Czy przy rodzinnym stole da się spierać o historie i biografie bez ofiar? Michał Sutowski poleca książki, które w tym pomogą.
Paweł Brykczyński, Gotowi na przemoc
Na wypadek, gdyby komuś przy karpiu wszedł temat „przed wojną było lepiej”, względnie – „teraz to nic, tylko się kłócą i kłócą” – wystarczy lektura historii zamachu na Gabriela Narutowicza i będzie zaorane.
Kanadyjski historyk polskiego pochodzenia – dobrze poinformowany i zdystansowany zarazem – w niedługiej, ale gęstej książce pokazuje Polskę sprzed wieku, na krawędzi zamachu stanu (lewicowego lub faszystowskiego), pełną zbrojnych bojówek różnych partii, z prasą cyniczną i brutalną oraz nagonkami na polityków level TVP Info na sterydach.
Opowieść może i mało wigilijna, ale można traktować ją i jako przestrogę (że tu może być gorzej), i jako pocieszenie (że teraz nie jest tak źle) – zależnie od nastroju. Szczęśliwsi od tego nie będziecie, ale lepiej poinformowani z pewnością.
Aleksandra Leyk, Joanna Wawrzyniak, Cięcia. Mówiona historia transformacji
Czy da się spierać o historie i biografie przy rodzinnym stole bez zabitych i rannych w konsekwencji?
Może w tym pomóc solidna cegła Aleksandry Leyk i Joanny Wawrzyniak o tym, że za późnej komuny i wczesnego Balcerowicza było… no właśnie, różnie.
Cięcia to głosy prostych magazynierów i szefowych produkcji, sprzątaczek i inżynierów, tych z PZPR i tych z Solidarności. Przepracowali życie w dwóch systemach, a ich zakłady pracy – od Wedla po FSO – po 1989 roku sprywatyzowano. Radzili sobie różnie, a z ich opowieści wyczytamy nostalgię i resentyment, entuzjazm i rozgoryczenie, wspomnienia spektakularnych awansów i społecznych degradacji.
Jedna z najbardziej wiarygodnych książek, która na pytanie „jak było” odpowiada, że „to skomplikowane”.
Kate Raworth, Ekonomia obwarzanka
Na szczęście poza historią jest jeszcze przyszłość. Lepsza, gorsza? Nie wiadomo. Na pewno otwarta.
I żeby cokolwiek zrozumieć z tego, dokąd zmierza świat, na kogo warto głosować i czy władza prowadzi nas do raju, czy w przepaść, potrzebujemy nowych narzędzi.
Brytyjska ekonomistka kombinuje, jak pogodzić dobrobyt materialny z dbałością o planetę i nasze aspiracje z szansami przetrwania cywilizacji. Kombinuje, dodajmy, konstruktywnie, nie zatrzymując się na błędach i wypaczeniach obecnego systemu, ale proponując nowe myślenie i nowe cele życiowe dla konsumentów, pracowników, obywateli i przedsiębiorców.
Inaczej niż Paweł Brykczyński, Raworth przekonuje, że będąc dobrze zorientowanym w świecie, można i warto mieć nadzieję.
Nawet w Polsce – szczegóły gratis w towarzyszącym książce cyklu podcastów.
**
Książki polecane przez Michała Sutowskiego kupicie na stronie Wydawnictwa Krytyki Politycznej. IDEAlne prezenty, czyli pełne idei i dobrane specjalnie dla konkretnej osoby, z myślą o jej zainteresowaniach, pasjach, poglądach, kupicie teraz w promocyjnych cenach.
