Seminarium Grupy ETC.
Uniwersytet Krytyczny | Fluxus: Awangarda? Polityka! | Czy kobiety muszą być nagie, by dostać się do galerii sztuki? Awangardy i feminizmy
Prowadzenie: Klaudia Rachubińska (Grupa ETC)
25 lutego, środa, godz. 18.00
Krytyka Polityczna, ul. Foksal 16, II p., Warszawa
Choć kobiety zawsze tworzyły sztukę, dopiero od niedawna są uznawane za artystki – przez wieki ich działalność wpisywana była w pole rzemiosła i rękodzieła oraz szeroko rozumianej sztuki użytkowej. W konfrontacji z dyskryminującymi dyskursami akademii oraz historii sztuki, wiele kobiet-artystek rezygnowało z rywalizacji z mężczyznami w zdominowanych przez nich klasycznych dyscyplinach i szukało nowych, specyficznie kobiecych artystycznych przestrzeni.
Lata 60. i 70. to czas intensywnego rozwoju „kobiecej” i „feministycznej” sztuki, eksplorowania nowych dyscyplin, języków, technik, materiałów i tematów – otwartych na ekspresję kobiecych doświadczeń i „nieskażonych” męskim punktem widzenia, czas przechwytywania instytucji, odzyskiwania dyskursów i dowartościowywania herstorii. Czy jednak istnieje jakaś specyficznie kobieca estetyka? Jakie możliwości i zagrożenia rodzi podział sztuki na „męską” i „kobiecą”? Czy tego rodzaju esencjalistyczny język może mieć potencjał polityczny?
Z podobnymi problemami mierzyły się kobiety związane z Fluxusem, pierwszym artystycznym zjawiskiem, którego częścią stała się grupa grupa nie kilku, lecz kilkudziesięciu kobiet. Również one szukały swojego miejsca i języka – z różnym skutkiem. Jedna została wyproszona z Fluxusu za zbyt konfrontacyjnie feministyczne akcje, inna wypisała się sama, bo nie widziała dla siebie miejsca w jego strukturach, kolejna nauczyła się dzielić swój czas między działalność artystyczną a gotowanie posiłków. Wysoki status i uznanie krytyki, które były udziałem cześci spośród pozostałych często przypisywano ich relacjom z małżonkami-artystami. Czy oznacza to, że Fluxus jednak zawiódł kobiety?
Punktem wyjścia spotkania będą krótkometrażowe filmy nakręcone przez artystki związane z Fluxusem oraz erotyczny/pornograficzny film Carolee Schneemann „Fuses” (1964-67), które posłużą nam do postawienia pytań o kobiece estetyki, ich specyficzny(?) charakter i niejednoznaczne polityczne konsekwencje.
Film Schneemann przeznaczony jest wyłącznie dla osób pełnoletnich ze względu na odważne sceny seksualne.
______
Choć stwierdzenie „każda sztuka jest polityczna” jest już dzisiaj banałem, nie znaczy to, że banalne są analizy politycznego charakteru działalności artystycznej. Zapraszamy na cykl spotkań poświęconych różnym aspektom polityczności Fluxusu – funkcjonującej od lat 60. (niektórzy twierdzą, że do dziś) sieci outsiderów świata sztuk wizualnych, muzyki oraz literatury. Każde spotkanie będzie się składać z dwóch części: wykłady poprzedzone będą projekcjami filmów. Punkt wyjścia stanowić będzie wydana niedawno książka „Narracje – estetyki – geografie: Fluxus w trzech aktach”.
Dla wielu spośród artystów tworzących Fluxus, był to nie tyle projekt artystyczny, ile polityczny. Tak jak futuryści, konstruktywiści, surrealiści, sytuacjoniści i inne awangardowe ugrupowania – fluxusowcy chcieli zmieniać świat. Choć mieli podobne ambicje, różniły ich odmienne cele. Od początku w samym centrum Fluxusu komuniści spierali się z anarchistami i demokratami, a maoiści próbowali przekonywać do swoich racji pacyfistów oraz wyznawców trzeciej drogi. O ich manifestach, manifestacjach, projektach oraz działalności artystycznej będziemy opowiadać.
Grupa ETC – powstała w 2009 grupa reserchersko–artystyczną, zajmująca się tradycją artystyczną neo-awangard, muzyki eksperymentalnej oraz sztuki intermedialnej. Skład grupy jest płynny. Grupa współpracująca z różnymi instytucjami – w zależności od ich profilu organizowane są wydarzenia o charakterze naukowym, popularyzatorskim lub artystycznym, starając się łączyć te perspektywy.
______
Kolejne spotkania cyklu:
18.03: W jaki sposób wyjaśnić obrazy martwemu zającowi? Joseph Beuys: kwestia zwierzęca a możliwość sztuki (prowadzenie: Anna Jastrzębska)
22.04: Zahaczanie rzeczywistości: Fluxus, hacktywizm i trolling (prowadzenie: Mateusz Felczak)
27.05: Praca to przyjemność, przyjemność to praca. Lajfstajl Fluxusu i DISmagazine (prowadzenie: Klara Czerniewska)
______
POZOSTAŁE SEMINARIA UNIWERSYTETU KRYTYCZNEGO W SEMESTRZE WIOSENNYM.
______
Projekt „Uniwersytet Krytyczny 2014-2016” realizowany jest dzięki dofinansowaniu ze środków m.st. Warszawy.
