Seminaria Instytutu Krytyki Politycznej

Ludzki Bóg. Czytanie Ernsta Blocha

Celem seminarium będzie zapoznanie się z myślą Ernsta Blocha, filozofa, który silnie wpłynął na Waltera Benjamina, Teodora Adorno i Slavoja Zizka. Przeczytamy wybrane fragmenty z Ducha utopii, Zasady nadziei oraz Śladów, skupiając się najsilniej na późnej i stosunkowo najmniej znanej pozycji Blocha, napisanej już w latach 60., pt. Ateizm w chrześcijaństwie. W książce tej Bloch w najbardziej przystępny sposób objaśnia swoją antropocentryczną wykładnię objawienia, gdzie istotą religii okazuje się nie służba nie-ludzkiemu Bogu, lecz wybraństwo człowieka w ramach przymierza.

W ujęciu Blocha religia to pierwszy język krytyczny, którego celem jest dekonstrukcja pojęcia władzy. Przejście od sacrum pogańskiego do nowej formuły świętości, którą dyktuje objawienie, pokrywa się u niego z przejściem od bezrefleksyjnego uwielbienia hierarchicznej władzy do krytycznego zakwestionowania wszelkiej hierarchii. Dokładnie zatem odwrotnie niż Carl Schmitt, dla którego polityczność teologii zawiera się właśnie w podtrzymaniu wizji nieludzkiego Boga jako wszechmogącego i kapryśnego suwerena, Bloch odsłania politczny wymiar języka religijnego w jego antyhierarchicznej subwersji. Wychodząc od Księgi Hioba, idąc przez ewangelie, a następnie listy świętego Pawła, kończąc zaś na teoretykach reformacji, Bloch pokazuje subwersywny potencjał judeochrześcijaństwa jako najstarszego humanizmu, wartego podtrzymania także i teraz, w epoce, kiedy świecko-oświeceniowe źródła humanizmu wysychają, ustępując miejsca myśli radykalnie i agresywnie antyhumanistycznej.

 

Lektury podstawowe:
Ernst Bloch, Atheism in Christianity
Ernst Bloch, The Spirit of Utopia (fragmenty)
Ernst Bloch, Ślady
Ernst Bloch, The Principle of Hope (fragmenty)

Lektury pomocnicze:
Carl Schmitt,Teologia polityczna
Slavoj Zizek, Kukła i karzeł. Perwersyjny rdzeń chrześcijaństwa

Informacje dla studentek i studentów:
Seminarium odbywa się co dwa tygodnie, w środy, w godzinach 18.00–20.00, począwszy od 16 października 2013.

Terminy spotkań:
2013 – 16, 30 X; 13, 27 XI, 11 XII;
2014 – 8, 15 I.

Ze względu na dobór lektur uczestnicy i uczestniczki seminarium powinni znać język angielski na poziomie rozumienia tekstu naukowego.

Obowiązują zapisy według zasad ogłoszonych na www.instytut-studiow.pl. Termin naboru mija 29 września 2013. Liczba miejsc ograniczona. Udział w seminarium jest bezpłatny.

prof. Agata BIELIK-ROBSON (1966) – polska filozofka. Pracuje na Wydziale Teologii Uniwersytetu w Nottingham, jest członkinią Instytutu Filozofii i Socjologii PAN. Od lat współpracująca ze Stowarzyszeniem im. Stanisława Brzozowskiego, wielokrotnie publikowała w Wydawnictwie Krytyki Politycznej i piśmie „Krytyka Polityczna”. Autorka książek, m.in.: Romantyzm, niedokończony projekt. Eseje (Universitas 2008), „Na pustyni”. Kryptoteologie późnej nowoczesności (Universitas 2008), The Saving Lie: Harold Bloom and Deconstruction (Northwestern University Press, 2011).

__
Przeczytany do końca tekst jest bezcenny. Ale nie powstaje za darmo. Niezależność Krytyki Politycznej jest możliwa tylko dzięki stałej hojności osób takich jak Ty. Potrzebujemy Twojej energii. Wesprzyj nas teraz.

Zamknij