#sztuki wizualne

Na lato mam dla was pięć powodów (poza chłodem), dla których warto odwiedzić muzeum. Ochłodzić się w nich mogą latem nawet ignoranci. A frajdę z oglądania obrazów może mieć każdy, kto pozwoli sobie nie spinać się i po prostu cieszyć z patrzenia.

Ciągłe powtarzanie, że artystów trzeba wspierać, brzmi tak, jak by artyści byli akcją charytatywną, a nie ludźmi wykonującymi pracę – mówi wokalistka i kompozytorka Misia Furtak w czasie, gdy ważyły się losy nowelizacji prawa autorskiego.

Kolejny odcinek podcastu Dariusza Gzyry to zbiór (niedomkniętych) myśli na temat dopuszczalności wykorzystywania zwłok lub fragmentów zwierząt, w tym ludzi, w ramach sztuki, szczególnie sztuki krytycznej.

Komisja doceniła sposób, w jaki młoda fotografka tworzy artystyczną dokumentację prześladowań w Białorusi.

Kapitały kulturowy i społeczny to dla Bourdieu, zgodnie z definicją marksowską, „zakumulowana praca”. Podobnie jak ekonomiczny, pozostałe formy kapitału również podlegają wymianie, można je wydać, zainwestować i liczyć na zwrot z inwestycji, choć na sposób specyficzny dla danej formy.

To ekscentryczna i lekka książka, w każdym razie po jej przeczytaniu czujemy się lekko. Feministyczna. A nawet dotyczy zmiany klimatycznej (sic!). No i mówi starym kobietom, że to całkiem niezły moment w życiu, kiedy nikogo już nie obchodzimy.

Autorski podcast Dariusza Gzyry to rozsądny i radykalny głos o naszych relacjach z innymi zwierzętami i międzygatunkowym wymiarze polityki.

Niech nasz seks stanie się od dziś wielkim zbiorowym społecznym gang bangiem.

Chciałabym, byśmy zaczęli mówić o tym, że okres jest. Po prostu. Pokazywać, jak naprawdę wygląda krew menstruacyjna.

Nie odmienia się tu przez przypadki wielkich słów, jak demokracja czy wolność. Na pierwszy plan wysuwają się troska i pomoc. O czym opowiadają Białorusinki i Białorusini w Polsce – w teatrze, słuchowisku czy performansie?

Ta książka otwiera drzwi do zrozumienia kwestii fundamentalnych: po co nam sztuka i po co nam artyści – napisała prof. Małgorzata Omilanowska we wstępie do „Rozrzutu” Andy Rottenberg. Publikujemy fragment książki.

Ludowe sceny prezentujące Zagładę nie zostały uznane za część zbioru „reprezentacji Holokaustu w sztukach wizualnych”.

Co by było, gdyby największa polska rzeka całkowicie wyschła? Najpewniej powstałby w jej miejscu parking samochodowy.

„To niepokojące, kiedy wszystko może się wydarzyć. To fascynujące, kiedy wszystko może się wydarzyć” − mówią Przybyszki, członkinie kolektywu zawiązanego w proteście wobec działań nowego dyrektora warszawskiej Zachęty.

Histeryczna obrona „niewinnych” dzieł sztuki, które nie mogą nie zachwycać nas, a więc zachwycają, doskonale trafia w mieszczańską próżność, w wieczny kompleks „bycia nieobytym”.

Czy akcja była w ogóle potrzebna? Czy nie była przeciwskuteczna? Wyjaśnia rzeczniczka prasowa Just Stop Oil.

Tak jak Deep Blue, komputerowy program zaprojektowany do wygrywania turniejów szachowych, w latach 90. rzucił na kolana legendarnego Garriego Kasparowa, tak dziś kolejne pokolenie sztucznej inteligencji pokazuje swoją wyższość nad ludzkimi artystami.

Rada Stypendium Pamięci Konrada Pustoły przyznała w tym roku stypendium Agnieszce Jurek.

