To przemoc księży wobec dzieci – ta seksualna, ta fizyczna i ta psychiczna – jest w Polsce problemem systemowym. Jeśli chcecie go rozwiązać, to lepiej nie liczcie na PiS. Liczcie na siebie i przestańcie w końcu posyłać swoje dzieci na religię – pisze Agata Diduszko-Zyglewska.
W Polsce biją księży? No cóż, te kilka przypadków z ostatnich tygodni z pewnością powinno zostać poddane drobiazgowemu śledztwu, a sprawcy powinni stanąć przed sądem. Oczywiście śledczy nie powinni zaniedbać tropu związanego z możliwością ewentualnej prowokacji, bo zastąpienie w głowach zszokowanych Polaków obrazu bezkarnego księdza-molestatora obrazem księdza-ofiary pobicia byłoby zapewne fortunnym zwrotem akcji dla niektórych kościelnych fundamentalistów.
Warto zbadać, co rzeczywiście zainspirowało sprawców do przestępstw – zwłaszcza wobec faktu próby politycznego wykorzystania sprawy, czyli rozpuszczania przez media narodowe fałszywych informacji, zdementowanych później przez samego pobitego księdza, o rzekomym żądaniu ze strony sprawców udzielenia im ślubu.
KSIĄDZ POSTANOWIŁ UJAWNIĆ PRAWDĘ – TVP KŁAMAŁA W zeszłą niedzielę trójka mężczyzn wtargnęła na zakrystię i raniła…
Opublikowany przez Ośrodek Monitorowania Zachowań Rasistowskich i Ksenofobicznych Poniedziałek, 5 sierpnia 2019
Zapewne mamy tu do czynienia z czynami chuligańskimi, pobudkami alkoholowymi itd., ale rzetelne określenie motywacji sprawców w tak drażliwej sprawie byłoby cenne – także prewencyjnie.
Myślę, że większości z was nie zdziwi, że wbrew opiniom lansowanym przez media narodowe i posłankę Sobecką, w której liście otwartym księża „stają się celami BESTIALSKICH ataków” i w związku z tym wymagają dodatkowej ochrony prawnej, to nie przemoc wobec księży jest powszechnym problemem w Polsce. Jest nim natomiast w większej mierze przemoc księży wobec dzieci.
Nie chodzi mi tym razem o bezkarnych molestatorów i gwałcicieli w sutannach czy o bezkarnych biskupów w typie Jędraszewskiego, Wojdy czy Milewskiego, którzy otwarcie nawołują do nienawiści i przemocy wobec osób (także przecież nastolatków) LGBTQ. Chodzi mi o zwyczajną fizyczną przemoc wobec dzieci.
Czy wyobrażacie sobie nauczyciela polskiego, matematyki czy przyrody, który regularnie bije dzieci po twarzy rękami, okłada po głowie książkami, szarpie czy wyzywa – i którego nie wyrzuca się za to od razu z pracy? Ja też nie. A jednak wygląda na to, że księża katecheci także pod tym względem stanowią grupę chronioną wśród nauczycieli.
Pracując nad uzupełnianiem mapy kościelnej pedofilii i przemocy dla Fundacji Nie Lękajcie Się natykałam się na kolejne relacje dotyczące karalnego w Polsce naruszania nietykalności cielesnej dzieci. W końcu zdecydowałam się dodać do mapy kategorię, w której gromadzimy informacje o tego rodzaju przestępstwach (kategoria nazywa się „inne rodzaje przemocy duchownych wobec dzieci”).
Dzięki pomocy jednego z przyjaciół Fundacji, który prowadzi drobiazgową kwerendę lokalnej prasy, znajdziecie w niej już kilkadziesiąt historii, które warto przeczytać przed posłaniem dziecka na religię. Niektóre mrożą krew w żyłach.
