Międzynarodowa grupa artystów i działaczy opracowująca projekt Zimowe Wakacje, którego celem jest transformacja CSW, zabiera głos w sprawie sytuacji w galerii.
Publikujemy stanowisko w sprawie sytuacji w Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski międzynarodowej grupy artystów i działaczy społecznych opracowującej projekt Zimowe Wakacje/Winter Holiday Camp, który miał odbyć się w galerii na przełomie 2013 i 2014 roku. W związku ze złą sytuacją finansową placówki został odwołany. Projekt miał na celu transformację Centrum pod kątem praktyk demokratycznych we współdziałaniu z jego pracownikami, dyrekcją, widzami oraz dziećmi zaproszonymi do tworzenia projektu. Grupa robocza Zimowych Wakacji/Winter Holiday Camp wyraża solidarność z pracownikami CSW i deklaruje chęć kontynuowania pracy na rzecz przekształcenia Zamku w instytucję demokratyczną.
List otwarty do pracowników i publiczności CSW autorstwa grupy roboczej projektu Zimowe Wakacje/Winter Holiday Camp
Zimowe Wakacje/Winter Holiday Camp to eksperyment artystyczny, którego celem jest próba demokratyzacji instytucji publicznej poprzez otwarcie na współpracę z dziećmi i dorosłymi, włączając w to każdego pracownika Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski w Warszawie i jego publiczność. Prace nad przygotowaniem projektu rozpoczęły się wiosną 2013 roku, natomiast jego realizacja miała nastąpić zimą 2013 roku w Zamku Ujazdowskim. Dziś wiemy, że zostanie on zapewne odwołany przez dyrektora CSW Fabio Cavalucciego w związku z kryzysem finansowym tej instytucji. W liście wysłanym na początku września do ministra kultury dyrektor CSW uznał Zimowe Wakacje/Winter Holiday Camp za jeden z czterech projektów, które można odwołać bez szkody dla programu instytucji.
Grupa robocza Zimowe Wakacje/Winter Holiday Camp to kolektyw artystów i aktywistów z kilku krajów. Nie jesteśmy sami, stanowimy część większej społeczności, która angażuje się zarówno w działania polityczne, jak i artystyczne.
Wyrażamy solidarność z Januszem Byszewskim i związkiem zawodowym NSZZ Solidarność w Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski, który 25 września 2013 roku opublikował na stronie Obywatelskiego Forum Sztuki Współczesnej list do dyrektora CSW oraz przekazał go mediom, informując opinię publiczną o chaotycznym i autorytarnym sposobie zarządzania instytucją przez Fabio Cavalucciego [patrz np. artykuł: Katastrofa finansowa Centrum Sztuki Współczesnej, GW 25.09.13].
Uważamy, że niedemokratyczne sposoby podejmowania decyzji są częścią globalnych procesów widocznych w instytucjach, które to sposoby zostały w dużej części zdominowane przez wyniszczające modele korporacyjne.
Projekt Zimowe Wakacje/Winter Holiday Camp miał być swego rodzaju odpoczynkiem dla pracowników CSW od stresów i konfliktów, nieuniknionych w niedemokratycznych systemach zarządzania. Wycofanie poparcia dyrektora dla naszego projektu nie zmieniło naszego zaangażowania w relacje z pracownikami CSW, z którymi zaczęliśmy rozmowy kilka miesięcy temu. Uważamy, że w sytuacji obecnego konfliktu między pracownikami a dyrekcją CSW nasze działania mogą być tym bardziej potrzebne. Poniżej wyjaśniamy związki naszego projektu z sytuacją w CSW, nasze cele, a także proponujemy działania, jakie chcielibyśmy podjąć.
Naszym głównym celem jest dobre zrozumienie funkcjonowania instytucji kultury i możliwość jej transformacji. Chcemy zaprosić do udziału w projekcie dzieci, aby były naszymi przewodnikami ku przyszłości. Chcemy wspólnie z nimi szukać realnych rozwiązań odpowiadających oczekiwaniom zmieniającego się społeczeństwa. Nasze cele zamierzamy realizować poprzez następujące aktywności:
– zdefiniowanie pozycji CSW w kontekście zmieniającej się Europy i globalnego kryzysu kapitalizmu, na który reagują ruchy społeczne i aktywiści w wielu krajach;
– zrozumienie wewnętrznej struktury instytucji CSW, poznanie jej niewykorzystanych możliwości i źródeł konfliktu.