Wystawa w londyńskiej Tate Modern próbuje wyrwać surrealizm z kontekstu międzywojennego Paryża, umieścić w prawdziwie globalnych ramach, przedstawić go jako ruch o ogólnoświatowym zasięgu i znaczeniu.

Klatki, które bywają wyposażeniem dziecięcych pokoi – z więźniami, którzy mieszkają w nich, zabawkowe akwaria, zagrody, bicze, baty. O zabawkach, które stanowią element utrwalania szowinizmu gatunkowego, z artystką Elwira Sztetner rozmawia Dariusz Gzyra.

Nazwanie i wyznanie emocji daje artystom i artystkom sprawczość, staje się punktem wyjścia do potencjalnej zmiany w kontekście wszystkich trapiących nas kryzysów.

O związkach między technologią, władzą i kapitałem rozmawiamy z kuratorami Biennale Warszawa, Bartkiem Frąckowiakiem i Pawłem Wodzińskim.

Z Natalią Romik, twórczynią wystawy „Kryjówki. Architektura przetrwania” w warszawskiej Zachęcie, i Aleksandrą Janus, antropolożką współprowadzącą badania podsumowane w wystawie, rozmawia Jakub Majmurek.

Rozmowa z Marianą Sadowską, ukraińską pieśniarką, aktorką i kompozytorką.

Chciałabym, żebyśmy wszyscy mogli i mogły powiedzieć, że jesteśmy siostrami rzek – mówi nam artystka i aktywistka, Cecylia Malik.

Europa w stanie wojny z putinizmem nie musi przekształcić się w prawicowy Izrael na konserwatywnych sterydach z Pentagonu. Militaryzm ma też potencjał progresywny. Rozmowa z Tomaszem Kozakiem.

Próbujemy przełamać dominujący w Polsce wizualny schemat łączący aborcję z poszatkowanymi płodami. Rozmowa z zespołem kuratorskim wystawy „Kto napisze historię łez. Artystki o prawach kobiet”.

Nauka, do której dziś często się odwołujemy, przez wieki tworzona była przez białych, pochodzących z Zachodu mężczyzn, których badania i teorie ignorowały inne doświadczenia, pozycje i sposoby myślenia.

Nowy dyrektor Zachęty Janusz Janowski ma plan. Chyba nie zakładał, że kiedykolwiek dokument ujrzy światło dzienne, ale stało się. Program merytoryczny i organizacyjny dla Zachęty znamy i czytamy z uwagą.

Jeśli masz poglądy prawicowe i potrafisz liczyć, to na warszawskich plakatach świątecznych dostrzeżesz osiem gwiazdek oraz nawoływanie do islamizacji Polski.

Rozmawiamy z dotychczasową dyrektorką Zachęty, Hanną Wróblewską.

O nowej wystawie w Świetlicy Krytyki Politycznej opowiadają: Diana Lelonek, Monika Marciniak i Mateusz Krzesiński.

Staramy się walczyć o to, by „Wszystkie nasze strachy” stały się miejscem spotkania różnych Polsk. Pokaz w TVP na pewno by w tym pomógł – mówi reżyser Łukasz Ronduda.

Marta Bogdańska jest artystką wizualną, fotografką, menadżerką kultury, twórczynią filmów. W pracach fotografki dostrzegliśmy dojrzałość, różnorodność, krytyczne spojrzenie i zaangażowanie. Laureatce gratulujemy!

W dniach 16 października-14 listopada 2021 roku odbędzie się czwarta edycja Biennale w Kijowie: międzynarodowego forum sztuki, nauki i polityki, które łączy wystawy i panele dyskusyjne.

W filmie „Wszystkie nasze strachy”, zdobywcy Złotych Lwów na festiwalu w Gdyni, nie ma skrajności – poza skrajną odwagą i szczerością.

W „Planie tysiącletnim” marzenia młodych inżynierów pracujących dla Polski Ludowej nie różnią się specjalnie od marzeń partyzantów, prowadzących z PRL bezsensowną, skazaną na klęskę walkę.

W sobotę 31 lipca w świetlicy Krytyki Politycznej na Jasnej 10 odbędzie się spotkanie z artystką Lilianą Zeic. Zapraszamy!