Samobójstwo po zadręczeniu przez księdza
W Hłudnie ksiądz proboszcz Stanisław K. znęcał się podczas lekcji fizycznie i psychicznie nad czwórką dzieci. W końcu jedno z nich nie wytrzymało. 13-letni Bartek popełnił samobójstwo, a list pożegnalny z opisem zachowań księdza nie pozostawiał wątpliwości co do przyczyny śmierci chłopca. Znęcanie się księdza nad uczniami, które doprowadziło w końcu do śmierci dziecka, trwało dwa lata (2005-2007).
Sprawa trafiła do sądu. Przez cały okres trwania sprawy ksiądz pracował dalej. Przemyska kuria metropolitalna, której szefował arcybiskup Michalik, przeniosła go po prostu – sprawdzonym zwyczajem – do innej parafii. Został wikarym w Iwoniczu Zdroju, a niedługo później został przeniesiony pod samą granicę z Ukrainą, do liczącej ok. 300 mieszkańców wsi Rożubowice niedaleko Przemyśla. Ksiądz został skazany dopiero po 10 latach – na dwa lata w zawieszeniu na pięć! Dalej jest księdzem i wszystko wskazuje na to, że wciąż ma kontakt z dziećmi.
czytaj także
„Przecież pobity już nie wstaje”
W Krapkowicach ksiądz Krzysztof miał zwyczaj bicia uczniów dziennikiem po głowie. W efekcie takiego bicia 9-letni Tomek trafił na dwa tygodnie do szpitala. Po ciosach księdza miał zaburzenia równowagi, bóle głowy, potrójne widzenie. Lekarze z oddziału neurologii dziecięcej w Opolu na początku podejrzewali, że mogło dojść do urazu mózgoczaszki. Kiedy matka odbierała przewracającego się chłopca ze szkoły, nauczyciele nie powiedzieli jej co się stało, o pobiciu dowiedziała się od innych dzieci.
Ksiądz Krzysztof oprócz bicia dziennikiem stosował też inne formy przemocy: stukał głowami dzieci jedno o drugie, walił nimi o ławkę. Jednego z uczniów zbił podczas lekcji pasem, zszokowany chłopiec płakał przez całą godzinę. – Ksiądz urządzał sobie w klasie „taniec jezioro łabędzie”, tak to nazywał – opowiadała „Nowej Trybunie Opolskiej” jedna z matek w 2007 roku, kiedy sprawa wreszcie trafiła na policję. – Brał dzieci za włosy i tak ciągnął w górę, że musiały stawać na palcach i przebierać nogami. Jak się dowiedziałam, że mój Piotrek też „tańczył”, nie szłam nawet do dyrektorki, tylko zaraz poleciałam do księdza. „Może ksiądz by mi pokazał ten swój balet?” – zapytałam go. „Jako rodzic mam prawo przyjść na lekcję, przyjdę popatrzeć”. Myśli pani że się zmieszał? To on mnie próbował postraszyć.
Kiedy dziennikarze „Nowej Trybuny Opolskiej” zwrócili się o komentarz do zwierzchnika księdza Krzysztofa, księdza Krzysztofa Matyska, dyrektora Wydziału Katechetycznego Kurii Diecezjalnej w Opolu, usłyszeli co następuje: – Sprawa jest delikatna i ostrzegałbym przed ferowaniem zbyt pośpiesznych wyroków, tym bardziej że bada ją prokuratura. Mamy tutaj dwie wersje wydarzeń: jedna matki, druga proboszcza. Matka twierdzi, że dziecko było wyszarpane z ławki i pobite. Ksiądz mówi, że dziecko zostało skarcone poprzez uderzenie paskiem. Dla mnie ktoś „pobity” to już nie wstaje, ma ślady, można mu zrobić obdukcję. A tu tego nie było. Ksiądz na pewno popełnił błąd. Nie powinien tak się zachować. Ale należy spytać także, jakie były przyczyny jego zachowania? Może te dzieci rzeczywiście są bardzo krnąbrne? Dopóki znałem tylko wersję matki, byłem gotów wyciągnąć surowe konsekwencje. Mam uprawnienia od biskupa nawet, aby odsuwać księży od wszelkiej pracy w szkole. I były już takie decyzje. Ale tu zrobiliśmy w szkole głosowanie, czy odsunąć księdza, i większość rodziców uznała, że on jednak dobrze się sprawdza jako nauczyciel religii. Ja ze swej strony przeprowadziłem rozmowę z proboszczem, nie będę ujawniał jej treści, ale była jednoznacznie krytyczna. Pani dyrektor jako pracodawca może dać mu upomnienie do akt, to jej decyzja, co zrobi. Ale ksiądz nie jest psychopatą ani człowiekiem niezrównoważonym, dzieci go lubią! Sam widziałem, jak się do niego garną w szkole. Moje wątpliwości budzą też inne skargi, które teraz spływają. Nagle znaleźli się zatroskani rodzice, którzy domagają się ukarania księdza za coś, co rzekomo miał zrobić dwa czy trzy lata temu? Gdzie oni byli wcześniej?”.
