Exxon wiedział, nie powiedział… Gigant paliwowy precyzyjnie przewidział globalne ocieplenie

– To gwóźdź do trumny dla spółki ExxonMobil, która twierdzi, że została fałszywie oskarżona o nadużycia w sprawie klimatu.

Tymi słowami profesor nadzwyczajny uniwersytetu w Miami Geoffrey Supran odniósł się do opublikowanego 13 stycznia w czasopiśmie „Science” recenzowanego badania, w którym poddano analizie prognozy giganta paliw kopalnych dotyczące globalnego ocieplenia. Supran rozpoczął pracę nad nim jeszcze jako pracownik naukowy Uniwersytetu Harvarda.

– Nasza analiza wykazała, że dane ExxonMobil są sprzeczne z publicznymi oświadczeniami spółki, które uwypuklały brak pewności, krytykowały modele klimatyczne, budowały mit globalnego ochłodzenia i udawały ignorancję w kwestii tego, czy i kiedy wywołane przez człowieka globalne ocieplenie będzie mierzalne – powiedział Supran, główny autor badania.

Exxon – a wraz z nim cały przemysł paliw kopalnych – trafił pod lupę działaczy, dziennikarzy, ustawodawców i naukowców, ponieważ przez dziesięciolecia czerpał ogromne zyski z eksploatacji kopalin, równocześnie szerząc dezinformację na temat klimatu.

Nowe badanie Suprana, profesorki Harvardu Naomi Oreskes i profesora uniwersytetu w Poczdamie oraz pracownika naukowego Potsdam Institute for Climate Impact Research Stefana Rahmstorfa pojawiło się w momencie, gdy decydenci na całym świecie nadal pozwalają wielkim korporacjom zarabiać na paliwach kopalnych, mimo coraz dotkliwszych skutków ogrzewania się planety.

Supran i Oreskes opublikowali wcześniej recenzowane badania dotyczące „rozbieżności między tym, co naukowcy i kadra kierownicza ExxonMobil mówili na temat zmian klimatu prywatnie i w kręgach akademickich, a tym, co przedstawiano opinii publicznej”. Badania te potwierdziły ustalenia z raportów przygotowanych przez serwis Inside Climate News i gazetę „Los Angeles Times” w 2015 roku.

Na potrzeby najnowszego badania troje naukowców przeanalizowało wszystkie znane prognozy na temat globalnego ocieplenia udokumentowane i opisane przez analityków Exxon w latach 1977–2003. Badacze stwierdzili, że 63–83 proc. prognoz firmy było trafnych.

„Średnie ocieplenie prognozowane przez ExxonMobil wynosiło 0,2 ± 0,04°C na dekadę, czyli, w granicach niepewności, tyle samo co w przypadku niezależnych akademickich i rządowych projekcji opublikowanych w latach 1970–2007” – czytamy w publikacji.

Badanie zawiera też grafikę przedstawiającą prognozy naukowców Exxon pochodzące z wewnętrznych dokumentów i recenzowanych publikacji dla okresu objętego badaniem (oznaczone kolorem szarym) wraz z historycznie zaobserwowanymi zmianami temperatury (w kolorze czerwonym).

Badania spółki zdumiewają precyzją i dokładnością w równym stopniu co jej hipokryzja, mówiła Naomi Oreskes w wywiadzie dla The Associated Press, „ponieważ tak znaczna część dezinformacji ExxonMobil opierała się przez tyle lat na twierdzeniu, że modele klimatyczne nie są miarodajne”.

W oświadczeniu rzecznika spółki Exxon Todda Spitlera dla AP i innych mediów można przeczytać, że „ta kwestia kilkakrotnie powracała w ostatnich latach i w każdym przypadku nasza odpowiedź jest taka sama: ci, którzy utrzymują, że »Exxon wiedział«, wyciągnęli niesłuszne wnioski. Niektórzy usiłują przeinaczać fakty i stanowisko ExxonMobil w sprawie nauki o klimacie, a także jej wsparcie dla skutecznych rozwiązań politycznych, przedstawiając podyktowane dobrymi intencjami wewnętrzne debaty dotyczące strategii jako rzekomą kampanię dezinformacyjną firmy” – napisał Spitler. „Rozumienie klimatologii przez firmę ExxonMobil rozwija się zgodnie z rozumieniem reprezentowanym przez szerszą społeczność naukową”.

