Czytaj dalej

Michała Sutowskiego lista lektur na czas pandemii

Michał Sutowski

Gdybyście chcieli oderwać się na chwilę od natłoku ponurych myśli oraz strumienia informacji o koronawirusie, to Michał Sutowski poleca, po jakie książki Krytyki Politycznej warto sięgnąć. Wszystkie kupicie teraz z 40-procentową zniżką.

Joanna Wawrzyniak, Aleksandra Leyk, Cięcia. Mówiona historia transformacji

Wielka historia półwiecza polskiej gospodarki opowiedziana własnymi słowami jej twórców i tworzywa: pracownic i pracowników zakładów przemysłowych, które w latach 90. poddano prywatyzacji.

Dyrektorzy, kierowniczki, brygadierzy i laborantki opowiadają tu swoje biografie, przywołują czasy przeżyte zazwyczaj w jednym miejscu pracy, ale w dwóch ustrojach. Krytyce neokolonializmu nowych właścicieli i masowych zwolnień ludzi „po Balcerowiczu” towarzyszy entuzjazm dla technologicznego postępu; wspomnienia o fatalnych warunkach pracy przeplatają się z nostalgią po utraconej, solidarnej wspólnocie, ale i wielkich możliwościach awansu przez wykształcenie w epoce Gierka.

W trudnych czasach ta lektura trochę przywraca proporcje – w temacie tego, czym są i mogą być społeczne turbulencje i co to znaczy, że wali się świat.

Piotr Kletowski, Piotr Marecki, Andrzej Żuławski, Żuławski. Wywiad-rzeka

Konserwatywny krytyk filmowy i postępowy polonista przepytują z życia i twórczości może najbardziej błyskotliwego polskiego reżysera XX wieku. Filmy Żuławskiego się kocha lub nie; proza też budzi skrajne emocje, nie mówiąc o jego życiu osobistym – ale rozmowa Kletowskiego i Mareckiego to po prostu kilkusetstronicowy tour de force. Dzieciństwo w wojennym Lwowie i w ambasadach, studia w zrewoltowanym Paryżu, peregrynacje po salonach artystycznych całej Europy, boje z cenzurą i krytykami w Polsce. A, i jeszcze intelektualna patowarszawka, którą twórca Opętania gnoi i upokarza obsesyjnie, i nawet jeśli nie zawsze słusznie i sprawiedliwie, to wyjątkowo wprost złośliwie i celnie.

Lektura na zapomnienie o świecie dookoła, cokolwiek by się działo za oknem.

Bartosz Żurawiecki, Festiwale wyklęte

Z festiwali w Zielonej Górze i Kołobrzegu wszyscy toczą dziś bekę; dzięki Mannowi i Maternie kojarzymy Chabry z poligonu, a na YouTubie można znaleźć prześmieszną choreografię sceniczną zespołów Ludowej Armii NRD. Obciach, żenada, paździerz, you name it.

A jednak ktoś tam występował, ktoś to oglądał, ktoś oklaskiwał defilady przez środek turystycznego kurortu. Na dwóch wyklętych dziś imprezach – poświęconych muzyce radzieckiej i żołnierskiej – debiutowały największe gwiazdy polskiej muzyki rozrywkowej, życie towarzyskie kwitło, a biografie niejednego celebryty dwóch systemów są bardziej złożone, niż on sam czy ona sama by chcieli. Choć lekko napisana, to jedna z najważniejszych książek o tym, że PRL naprawdę miał wiele odcieni i nie były to odcienie szarości.

Jakub Sawulski, Pokolenie ’89. Młodzi o polskiej transformacji

Za komuny było ciężko. No i za okupacji. Za sanacji w sumie też. A pod carskim knutem to w ogóle, panie! Ostatnio do litanii żalów z przeszłości dochodzi plan Balcerowicza, równolegle z entuzjazmem dla życia i twórczości Ojca Transformacji.

Tymczasem dr Jakub Sawulski, zamiast licytować się na krzywdy z innymi pokoleniami, napisał po prostu, jak jest. Nam, trzydziestoparolatkom, którym przyszło żyć w Polsce i Europie zbudowanej przez rodziców.

Młody, acz zasłużony już naukowo ekonomista z SGH pisze o rynku mieszkaniowym, szkole i innych usługach publicznych, o tym, czy da się mieć dzisiaj dzieci i o tym, że pracujemy na dwóch, a nie jednym, rynku pracy. Autor nie mówi: „OK, boomer”, tylko: „słuchajcie, boomers, tak to wygląda z naszej perspektywy”. Przyjmijcie to do wiadomości, bo jak nie, to się całe pokolenie na was pogniewa. A to ono będzie pracować na wasze emerytury. A w największym skrócie: to książka o tym, że przed epidemią też było niehalo.

Karol Trammer, Ostre cięcie. Jak niszczono polską kolej

Co to jest „państwo teoretyczne/z kartonu/z tektury” niby wiemy, w jednej knajpie nawet podcast o tym zrobili. Ale nie zawsze wiemy, jak doszło do tego, że w takim właśnie państwie przyszło nam żyć.

Karol Trammer, może największy znawca problemów transportu kolejowego w naszym nieszczęsnym kraju, opowiada, jak przez niemal ćwierć wieku kryzys usług publicznych i infrastruktury pogłębiał się nie tylko z powodu „ogólnych trudności”, jako „nieunikniony koszt transformacji” czy przykry skutek upadku niewydolnego socjalizmu. Są bowiem takie elementy naszego państwa – należy do nich kolej – które likwidowano celowo, nawet jeśli nie zawsze według ścisłego planu.

W tych dniach transport zbiorowy nie ma najlepszej prasy, ale kiedy epidemia w końcu ustąpi, zaczniemy znowu jeździć do pracy, do szkoły, na wycieczki i zakupy. Naczelny pisma „Z biegiem szyn” wytłumaczy wam, czyja to wina, że nie możecie gdzieś dojechać na czas. I co zrobić, żeby według pociągów znów można było regulować zegarki (nawet jeśli i tak wszyscy już mamy smartfony).

***

Wszystkie te książki możecie kupić w sklepie Wydawnictwa Krytyki Politycznej.

Na ebooki i audiobooki jest teraz 40 procent zniżki.

Jasia Kapeli lista lektur na czas pandemii

__
Przeczytany do końca tekst jest bezcenny. Ale nie powstaje za darmo. Niezależność Krytyki Politycznej jest możliwa tylko dzięki stałej hojności osób takich jak Ty. Potrzebujemy Twojej energii. Wesprzyj nas teraz.

Michał Sutowski
Michał Sutowski
Publicysta Krytyki Politycznej
Politolog, absolwent Kolegium MISH UW, tłumacz, publicysta. Członek zespołu Krytyki Politycznej oraz Instytutu Krytyki Politycznej. Współautor wywiadów-rzek z Agatą Bielik-Robson, Ludwiką Wujec i Agnieszką Graff. Pisze o ekonomii politycznej, nadchodzącej apokalipsie UE i nie tylko. Robi rozmowy. Długie.
Zamknij