Ulisses Jamesa Joyce’a jest zasadnie uważany za jedno z najważniejszych dokonań europejskiego modernizmu. Ta nad-księga, posługując się całą gamą wyrafinowanych strategii narracyjnych, splata w sobie szereg wątków egzystencjalnych, historiozoficznych i teologicznych, w wieloznaczny i fascynujący sposób rozważa kondycję i sens greckiego, żydowskiego i chrześcijańskiego dziedzictwa kulturowego. Nawracając ku źródłom europejskiej literatury, a zarazem – zarówno na poziomie treści, jak i zabiegów formalnych – dokonując dekonstrukcji jej źródłowych tekstów i stanowiąc ich pastisz, zadaje pytanie o samą istotę niedokończonego projektu zwanego Europą, w którym wola powrotu do źródeł dialektycznie ściera się z pragnieniem wyjścia ku czemuś nowemu, a starożytny mit ulega przetworzeniu, by zrobić miejsce dla sztuki. Ta problematyka powiązana jest w księdze Joyce’a z innymi zasadniczymi kwestiami takimi jak: pytanie o sens obcości i bycia u siebie, mityczna i społeczna geografia miasta, relacja ojciec-syn, znaczenie samej działalności artystycznej i status dzieła sztuki.
Wszystkie te zagadnienia chcemy podjąć na naszym seminarium, które poświęcone będzie nie tylko uważnej lekturze Ulissesa, ale śledzeniu literackich tropów i źródeł inspiracji Joyce’a. Będą to teksty ponadczasowe, jak Biblia, Odyseja czy dramaty Szekspira, ale też zapomniane dziś powieści popularne, artykuły prasowe, libretta oper, teksty piosenek, manifesty polityków czy niegdyś modne traktaty okultystyczne, które razem składają się na eklektyczne i niejednoznaczne oblicze modernizmu przełomu XIX i XX wieku. Dopiero w dalszej kolejności i w ograniczonym zakresie zajmiemy się tekstami interpretacyjnymi.
Lektury (wybrane pozycje):
1. James Joyce, Ulisses; dodatkowo: James Joyce, Portret artysty w czasach młodości i Dublińczycy
2. Homer, Odyseja
3. Strabon, Geografia, ks. I
4. William Shakespeare, Hamlet i Henryk IV
5. Theodor W. Adorno i Max Horkheimer, Dialektyka oświecenia (dygresja o Odyseuszu)
6. Piotr Paziński, Labirynt i drzewo (fragmenty)
7. Carl Gustav Jung, Ulisses, Monolog
8. Thomas Stearns Eliot, Ulysses, Order and Myth
9. Umberto Eco, Poetyki Joyce’a (fragmenty)
10. Samuel Louis Goldberg, The Classical Temper (fragmenty)
11. Richard Ellmann, Ulysses on the Liffey (fragmenty)
12. Stuart Gilbert, James Joyce’s Ulysses (fragmenty)
13. Ira B.Nadel, Joyce and the Jews (fragmenty)
14. Egon Naganowski, Telemach w labiryncie świata (fragmenty)
15. Marilyn French, The Book as World (fragmenty)
16. Walter Benjamin, Pasaże (fragmenty)
Informacje dla studentek i studentów:
Seminarium odbywa się co tydzień, w poniedziałki, w godzinach 18.00–19.30, począwszy od 14 października 2013.
Seminarium roczne, terminy spotkań w semestrze zimowym:
2013: 14, 21, 28 X; 4, 18, 25 XI, 2, 9,16 XII;
2014: 13, 20 I.
Terminy spotkań w semestrze letnim:
2014: 3, 10, 17, 24, 31 III; 7, 14, 28 IV; 5, 12, 19, 26 V; 2 VI.
Ze względu na dobór lektur uczestnicy i uczestniczki seminarium powinni znać język angielski na poziomie rozumienia tekstu naukowego.
Obowiązują zapisy według zasad ogłoszonych na www.instytut-studiow.pl.
Termin naboru mija 29 września 2013.
Liczba miejsc ograniczona.
Udział w seminarium jest bezpłatny.
dr hab. Adam LIPSZYC – filozof, eseista i tłumacz, pracuje w Instytucie Filozofii i Socjologii PAN, uczy w Collegium Civitas i na Uniwersytecie Muri im. Franza Kafki. Autor książek Międzyludzie. Koncepcja podmiotowości w pismach Harolda Blooma (2005), Ślad judaizmu w filozofii XX wieku (2009), Rewizja procesu Józefiny K. i inne lektury od zera (2011) i Sprawiedliwość na końcu języka. Czytanie Waltera Benjamina (2012). Laureat nagrody Literatury na świecie im. Andrzeja Siemka, nagrody Allianz Kulturstiftung i nagrody literackiej Gdynia.
dr Piotr PAZIŃSKI – ukończył filozofię na UW, przez kilka lat ślęczał nad Ulissesem Jamesa Joyce’a, po czym doktoryzował się w IBL PAN (książka Labirynt i drzewo, 2005 oraz przewodnik Dublin z Ulissesem, 2008). Redaktor naczelny „Midrasza” i współtwórca Dni Książki Żydowskiej, członek redakcji wydawnictwa Austeria. Pisze, tłumaczy, zajmuje się filozofią judaizmu i tematem żydowskim w literaturze. Od czasu do czasu ogłasza teksty w rozmaitych czasopismach i notuje liczne niezrealizowane pomysły. Ogłosił dwa tomy własnej prozy: Pensjonat (2009) i Ptasie ulice (2013). Bywa fotografem oraz redaktorem i składaczem książek własnych i cudzych.
