Firmy technologiczne podejmują niewiele działań, aby ukrócić propagandę dotyczącą „terapii konwersyjnej”, zwłaszcza w językach innych niż angielski.
Jak ustaliła jedna z grup prowadzących ogólnoświatowy monitoring, giganci sektora cyfrowego – w tym Amazon, Google, Meta (wcześniej Facebook), Microsoft, PayPal, Twitter, YouTube oraz Wikipedia – nie podejmują wystarczających działań, aby ukrócić dezinformację skierowaną przeciwko osobom LGBTIQ w kontekście tzw. terapii konwersyjnej.
czytaj także
Dwa raporty przygotowane przez Ogólnoświatowy Projekt Przeciwdziałania Nienawiści i Ekstremizmowi (Global Project Against Hate and Extremism – GPAHE) pokazały, że wyniki wyszukiwania w językach innych niż język angielski z dużo większym prawdopodobieństwem dezinformują użytkowników i zawierają mowę nienawiści. W jednym z wpisów na Wikipedii w języku suahili homoseksualność przyrównywana jest do gwałtów dokonywanych na dzieciach.
GPAHE, które ma siedzibę w Stanach Zjednoczonych, poinformowało także, że stosowane w mediach społecznościowych zakazy publikowania nakładane na podmioty promujące „terapię konwersyjną” są w istocie pozbawione mocy sprawczej.
Z jednym wyjątkiem, wszystkie wymienione wyżej firmy zignorowały prośbę dziennikarzy o skomentowanie tych ustaleń. Przedstawiciele trzech z nich (Meta, Twitter, YouTube) byli przesłuchiwani przez brytyjskie posłanki i posłów w sprawie bezpieczeństwa i nadużyć w sieci.
„Terapia konwersyjna” (zwana także „terapią naprawczą” bądź „leczeniem homoseksualności”) to określenie odnoszące się do wszelkich metod bądź poglądów terapeutycznych zakładających, że pewna orientacja seksualna bądź tożsamość płciowa jest u danej osoby właściwsza niż inna, i próbach na tej podstawie zmiany orientacji seksualnej bądź tożsamości płciowej tej osoby. W praktyce oznacza to dążenie do zmiany orientacji bądź tożsamości na heteroseksualną cis płciowość.
czytaj także
Nie ma żadnych naukowych dowodów na skuteczność „terapii konwersyjnej”, natomiast wiele badań i bezpośrednich świadectw podkreśla jej poważne, długotrwałe i niekiedy śmiertelne skutki psychiczne.
Różne języki, różne światy
Badania GPAHE obejmowały wyszukiwanie w Internecie haseł w języku angielskim i hiszpańskim w Stanach Zjednoczonych, w języku angielskim w Irlandii i Australii, w języku niemieckim w Niemczech, hiszpańskim w Kolumbii oraz angielskim i suahili w Kenii.
„Firmy technologiczne najwięcej swoich zasobów przeznaczonych na ochronę użytkowników poświęcają informacjom w języku angielskim, wystawiając użytkowników innych języków na ryzyko napotkania w sieci treści o wiele mniej popartych naukowo i bardziej niebezpiecznych” – stwierdziły Heidi Beirich i Wendy Via, autorki raportu i współzałożycielki GPAHE.
W Kenii wpisanie w wyszukiwarkę hasła „terapia lecząca homoseksualność” w języku suahili dawało w wynikach stronę na Wikipedii przyrównującą homoseksualność do nieumiarkowania i gwałcenia dzieci, nawołującą użytkowników, aby „pomyśleli, zanim zrobią”.
W Kolumbii wpisanie w wyszukiwarce YouTube hiszpańskiego sformułowania „niepożądany pociąg do tej samej płci” prowadziło do treści publikowanych przez grupy anty-LGBTIQ z siedzibą w Stanach Zjednoczonych, w tym przez Międzynarodowe Obserwatorium Rodziny (Family Watch International – FWI), organizację znaną z propagowania „terapii konwersyjnej”. FWI wielokrotnie atakowało społeczność osób LGBTIQ, twierdząc, że jej członkowie „znacząco częściej dopuszczają się pedofilii” i nadużywania narkotyków.
Zarówno angielski, jak i suahili są oficjalnymi językami w Kenii, przy czym tym drugim posługuje się ponad 70 milionów osób zamieszkujących kraje Afryki Wschodniej i Środkowej. Jak twierdzą badacze, wyniki wyszukiwania dla sformułowań w języku angielskim były dla kenijskich użytkowników znacząco różne – bardziej uregulowane i poparte naukowo – niż wyniki w języku suahili.
„Kiedy w sieci mowa jest o terapii konwersyjnej, to tak, jakby te dwie wersje językowe pochodziły z dwóch różnych światów”, stwierdziła Via.
