Fotograficy zaangażowani w projekt: Anna Farman, Beata Orczykowska, Paweł Kostusiak, Przemysław Degórski.
Czy wiesz, że bloków z „wielkiej płyty” nie wymyślił PRL? Ale to wtedy budownictwo miało bardziej społeczny wymiar. Albo czy zdajesz sobie sprawę, że modernizm zmienił na zawsze myślenie o architekturze oraz planowaniu miast, a dziś panuje chaos wywołany zyskiem? O tym i nie tylko jest wystawa Duchy Transformacji II – Rewolucja, na którą zaprasza Klub Krytyki Politycznej w Gnieźnie.
Wernisaż: 14 sierpnia, piątek, godzina 18:00 Rynek, Gniezno
Dlaczego Duchy i Rewolucja (modernistyczna)?
Gniezno, podobnie jak inne miasta w Polsce, także podlega różnym transformacjom w zależności od epoki. W pierwszej, zeszłorocznej odsłonie Duchów transformacji… sięgnęliśmy bowiem do tematu pracy i jej przemysłowej formy ucieleśnionej w rodzimych fabrykach (Zakłady Odzieżowe „Polanex”, Wielkopolskie Zakłady Obuwnicze „Polania”, Cukrownia, Fabryka Maszyn i Urządzeń Pakujących „Spomasz”, Zakłady Stolarki Budowlanej „Stolbud Gniezno”- potem „Polokna” czy Gnieźnieńskie Zakłady Garbarskie), która tworzyła tożsamość grodu Lecha. Bo też w minionym ustroju Gniezno było dość prężnym ośrodkiem lekkiego przemysłu, ale po przemianach i upadku większości fabryk wskutek nieefektywnego zarządzania, braku uczciwości i poszanowania pracowników czy tendencjom globalnego kapitału (początkom przenosin produkcji i przemysłu do tzw. krajów Trzeciego Świata) – stało się miejscem, gdzie pozostały jedynie duchy dawnej pracy, a projekty godnej reindustrializacji są póki co marzeniami.
Podobnie zdaje się z dorobkiem modernizmu w architekturze, który do dziś wielu Polakom kojarzy się jako siermiężne dziedzictwo PRL-u w postaci nielubianych bloków „z wielkiej płyty”. Tymczasem architektoniczny modernizm przywędrował do nas z Zachodu i był tym razem rewolucyjnym duchem, czyli ogromną i głęboką zmianą w myśleniu o planowaniu oraz budowaniu miast. Można się nawet pokusić za wyliczeniem Jana Sowy z książki pt. Inna Rzeczpospolita, że tak jak rewolucja amerykańska przyczyniła się do powstania w pełni ukształtowanego systemu rządów parlamentarnych, rewolucja francuska pod hasłami wolności, równości i braterstwa przyniosła prawa obywatelskie, a rewolucja przemysłowa stała się „kołem zamachowym” kapitalizmu – tak modernizm sprawił, że ludzkie siedziby stały się nowoczesne i egalitarne, a ich planowanie świadomą społecznie sztuką.
Fotograficy zaangażowani w projekt:
– Anna Farman
– Beata Orczykowska
– Paweł Kostusiak
– Przemysław Degórski
—
Wystawa odbywa się w ramach Królewskiego Festiwalu Artystycznego i została dofinansowana z Urzędu Miasta Gniezna oraz European Cultural Foundation.
