczb. Dlaczego nie ufamy ekonomistom, choć czasem powinniśmy?

Niestety, studenci ekonomii są wynagradzani za umiejętności matematyczne, a nie talent do filozofii czy historii myśli.

"Dopóki dług nas nie rozłączy"

Seks, długi i leżenie na plaży

Ponoć jeszcze nigdy na świecie nie było tylu niewolników, co dziś. Pewnie też nigdy nie było tylu kredytów.

Jacek Kuroń podczas rozdawania darmowej zupy. Wikimedia Commons

Rodrik: Dlaczego potrzebujemy populistów ekonomicznych

jeśli chcemy pokonać Trumpa, Erdogana, Orbana czy Kaczyńskiego, bez ekonomicznego populizmu się nie obędzie.

bitcoin

Oto dlaczego bitcoin nie będzie walutą przyszłości

Król kryptowalut jest nagi. Bitcoin nie ma żadnej immanentnej wartości. Ta bańka pryśnie, a wielu spekulantów, którzy za późno do niej dołączyli, będzie załamywać ręce.

Chatham House

Warufakis: Immanuel Kant kontra Angela Merkel

Najlepszej znanej mi odpowiedzi na „świętą wojnę” między elitami Niemiec i Francji udzielił pewien Niemiec. Był to Immanuel Kant.

Euro

Sutowski: Najpierw Europa, potem euro

Raczej „polityką” niż „ekonomią” przekonują nas polscy ekonomiści wzywający rząd premiera Morawieckiego do wznowienia przygotowań Polski do przystąpienia do strefy euro.

mikolaj-swieta-krew

Warufakis: Jak ekonomiści rujnują nam święta swoimi teoriami

Święta bożego narodzenia to ostateczny dowód na to, że ekonomiści nic nie rozumieją. Wyjaśnia Janis Warufakis.

follow-your-dreams

Koniec świata, jaki znamy, czyli cztery przyszłości po kapitalizmie

W przemówieniu podczas Occupy Wall Street Slavoj Žižek powiedział słynne zdanie: „potrafimy wyobrazić sobie koniec świata, ale nie umiemy sobie wyobrazić końca kapitalizmu”. No to spróbujmy.

Fot. David McBee, Pexels

Nie matura, lecz kryptowaluta zrobi z ciebie milionera

Pomimo swojej szkodliwości bitcoin ostatecznie udowodnił jedno – w tym systemie niektórzy ludzie mają po prostu za dużo pieniędzy.

Mateusz Morawiecki podczas obchodów 47. rocznicy Grudnia ’70 w Szczecinie. Fot. Kancelaria premiera

Gospodarka nie potrzebuje szarpnięcia cuglami

Ignacy Morawski o dobrych wskaźnikach i błędnych diagnozach rządu PiS.

miliarder

Stiglitz: 3 odpowiedzi na globalizację oburzenia

Nie tylko amerykański kapitalizm w ostatnich latach odznaczał się niepohamowaną chciwością.

ekonomia-zlozonosci

Inna ekonomia jest możliwa?

Karolina Safarzyńska: Tak, ale to nie będzie proste.

austerity-theresa-may

Jak polityka zaciskania pasa zabiła nas i nasze nadzieje na przyszłość

Polityka austerity kosztowała nas setki tysięcy ofiar i stabilność Europy.

Bitcoin

Bitcoiny są pierwszą globalną, wirtualną bańką spekulacyjną

A giełda jest w fazie irracjonalnego budowania bańki spekulacyjnej. Pisze Piotr Kuczyński.

Fot. Jason Cale, CC, flickr.com

Nowa generacja rentierów. Evgeny Morozov o cyfrowym kapitalizmie, danych i smart cities [WYWIAD]

Google nie skanuje już twojego maila, żeby wyświetlać spersonalizowane reklamy, nie dlatego, że tak dba o twoją prywatność. Po prostu nie musi. Wie o tobie wystarczająco dużo.

Emmanuel Macron i Jean-Claude Juncker. Fot. Theduran.com, World Economic Forum.

Sierakowski o Polsce w UE: euro albo śmierć

Plan na przyszłość Unii Europejskiej, niezależnie od tego, jak długo jeszcze będzie odsuwany, może być tylko jeden, a Polska nie ma innego wyjścia i musi za wszelką cenę stać się jego częścią.

Mercedes

Skidelsky: Szlachectwo zobowiązuje, nadwyżki handlowe też

Niemcy od ponad dekady mają saldo dodatnie i włos im z głowy nie spadł. Jednym ze sposobów skruszenia tego układu nierównowagi byłoby przyjęcie mechanizmu z Bretton Woods.

Protest głodowy lekarzy rezydentów. Październik 2017. Fot. Jakub Szafrański.

Składkę zdrowotną trzeba zwiększyć, a Schetyna opowiada rzeczy kuriozalne

„Przeniesiemy obligacje z powrotem do filaru kapitałowego”? Jakie obligacje? Czyżby pan Schetyna nie wiedział, że w OFE nie ma żadnych obligacji.

Dakar, Senegal

Dani Rodrik: Czy możliwy jest wzrost gospodarczy bez uprzemysłowienia?

