Prof. Lipowicz przypomina o zadaniach ciążących bezpośrednio na samorządzie terytorialnym.
Pod koniec kwietnia Rzecznik Praw Obywatelskich Irena Lipowicz wystąpiła do Prezydenta Wrocławia Rafała Dutkiewicza z „prośbą o podjęcie wszelkich możliwych działań, które pozwoliłyby rozwiązać problem koczowisk w drodze porozumienia stron lub profesjonalnych mediacji”.
We wstępie dokumentu Rzecznik podkreśla, że rozwiązanie sytuacji wymaga działań na szczeblu centralnym. Rzecznik nakłania resorty spraw wewnętrznych oraz administracji i cyfryzacji do stworzenia „spójnego algorytmu postępowania w przypadkach pojawienia się w Polsce większych grup migrantów wymagających szczególnej opieki ze strony państwa”.
Dotychczas przedstawiciele Urzędu Miasta podkreślali, że sprawa romskich migrantów żyjących na wrocławskich koczowiskach nie jest możliwa do rozwiązania przez samorząd lokalny – taki argument ze strony miejskich urzędników pada w uzasadnieniu postępowania eksmisyjnego przed wrocławskim sądem rejonowym, przed którym od listopada toczy się proces przeciwko Romom z koczowiska przy ulicy Kamieńskiego.
Pod koniec stycznia Profesor Irena Lipowicz apelowała do władz Wrocławia o zawieszenie postępowania i rozpoczęcie mediacji. W listopadzie zeszłego roku, czasie pierwszej rozprawy o takie mediacje za pośrednictwem swojego przedstawiciela wnioskowali także pozwani migranci z Rumunii. Obie prośby zostały odrzucone przez władze miasta.
W lutym zespół Klubu Krytyki Politycznej we Wrocławiu we współpracy z lokalną redakcją „Gazety Wyborczej” zorganizował spotkanie urzędników, przedstawicieli organizacji pozarządowych i ekspertów, którzy rozmawiali o tym jak pomóc rumuńskim Romom mieszkającym we Wrocławiu. Po tym spotkaniu Stowarzyszenie Nomada, które od kilku lat aktywnie działa na rzecz społeczności migrantów romskich mieszkających na wrocławskich koczowiskach, złożyło „Propozycję powołania Zespołu roboczego ds. rumuńskich Romów we Wrocławiu”.
Powołanie takiego zespołu zapowiedział Wojewoda Dolnośląski Tomasz Smolarz. Kiedy powstanie zespól i jaki będzie jego skład – tych informacji urzędnicy na razie nie przedstawiają. Wiceprezydent Wrocławia Anna Szarycz zapewniła w liście przekazanym Stowarzyszeniu Nomada, że przedstawiciele miejskiej administracji włączą się w jego prace.
Rzecznik Praw Obywatelskich w dokumencie skierowanym do Prezydenta Wrocławia zwraca uwagę na program adaptacyjny skierowany do rumuńskich Romów opracowany przez miejskich urzędników. Projekt powstał w zeszłym roku i trafił do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych oraz Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji. W ramach tego projektu niespełna dwa miesiące temu koczowisko opuściła już jedna rodzina. Treść tego projektu nie jest publicznie dostępna, dlatego nie sposób poznać jego założenia i plan działań magistratu.
Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca uwagę na lokalny kontekst „kryzysowej sytuacji” wykluczonych migrantów. Profesor Irena Lipowicz przypomina o „złożoności zadań ciążących bezpośrednio na samorządzie terytorialnym”. Wspomina także o tym, że Wrocław jest Europejską Stolica Kultury 2016, co oznacza nie tylko promocję wielokulturowości, ale również sposoby rozwiązywania sporów na jej gruncie.