#ekonomia kultury

Mamy rok 2025, Polska znów przewodzi Radzie Unii Europejskiej, a problemy artystek i artystów i ich ubezpieczeń są wciąż nierozwiązane.

Korzystne warunki w negocjacjach z globalną cyfrową korporacją byliby w stanie wynegocjować tylko najsilniejsi. Brak systemowych rozwiązań zostawi na lodzie twórców o słabszej pozycji w branży.

Moi rozmówcy powtarzają: w Instytucie Literatury wszyscy wiedzą. Jedni mniej, drudzy dużo więcej, ale ściany siedziby przy ulicy Smoleńsk nie są na tyle grube, żeby wygłuszyć dyrektorskie krzyki.

Czy artyści są na tyle ważnymi wyborcami, że politycy chcą im coś zaoferować?

Kapitały kulturowy i społeczny to dla Bourdieu, zgodnie z definicją marksowską, „zakumulowana praca”. Podobnie jak ekonomiczny, pozostałe formy kapitału również podlegają wymianie, można je wydać, zainwestować i liczyć na zwrot z inwestycji, choć na sposób specyficzny dla danej formy.

Wydawać by się mogło, że największym grzechem Follow The Step jest zorganizowanie przyjazdu Jordana Petersona do Polski. Jednak po odwołaniu Festu kilka dni temu czarne chmury zbierają się nad całą branżą.

Niesprzedana część nakładu jedzie do młyna, gdzie jest cięta na pulpę do produkcji makulatury. Cennik podaje się tonach, a przed mieleniem trzeba zerwać okładki.

Obecne przepisy dotyczące wynagrodzenia twórców audiowizualnych pochodzą gdzieś z ery VHS.

„To niepokojące, kiedy wszystko może się wydarzyć. To fascynujące, kiedy wszystko może się wydarzyć” − mówią Przybyszki, członkinie kolektywu zawiązanego w proteście wobec działań nowego dyrektora warszawskiej Zachęty.

Rozmowa z Magdaleną Malińską i Igorem Stokfiszewskim ze świetlicy Krytyki Politycznej Jasna 10.

Czy przepaść między mainstreamem a „niezalem” się powiększyła? Czy wracamy do zainteresowania muzyką znanego sprzed pandemii? A może kapitał zżera powoli wszystko, wspomagany przez wrogie instytucje publiczne, skolonizowane przez prawicowych ignorantów?

Pracownicy kultury mocno ucierpieli w pandemii, ale już wcześniej byli grupą szczególnie sprekaryzowaną. Właśnie im przysłużyłby się dochód podstawowy.

Niezależne księgarnie znikają, a ponad połowę rynku książek kontrolują Empik, Allegro i największe księgarnie online. Co zmieni zakaz obniżania cen (niektórych) książek?

Skoro w pandemii premiery filmowe przeniosły się do sieci, to może po lockdownach na dużym ekranie zagoszczą seriale z Netflixa?

Nie dziwię się, że swój los akwizytorki Masłowska opisuje w tonie doprawionego humorem i autoironią, ale jednak użalania się nad sobą.

Czy rok 2020 będzie stracony dla przemysłu filmowego? Kto w branży ucierpi najbardziej? Jak skutki pandemii odczujemy my, widzowie?

Jak w związku z epidemią koronawirusa wygląda sytuacja artystów, czego się obawiają i czy rząd oraz samorządy mają sensowne propozycje pomocy tej grupie zawodowej? Rozmowa z Katarzyną Górną i Mikołajem Iwańskim.

„Literatura i poezja może się obronią, ale czy ich twórcy i twórczynie będę mieli za co żyć?” Sylwia Chutnik i Zygmunt Miłoszewski wyjaśniają, po co powstało Stowarzyszenie Unia Literacka.

Jak wszędzie w Polsce, także w warszawskiej kulturze instytucje buduje się na niskopłatnej pracy i wyzysku kobiet. Rozmowa ze współautorem raportu „Pełna kultura – puste konta”.

Jedynie Lewica nie chce zrobienia z kultury ani narzędzia narodowej propagandy, ani salonu arystokratycznej ciotki, w którym Jerzy Stuhr dywaguje o tym, że Polacy wciąż nie wyrośli z pańszczyzny.

Na casting do Torunia jechałem podekscytowany, że oto otwiera się przede mną szansa współpracy z legendą światowego performansu.

Próba odwołania spektaklu w Rzeszowie ma także silny wątek pracowniczy, nierozdzielnie związany z wolnością twórczą. Bo to narzędzia ekonomiczne i system zawierania umów są najczęstszymi instrumentami cenzury.

Po wielu latach protestów, apeli i nagłaśniania problemu powstał projekt ustawy mającej zapewnić artystom dostęp do systemu ubezpieczeń.

Z okazji Światowego Dnia Książki życzę wszystkim, żeby przestali posiadać książki. I wtedy pogadamy o czytaniu.

Afera z Fundacją Książąt Czartoryskich wynika z banalnej mieszaniny bałaganu prawnego, historycznych sentymentów i prozaicznej pazerności ludzi noszących rozpoznawalne nazwiska.

Nie jesteśmy hobbystami, tylko artystami i producentami od lat tworzącymi niepubliczną instytucję kultury. Rozmowa z Grzegorzem Laszukiem i Aliną Gałązką z Komuny// Warszawa.

W ostatnich miesiącach Sąd Najwyższy wydał dwa orzeczenia, które mogą w bardzo istotny sposób pogorszyć warunki wynagradzania artystów.

Dobra poezja nie obroni się sama, bo broni jej zawsze ktoś w konkretnym celu.

Każdy może brać udział w grze, która nazywa się kapitalizm. Może albo musi, bo w zasadzie inne gry nie istnieją.

Neoliberalizm jest systemem wyzysku. Składka ZUS jest w Polsce jednym z kluczowych narzędzi tego wyzysku.

Cezary Morawski nie jest namiestnikiem „dobrej zmiany”, o co bardzo często się go posądza.

Mając dobre intencje, można być jednocześnie zakładnikiem najciemniejszych neoliberalnych stereotypów.

Czy ludziom kultury jest obojętne, z kogo ściągane są podatki finansujące ich pracę?

Rozhermetyzować nie znaczy komercjalizować.

W ostatnich latach rosła liczba publikowanych tytułów, malało za to zatrudnienie w wydawnictwach.

Urzędnicy chyba myślą: dawaliście sobie radę przez dwadzieścia kilka lat, to dacie radę przez kolejne lata.

Czyli wszystko, co trzeba wiedzieć, pracując w Polsce.

Nie rozmawiamy o pieniądzach, zwłaszcza zarabianych przez siebie.

Artyści i pracownicy sztuki muszą mieć możliwość normalnego ubezpieczenia czy emerytury.

Objęcie artystów ubezpieczeniem jest dla polskich polityków kompletną abstrakcją.

Czym karmi się fantazja o pisarskim stylu życia i jak odnajdują się w niej współcześni polscy pisarze? Samson, Pilch, Podsiadło, Tokarczuk, Chutnik…