Ostatnie publiczne wypowiedzi psychologów przyczyniają się do stygmatyzacji osób, których dotyczą, a nawet do eskalacji nienawiści wobec nich – piszą autorzy apelu.
Katowice, Kraków, Poznań, Sopot, Warszawa, Wrocław,
21 lutego 2013
Apel psychologów
Od pewnego czasu z niepokojem obserwujemy medialne wystąpienia psychologów, którzy publicznie diagnozują i interpretują zarówno osobowość, jak i zachowanie osób zazwyczaj sobie nieznanych, a znajdujących się w centrum zainteresowania opinii publicznej. Czynią to nie zawsze kompetentnie, czasem z użyciem pseudonaukowej terminologii.
Uważamy, że te wypowiedzi szkodzą zarówno osobom będącym ich przedmiotem, jak i dezinformują opinię publiczną, a ponadto podważają dobre imię naszego zawodu. Działania takie stoją w rażącej sprzeczności z zasadami Kodeksu etyczno-zawodowego psychologa, obowiązującego w naszym kraju i zgodnego z podobnymi regulacjami międzynarodowymi.
Jedno z pierwszych zdań tego dokumentu mówi o poszanowaniu godności i autonomii człowieka oraz zachowaniu i ochronie jego fundamentalnych praw. Obliguje on psychologów do wykorzystywania dostępnej im wiedzy dla dobra człowieka – a nie dla zaspokojenia potrzeb mediów.
Nie ulega wątpliwości, że ostatnie publiczne wypowiedzi psychologów – m.in. prof. Zbigniewa Nęckiego i mgr Teresy Gens – sprzeniewierzają się tym wartościom. Wpisując się w medialne zapotrzebowanie na publiczną diagnozę, przyczyniają się do stygmatyzacji osób, których dotyczą, a nawet do eskalacji nienawiści wobec nich.
Uważamy, że współpraca psychologów z mediami może być pożyteczna, jeśli służy propagowaniu wiedzy dotyczącej zdrowia psychicznego, pomaga ludziom w rozumieniu ich własnych zachowań oraz demistyfikuje kwestie związane z chorobami psychicznymi i ich leczeniem.
Stawianie diagnoz psychologicznych zarezerwowane jest dla kontaktu czysto zawodowego z konkretnym pacjentem. Posługiwanie się przez psychologa diagnozą psychologiczną czy psychologiczną interpretacją w innych okolicznościach, w szczególności publicznie, jest aktem przemocy.
Jako psychologowie, specjalizujący się m.in. w psychologii klinicznej i psychoterapii, wyrażamy zdecydowany sprzeciw wobec takich zachowań.
Nasz apel dostępny jest na stronie www.petycje.pl, gdzie można go podpisać, do czego zapraszamy wszystkich psychologów.
Anna Bersz, przewodnicząca Sekcji Psychoterapii Polskiego Towarzystwa Psychologicznego
Prof. Lidia Cierpiałkowska, Uniwersytet Adama Mickiewicza, Poznań
Prof. Czesław Czabała, Akademia Pedagogiki Specjalnej
Aldona Czajkowska, ośrodek ReGeneRacja, Warszawa
Dr hab Krystyna Drat- Ruszczak, prof. SWPS, Sopot
Justyna Dąbrowska, Laboratorium Psychoedukacji, Warszawa
Iza Falkowska, Zespół Pomocy Psychoterapeutycznej, Warszawa
Hanna Jaworska,Warszawa
Dr Małgorzata Kostecka-Walenta, Szpital Nowowiejski, Warszawa
Iwona Kozłowska-Piwowarczyk, Ośrodek Psychoterapii Systemowej, Kraków
Anna Król-Kuczkowska, Pracownia Humani, Poznań
Prof. Andrzej Leder, Zespół Pomocy Psychoterapeutycznej, Warszawa
Maria Marquardt, Katowicki Instytut Psychoterapii, Katowice
Zofia Milska-Wrzosińska, Laboratorium Psychoedukacji, Warszawa
dr Jerzy Pawlik, Ośrodek Psychoterapii „Rasztów”, Warszawa.
Jacek Rydlewski, Instytut Psychologii Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław
Dr Małgorzata Toeplitz-Winiewska, przewodnicząca Polskiego Towarzystwa Psychologicznego
Dr Zuzanna Toeplitz, Uniwersytet Warszawski, Warszawa
Dr Andrzej Wiśniewski, przewodniczący Polskiego Stowarzyszenia Integracji Psychoterapii