To wytwórstwo stało się windą ciągnącą w górę rozwój gospodarczy w krajach o niskich dochodach. Są trzy powody, dla których tak się stało.

Joseph-Stiglitz

Stiglitz: Trump, voodoo, hajs i rozrastające się bagno

Można było spodziewać się, że rząd bogaczy będzie szukał własnych zysków. Ale ta reforma jest niespodzianką i prezentem, którego nawet korporacje i wielcy bogacze nie oczekiwali.

Richard Thaler. Laureat nagrody Nobla w dziedzinie ekonomii. Fot. Chatham House, Flickr.com

Nobel za nieracjonalność ekonomii. Dlaczego to ważne?

Karolina Safarzyńska wyjaśnia Nobla w dziedzinie ekonomii dla Richarda Thalera.

Ekonomia

Nie ma jednej ekonomii

O źródłach powstawania idei ekonomicznych i współczesnej matematyzacji ekonomii z Jędrzejem Malko rozmawia Jan Chudzyński.

Kancelaria Premiera

System emerytalny to neverending story

Mateusz Morawiecki mówił dwa tygodnie temu, że „nie ma jeszcze ostatecznych ustaleń, jeśli chodzi o OFE i to jest uczciwa odpowiedź”. Ta odpowiedź nie jest jednak zadowalająca.

Euro

Europa potrzebuje podwyżki

Dekadę po kryzysie Europa wciąż jest gorszym miejscem niż była przed nim. Czas, aby ideę wzrostu gospodarczego oprzeć na wzroście płac.

Filozoficzne znaczenie języka ekonomii II

Cel badawczy seminarium dotyczy możliwości uchwycenia podstawowych kategorii ekonomicznych w języku filozoficznym, przede wszystkim – choć nie tylko – wywodzącym …

Nie tylko Piketty. Czego nas uczą współczesne badania na temat nierówności ekonomicznych? I czy mają dziś jakiś polityczny sens?

O czym? Prócz klasycznej pracy Piketty’ego (2014) na rynku pojawiło się w ubiegłych latach szereg ważnych wystąpień poświęconych problemom nierówności. …

Emmanuel Macron. Fot. European Council, Flickr.com

Przegrana partia szachów Macrona?

Czy mu się to podoba, czy nie, prezydentura Macrona będzie teraz przez wielu oceniana właśnie przez pryzmat tej reformy.

Reforma ochrony zdrowia – zmierzch rynkowego fundamentalizmu?

Idąc po władzę, PiS deklarował bardziej niż dotąd solidarne podejście do ochrony zdrowia; praktyka rządu jest w tej sprawie niejednoznaczna. …

Prywatyzacja emerytur w Polsce – ciąg dalszy nastąpi?

Rząd PiS przywrócił wiek emerytalny sprzed reformy „67”. Czy wprowadzi również przymusowy III filar? Jakie konsekwencje dla budżetu państwa i …

Uciec z półperyferii – polityka przemysłowa PiS

Aktywna polityka wspierania rodzimego przemysłu była jedną z obietnic wyborczych obozu władzy i odpowiedzią na nowe trendy w światowej ekonomii. …

Rafał Woś

Must read polskiej lewicy

„To nie jest kraj dla pracowników” Rafała Wosia – przeglądowa, ale nie uproszczona mapa gigantycznego terytorium, jakim jest sytuacja świata pracy w historii kapitalizmu – ta globalna i ta nad Wisłą.

tiger-dzien-pamieci-fragment

Kto pije Tigera, to kogo popiera?

Bojkoty konsumenckie kiepsko działają w społeczeństwie, którego większość musi przy zakupach kierować się przede wszystkim ceną.

giełda

Co się dzieje na warszawskiej giełdzie?

Ludzka chciwość potrafi do niewyobrażalnych poziomów wynieść indeksy giełdowe, a ludzki strach do niewyobrażalnych poziomów je obniżyć.

janis-warufakis

Warufakis: Alternatywny pieniądz, który zbawi Europę

Czas podważyć niezależność banków centralnych od wyłonionych w wyborach rządów.

meksyk

To państwo to sztandarowy przykład ortodoksji wzrostu gospodarczego

Ale nie działa. Dlaczego? Wyjaśniają Santiago Levy i Dani Rodrik.

stiglitz-euro

Kiedy wspólna waluta mogłaby w ogóle zadziałać?

Nie wiedzieć czemu twórcy euro wyobrażali sobie, że jeśli ograniczy się nadmierne wydatki, rozbieżności między krajami znikną a wzrost i stabilność ogarną całą strefę euro. Tak to jednak nie działa.

Terminator-genisys

Rynek sobie poradzi? Ta wiara już dawno umarła

Według redaktora „DGP” Piketty jest klasycznym przedstawicielem pesymistów, a z nierównościami rynek sam sobie poradzi. Śmiem twierdzić, że rzeczywiście redaktor ma rację. Rynek sam sobie poradzi doprowadzając do kryzysu.

oil-platform-in-the-north-seapros

Śmierć na kredyt

Najciekawsze teksty tygodnia: koniec cywilizacji przemysłowej i życie w kredycie

ellen-degeneres-oscars-selfie

Byłoby lepiej, gdyby gwiazdy zarabiały mniej

Społeczeństwo funkcjonowałoby lepiej, gdyby np. zwiększyć progresywność systemu podatkowego.

