Pokaz filmu w ramach seminarium Uniwersytetu Krytycznego
Uniwersytet Krytyczny | W stronę teorii 'doorsien’: polityczność przestrzeni filmowej | Immersja: David Cronenberg „Videodrome”
Prowadzenie: Antoni Michnik
6 kwietnia, środa, godz. 18.00
Krytyka Polityczna, ul. Foksal 16, II p., Warszawa
Nowoczesny problem obecności, o którym była mowa na poprzednim spotkaniu można ująć też jako problem oddziaływania sztuki w zsekularyzowanym świecie. W rzeczywistości, w której panuje podział na jednostkę i świat, a także na racjonalność i mit pojawia się problem „zanurzenia” odbiorcy w dziele, problem, który napędzał zarówno twórców barokowego malarstwa iluzjonistycznego, romantycznych twórców koncepcji dzieła totalnego oraz eksperymentatorów „poszerzonego kina” (expanded cinema).
W latach 50. twórcy kina bali się nadejścia telewisji, w latach 70. lęki wzbudzał rozwój videa. Na film Davida Cronenberga patrzymy dzisiaj jednak jak na dzieło profetyczne, zapowiadające dalszy rozwój mediów i nadejście wirtualnej oraz poszerzonej rzeczywistości. Przyjrzymy się więc „Videodrome” poprzez pryzmat przestrzennych relacji pomiędzy poziomami rzeczywistości – zestawiając je z późniejszymi filmami autora „Muchy”, przede wszystkim z „eXistenZ”.
Kontekstem będzie więc dla nas – zgodnie z zapowiedzią na ostatnim spotkaniu – kino lat 90., kiedy to każdy szanujący się reżyser tworzył szkatułkowe fabuły i wykorzystywał je do podważania statusu przedstawianej rzeczywistości 😉
_________
Cykl wykładów i projekcji opowiadający o politycznych znaczeniach przestrzeni filmowej poprzez XVII-wieczne niderlandzkie malarstwo oraz jego teorię. Dlaczego właśnie malarstwo holenderskie XVII wieku? Ponieważ był to czas narodzin globalnego kapitalizmu, ponieważ nowożytna wizualność cały czas na nas oddziałuje, ponieważ żyjemy w czasach neobaroku, ponieważ w Niderlandach powstały wtedy podwaliny nowoczesnej sfery i przestrzeni publicznej. Ponieważ pytania, które stawiają dzisiaj tamte sztuki wizualne, pozwalają inaczej spojrzeć na współczesność.
W drugim semestrze zajmiemy się przede wszystkim wykorzystaniami filmowych rozwiązań przestrzennych do krytyki współczesności. Oczywiście można powiedzieć, że w utajony sposób zajmowaliśmy się tym już przez cały pierwszy semestr, jednak teraz zmienimy nieco ogniskową naszego spojrzenia.
Będziemy analizować przestrzenie filmowe przede wszystkim z perspektywy porażek „nowoczesności” i „ponowoczesności”, czy raczej wiązanych z nimi nadziei. Będziemy więc mówić o (po)nowoczesnych iluzjach / złudzeniach, które ujawniają się poprzez konkretne rozwiązania przestrzenne zastosowane przez konkretnych twórców. Perspektywa kultury wizualnej XVII wieku będzie jednak regularnie powracać jako kontekst/punkt odniesienia.
Cykl składa się z odbywających się na przemian wykładów oraz projekcji filmów poprzedzonych wstępnymi referatami.
Antoni Michnik – absolwent Instytutu Historii Sztuki UW, historyk kultury, performer. Członek założyciel researchersko-performatywnej Grupy ETC oraz Zespołu Badań Praktyk Późnej Nowoczesności przy IKP UW. Od jesieni 2013 w redakcji „Glissanda”. Publikował między innymi w „Kwartalniku Filmowym”, „Kontekstach“, „Zeszytach Literackich”, „Kulturze Popularnej” , „Przeglądzie Humanistycznym”. Współredaktor książki Grupy ETC Fluxus w trzech aktach. Narracje – estetyki – geografie.
________
Kolejne spotkania cyklu:
20.04: WYKŁAD | Iluzja odrębności – prywatne/publiczne: Fassbinder, Akerman, Campion, Gorris
4.05: FILM | Gender: Lizzie Borden „Born in Flames”
18.05: WYKŁAD | Iluzja transparencji: miedzy „Autorem Widmo” a „Limits of Control”
1.06: FILM | Powtórzenie: Peter Greenaway „Four American Composers – Meredith Monk, Phillip Glass”
Pozostałe seminaria Uniwersytetu Krytycznego w semestrze wiosennym.
Projekt „Uniwersytet Krytyczny 2014-2016” realizowany jest dzięki dofinansowaniu ze środków m.st. Warszawy.
