De naoorlogse orde die bewaakt werd door big brother is verleden tijd. De VS doet concessies aan Poetin, maar als het vredesproces in de praktijk wordt gebracht - inclusief ervoor zorgen dat als we de vinger krijgen, Rusland niet de hele hand wil - worden we met rust gelaten.
This text has been auto-translated from Polish.
Op woensdag werd het ergste scenario voor Oekraïne het meest waarschijnlijke. De Verenigde Staten zijn bereid om de bezette Oekraïense gebieden terug te geven aan Rusland en het NAVO-lidmaatschap van Oekraïne te blokkeren. Europa kan zijn troepen in Oekraïne inzetten als onderdeel van een vredesmissie, maar als ze door Rusland worden aangevallen, is de NAVO niet van plan ze te verdedigen. Oekraïne heeft hier niets over te zeggen.
Dit blijkt uit de verklaring van Donald Trump na zijn telefoongesprek met Vladimir Poetin en de toespraak van de Amerikaanse minister van Defensie Pete Hegseth in Brussel.
Deze wending in de gebeurtenissen zou eigenlijk voor niemand als een verrassing moeten komen. Nog voordat de verkiezingscampagne begon, kondigde Trump aan dat hij de oorlog zo snel mogelijk wilde beëindigen. Sommigen - vooral in Oekraïne - hoopten echter dat dit een ommekeer zou betekenen die gunstig zou zijn voor de aangevallen partij. Dat Poetin Trump ergens mee zou afzeiken, dat Trump zich niet zou permitteren om het Westen als wereldspeler te verzwakken, of in ieder geval dat hij - als doorgewinterde zakenman - zich niet zou permitteren om slecht te presteren in onderhandelingen.
Tot nu toe heeft Trump zich gedragen als een autoverkoper die een van zijn beste auto's voor de laagst mogelijke prijs van de hand wil doen. Een defecte koppakking of een ander vervelend mankement betekent dat het weer aan de praat krijgen van de auto een dure en tijdrovende ingreep vereist. Er is al een koper voor de auto en die zou bereid zijn meer te betalen, want hij geeft echt om dit model, maar de dealer geeft er niet meer om. Hij wil dat deze Mercedes, die Europa en Oekraïne betekent, zo snel mogelijk uit zijn gezichtsveld verdwijnt. Voor de transactie wringt hij er nog een paar waardevolle onderdelen uit.
Trump stemde inderdaad in met bijna alle voorwaarden van Poetin, en dat was nog voordat de vredesonderhandelingen begonnen. Het maakte hem helemaal niet uit dat Rusland al maanden zware verliezen leed en weinig vooruitgang boekte in Oekraïne. In tegenstelling tot eerdere toezeggingen gaf hij geen signaal af dat de zeer waarschijnlijke torpedering van het vredesproces door Rusland zou worden beantwoord met een ferme reactie. Een paar dagen eerder had hij bovendien verklaard dat de zeldzame aardmetalen die hem door Oekraïne waren aangeboden, te danken waren aan de staten niet alleen voor toekomstige, maar ook voor militaire hulp in het verleden.
Misgunnen aan Poetin en Oekraïne de schuld geven
Oekraïne werd vandaag wakker in een beroerde stemming. Voor een volledige overwinning - dat wil zeggen de verdediging van al zijn gebieden - geloofden lange tijd maar weinigen. Maar dat Trump met een enkele tweet Oekraïne zou wegvagen uit de positie die het de afgelopen drie jaar van militaire en diplomatieke inspanningen met moeite heeft weten te veroveren, had bijna niemand verwacht. Oekraïense commentatoren benadrukken vrij eensgezind dat Oekraïne bereid is om concessies te doen, maar dat het permanent afstaan van gebieden aan Rusland en het opleggen van beperkingen aan het leger - inclusief de vrijheid om bondgenootschappen te vormen - geen optie zijn. President Zelenski kondigde donderdag aan dat hij geen afspraken tussen Moskou en Washington zou accepteren die zonder de betrokkenheid van Kiev worden gemaakt. Het probleem is dat Trump duidelijk niet van plan is om iemands mening te vragen - zelfs niet op symbolische wijze.
Dit blijkt uit het feit dat hij de Oekraïense kant niet heeft geraadpleegd over de inhoud van de gesprekken met Poetin, uit het feit dat Keith Kellogg, Trumps nogal pro-Oekraïense gezant voor Rusland en Oekraïne, uit de vredesonderhandelingen is gezet en uit Trumps opmerkingen waarin hij Oekraïne de schuld geeft van het uitbreken van de oorlog. In januari nog beschuldigde hij Zelensky ervan dat hij had moeten zeggen dat er geen oorlog met Rusland had mogen uitbreken en woensdag verbleekte hij toen hem door verslaggevers werd gevraagd naar de rol van Kiev in het onderhandelingsproces: "Oekraïne moet vrede sluiten. Betrokken raken bij deze oorlog was geen goed idee".
