Tekst analizy tutaj: Pobierz PDF
W internetowej debacie wokół programu „500+” zauważamy 4 narracje na temat jego beneficjentów. Ukazuje się ich jako: zbiorowość ludzi narażonych na utratę świadczenia, bycie kontrolowanym i obrażanym za jego pobieranie; jako wspólnotę upodmiotowionych polskich rodzin, które mają dostęp do cywilizacyjnego osiągnięcia wprowadzonego przez rząd PiS; jako zbiorowość „leni, którzy żerują na systemie świadczeń socjalnych”, wreszcie jako „ciemny lud”, który sprzedał poparcie dla PiS za świadczenie pogrążające polską gospodarkę. Zróżnicowanie tych narracji dowodzi głębokiego konfliktu wokół tego, jak mają wyglądać granice wspólnoty politycznej i obywatelstwo społeczne w Polsce. Toczy się on między trzema dyskursami: „umiarkowanie populitycznym”, „familialistyczno-narodowym” oraz „neoliberalnym”. Wszystkie one są jednak ufundowane na wyobrażeniu zbiorowej krzywdy i nieufności wobec państwa jako takiego, zaś państwa opiekuńczego w jako „gry o sumie zerowej” lub „gry o sumie ujemnej”.
W kolejnym zeszycie analiz ISZ dr hab. Maria Theiss, badaczka społeczna z Instytutu Polityki Społecznej WNPiSM UW, analizuje dyskurs publiczny wokół najgłośniejszego programu społecznego w Polsce ostatnich lat – Programu 500+.
Seria Analiz Instytutu Studiów Zaawansowanych to odpowiedź na kolejne wyzwania: rosnącą złożoność konfliktów i nowe trendy społeczne, które czynią współczesny kryzys demokracji jeszcze mniej przejrzystym. Każda z analiz powstaje w toku seminariów analitycznych z udziałem najwybitniejszych ekspertów i ekspertek w swoich dziedzinach: ich autorskie teksty w wersjach roboczych zostają poddane krytyce dwojga recenzentów oraz dyskusji z udziałem publiczności. Intencją seminariów jest rozpoznanie najważniejszych problemów współczesności z punktu widzenia wartości i celów lewicy, a o doborze tematów decyduje miara ich skomplikowania i waga polityczna dla Polski i świata. Prosimy ekspertki i ekspertów – praktyczki i teoretyków – o diagnozę procesów, mechanizmów, gier sił i dyskursów. Wierzymy bowiem, że żeby zmienić świat, trzeba go najpierw dobrze objaśnić.