W tym samym czasie obrońcy klimatu i eksperci nagłaśniali punkty poczynione przez autorów badania.

„Firma produkująca paliwa kopalne przedkłada zyski nad ludzi? Jesteśmy w szoku. To wstrząsająca wiadomość” – zatweetowało zgryźliwie Earthjustice, dodając: „Mówiąc całkiem poważnie, to skandal. Exxon od całych dziesięcioleci miał w ręku dostatecznie dokładne dane na temat zmian klimatycznych – i głęboko je ukrył. Zaciekle i publicznie zaprzeczał własnym badaniom, aby zachować zyski”.

Jak donosi „Guardian”: „Klimatolodzy są zdania, że nowe badanie podkreśla ważny rozdział w walce o zaradzenie kryzysowi klimatycznemu. – Koncern nie tylko lekceważył wynikające z tych informacji zagrożenia, ale wręcz popierał niemające nic wspólnego z nauką koncepcje, które opóźniały działania w tej sprawie, prawdopodobnie po to, aby więcej zarobić – skomentowała Natalie Mahowald, klimatolożka z Uniwersytetu Cornella.

Według Mahowald wspierane przez Exxon opóźnienie w podjęciu stosownych działań miało dalekosiężne skutki, ponieważ wcześniejsze inwestycje w energię wiatrową i słoneczną mogłyby zapobiec przyszłym i obecnym katastrofom klimatycznym.

Drew Shindell, klimatolog z Duke University, ocenia, że nowe badanie to »solidna, szczegółowa analiza« i że publiczne komentarze Exxona wprowadzające w błąd na temat kryzysu klimatycznego były »wyjątkowo bezczelne«, jeśli wziąć pod uwagę zaangażowanie ich naukowców w pracę z zewnętrznymi badaczami nad szacowaniem skali globalnego ocieplenia. Według niego nie można jednak stwierdzić, że naukowcy Exxona byli w jakikolwiek sposób lepsi w prognozowaniu od naukowców z innych ośrodków”.

– Szkody wyrządzone przez Exxon są ogromne – komentuje profesor Uniwersytetu Michigan Jonathan Overpeck dla AP. – Wiedziano, że paliwa kopalne, w tym ropa naftowa i gaz ziemny, znacząco zmienią klimat naszej planety, co będzie wiązało się z kosztami w postaci ludzkiego cierpienia i życia, a także z konsekwencjami ekonomicznymi. A jednak pomimo tych wniosków zdecydowano się publicznie bagatelizować problem zmian klimatycznych i niebezpieczeństwa, jakie stanowią dla ludzi i planety.

– To badanie ilościowe podkreśla fakt, że Exxon wiedział z niezwykłą precyzją o tym, że spalanie produktów pochodzących z kopalin spowoduje wzrost temperatury i poważne szkody dla klimatu w pierwszej dekadzie XXI wieku i później. Ich prognozy trafiały w samo sedno ze zdumiewającą dokładnością. Nie da się już tego podważyć – mówi Alyssa Johl, wiceprezeska ds. prawnych w amerykańskim Center for Climate Integrity, sugerując, że badania mogą podeprzeć pozwy w sprawie klimatu złożone przez dziesiątki stanów i obszarów miejskich w USA przeciwko ExxonMobil i innym firmom z branży paliw kopalnych za doprowadzenie do sytuacji kryzysowej o globalnej skali.

– Istnieją dwa ważne elementy tej układanki, których należy dowieść w tego typu sprawach: pierwszym jest to, że koncerny naftowe i gazowe od dawna wiedziały o przyczynach i konsekwencjach zmian klimatycznych, a drugim, że zamiast ujawnić te informacje, aktywnie je ukrywały i zaprzeczały im – uważa Johl. – Ta analiza przynosi kolejny dowód, że Exxon o wszystkim wiedział.

Mechanizm ten trafnie podsumował dyrektor Fossil Free Media, Jamie Henn: „To dokładnie tak jak w przypadku koncernów tytoniowych, które wiedziały, że papierosy powodują raka, ale i tak kłamały na ten temat. Exxon wiedział, że powoduje katastrofalne szkody, i głęboko zakopał prawdę. Czas go zmusić, by za to zapłacił”.

**
Jessica Corbett jest dziennikarką magazynu Common Dreams.

Artykuł opublikowany w magazynie Common Dreams na licencji Creative Commons. Z angielskiego przełożyła Anna Opara.