W Poznaniu powstanie mural dedykowany Janowi Kulczykowi. Do namalowania go użyte będą specjalne ekologiczne farby, które oczyszczają powietrze. Ta farba o właściwościach zbliżonych do liści jest tylko listkiem figowym kolejnego projektu artwashingowego.

Dr hab. Rafał Jakubowicz od dwóch dekad związany jest z Uniwersytetem Artystycznym w Poznaniu. Jest artystą, hebraistą, działaczem Inicjatywy Pracowniczej. Od miesięcy pozostaje w konflikcie z uczelnią. W rozmowie z Witoldem Mrozkiem opowiada, co się wydarzyło.

Kiedy dotarłam do osób niebinarnych w krajach, gdzie są one prześladowane przez aparat państwa, projekt przestał być projektem czysto artystycznym, stał się też projektem aktywistycznym. Z Pride w Oslo pisze Ewa Sapieżyńska.

Często to wieś jest poligonem, gdzie testuje się rozwiązania, które później zostaną przejęte przez miasta. Rozmowa z kuratorami wystawy „Trouble in Paradise” prezentowanej na Biennale Architektury 2021 w Wenecji.

Jeśli uwewnętrznimy głos pisowskiego kołtuna i rządowego cenzora i będziemy się cenzurować, zanim zrobi to PiS, to już przegraliśmy.

Obserwowałam rzeź drzew, jej ślady, to, co po niej zostaje, i łączyłam z ogólną niechęcią władzy do ciał, również kobiet, mniejszości, każdego, kto nie pasuje do obrazu idealnego świata PiS-u – mówi Joanna Rajkowska.

O godzinie 18.00 przez minutę Jana Shostak krzyczy pod budynkiem przedstawicielstwa Komisji Europejskiej w Polsce. Staje w biało-czerwono-białej sukience na rogu Świętokrzyskiej i Jasnej w Warszawie i krzyczy.

Czy Maryja chodziłaby na protesty? Po co nam dziewczyńskość? Czemu Polkom jest coraz mniej do śmiechu? O tym rozmawiamy z Martą Frej.

Paradoks Zagłady w Warszawie polega na tym, że na powierzchni niczego nie widać, nie ma żadnych śladów. Zostały tylko budynki, którym przygląda się książka „Warszawski trójkąt Zagłady”. Rozmowa z Jackiem Leociakiem, Zofią Waślicką-Żmijewską i Arturem Żmijewskim.

„Everydays” to plik JPG, który każdy może sobie wygooglować i skopiować. 11 marca został kupiony za 69 milionów dolarów.

W roku 2020 na Jasnej 10 działo się naprawdę wiele: mikrozamówienia, prace z Programu Solidarnościowego, dyskusje, warsztaty, a nawet kilka koncertów. Ten rok również zapowiada się intensywnie. Zobaczymy się, on- czy offline.

Kultura jako ucieczka czy może stymulacja? Przedstawiamy subiektywne kulturalne podsumowanie pandemicznego roku przygotowane przez zespół KP.

Konserwacja znalazła się na celowniku ruchów zmiany społecznej. I słusznie – ze wszystkich obszarów związanych z kulturą materialną konserwacja jest prawdopodobnie najbardziej scjentystyczna, biała i wypełniona klasą średnią.

Nie rysujmy obrazów w rodzaju „Londyn w pandemii opustoszał, więc miasta są niepotrzebne”, bo ucieczka z miast wiosną miała bardzo klasowy charakter. Rozmowa o tegorocznej edycji festiwalu Warszawa w Budowie.

O wystawie „Wiek półcienia. Sztuka w czasach planetarnej zmiany” opowiadają Sebastian Cichocki i Jagna Lewandowska, kuratorzy Muzeum Sztuki Nowoczesnej.

„Szokująca wystawa w MOCAK-u”, „Krakowskie muzeum twierdzi, że Kościół katolicki jest odpowiedzialny za antysemityzm” – krzyczą nagłówki prawicowej prasy.

Jak tworzą artyści w kraju, który zanika?

