Dyskusyjny Klub Filmowy w ramach Uniwersytetu Krytycznego
Uniwersytet Krytyczny | DKF: Czym się żywi kino grozy? | Historia: Zombie SS (Død snø, 2009, Norwegia, reż. Tommy Wirkola)
Prowadzenie: Klaudia Rachubińska, Antoni Michnik
13 marca, czwartek, godz. 19.00
Krytyka Polityczna, ul. Foksal 16, II p., Warszawa
Silna tradycja analizowania kina grozy jako ekranu kulturowych lęków wyróżnia między innymi lęk przed własną zbiorową przeszłością. Potwory pojawiające się w strasznych filmach często interpretowane są jako figury historycznych demonów. Żadne społeczeństwo nie jest niewinne, każde ukrywa w swojej szafie trupy, wstydliwe historyczne epizody, nieprzepracowane traumy poniżanych oraz wykluczanych. Jednak im większy dystans dzieli społeczności od mrocznych zdarzeń, tym bardziej zaskakujące stają się sposoby, w jakie splatają się lęki, pamięć, odpowiedzialność oraz popkultura.
Główną demoniczną figurą współczesnej europejsko-amerykańskiej kultury pozostaje nazista. Wykorzystanie tej postaci jest często prostym aktem transgresji lub mobilizacji opinii publicznej (wystarczy przypomnieć np. wystawę Piotra Uklańskiego w Zachęcie). Wśród badaczy kultury współczesnej można wręcz spotkać głosy wskazujące, że wciąż jesteśmy w kulturowej władzy nazistów – władzy, która dopiero teraz przełamywana jest przez produkcje w stylu „Inglourious Basterds” Tarantino. Zapraszamy na pokaz jednej z nich: filmu, który – podobnie jak chociażby „Nazis at the Center of the Earth” Josepha Lawsona, „Iron Sky” Timo Vuorensoli czy „The 25th Reich” Stephena Amisa – rozbija konwencje mówienia o XX-wiecznej przeszłości. Jesienią rozmawialiśmy o zombie w supermarkecie – teraz, gdy nadeszła wiosna, porozmawiamy o zombie wyłaniających się spod śniegu.
_________
Straszne historie, pełne zjaw, potworów i krwawych morałów, towarzyszyły ludzkości od zawsze, pod fantastycznym przebraniem skrywając rzeczywiste kulturowe lęki. Nie inaczej jest w wypadku współczesnego kina grozy – pomimo zmieniających się trendów, istotą horrorów pozostaje nie tylko żerowanie na indywidualnych fobiach i obawach widzów, ale też odzwierciedlanie niepokojów społecznych i uniwersalnych lęków.
Klaudia Rachubińska – absolwentka Wydziału Psychologii UW, doktorantka Instytutu Kultury Polskiej UW, członkini Grupy ETC; zajmuje się problematyką ciała w kulturze, strategiami wizualnego konstruowania tożsamości, psychoanalizą kultury, myślą feministyczną drugiej i trzeciej fali. Do jej zainteresowań należą także związki między muzyką a wizualnością, intermedialność w sztuce współczesnej, performance i sztuki performatywne oraz działania neoawangardowego ruchu Fluxus.
Antoni Michnik – historyk kultury, absolwent Instytutu Historii Sztuki UW, student Kolegium MISH UW. Członek-założyciel Grupy ETC, współpracownik Stowarzyszenia im. Stanisława Brzozowskiego. Publikował między innymi w „Zeszytach Literackich”, „Kwartalniku Filmowym”, „Kontekstach”, „Glissandzie”. Zajmuje się przede wszystkim kręgiem kultury niemieckiej oraz związkami muzyki z wizualnością (muzyką popularną, awangardami, kinem).
________
Kolejne spotkania cyklu:
27.03 Dzieciństwo: Jack Frost (1997, USA, reż. Michael Cooney)
10.04 Rodzina: Potomstwo (The Brood, 1979, Kanada/USA, reż. David Cronenberg)
24.04 Związki: Odishon (1999, Japonia, Korea Południowa, reż. Takeshi Miike)
8.05 Religia: Harry Angel (Angel Heart, 1987, Kanada/USA/Wielka Brytania, reż. Alan Parker)
22.05 Instynkty: Kalevet (2010, Izrael, reż. Aharon Keshales, Navot Papushado)
5.06 Media: Behind the Mask: The Rise of Leslie Vernon (2006, USA, reż. Scott Glosserman)
12.06 Widz: Udręka (Angustia, 1987, Hiszpania, reż. Bigas Luna)
