Liberalizacja rynku finansowego i handlu, a także prywatyzacja wielu firm państwowych i całego systemu bankowego; zmniejszenie zakresu interwencji państwa w gospodarkę, redukcja wydatków publicznych i polityka zrównoważonego budżetu – to niemal podręcznikowy przykład realizacji strategii gospodarczej określanej często mianem „neoliberalizmu”. Jednym z jej laboratoriów w ostatnim trzydziestoleciu stał się Meksyk. Profesor Julio López prezentuje bilans meksykańskiego doświadczenia, wskazując na konsekwencje neoliberalnej polityki: boom produkcji eksportowej bez ogólnego wzrostu produkcji, nadmierny rozrost sektora finansowego, wreszcie gospodarczą stagnację.
Konsekwencje napływu kapitału dla gospodarki o średnim dochodzie. Doświadczenie Meksyku
W okresie dwóch kryzysów – roku 1982 i 1986 – zaczęto w Meksyku wdrażać nową strategię gospodarczą, którą z braku lepszego określenia w Ameryce Łacińskiej nazwano neoliberalizmem. Od tamtego czasu sprywatyzowano dużą część firm państwowych i całych system bankowy; zmniejszono zasięg interwencji państwa, a wiele instytucji umożliwiających mu interwencję w gospodarkę – zlikwidowano. Wydatki rządowe zredukowano do minimum, a budżet poddano ścisłej kontroli. Na tym ostatnim etapie wzrost gospodarczy był niski, a do tego kraj ucierpiał wskutek dwóch głębokich kryzysów, pierwszego w roku 1995, drugiego w 2009.
Profesor López zaprezentuje ocenę strategii gospodarczej Meksyku w ostatnich latach, skupiając się na kwestii liberalizacji finansów i jej skutków makroekonomicznych. Dla ukazania kontekstu, omówi również dwie zasadnicze reformy przeprowadzone w tym okresie: liberalizację handlu oraz konserwatywne zarządzanie popytem. Neoliberalne doświadczenie Meksyku z pewnością ma swoją specyfikę; nie zmienia to jednak faktu, że w analizowanym okresie kraj ten gruntownie wdrożył w praktyce wszystkie elementy polityki rekomendowanej w ramach neoliberalnych recept – dlatego też meksykańskie doświadczenie stanowi niemal laboratoryjny eksperyment tego typu strategii.
Traktuje ona wzrost gospodarczy jako zależny w dużej mierze, jeśli nie przede wszystkim, od tego, w jaki sposób dany kraj wpisze się w ramy gospodarki międzynarodowej, a także od egzogenicznego wzrostu podaży pracy i wzrostu jej produktywności. Do głównych konsekwencji makroekonomicznych strategii neoliberalnej profesor Lopez zalicza: boom produkcji eksportowej bez ogólnego wzrostu produkcji, nadmierny rozrost sektora finansowego, wreszcie stagnację. Do pewnego stopnia zjawiska te odpowiadają różnym momentom w ewolucji neoliberalnego reżimu: boom produkcji na eksport i rozrost finansów dominował w latach 1988–1994, stagnacja trwa zaś od roku 1995 do dziś.
Dyskusję po wykładzie poprowadzi prof. Jerzy Osiatyński.
prof. Julio López – profesor makroekonomii na Wydziale Ekonomii Universidad Nacional Autónoma de México, doktoryzował się w Polsce, uczeń Michała Kaleckiego, autor m. in. monografii jego dzieła („Michał Kalecki”, wspólnie z M. Assousem, wyd. polskie 2012)
___________
Consequences of capital inflows for a middle income economy. Mexico’s experience
In the midst of these two crises a new economic strategy, which lacking a better term, we in Latin America have labeled Neo-liberalism, started to be implemented. From then onwards a large proportion of state firms, and the whole banking system, were privatized, the scope of state intervention was reduced and many institutions supporting State’s economic intervention were dismantled. Also, government expenditure has been kept to a minimum and the budget under strict control. During this recent stage economic growth has been low and, besides, the country suffered two deep crises, the first in 1995 and then a second in 2009.
In his lecture, the author carries out an assessment of Mexico’s recent economic strategy emphasizing financial liberalization and its macroeconomic impact. However, to set the context, he also discusses the two other main reforms undertaken in the period, namely trade liberalization, and conservative demand management. Mexico’s Neoliberal experience has obviously several specific peculiarities. Nevertheless, during the period under analysis the country has thoroughly implemented practically all the policies recommended under the neoliberal receipt, such that its experience stands out as almost a laboratory experiment of such a strategy.
The Neoliberal strategy understands economic growth as largely, if not mainly, dependent upon how the country can position itself into the international economy, and on the exogenously given growth rate of labor supply and growth rate of labor productivity. To synthesize the main macroeconomic consequences of this strategy, the author propose that the key words would be: booming manufacturing exports without manufacturing growth, financial exuberance, and stagnation. To a certain extent, these features correspond to different moments in the evolution of this regime: booming manufacturing exports cum financial exuberance predominated between 1988 and 1994, and stagnation from 1995 onwards.
Partnerem cyklu Nowa ekonomia czasów kryzysu jest Fundacja im. Róży Luksemburg.
Zapraszamy do wysłuchania nagrania audio i obejrzenia zapisu wideo ze spotkania.