Jak w związku z epidemią koronawirusa wygląda sytuacja artystów, czego się obawiają i czy rząd oraz samorządy mają sensowne propozycje pomocy tej grupie zawodowej? Rozmowa z Katarzyną Górną i Mikołajem Iwańskim.

Urodziłem się w 1989 roku, więc na projekty z tamtej epoki mogę spojrzeć w miarę obiektywnie.

Jakub Majmurek podsumowuje rok 2019 w polskiej kulturze.

Holland, Domańska, Korwin Piotrowska, Saramonowicz, Łukaszewicz o sprawie Polańskiego.

Tegoroczna odsłona Warszawy w Budowie doskonale pokazuje, że prawicowa narracja o narodzie, który po 1989 roku masowo zrzuca z cokołów symbole komunistycznej opresji, to mit.

CSW Zamek Ujazdowski nie ma szczęścia do dyrektorów. Czy Piotr Bernatowicz przejdzie do historii jako grabarz tej instytucji?

„W kapiącej od złota i purpury molierowskiej Comédie-Française tęgie umysły Europy rzucają przed nami perły swych poprawnych politycznie, oczywistych myśli”.

Zapraszamy fotografki i fotografów, którzy w swoich pracach wyrażają krytyczny stosunek do rzeczywistości. Zgłoszenia można wysyłać do 4 października.

Efekciarska technologizacja i milczenie w kwestii narodowego udziału w zbrodni jest częścią niepokojącej tendencji.

We wszystkich oddziałach logistycznych Amazonu w Polsce trwa referendum strajkowe.

Wilga została uwięziona i wsadzona do czterech kanałów, takich wielkich rur. Dlatego że powstaje trasa łagiewnicka.

W pewnym momencie byłam przekonana, że już nigdy do sztuki nie wrócę. I wydawało mi się, że jestem z tym pogodzona. Rozmowa z Katarzyną Górną przed jej wystawą w bytomskiej Kronice.

Kilkaset osób protestowało przed Muzeum Narodowym przeciwko usunięciu z wystawy dzieł autorstwa Natalii LL i Katarzyny Kozyry.

Na casting do Torunia jechałem podekscytowany, że oto otwiera się przede mną szansa współpracy z legendą światowego performansu.

Nerwowe ruchy wokół Bunkra Sztuki można uznać za wyraz bezradności miasta wobec problemu instytucji sztuki współczesnej, jej kształtu i publiczności.

Rozmowa z Magdą Lipską, kuratorką wystawy „Niepodległe. Kobiety a dyskurs narodowy” w warszawskim MSN.

Z Dianą Lelonek, laureatką Paszportu Polityki 2019 w kategorii sztuki wizualne, rozmawia Anna Cieplak.

Jeszcze niedawno uznawano je za obciach, za nienawistne dziedzictwo totalitarnej przeszłości. Dziś architekturę modernizmu socjalistycznego odnajdziemy w największych muzeach świata, hipsterskich witrynach i na instagramie.

Imigrantki z Ukrainy pracują tuż obok nas, niezauważane. Może łatwiej dostrzeżemy je na podświetlanych plakatach.

Ziemia, która nie nadawała się już do prywatyzacji, nie nadawała się – jak wówczas myślano – do niczego. Ale wtedy przyszli artyści.

Co, jeśli przyjąć określenie Ukraińców jako „uchodźców” na serio?

Większość nas pozostaje bezbronna wobec tysięcy billboardów i reklam outdoorowych, które obiecują nam szczęście.

Szapocznikow, Wróblewski, Wajda – co nowego można jeszcze o nich powiedzieć? Andzie Rottenberg z zespołem udało się jednak z pozornie oczywistego tematu zrobić interesującą, otwierającą wiele wątków wystawę.

Prokuratura w Kassel nie znalazła dowodów na niegospodarność twórców documenta 14. O sprawie opowiedział kurator wystawy – Adam Szymczyk.

Pokazywana w warszawskim MSN do niedzieli wystawa „Czym jest oświecenie?” podejmuje bardzo ciekawą próbę obrony etosu i sensu oświecenia w wieku XXI.