Zimowe Wakacje zostały zainicjowane jako indywidualny projekt Pawła Althamera, zrodzony z inspiracji praktyką pedagogiczną Janusza Korczaka, który traktował dzieci jak „małych obywateli”, z pełnym szacunkiem i przysługującymi im prawami. Korczak w pracy z dziećmi opierał się na przeświadczeniu, że wszyscy ludzie powinni uczestniczyć w równościowym procesie podejmowania decyzji, które mają wpływ na sposób i warunki ich życia. Ten wizjonerski i funkcjonalny model demokracji jest bliski rozwijanym przez nowe ruchy społeczne demokratycznym narzędziom współdziałania, takim jak otwarte zgromadzenia, niehierarchiczne grupy robocze i kolektywnie formułowane propozycje zmian.
Doświadczenie demokratyzacji instytucji Kunstwerke podczas 7. Berlin Biennale zainspirowało Pawła Althamera, by otworzyć projekt Zimowych Wakacji na działania wspólnotowe. Razem z Arturem Żmijewskim zaprosili Noah Fishera z aktywistami Occupy Museums, czego rezultatem było zawiązanie się grupy roboczej artystów i działaczy społecznych z Polski, Nowego Jorku, Nowego Orleanu, Berlina, Meksyku, Madrytu, Budapesztu i Buenos Aires. Członkowie grupy spotkali się w Warszawie i jako osoby wspólnie tworzące projekt zaproponowali pracownikom CSW kolektywną pracę nad jego realizacją.
Wiemy, że sytuacja, jaka ma miejsce w CSW, walka prowadzona przez jej pracowników, to nie odosobnione starania, które dzieją się tylko w Warszawie czy w Polsce. Dzisiaj sfera publiczna jest polem nadmiernej rywalizacji ekonomicznej i walki o władzę. Kultura natomiast staje się środkiem cynicznego zabiegania o rozgłos, reprezentację władzy lub partykularne interesy partii politycznych.
Instytucje kultury często opierają się na logice eksploatacji pracowników, odbierając im w ten sposób twórczą wolność, a czasem zdarza się, że są zarządzane w sposób autorytarny.
Za cięcia budżetowe w CSW dyrekcja tej instytucji wini kryzys ekonomiczny na świecie. My natomiast uważamy, że poważniejszym kryzysem jest uparte uczestnictwo w nieustannym konkursie na ilość produkowanych wydarzeń kulturalnych i wystaw, bez liczenia się z możliwościami pracowników i z faktycznie posiadanym budżetem.
Władza podejmowania decyzji w przemyśle kultury, podobnie jak w polityce, spoczywa w rękach garstki ludzi – jednego procenta wszystkich ludzi kultury. Rzecz w tym, by to zmienić i by decyzje o kształcie instytucji kultury, ich ustroju i celach, były podejmowane nie autorytarnie, lecz demokratycznie. Celem projektu Zimowe Wakacje/Winter Holiday Camp jest działanie w kierunku takiej zmiany.
Po kilku miesiącach planowania i spotkań roboczych, podczas których prowadziliśmy wywiady z pracownikami CSW, zaproponowaliśmy ramę działania, które umożliwiłoby faktyczne wakacje dla pracowników, dając im wolny czas na refleksję, rozmowy i stworzenie na nowo instytucji, w której pracują. Miałyby to być wakacje od zinstytucjonalizowanej kultury nadprodukcji, w której jedno wydarzenie goni następne, wszystko jest błyskawicznie promowane, wystawiane i odsyłane na rynek komercyjny, jakby to była taśma produkcyjna fabryki sztuki.
Zamiast tak wyprofilowanej produkcji chcemy najpierw praktykować otwartą, równościową debatę na temat instytucji, jakich potrzebujemy; na temat sztuki, która może pomóc w kreowaniu stabilnego świata; na temat wzmacniania alternatywnych praktyk kulturowych i modeli sztuki istniejących poza sferą komercyjną.
Podczas naszych rozmów z pracownikami CSW słuchaliśmy ich historii i odkrywaliśmy, jak wiele mieli w ostatnich latach dobrych pomysłów, które jednak nie zostały zrealizowane. Kreatywność pracowników CSW to ukryty skarb tej instytucji i świadectwo niewykorzystanego potencjału.