Fot. Dominic Trewin, CC BY 2.0

Nierówności. Jaka droga przed nami? Co z nimi począć?

Jak zmniejszyć nierówności. Anthony Atkinson, mentor Thomasa Piketty’ego przedstawia 15 propozycji i 4 pomysły do rozważenia.

angela-merkel-currency-countries-eu

Niemiecka nadwyżka, europejski kłopot

Najciekawsze teksty tygodnia: wolta Economista, demokracja nieliberalna i Gra o Tron

g20-szczyt-australia

Rodrik: Wielka ściema globalizacji

G20 opiera się na dwóch pomysłach: jeden jest trafny i istotny, a drugi fałszywy i łatwo odwracający naszą uwagę od prawdziwego politycznego problemu z globalizacją.

Beata Szydło

Rząd robi ze mnie kompletnego głupca

Przy okazji uczy nas, że warto łamać prawo.

Emmanuel_Macron-2014

Macron ma więcej programów niż pralka. Ale rynki to kochają

A co, jeśli jednak Le Pen? Jak rynki zareagują na druga turę francuskich wyborów?

nouriel-roubini

Kiedy Wielka Brytania odczuje skutki Brexitu? [Roubini]

Gościem programu „Project Syndicate” jest Nouriel Roubini, ekonomista i założyciel Roubini Macro Associates.

businessman-aiming-with-banana

To nie prezesów nam brakuje

A to ich wynagrodzenia wciąż rosną najszybciej. Rozmowa z Moniką Kosterą i Jerzym Kociatkiewiczem, współautorami książki „Zarządzanie w płynnej nowoczesności”.

eu-stars

Polexit jest możliwy, a euro nierealne

W Polsce utrwaliło się przekonanie, że Unia Europejska to wspaniały bankomat. Mało jest zrozumienia dla jej zasad.

Diem25

Recepty DiEM25 przerastają wyobraźnię współczesnych elit

25 marca w Rzymie DiEM25 ogłosi program Nowego Ładu dla Europy.

jeffrey-sachs

Sachs: Amerykańska klasa polityczna należy do najbardziej skorumpowanych na świecie

Problemem USA nie jest radzenie sobie z ubóstwem, lecz kontrola nad dostatkiem.

Jen

Zagłodź swojego sąsiada?

To bardzo prawdopodobne, że czeka nas prawdziwa wojna walutowa.

plac-budowy

Strajk ukraińskich pracowników na warszawskiej budowie

Prawa pracujących w Polsce Ukraińców są notorycznie łamane.

Fot. M. Jeremy Goldman, cc, flickr.com

5 przyczyn wzrostu nierówności

Mówienie elicie finansowej, żeby się ograniczyła ma taki sens, jak namawianie tygrysa, żeby przeszedł na dietę wegetariańską.

helikopter

Rok wielkiej niepewności

Prognozy gospodarcze i rynkowe na nowy rok.

portraet5_2014

Ludzie głosowaliby przeciwko kapitalizmowi [rozmowa]

Alternatywą jest gospodarka dla dobra wspólnego. Rozmowa z Christianem Felberem.

15438942242_242ed88ed6_o

PiS zrobił Jaruzela

Reforma emerytalna PiS jest nie tylko kosztowna, ale i niesprawiedliwa. Najwięcej stracą na niej najbiedniejsi.

marek-belka-fotkubis

Trzeba podnieść podatki [rozmowa z Markiem Belką]

Jako szef banku centralnego płaciłem 32%, a teraz płacę 19& i jeszcze wrzucam sobie różne rzeczy w koszty. Czy to jest sprawiedliwe?

leszcz-fajer

Eksperymenty na biednych

Od 2003 do 2010 roku Abdul Latif Jameel Poverty Action Lab, ośrodek badawczy na MIT nazywany często po prostu J-PAL, przeprowadził ponad dwieście eksperymentów.

krytyka-polityczna_baner_www

Prof. Marek Belka: Ekonomiczny wymiar kryzysu Unii Europejskiej

Wykład inaugurujący rok akademicki 2016/17. Główne wątki wykładu dotyczyć będą waluty euro jako wzmacniacza zróżnicowania gospodarczego, polityki pieniężnej jako stabilizatora sytuacji budżetowej oraz długofalowych kosztów prowadzenia tej polityki.

chang

Ha-Joon Chang: Prywatna firma dobrze, państwowa firma źle?

Niemal cały świat dał się zahipnotyzować mantrą „prywatne dobre, publiczne złe”.

17301073405_f693d06017_z

Mark Zuckerberg kupuje dom nad Biebrzą

I decyduje się zostać w Polsce na stałe. Tymczasem zostaje wprowadzony dochód maksymalny…

Filozoficzne znaczenie języka ekonomii

Pierwszy semestr seminarium dotyczył będzie możliwości uchwycenia podstawowych kategorii ekonomicznych w języku filozoficznym, przede wszystkim – choć nie tylko – …

helicopter

Czy nadszedł czas na pieniądze z helikoptera?

Nowa ekonomia domaga się luzowania ilościowego dla zwykłych ludzi, nie dla banków.