Wyniki GPAHE dotyczące informacji dostępnych w języku hiszpańskim w Kolumbii wskazują na niepokojącą tendencję rozpowszechniania mowy nienawiści i dezinformacji przez amerykańskie grupy anty-LGBTIQ poza granicami ich własnego kraju. Po wpisaniu terminu „terapia ex-gej” w microsoftową wyszukiwarkę Bing w wynikach pojawia się strona Sojuszu na rzecz Wyboru Terapeutycznego i Uczciwości Naukowej (Alliance for Therapeutic Choice and Scientific Integrity), amerykańskiej grupy propagującej „prawo naturalne” i „leczenie” homoseksualności.
Ostrowska: Historia seksualności w trakcie konfliktu zbrojnego wciąż jest w Polsce tematem tabu
czytaj także
Spośród wszystkich języków innych niż angielski, uwzględnionych w badaniu GPAHE, jedynie wyszukiwanie w języku niemieckim okazało się generować „zaskakująco dobre” wyniki. Prowadzący badanie uważają, że jest to rezultat niedawno wprowadzonego w Niemczech zakazu stosowania „terapii konwersyjnej” wobec osób niepełnoletnich oraz obowiązujących w tym kraju przepisów zabraniających szerzenia w internecie mowy nienawiści.
Śledztwo przeprowadzone w ubiegłym roku przez openDemocracy ujawniło, że terapeuci wspierani przez konserwatywne grupy chrześcijan w Stanach Zjednoczonych podejmowali próby „leczenia” osób LGBTIQ w USA, Kostaryce i Gwatemali – pomimo lokalnych zakazów i zasad regulujących wykonywanie tego zawodu, zabraniających wykonywania takich praktyk. Nasi działający incognito reporterzy znaleźli takich terapeutów poprzez internetowe platformy tych grup.
Wikipedia: przegląd zasad
Wikimedia Foundation, która prowadzi internetową encyklopedię Wikipedia, była jedyną organizacją, która odpowiedziała na prośbę dziennikarzy openDemocracy dotyczącą odniesienia się do raportów GPAHE. Wikipedia, którą tworzą ochotnicy, opiera się na działaniach społeczności z różnych regionów, które ustalają i egzekwują swoje własne zasady.
Jak przyznało Wikimedia Foundation, Wikipedia w języku suahili, której redakcją zajmuje się 38 osób, nie ma ustalonych zasad dotyczących mowy nienawiści czy treści dotyczących „terapii konwersyjnej”.
Fundacja podała jednocześnie, że Wikipedia prowadzona w języku angielskim stosuje już „politykę neutralnej perspektywy” oraz że „opracowywana jest polityka dotycząca mowy nienawiści” – nie informując jednak, kiedy taka polityka, obecnie na etapie projektu, miałaby zostać wdrożona.
Mówi się także, że Wikimedia Foundation opracowuje wytyczne dotyczące wdrażania powszechnego kodeksu postępowania, wprowadzonego w ubiegłym roku, który zakazuje nękania w związku z osobistymi cechami takimi jak tożsamość płciowa i orientacja seksualna. Fundacja zajmie się także „przeglądem raportu [GPAHE] w celu wsparcia Społeczności Wikipedii w języku suahili w usunięciu tych luk”.
czytaj także
„Mamy nadzieję, że te raporty pomogą firmom technologicznym oczyścić ich platformy z materiałów dotyczących terapii konwersyjnej skierowanych przeciwko osobom LGBTIQ”, powiedziała reprezentująca GPAHE Beirich. „Usunięcie tych szkodliwych materiałów z internetu jest ważnym krokiem zmierzającym do stworzenia społeczeństwa, w którym osoby LGBTIQ są akceptowane i kochane i nikt nie czuje chęci czy potrzeby zmiany tego, kim jest. Do tego właśnie dążymy”.
W wyniku badania GPAHE YouTube usunął konto należące do Stowarzyszenia Terapii Reintegratywnej (Reintegrative Therapy Association – RTA) – jednego z podmiotów, które według raportów miały prowadzić „terapię konwersyjną”. RTA twierdzi, że nie pochwala „terapii konwersyjnej”, ale że zmiana pociągu seksualnego jest możliwa w wyniku oferowanego przez stowarzyszenie leczenia traumy.
Pierwszy raport GPAHE, zatytułowany Conversion Therapy Online: The Ecosystem („Terapia konwersyjna w Internecie: Ekosystem”), skupia się na występującej w sieci dezinformacji, zwłaszcza w językach innych niż angielski. Drugi raport, Conversion Therapy Online: The Players („Terapia konwersyjna w Internecie: Gracze”), przedstawia profile 25 podmiotów z różnych krajów oferujących „terapię konwersyjną”.
**
Khatondi Soita Wepukhulu – mieszka w Kampali, stolicy Ugandy, pracuje w ramach zespołu 50.50 w openDemocracy, a także nad feministycznym projektem śledczym Tracking the Backlash.
