Badanie dyskursów publicznych ma o tyle sens, o ile poszerza nasze pole widzenia. Analiza dyskursu sytuuje się między rozmaitymi teoriami społecznymi a analizą językową. Jest jednocześnie sztuka interpretacji i stawiania społecznych diagnoz. Jakie to mogą być teorie? Wszelkie. Socjologiczne, feministyczne, psychoanalityczne. Takie, jakie będą wkładem uczestników seminarium i pomogą w budowaniu narzędzi interpretacyjnych.
Będziemy tworzyli razem i na równych prawach zespół badawczy. Wspólnie będziemy zastanawiali się na tym, czym jest dyskurs, jakie są jego granice, dlaczego warto go badać i jak to robić. Będziemy czytali teksty, które pokazują nie tylko teorie, ale przede wszystkim ich praktyczne zastosowania. Na bieżąco będziemy wybierali zagadnienia z pola polskich dyskursów, którymi chcemy się zająć. Jednak szczególną uwagę należałoby poświęcić dyskursom liberalnym i lewicowym. Większość badaczy traktuje je jako racjonalne i przezroczyste, a Stanleysą one często metajęzykiem stosowanym w analizach. Będziemy dyskutowali nie tylko o retoryce tekstów kultury, ale też metatekstów – współczesnych diagnoz polskiego dyskursu. Preferowane będą metody jakościowe.
Celem pierwszego semestru zajęć będzie wypracowanie wspólnej perspektywy poznawczej i zaprojektowanie pracy w następnym semestrze. Mam nadzieję, że efektem tego będą teksty przeznaczone do publikacji.
Nie oczekuję od uczestników jakichś szczególnych kompetencji poza ciekawością, samodzielnością i wyobraźnią. I Ty możesz zostać badaczem dyskursu!
Wykorzystywane lektury, zbiory tekstów:
• Stanley Fish, Interpretacja, retoryka, polityka Krytyczna analiza dyskursu.
• Interdyscyplinarne podejście do komunikacji społecznej, red. A. Duszak, N. Fairclough
• Retoryka i polityka. Dwudziestolecie polskiej transformacji, red. M. Czyżewski, S. Kowalski, T. Tabako
• Cudze problemy. O ważności tego, co nieważne. Analiza dyskursu publicznego w Polsce, red. M. Czyżewski, K. Dunin, A, Piotrowski
• Rytualny chaos. Studium dyskursu publicznego, red. M. Czyżewski, S. Kowalski, A. Piotrowski
• Pożegnanie z Matka Polką? Dyskursy, praktyki i reprezentacje macierzyństwa we współczesnej Polsce, red. R. Hryciuk, Elżbieta Korolczuk
• Agnieszka Graff, Świat bez kobiet
• Nancy Fraser, Drogi feminizmu
• Gabinet luster. O kształtowaniu samowiedzy Polaków w dyskursie publicznym, Anna Giza i.in.
• Błażej Warkocki, Różowy język
Informacje dla studentek i studentów:
Seminarium odbywa się co 2 tygodnie, w środy, w godzinach 18.00-19.30, począwszy od 22 października 2014.
Terminy spotkań w semestrze zimowym:
2014: 22.10, 5.11, 19.11, 3.12, 17.12;
2015: 14.01.
Terminy spotkań w semestrze letnim:
2015: 18.02, 4.03, 18.03, 1.04, 15.04, 29.04, 13.05, 27.05.
Obowiązują zapisy według zasad ogłoszonych na www.instytut-studiow.pl.
Termin naboru mija 2 października 2014.
Liczba miejsc ograniczona.
Udział w seminarium jest bezpłatny.
dr Kinga Dunin – socjolożka, publicystka, pisarka, krytyczka literacka. Jedna z głównych postaci środowiska „Krytyki Politycznej”. Od 1977 roku współpracowniczka KOR oraz Niezależnej Oficyny Wydawniczej. Zajmowała się organizacją dystrybucji i sprzedażą niezależnej prasy i książek. Kilkakrotnie zatrzymywana na 48 godzin, przesłuchiwana, w jej domu przeprowadzano rewizje. Brała udział w organizacji i spotkaniach Uniwersytetu Latającego oraz SKS. Po roku 1989 współpracowała z ruchem feministycznym. Współzałożycielka partii Zielonych. Wieloletnia Felietonistka „Wysokich Obcasów” (dodatku „Gazety Wyborczej”). Autorka licznych publikacji (m.in. Tao gospodyni domowej, Karoca z dyni – finalistka Nagrody Literackiej Nike w 2001) i opracowań naukowych (m.in. współautorka i współredaktorka pracy socjologicznej Cudze problemy. O ważności tego, co nieważne). Autorka książki Czytając Polskę. Literatura polska po roku 1989 wobec dylematów nowoczesności oraz zbioru felietonów Zadyma. W 2012 nakładem Wydawnictwa KP ukazała się jej książka Kochaj i rób. W TVP 1 współprowadziła z Tomaszem Łubieńskim i Witoldem Beresiem program kulturalny „Dobre Książki” oraz w TVP Kultura ze Sławomirem Sierakowskim i Cezarym Michalskim – „Lepsze Książki”. Uczy socjologii na Warszawskim Uniwersytecie Medycznym.