5017653037_a316a5d862_z

Zablokować obrotowe drzwi

Politycy mają reprezentować obywateli, czy rynki finansowe i prezesów prywatnych korporacji?

254871564_b425b937b9_o

Frankowicze – czar prysł!

Co się ostało z obietnic prezydenta Dudy, że będzie mocno wspierał frankowiczów? Niewiele.

9262356551_76031650cf_k

Ucieczka od wolności

Świat się trzęsie, a indeksy rosną. Na Wall Street biją rekordy wszechczasów.

236216358_18b34d407e_z

Podwyżki albo śmierć (Zachodu)

Albo ludzie zaczną widzieć wzrost gospodarczy w swoich portfelach, albo…

jakub_blaszczykowski5

Czas na płacę maksymalną

Ile powinien zarabiać Jakub Błaszczykowski? Czy piłkarzy, szefów firm, prezydentów i premierów powinien obejmować limit wynagrodzeń?

petru

Bankierzy z Nowoczesnej nie umieją robić przelewów

Państwo to nie bank, że można sobie przelewać pieniądze z konta na konto i jeszcze na tym zarabiać.

12186849983_60332b0d1f_z

Czy grozi nam wielki krach bankowy w Europie?

Mamy poważny i długotrwały kryzys europejskiego systemu bankowego.

ryszard-petru

Nowoczesna głęboko wierzy w wolny rynek

Gdy nobliści z ekonomii w USA podpisują petycję za wzrostem płacy minimalnej, polscy liberałowie wciąż tkwią we wczesnych latach 90.

czy-mozna-uratowac-europe-thomas-piketty

Thomas Piketty: Biedny jak Jobs

Innowator Jobs jest sześciokrotnie biedniejszy od Gatesa, rentiera żyjącego z Windowsa.

slawomir-sierakowski

Sierakowski: Nie rozumiesz Kaczyńskiego? Posłuchaj Rozłuckiego

Statystyką można ogłupiać równie skutecznie, jak orłem i krzyżem.

dosc-gry-pozorow-kuczynski-cymer

Zielona wyspa, ale nie raj

Polityka państwa stała się jakąś zadziwiającą grą pozorów. Państwo udaje, że coś robi, ale de facto wyzbywa się kolejnych obowiązków.

6324429433_f5be259e67_z

Co zamiast PIT? [rozmowa z prof. Leokadią Oręziak]

Żeby silniej związać podatek z poziomem dochodów, nie trzeba aż tak wielkiej reformy.

2h

Hausner: Rzeczywistości nie zmienia się ustawą

O grzechach głównych Rzeczpospolitej z prof. Jerzym Hausnerem rozmawia Michał Sutowski.

16715040545_e85e034a61_z

Opinie zagraniczne nie są bez znaczenia

Dla rynków najgorsza jest niepewność.

13991625566_ab04731008_k

Meandry podatku handlowego

Rząd pracuje nad ustawą o podatku od sprzedaży detalicznej. Czy szykuje nam się nowa bitwa o handel z nadzorem Komisji Europejskiej w tle?

13755150294_fd642c3e4a_z

Czemu milion bezrobotnych to nie katastrofa, a upadłość banku tak?

Teoria Keynesa może być nawet bardziej aktualna dziś niż kiedyś.

bhaduri_-_kopia

Prof. Amit Bhaduri: Economic Power, Inequality and Democracy

Aby lepiej zrozumieć usterki współczesnej demokracji i sposoby ich naprawy, musimy poznać naturę i praktykę władzy ekonomicznej w gospodarce rynkowej, jej związki z instytucjami oraz ideologią. W swoim wykładzie profesor Amit Bhaduri spróbuje te skomplikowane kwestie rozszyfrować. Wykładowi towarzyszy premiera publikacji „Globalny kryzys gospodarczy po roku 2008. Perspektywa postkeynesowska. Wybór teksów pod redakcją Kazimierza Łaskiego i Jerzego Osiatyńskiego”.

7264846534_4e256609fa_b

Lekcja jedynie słusznej ekonomii

Jakie poglądy można znaleźć w zaakceptowanych przez MEN podręcznikach do podstaw przedsiębiorczości?

Filozoficzne znaczenie języka ekonomii

Pierwszy semestr seminarium dotyczył będzie możliwości uchwycenia podstawowych kategorii ekonomicznych w języku filozoficznym, przede wszystkim – choć nie tylko – …

Moc i niemoc państwa prawa

Dlaczego idea państwa prawa budzi w Polsce taki opór? A może to tylko jej niezrozumienie? Jakie czynniki – ekonomiczne, psychologiczne, …

stiglitz_-_world_economic_forum_annual_meeting_davos_2009

Stiglitz: Prawdziwa cena nierówności społecznych

W jaki sposób podziały społeczne zagrażają naszej przyszłości?