Także lewica potrzebuje czasem genealogicznych mitów. Jakub Majmurek o wystawie „Przyszłość będzie inna”.

Ten dom, w którym mieszkamy, jest zły i czas o tym powiedzieć otwarcie. O wystawie „Obcy w domu. Wokół Marca ’68” pisze dla nas Karolina Plinta.

Afera z Fundacją Książąt Czartoryskich wynika z banalnej mieszaniny bałaganu prawnego, historycznych sentymentów i prozaicznej pazerności ludzi noszących rozpoznawalne nazwiska.

Rozmowa z Karolem Sienkiewiczem, autorem książki „Patriota wszechświata. O Pawle Althamerze”.

Widoczki Patrycji Dołowy: Sąsiedzi mówili do siebie: „Wojna wojną, ale chwała Bogu, że Niemcy zrobią w końcu w Polsce z Żydami porządek”.

Idę w środku tego wielkiego tłumu w smrodzie czerwonych rac, w sypiącym się z nich popiele, boleśnie wpadającym w oczy. Nie mam na ramieniu żadnej opaski. Mam za to transparent.

Tekst pochodzi z Krytyki Politycznej nr 11–12, zima 2007.

Film jest sposobem, żeby innych też obciążyć tym trudem patrzenia na ludzką katastrofę: „Wy też się pomęczcie”. Z Arturem Żmijewskim rozmawia Kuba Gawkowski.

W roku 2017 Stypendium Pamięci Konrada Pustoły w wysokości 5 tysięcy złotych otrzymuje Tytus Szabelski.

Dziś druga rocznica śmierci Konrada Pustoły – współzałożyciela Krytyki Politycznej, fotografa badającego społeczne konsekwencje rozwoju współczesnej gospodarki wolnorynkowej.

Katrin Nienaszewą w ciągu ostatnich dwóch lat zatrzymano pięć razy. Wszystko to za jej działalność artystyczną.

W czasach ZSRR wciąż straszono nas perspektywą nadchodzącej wojny ze Stanami Zjednoczonymi. O II wojnie światowej mówiło się dużo w szkole. Nigdy nie pomyślałabym, że mnie samej przyjdzie żyć w kraju nią ogarniętym.

Chodząc po wystawie #dziedzictwo w krakowskim Muzeum Narodowym, czułam się jak w komedii Barei.

Sharon Lockhart opowiada Kubie Gawkowskiemu o swoim projekcie „Mały Przegląd” prezentowanym w Pawilonie Polskim na tegorocznym Biennale w Wenecji.

Substancje psychodeliczne mają wiele wspólnego ze sztuką: opowiadają się po stronie wolności i są narzędziami do jej osiągania.

„Środowisko artystyczne nie może milczeć dłużej na temat stanu polskiej kultury i polityki”.

Do serii rysunków „Wujek Tola”.

W Rosji grozi mu 10 lat kolonii karnej.

Wystawa „Późna polskość” to takie kulturalne pitu-pitu z poprzedniej epoki. OK, może jest to wystawa historyczna, ale to historia, której opiłowano pazury.

Czy wierzysz w to, że w kościele mogliby się spotkać biedni i bogaci?

8 marca otwarto w Centrum Kultury Wizualnej w Kijowie wystawę rękodzieła feministycznego „Textus. Haft, tekstylia, feminizm”.

Zmieniłem się właśnie przez muzykę – Wilhelm Sasnal opowiada Jakubowi Banasiakowi swoją ścieżkę dźwiękową.

Cxema to słynne kijowskie imprezy, których sława już dawno wyszła poza granice Ukrainy.

Kiedy ojciec gwałci córkę, gwałci ją całe społeczeństwo – mówi Alma Lily Rayner.

Na poziomie trzeciego obiegu hasło o „braterstwie krajów budujących socjalizm” wydaje się szczególnie puste.

Teraz każdy potomek pańszczyźnianej chłopki jest właścicielem kawałeczka obrazu Leonarda da Vinci.

Rozmowa z Meiyą Cheng, kuratorką wystawy „Duchy wspólnoty” w warszawskim CSW.