Niezależnie od prawdopodobnego odwołania projektu Zimowe Wakacje/Winter Holiday Camp, dzięki naszemu zaangażowaniu w relacje, jakie nawiązaliśmy z pracownikami CSW, możemy zaproponować następujące działania:
– kontynuowanie wspólnie z pracownikami CSW publicznego i przejrzystego procesu transformacji instytucji, który koncentrować się będzie na odzyskaniu zaufania wewnątrz niej, na nieprzemocowym procesie wspólnotowego, równościowego podejmowania decyzji oraz na włączeniu w te działania ludzi, którzy także tworzą instytucję kultury, ale nie są z nią formalnie związani: artystów i publiczności; może się to odbywać w drodze otwartych spotkań i zgromadzeń;
– użycie artystycznych i aktywistycznych sieci kontaktów do rozpowszechniania informacji o reakcji pracowników CSW na sytuację w ich instytucji, a także o zachodzącym w instytucji procesie transformacji;
– stworzenie archiwum działań pracowniczych w CSW na rzecz zmiany instytucjonalnej, w której chcemy wziąć aktywny udział.
Do zobaczenia na zgromadzeniach!
Grupa robocza realizująca projekt Zimowe Wakacje/Winter Holiday Camp:
Paweł Althamer, Raquel Gomez Amborosio, Tal Beery, Imani Jacqueline Brown, Antonio Calleja-Lopez, Maureen Connor, Gabriella Csoszó, Noah Fischer, Federico Geller, Zuzanna Ratajczyk, Dorota Sajewska, Igor Stokfiszewski, Joulia Strauss, Paula Strugińska, Martyna Sztaba, Zofia Waślicka, Katarzyna Wąs, Artur Żmijewski
Czytaj także:
Igor Stokfiszewski, Zamek Ujazdowski nie jest wyjątkiem
Odpowiedź dyrektora CSW Fabio Cavallucciego na list związkowców
//English version//
Letter of Solidarity with the CCA staff
Zimowe Wakacje/Winter Holiday Camp is an artistic experiment and an attempt to democratize an institution – open to all staff members of the Center for Contemporary Art Ujazdowski Castle in Warsaw, its audience, and artists. Work on the project began in the spring of 2013, and it was scheduled to take place in the winter of 2013 at the CCA. We now know that, in all likelihood, it will be cancelled by the director of the CCA Fabio Cavallucci in connection with the financial crisis at the institution. In a letter addressed to the Minister of Culture in early September this year, the director of the CCA named Winter Holiday Camp among one of four projects that could be cancelled without causing any harm to the institution’s program.
The working group of Winter Holiday Camp is a collective of artists and activists from several countries. We are not alone, we are part of a larger community involved in both political and artistic action.
We would like to express our solidarity with Janusz Byszewsk and all the members of the Independent Self-governing Trade Union Solidarność at the Center for Contemporary Art
Ujazdowski Castle who published an open letter (September 25, 2013) to the director of the CCA on the web page of the Civic Forum for Contemporary Art (Obywatelskie Forum Sztuki Współczesnej) and made it available to the media, thus informing Gazeta Wyborcza daily newspaper of the chaotic and authoritarian way in which Fabio Cavallucci is running the institution. (see ‘Katastrofa finansowa Centrum Sztuki Współczesnej’ [Financial Disaster of the Center of Contemporary Art’], Gazeta Wyborcza, September 25, 2013)
It is our belief that non-democratic methods of decision-making are part of the global processes observable in many institutions that have been largely dominated by devastating corporate models. The project Winter Holiday Camp was conceived as a form of relaxation for the CCA staff, a getaway from the stress and conflicts that are unavoidable under non-democratic management. The fact that the director has withdrawn his support for our project has not affected our involvement with the CCA staff, with whom we established contact several months ago. What is more, we are convinced that, given the current conflict between the CCA staff and the director, our proposal is all the more necessary. Below, we would like to explain the connection between our project and the situation at the CCA, as well as our aims, and to outline the actions that we intend to take.
Our main goal is a thorough understanding of the functioning of a cultural institution and the possible ways in which it could be transformed. We would like to involve children in our project – who would serve as our guides into the future. Together with them, we would like to search for new, tangible solutions that would meet the expectations of a changing society. We intend to pursue our goals though the following activities:
– defining the position of the CCA in the context of a changing Europe and the global crisis of capitalism, which has triggered responses from social movements and activists in many countries.