640px-europaisch

9 powodów, dla których bank UE nie będzie liderem walki o klimat

Jak jednocześnie dotować przemysł samochodowy i udawać bohatera walki z globalnym ociepleniem?

james-galbraith
j-galbraith-1008_016_bw_r_-_kopia

Prof. James K. Galbraith: Changes in Income Distribution in the Global Economy: Ideology and Evidence

O nierównościach na świecie wiemy dużo i mało. Danych mamy mnóstwo, analiz trendów – niewiele. Autor głośnej książki „Inequality and Instability” stawia tezę, że to nie tyle globalizacja i rozwój technologiczny, ile moc sektora finansowego i sposób rządzenia gospodarką w świecie determinują skalę ekonomicznych nierówności. Więcej „makro” w makroekonomii pozwoli je lepiej zrozumieć, więcej „polityki” w polityce gospodarczej – odwrócić niekorzystne trendy.

bestiariusz

Bestiariusz ekonomiczny | Państwo. Czy Adam Smith był socjalistą?

Seminarium Uniwersytetu Krytycznego prowadzone przez Jędrzeja Malko

7367964280_23f610b24a_z

Obywatel czy konsument?

Czy niepodległe państwo może się obyć bez obywateli?

working-poor-polska

Ikonowicz: Wystarczy zakasać rękawy?

Ilu jest „working poor”, pracujących biednych, w Polsce?

11701106_1524310687791345_3546749036085817023_n

Organizować po nowemu: Kooperatywa „Dobrze”

Jak dobrze jeść i dobrze żyć.

kolumbia_us_aid_c_flickr
16923886272_9cdbb6da8f_z

Świątkowska: Życie w prekariacie to moje własne doświadczenie

Każdy z nas pracuje także dla pieniędzy. To „także” jest w trzecim sektorze kluczowe.

guy-standing

Prof. Guy Standing: Jak robić politykę w epoce prekariatu?

Spotkanie poprowadzi Sławomir Sierakowski.

lavoratori-sospesi

Włochy? Tu prawie każdy jest prekariuszem

Eksperymentujemy z ideą związku zawodowego i ruchu społecznego – mówią Francesco Raparelli i Alberto De Nicola z CLAP Roma.

touch-sensitive_robot_hand

Brak rąk do pracy?

Noblista Paul Krugman twierdzi, że każdego roku z powodu robotyzacji znika 10 milionów miejsc pracy dla ludzi.

art-labor

Former West. Sztuka i praca po końcu zatrudnienia

W programie warsztaty z udziałem m.in. Katarzyny Górnej i Igora Stokfiszewskiego.

14658134426_2753716fee_z

Dieselgate: koniec z samochodami

Volkswagen ma kłopoty, ale to nie jest tylko kolejna afera w przemyśle motoryzacyjnym.

Nie tylko Balcerowicz. Krytyczna analiza polskiej transformacji neoliberalnej

Okrągły Stół, wybory z 4 czerwca, utworzenie rządu Mazowieckiego albo ekspresowe przepchnięcie przez Sejm planu Balcerowicza. To wydarzenia symboliczne i …

178040396_acb757b030_z

Woś: Niech żyje przemysł!

Niektórzy już go pogrzebali, ale nadal jest układem krążenia każdej gospodarki. Dlatego spór o jego rozwój w Polsce jest tak ważny.

european-flag-3

Sutowski: Fałszywa ekonomia bez polityki

Jaki kierunek przyszłego rozwoju integracji europejskiej sprzyjałby zmniejszaniu różnic między regionami, krajami członkowskimi, społeczeństwami i wewnątrz nich?

14897233861_66a97714cf_z

Sassen: Dlaczego tracimy nasze prawa

A zyskują je korporacje.

Fot. CEU, Daniel Vegel/Flickr.com

Piketty: Czego uczy nas Balzac

Osiągnięcie powodzenia przez studia, zasługi czy pracę jest złudzeniem. Nawet bycie w gronie najlepszych absolwentów nie zapewni prawdziwej zamożności.

5700609302_16bb1386e0_z

Polsko, ty prymusko!

Biznesowi wcale nie zależy na demontażu państwa. Chodzi tylko o jego prywatyzację, czyli zastąpienie publicznych usługodawców prywatnymi.

17314079756_647d4f4dbb_b

Po co komu państwo?

Rynek nie chce suwerennego państwa, a obywatele odmawiają mu demokratycznej legitymacji. Debata Sienkiewicz vs. Sutowski.

67197113_609a2591a0_o

Euro, SKOK-i, samoloty, czyli znowu chodzi o pieniądze

Co mają SKOK-i do prezydentury? Niewiele. A poparcie dla euro? Jeszcze mniej.

15525407245_9d4c4aecf7_z

Ekonomista jako gwiazda rocka

Jeśli grafficiarze przeczytają Piketty’ego, równanie r > g powinno się pojawić na murach wszystkich miast.

5462836242_082f8c9e26_z

Reich: Trzy największe mity przesłaniające nam prawdę o ekonomii

Za dużo państwa? Zastanówmy się raczej, w czyim imieniu to państwo działa.

