Instytut Krytyki Politycznej, powołany przez Stowarzyszenie im. Stanisława Brzozowskiego, zajmuje się badaniami naukowymi i dydaktyką, skupiając się na kluczowych problemach współczesnej kultury, polityki i ekonomii. Jego założyciele dążyli do stworzenia przestrzeni sprzyjającej refleksji nad kryzysem demokracji liberalnej, który wynika z równoczesnych kryzysów więzi społecznych oraz wyobraźni.
Od czasu wykładu inauguracyjnego prof. Zygmunta Baumana pt. Wyzwania stulecia w 2012 roku, Instytut zorganizował kilkadziesiąt seminariów dotyczących różnych dziedzin, takich jak ekonomia polityczna, filozofia kultury, polityka społeczna, feminizm oraz analiza współczesnych ruchów społecznych w Polsce i na świecie. W wydarzeniach tych wzięło udział kilka tysięcy uczestników, a efektem seminariów były publikacje, w tym szeroko dyskutowane książki Andrzeja Ledera: Prześniona rewolucja. Ćwiczenia z logiki historycznej oraz Ekonomia to stan umysłu.
Instytut konsekwentnie realizuje program badań, który ma na celu pogłębione zrozumienie najważniejszych obszarów życia społecznego. Raporty będące efektem tych badań doprowadziły do rozpoczęcia znaczących debat publicznych. Do najważniejszych z nich należą prace autorstwa Przemysława Sadury i Sławomira Sierakowskiego, takie jak: Polityczny cynizm Polaków, Koniec hegemonii 500 plus, Polacy za Ukrainą, ale przeciw Ukraińcom oraz Nowy duopol obali ten system.
Równie istotne są polityczne analizy Macieja Gduli, m.in. Dobra zmiana w Miastku. Neoautorytaryzm w polskiej polityce z perspektywy małego miasta, oraz badania dotyczące przemian w korzystaniu z mediów w dobie politycznej polaryzacji, autorstwa Mikołaja Lewickiego, pt. Koniec prawdy, niech żyją prawdy!.
Socjologia Szybkiego Reagowania
Wypracowaliśmy procedurę badań interwencyjnych, pozwalających na precyzyjne badanie istotnych i nieprzewidzianych wydarzeń z zachowaniem wysokich standardów jakościowych.
W roku 2025 rozpoczęliśmy projekt „Socjologia szybkiego reagowania – wypracowania i wdrażania modelu działania instytucjonalnego”, który realizujemy dzięki wsparciu Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego, w ramach Rządowego Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018-2030 PROO Priorytet 4 i państwowych funduszy celowych. Całkowita wartość dofinansowania wynosi 199 483,00 zł. Data podpisania umowy: 25 kwietnia 2025 roku.
Projekt ma na celu wzmocnienie Instytutu Krytyki Politycznej w zakresie realizacji Socjologii Szybkiego Reagowania (SSR) – innowacyjnego podejścia badawczego, które odpowiada na dynamicznie zmieniającą się rzeczywistość społeczną.
W ramach projektu zostanie opracowana i dwukrotnie przetestowana procedura realizacji badań w formule SSR. Równolegle projekt przewiduje wzmocnienie instytucjonalne poprzez stworzenie planu ekonomizacji działalności, który ma zwiększyć stabilność finansową Instytutu i wzmocnić jego zdolność do proaktywnego podejmowania badań społecznych.