Slavs and Tatars nie są ani z PiS-u, ani z KOD-u.

Wywiad przeprowadzony w areszcie śledczym.

Na wielu starych ostrowieckich zdjęciach można zobaczyć pieczątki jego zakładu. Rozmowa z Wojtkiem Mazanem.

Nie robimy Warszawy w Budowie, bo lubimy narzekać, ale dlatego, że nie istnieje u nas żadna edukacja w kwestii architektury.

Ludzie mają dziś trochę więcej pieniędzy niż kilka lat temu, ale niewiele to zmienia.

Przez wiele lat po skończeniu uczelni nie mogłem znieść myśli, że ktoś będzie mnie nazywał artystą.

Ze skazanym za podpalenie drzwi siedziby FSB rosyjskim artystą Piotrem Pawlenskim rozmawia Paweł Pieniążek.

Fotografie i filmy Tomáša Rafy można zobaczyć w Warszawie, na wystawie towarzyszącej Festiwalowi im. Jacka Kuronia.

O wystawie „Chleb i róże” w warszawskim MSN opowiadają Natalia Sielewicz i Łukasz Ronduda.

„Artysta chce wynagradzać pracę bezdomnych alkoholików alkoholem” – to nie przejdzie.

Kojarzycie go z nurtem psychodelicznym, ale Andrzej jest niedefiniowalny – mówi Małgorzata Borowska.

O pocztówkach z Auschwitz z Pawłem Szypulskim rozmawia Jakub Gawkowski.

O polskiej fantomowej klasie średniej mówi Magda Szcześniak.

Największym błędem jest założenie, że odbiorca sztuki jest ograniczony.

Całe społeczeństwo patrzy na te napisy i jakoś się nie przejmuje, gdy widzi: „Jebać Żydów maczetami”.

Dla Romów otwarcie na świat, pozwolenie na poznanie ich języka to wciąż kontrowersyjna kwestia – mówi Delaine La Bas, brytyjska artystka romskiego pochodzenia.

Mam ochotę stanąć i krzyczeć: Ludzie! Przestańcie się w końcu wstydzić!

A przecież powszechny dostęp do wysokiej jakości przestrzeni publicznej to nasz wspólny interes.

Jeśli artysta nie ujawni swoich słabości, jego dzieła będą jedynie nudnym monologiem.

Najlepsze upamiętnienie Zagłady to kultura wolna od przemocy.

Zbudowaliśmy coś na zgliszczach, warto wiedzieć, jakie były fundamenty. Anna Maziuk o projekcie Elżbiety Janickiej i Wojciecha Wilczyka „Inne miasto”.

Wystawa „W sercu kraju” w Muzeum Sztuki Nowoczesnej pozwala zwiedzającym na samodzielne wędrówki i interpretacje.

Nigdy nie jesteś wystarczająco chuda – to jedna z zasad Pro-Any, społeczności, którą badała hiszpańska fotografka Laia Abril.

O przemocy wobec kobiet, emigracji zarobkowej i stosunku Ukraińców do UE opowiada ukraińska fotografka, aktywistka i pisarka Jewhenija Biełoruseć.

Z pozoru proste fotografie rynku w Inowrocławiu, polnej drogi na Podlasiu są jak ładunki. O „Macewach codziennego użytku” Łukasza Baksika pisze Marta Górnicka.

Radziecka architektura to ostatni awatar wiary w człowieka i postęp. Dziś jest kompletnie zdegradowana, ale pozostał w niej ślad tych idei. Z Nicolasem Grospierre’em, laureatem Paszportu Polityki 2011 w kategorii sztuki wizualne rozmawia Jakub Majmurek. 

Ma być kolorowo, miło, a jeśli są jakieś problemy, to dotyczą kursu franka szwajcarskiego a nie strukturalnej biedy. Systematyczne, tworzone przez lata zapisy dokumentalne dziś wiszą w próżni, chciałem pomóc się im z niej wydobyć. Z Adamem Mazurem o wystawie Dokumenty transformacji rozmawia Jakub Majmurek.