800px-moofushi_kandu_fish

Sutowski: Nierówności zwiastują poważne kłopoty

I tylko istotna zmiana polityki podatkowej i społecznej może je powstrzymać.

fajer_hodgson

Prof. Geoffrey Hodgson: Conceptualizing Capitalism – how the misuse of key concepts impedes our understanding of modern economies

Jakie to zmiany spowodowały bezprzykładną eksplozję produkcji, innowacji i ludzkiej długowieczności, jaka rozpoczęła się około XVIII wieku? Jeśli nazywamy tę nową epokę „kapitalizmem”, to co ją właściwie definiuje? Wykład otwarty, odbywający się w ramach seminarium „Kultura i rozwój”.

cbr

Komuda: Kogo reprezentuje Lewiatan

Interesy osób samozatrudnionych czy drobnych przedsiębiorców są inne niż interesy wielkich firm.

screen_shot_2015-02-12_at_12

O nierównościach wąsko? To wygodne! [polemika]

Nie ma danych? Ależ są. I pokazują, że nierówności w Polsce są dotkliwym problemem.

participation-inequality-700-70-7

Proszę pana, nierówności to fakt

Niechęć do mówienia o nierównościach w Polsce nie oznacza, że ich nie ma.

7593395144_06047febcb_z

W Polsce należy budować państwo dobrobytu

Bo to, które mamy, utknęło w pułapce ćwierćsocjalności. I samo z niej nie wyjdzie.

mazzucato_opengraph_image

Sutowski: Zapomniana rola państwa [o książce Mariany Mazzucato]

Jego rolą nie może być tylko „zachęcanie” sektora prywatnego do inwestycji. Państwo musi wziąć sprawy w swoje ręce – twierdzi Mariana Mazzucato.

ludzie_shakespeares_world_-_part_two

Woś: Pan nie płaci, pani nie płaci…

Dlaczego polskie podatki są tak niskie i niesprawiedliwe?

Fot. Universitat Pompeu Fabra/Flickr.com

Mączyńska: Jak kapitalizm zjada naszą przyszłość

Co to jest syndrom 4B? Bogaci będą bogatsi, a biedni biedniejsi. Jak mu zaradzić? Oto lekcja Piketty’ego.

life-time-459224_640

Dunin: OFE, historia wielkiego przekrętu

Pożytecznych idiotów, gotowych powtarzać w mediach: rząd ukradł mi moje pieniądze, te, które sobie w OFE uskładałem, wciąż łatwo jest znaleźć. I to wśród elity.

1968774_54a71d9c45_z

Polski pracownik ma syndrom sztokholmski

Praca to bez dwóch zdań największa porażka 25 lat polskiej transformacji. Jak to się mogło stać?

fajer_szary

prof. Leon Podkaminer: Does Trade Drive Global Output Growth?

Czy wolny handel faktycznie wpływa na globalny wzrost gospodarczy? Oczywiście tak – tylko inaczej niż wyobrażali sobie klasycy, a do dziś wierzą niektórzy badacze mikroekonomii głównego nurtu. Globalny wzrost przekłada się na wzrost wymiany handlowej, w drugą stronę – już niekoniecznie. Dynamiczna ekspansja handlu obniża udział płac w PKB („wyścig w dół”) i zwiększa dochodowe nierówności; trwała nierównowaga w handlu międzynarodowym staję regułą, a nie wyjątkiem. To wszystko hamuje globalny wzrost gospodarczy – bez radykalnych zmian w gospodarce światowej nie uda się go przywrócić.

fajer_szary

prof. Kazimierz Łaski: Does declining wage share stimulate economic growth? Some theoretical remarks

Elastyczność rynku pracy (stagnacja płac) szkodzi wzrostowi. Popyt wewnętrzny rośnie bowiem, kiedy płace wzrastają adekwatnie do produktywności pracy. Polityka dostosowywania płac do produktywności możliwa jest jednak wyłącznie na poziomie Unii Europejskiej jako całości – i to ona powinna zastąpić błędną politykę cięć.

fajer

dr Thomas Palley: Milton Friedman’s Capture of Economics: Exposing the Role of Ideology in Theory

Wpływ Miltona Friedmana na ekonomię był niebywały. Za część jego sukcesu odpowiadały co prawda siły polityczne czyniące neoliberalizm dominującą ideologią globalną; sam Friedman je jednak współtworzył i nimi kierował. Zawodowy triumf autora Wolnego wyboru to świadectwo słabości intelektualnych fundamentów ekonomicznej profesji, która gotowa była zaakceptować idee tak błędne konceptualnie i empirycznie. Jego sukces cofnął ekonomię do czasów przed-keynesowskich i wypchnął keynesizm ze świata akademickiego.

dobrze

Cibor: Dlaczego spółdzielnie nas kręcą?

Czy ruch spółdzielczy w Polsce ma realną szansę odrodzić się i odmienić krajobraz społeczno-gospodarczy, czy jest jedynie hipsterską zabawą?

fajer

prof. Eckhard Hein: The macroeconomics of finance-dominated capitalism – a Kaleckian perspective

Z perspektywy makroekonomii można wyróżnić cztery obszary, na które kapitalizm finansowy wywiera istotny wpływ: podział dochodów, inwestycje w kapitał akcyjny, zadłużenie i konsumpcję gospodarstw domowych, wreszcie poziom eksportu i bilansu płatniczego. Zastosowanie rozwiniętych kaleckiańskich modeli podziału dochodu i wzrostu pozwoli na analizę tych czterech obszarów pod kątem efektów krótkoterminowych dla zagregowanego popytu, akumulacji kapitału i wzrostu oraz efektów średnio- i długoterminowych dla stabilności gospodarczej i finansowej. Wnioski ogólne wykładu dotyczyć będą polityki gospodarczej: jedyna droga trwałego wyjścia ze sprzeczności kapitalizmu finansowego wymaga strategii na rzecz wzrostu płac bądź umasowienia innych dochodów – na poziomie regionalnym i globalnym.