Nogal schokkend waren de overpeinzingen van Trump aan Poetin over de Amerikaans-Russische gemeenschappelijke ervaring. "We dachten na over de grote geschiedenis van onze naties en het feit dat we zo effectief samen hebben gevochten in de Tweede Wereldoorlog", aldus Trump. - schreef Trump in zijn tweet. Hij stotterde met geen woord over het feit dat in het Rode Leger, naast het "grote Russische volk", ook Oekraïners en een aantal andere door Rusland gekoloniseerde naties vochten. Het lijkt erop dat de Amerikaanse president op het punt staat toe te geven aan het Russische verhaal over de Oost-Europese geschiedenis. En dat Rusland de kans krijgt om als volwaardige speler terug te keren in de internationale arena zonder een prijs te betalen voor de misdaden die het heeft begaan.
Wat heeft Europa hierover te zeggen?
Het Kremlin reageerde op de onthullingen door Trump uit te nodigen voor een Overwinningsdagceremonie, die jaarlijks op 9 mei op het Rode Plein wordt gehouden. Vicevoorzitter van de Russische Federatieraad Konstantin Kosachev schreef op Telegram dat "de leiders van Rusland en de VS oprechte dank verdienen", en echode Trump: "laat het gezond verstand zegevieren!". Daarbij waarschuwde hij Oekraïense en Europese politici dat ze "verantwoording zullen moeten afleggen aan hun kiezers" voor het uitlokken van het huidige conflict.
De stappen van Trump plaatsen Europa in een niet minder moeilijke positie dan Oekraïne. De naoorlogse orde die bewaakt werd door big brother is verleden tijd. De VS doet concessies aan Poetin, maar met het in praktijk brengen van het vredesproces - inclusief ervoor zorgen dat Rusland niet de hele hand wil na het ontvangen van een vinger - staan we er alleen voor. In de lucht hangt ook Poetins eis uit 2021 om terug te keren naar de verdeling van invloedssferen uit de Koude Oorlog - en dus de terugtrekking van de NAVO uit heel Oost-Europa.
Desondanks reageerde Europa nogal gematigd op het nieuws uit de VS. Het hoofd diplomatie van de EU, Kaja Kallas, gaf gisteravond laat een verklaring uit namens de Weimar Groep van Staten (Frankrijk, Polen, Duitsland, Spanje, Italië en het VK) waarin veiligheidsgaranties voor Oekraïne werden aangekondigd - maar zonder details. Groot-Brittannië streeft ernaar de leider te zijn van de Europese steun voor Oekraïne - de Britse minister van Defensie John Healey heeft de overdracht van een nieuwe partij wapens aangekondigd en is sterk gekant tegen vredesonderhandelingen zonder deelname van Kiev. "Als het gaat om actie voor Oekraïne, zijn en blijven we dat. Als het gaat om actie voor de veiligheid van Europa, zijn en zullen we dat ook zijn," verzekerde hij. - verzekerde hij.
Zijn Poolse tegenhanger Władysław Kosiniak-Kamysz koos voor de strategie om zich voor Trump te verbergen. Na het overleg in Brussel, waarbij minister van Defensie Pete Hegseth het nieuwe Amerikaanse veiligheidsbeleid presenteerde, verzekerde hij verslaggevers in een interview dat Oekraïne geen lid zou worden van de NAVO, "en het is goed dat de VS deze verklaring heeft afgelegd, want nu is de situatie duidelijk". Daarmee berispte hij andere Europese landen omdat ze nog niet voldoen aan de eisen van Trump met betrekking tot wapenuitgaven, en droeg hij Oekraïne op dat het dankbaar is voor hulp. Die voorzichtigheid naast de lopende verkiezingscampagne in Polen werd waarschijnlijk beïnvloed door het feit dat Hegseth vrijdag Warschau zal bezoeken.
Dit weekend wordt in München een veiligheidsconferentie gehouden, waar naar verwachting ook een ontmoeting zal plaatsvinden tussen Hegseth en vertegenwoordigers van de Amerikaanse regering. Niet alleen de toekomst van Oekraïne, maar ook die van de Europese Unie kan afhangen van de toon - en de coherentie - waarmee Europese politici op deze conferentie spreken. De vraag is of ze in de nieuwe, transitionele wereldorde bereid zullen zijn om alleen de specifieke belangen van hun landen te verdedigen of het continent als geheel. In dit spel staat het voortbestaan van Europa op het spel - hetzelfde Europa waar Oekraïne naar streeft en voor vecht om lid te worden.