– understanding the inner structure of the CCA and exploring its untapped potential as well as sources of the current conflict.
Winter Holiday Camp was conceived as a solo project by Paweł Althamer, inspired by the pedagogical practice of Janusz Korczak (an educator, author, pediatrician, and director of a Warsaw orphanage during the Second World War) who saw children as “little citizens”, treating them with full respect and acknowledging their rights. Korczak’s work with children was based upon the conviction that all people should take equal parts in the process of making decisions that have an impact on the conditions of their life. This visionary and functional model of democracy is close to the democratic methods of collaboration developed by emerging social movements, such as: open assemblies, non-hierarchical working groups, and collective ways of proposing changes.
The experience of democratizing the Kunstwerke institution during the 7th edition of the Berlin Biennale inspired Paweł Althamer to open up Winter Holiday Camp to collective action. Together with Artur Żmijewski, they invited Noah Fisher and the activists from the Occupy Museum movement, resulting in the establishment of a working group involving artists and social activists from Poland, New York, New Orleans, Berlin, Mexico, Madrid, Budapest, and Buenos Aires. The members of the group met in Warsaw and, as co-participants to the project, extended an invitation to the CCA staff to work together.
We are well aware of the fact that the current situation at the CCA, the struggle of its staff, is not an isolated effort that is taking place only in Warsaw or in Poland. The public sphere today is a field of excessive economic competition and struggle for power; equally, culture has become the stage of a cynical ploy to garner publicity, exhibit representations of power, or serve the particular interests of political parties. Cultural institutions are often founded on the logic of exploitation of their staff – which deprives them of creative freedom – and, at times, are managed in an authoritarian manner.
The director of the CCA places the blame for its budget cuts on the global economic crisis. Whereas we believe that a far more severe crisis consists in its stubborn participation in the never-ending competition for the highest amount of hosted cultural events and exhibitions, with no regard for the actual capabilities of the staff and the budget.
The power of decision-making in the culture industry, much like in politics, rests in the hands of a small group of individuals – one percent of all people involved with culture. The goal is to change this and lead to a situation in which decisions concerning the shape of a cultural institution, its system and aims, are taken not in an authoritarian, but a democratic manner. The goal of the Winter Holiday Camp project is to contribute to such change.
After several months of planning and working meetings, during which we conducted a number of interviews with the CCA staff, we have proposed a framework of action that would allow the employees to enjoy a genuine holiday, offering them time for reflection, discussion, and for creating anew the institution in which they work. This holiday would be a getaway from the institutionalized culture of excessive production, where one event follows another, everything is immediately publicized, exhibited, and fed into the commercial market, as if it were an assembly line in a factory producing art.
Instead of such production, we would like to first focus on an open, equal debate about what kind of institutions we need; about the kind of art that could help in creating a stable world; and about reinforcing alternative cultural practices and models of art that can exist outside the commercial sphere.
During our conversations with the CCA staff, we listened to their stories and learned that many of the good ideas they had had in recent years were not seized upon. The creativity of this staff is the hidden gem of the institution and a testimony to its untapped potential.
Regardless of the fact that Winter Holiday Camp is most likely to be cancelled, given our involvement with the CCA staff we can propose the following actions:
– continuing to pursue, along with the CCA staff, the transparent process of transforming the institution, with a focus on regaining mutual trust and a non-violent process of collective, equal decision-making, as well as involving those individuals who are also part of this cultural institution while not being formally associated, that is, the artists and the public; this could be achieved by means of open meetings and gatherings.
– making use of the contact network of artists and activists to disseminate information about the reactions of the CCA staff to the situation in their institution, as well as to the process of transformation of this institution.
– creating an archive of actions of the CCA staff towards effecting a change in the institution, in which we would like to take an active part.
Hoping to see you at the meetings!
The working group for Winter Holiday Camp:
Paweł Althamer, Raquel Gomez Amborosio, Tal Beery, Imani Jacqueline Brown, Antonio Calleja-Lopez, Maureen Connor, Gabriella Csoszó, Noah Fischer, Federico Geller, Zuzanna Ratajczyk, Dorota Sajewska, Igor Stokfiszewski, Joulia Strauss, Paula Strugińska, Martyna Sztaba, Zofia Waślicka, Katarzyna Wąs, Artur Żmijewski