Nowa ekonomia czasów kryzysu

Zaplanowane spotkania: 16.10.14 prof. Eckhard Hein The Macroeconomics of Finance-dominated Capitalism – A Kaleckian perspective 20.11.14 dr Thomas Palley Milton …

hajoondone

Ha-Joon Chang: Wszyscy powinniśmy wiedzieć coś o ekonomii

Za utrzymywaniem ekonomii poza sferą demokratycznej debaty stoi polityczny interes.

kowalik

Kowalik: Od Stiglitza do Keynesa

Od rozważań teoretycznych po projekt alternatywnej polityki gospodarczej dla Polski – przypominamy rozmowę Sierakowskiego z Kowalikiem.

prof. Max Koch: Kapitalizm, rozwój ujemny i zmiana klimatu

Czy w bieżącej sytuacji zagrożenia ekologicznego wszystkie narzędzia przedstawiane jako odpowiedź na kryzys są rzeczywiście skuteczne? Czy kapitalizm da się pogodzić z odtwarzaniem życia biologicznego na ziemi takim, jakie znamy je od setek lat? Czy da się oddzielić rozwój od wzrostu gospodarczego? Na te pytania poszukiwać będziemy odpowiedzi podczas otwartego seminarium z udziałem Maxa Kocha (Department of Social Work and Social Welfare, Lund University), który specjalizuje się w zagadnieniach zmian klimatycznych, kapitalizmu i przekształceń welfare state.

tlo_

prof. Jan Toporowski: Post-keynesian monetary theory and the global financial system

Postkeynesowska teoria pieniężna pojawiła się po raz pierwszy w latach 80. ubiegłego wieku jako krytyka monetarystycznego podejścia do kontroli inflacji. Dowiedzenie, że podaż pieniądza zależy od poziomu prywatnej produkcji i wymiany (tzw. pieniądz endogeniczny) miało na celu rehabilitację keynesowskiej polityki fiskalnej. Teoria postkeynesowska głosi, że państwo może regulować koniunkturę gospodarczą w kapitalizmie i ustabilizować gospodarkę przy wysokim poziomie zatrudnienia. Teoria ta nie liczy się jednak z problemem finansowania deficytu państwowego na rynkach finansowych; tymczasem problem ten staje się tym bardziej złożony, że działalność rynków finansowe zakłócają międzynarodowe przepływy finansowe.

jedyna_plec_72dpi

Człowiek ekonomiczny nie jest kobietą

Chcesz uczestniczyć w opowieści o ekonomii, musisz być jak człowiek ekonomiczny. Musisz przyjąć jego wersję męskości.

lopez_fajer

prof. Julio López: Consequences of capital inflows for a middle income economy. Mexico’s experience

Liberalizacja rynku finansowego i handlu, a także prywatyzacja wielu firm państwowych i całego systemu bankowego; zmniejszenie zakresu interwencji państwa w gospodarkę, redukcja wydatków publicznych i polityka zrównoważonego budżetu – to niemal podręcznikowy przykład realizacji strategii gospodarczej określanej często mianem „neoliberalizmu”. Jednym z jej laboratoriów w ostatnim trzydziestoleciu stał się Meksyk. Profesor Julio López prezentuje bilans meksykańskiego doświadczenia, wskazując na konsekwencje neoliberalnej polityki: boom produkcji eksportowej bez ogólnego wzrostu produkcji, nadmierny rozrost sektora finansowego, wreszcie gospodarczą stagnację.

spiecker_www_fire

Friederike Spiecker: Exchange Rate Policies – Lessons from the Euro Crisis

Jaką rolę pełnią kursy wymiany walut w świecie międzynarodowego handlu i jakie zadania powinny realizować? Czy w unii walutowej, takiej jak strefa euro, istnieją mechanizmy, które mogłyby je zastąpić? Jakie są główne przyczyny niestabilności Europejskiej Unii Walutowej? W swoim wykładzie Friederike Spiecker argumentuje, że Polska – inaczej niż np. Estonia czy Słowacja – nie powinna wchodzić do strefy euro; rozważa również, czy możemy obronić swą gospodarkę przed chwiejnością rynków walutowych.

Prof. Amit Bhaduri: What remains of the theories of Kalecki and Keynes in a globalized world?

Czy dawne teorie sprawdzają się w nowych warunkach? Co warto zachować, a co trzeba zmienić, by tezy gigantów ekonomii sprzed półwiecza – na temat polityki gospodarczej i interwencji państwa, roli cen i przepływu informacji, zależności między oszczędnościami a inwestycjami – stały się narzędziami opisu i zmiany świata w epoce globalizacji, potężnych rynków finansowych i gospodarek otwartych?

Nowa ekonomia czasów kryzysu

Dotychczasowe spotkania cyklu: 22.10.13 prof. Amit Bhaduri What Remains of the Theories of Kalecki and Keynes in a Globalized World? …

puzzle2_fomsandtoglass

Toporowski: Powrót Kaleckiego

Nawet czołowi ekonomiści winę za nasze gospodarcze bolączki składają na karb skąpstwa Chińczyków, ekstrawagancji Greków czy rozrzutności rządów.

