Analiza ISZ | Agnieszka Dziemianowicz-Bąk: Polska wojna o szkołę

Agnieszka Dziemianowicz-Bąk

W szóstym tekście z serii Analiz ISZ Agnieszka Dziemianowicz-Bąk pisze o właśnie wprowadzonej reformie oświaty i politycznym wymiarze skierowanego przeciw niej oporu rodziców i nauczycieli.

Polska wojna o szkołę  – analiza ISZ

Sprzeciw strony społeczno-opozycyjnej wobec rządowej reformy oświaty budzą przede wszystkim wzmocnienie selekcyjnego wymiaru polskiej szkoły, pogorszenie warunków pracy nauczycieli, dydaktyczny i pedagogiczny anachronizm proponowanych programów i metod nauczania, ale także „decyzjonistyczny” tryb wdrażania reformy, pomijający opinię kluczowych interesariuszy. Praktyczny brak perspektyw powstrzymania reformy dziś nie zmienia faktu społecznej i politycznej doniosłości oporu: po raz pierwszy udało się bowiem stworzyć koalicję aktorów o zazwyczaj rozbieżnych interesach na rzecz wspólnej sprawy: rodziców, nauczycieli i samorządowców; wspólnie przyjęli oni wobec reformy hirschmanowską strategię „krytyki”.

O ile w przypadku części rodziców należy się raczej spodziewać ewolucji postaw w kierunku „rozstania” z systemem lub adaptacji do niego, o tyle w przypadku nauczycieli protest może okazać się wydarzeniem formacyjnym kształtującym ich „pracowniczą” świadomość grupową.

Ta reforma ma stworzyć człowieka na modłę PiS: posłusznego, biernego nacjonalistę

Seria Analiz Instytutu Studiów Zaawansowanych to odpowiedź na kolejne wyzwania: rosnącą złożoność konfliktów i nowe trendy społeczne, które czynią współczesny kryzys demokracji jeszcze mniej przejrzystym. Każda z analiz powstaje w toku seminariów badawczych z udziałem najwybitniejszych ekspertów w swoich dziedzinach: ich autorskie teksty w wersjach roboczych zostają poddane krytyce dwojga recenzentów oraz dyskusji z udziałem publiczności. Intencją seminariów jest rozpoznanie najważniejszych problemów współczesności z punktu widzenia wartości i celów lewicy, a o doborze tematów decyduje miara ich skomplikowania i waga polityczna dla Polski i świata. Prosimy znawców – praktyków i teoretyków – o diagnozę procesów, mechanizmów, gier sił i dyskursów. Wierzymy bowiem, że żeby zmienić świat, trzeba go najpierw dobrze objaśnić.