Debata: Czy to, co się nie opłaca, się opłaca? – czyli o relacjach pomiędzy kapitałem ekonomicznym i społecznym

Zapraszamy na debatę „Czy to, co się nie opłaca, się opłaca? – czyli o relacjach pomiędzy kapitałem ekonomicznym i społecznym”. Goście: Joanna Erbel, prof. Jerzy Hausner, dr Mikołaj Iwański, dr Adam Leszczyński. Prowadzenie: Igor Stokfiszewski.

Prof. Jan Kregel: Alternative theories of money

W dzisiejszej ekonomii współistnieją dwa główne kierunki myślenia o pieniądzu: doktryna „zdrowego pieniądza”, która leży w głównym nurcie współczesnej ekonomii, oraz doktryna „funkcjonalnego pieniądza”, leżąca w nurcie ekonomii efektywnego popytu. Profesor Jan Kregel przedstawi ich różne wyjściowe założenia, wnioski i rekomendacje oraz ich przystawalność do współczesnej rzeczywistości a następnie będzie odpowiadać na pytania uczestników wykładu. Wykład w języku angielskim tłumaczony symultanicznie na język polski.

prof. Robert H. Wade: Is no industrial policy the best development policy in the 21 century?

Czy państwo powinno budować fabryki i stymulować technologiczny postęp i wzrost? Profesor Robert Wade, światowej sławy ekspert ds. polityki przemysłowej tłumaczy, jaka strategia pomoże nam przywrócić wzrost, zwiększyć zatrudnienie, a kraje peryferyjne przesunąć do centrum globalnego podziału pracy. Zapraszamy!

prof. Heiner Flassbeck: The euro crisis and the future of the European Union

Czy za obecny kryzys odpowiada szaleństwo rynków finansowych, rozrzutność europejskiego Południa, a może upór elit rządzących krajów Północy, niewolniczo wiernych błędnym dogmatom? O realnych źródłach europejskich kłopotów, o niemieckiej współodpowiedzialności za obecną sytuację, wreszcie o szansach na uratowanie zjednoczonej Europy mówić będzie prof. Heiner Flassbeck (Division on Globalization and Development Strategies UNCTAD, Geneva). Wykład w jezyku angielskim.

bitcoin_by_adam_crowe

Złoto i bitcoin – dwie strony jednego medalu

Czytam i słucham wypowiedzi profesora Leszka Balcerowicza na temat systemu emerytalnego w kontekście zmian w OFE. Smutne, że człowiek uważany …

Prof. Bob Jessop: Economic Imaginaries and Economic Transformation

John Maynard Keynes pisał, że idee ekonomistów i filozofów politycznych są o wiele potężniejsze niż się powszechnie uważa. Bob Jessop, profesor Uniwersytetu Lancashire rozwija jego poglądy poprzez ideę wyobraźni ekonomicznej jako metody upraszczania gospodarczych kalkulacji, strategii i zarządzania. Pokazuje również, jak głęboko kryzysy zaburzają dominujące wyobrażenia, inspirując nieraz poszukiwania wyobrażeń alternatywnych. On sam, czerpiąc z koncepcji „kulturowej ekonomii politycznej” kreśli taką wizję alternatywną – wisedom-based economy, gospodarki opartej na mądrości. Wykład w języku angielskim.

Prof. Robert Skidelsky: The Eurozone Crisis – a Keynesian Response

Zapraszamy na wykład prof. Roberta Skidelsky’ego, autora książki „Keynes. Powrót mistrza”, która ukazała się nakładem Wydawnictwa Krytyki Politycznej w 2012 roku. Wykład w języku angielskim.

taxes

To nie oszustwo – tylko kapitalizm

Od „optymalizacji podatkowej” do zgodnej wykładni gospodarczych problemów, czyli jak firmy doradcze wpływają na stan dzisiejszej gospodarki.

gra_o_euro_oklad_front_2

Europa dla mrówkojadów?

„For Europe” Verhofstadta i Cohn-Bendita ma mocne punkty. Ale każdy, kto chce zjednoczonej Europy, musi dziś umieć powiedzieć, czy ma to być Europa dla mrówek czy dla mrówkojadów.

prof. Martin Riese: Why the 2007–201…? crises surprised mainstream economists?

Wykład profesora Martina Riese (Wydział Ekonomii, Uniwersytet im. Jana Keplera w Linzu) inauguruje seminarium profesorów Kazimierza Łaskiego i Jerzego Osiatyńskiego „Podstawy polityki gospodarczej: ujęcie ekonomii post-keynesowskiej”. Wykład zostanie wygłoszony w języku angielskim.

Rynek potrzebuje państwa

Kapitalizm jest formacją historycznie przejściową – mówi Tadeusz Kowalik w wywiadzie w 9-10 numerze „Krytyki Politycznej”.

Kowalik: W czynów uderzaj stal!

Z ogromnym smutkiem dowiedzieliśmy się dziś o śmierci Tadeusza Kowalika. Z tej okazji publikujemy jeden z ostatnich tekstów profesora, posłowie do „Manifestu oburzonych ekonomistów”. 

Zamknij