Odpowiedzi na ostatnie pytania z kuriozalnej wypowiedzi księdza dyrektora Matyska budzą i moją ciekawość. Jak to możliwe, że przez kilka lat nauczyciele i dyrektorka szkoły nie reagowali na krzywdzenie dzieci, a skarżący się rodzice godzili się na to, że są zbywani i nie zgłaszali sprawy na policję ani do kuratorium?
czytaj także
Podbiegł, złapał za włosy, uderzył pięścią
W Lipie ksiądz proboszcz Stanisław M., skazany w 2018 za molestowanie czwórki dzieci, stosował też podczas lekcji religii przemoc fizyczną. – Mojej córce wydawało się, że już zadzwonił dzwonek. Otworzyła drzwi i chciała to sprawdzić. Ksiądz bardzo się zdenerwował. Zrobił się purpurowy. Podbiegł do niej, złapał ją za włosy. Z trzaskiem zamknął drzwi i uderzył ją pięścią w twarz – opisywała w wywiadzie dla Radia TOK.FM matka jednej z ofiar.
– Córka wybiegła z sali. Ja akurat sprzątałam na korytarzu szkolnym. Była cała blada. Przytuliła się do mnie i straciła na chwilę przytomność.
Po uderzeniu dziewczynce leciała krew z nosa i miała podbite oko. Neurolog stwierdził ryzyko padaczkowe. Stale musiała nosić przy sobie leki. Z urazu psychicznego leczyła się kilka lat. A tymczasem w lęku przed ostracyzmem rodzina nadal wpuszczała księdza-sprawcę do domu „po kolędzie”.
W Lututowie ksiądz bił dzieci wskaźnikiem, wieszakami i kazał za karę klęczeć na podłodze. Sprawa wyszła na jaw w 2004, gdy ugryzł w szyję jednego z chłopców i naderwał mu ucho. Dyrekcja szkoły wiedziała o zachowaniu księdza, ale zamiast powiadomić policję, wzywała go na kolejne rozmowy i chowała przed nim wskaźnik.
Co naprawdę zrobił Piotrowicz i dlaczego jest to gorsze, niż myśleliśmy?
czytaj także
Trzy ciosy w twarz – za niesforność
W Sidzinie, jak opisywał w 2011 portal 24opole.pl, a za nim inne media, „11-latek przeszkadzał księdzu, nie pozwalając prowadzić normalnych zajęć. Wtedy ksiądz poprosił go na zewnątrz klasy i tam kilkukrotnie uderzył w twarz. Gdy oboje wrócili do sali, chłopak dalej przeszkadzał, dlatego ksiądz ponownie wyszedł z uczniem na korytarz i jeszcze raz go uderzył. Gdy i to nie poskutkowało, trzeci raz uderzył go już w klasie”. – No niestety, wydarzyło się, trudno. Teraz już nie ma o czym rozmawiać – skomentował sam sprawca i odmówił dalszej rozmowy z dziennikarzami.
– Powiadomiłem o tym fakcie kuratorium oświaty oraz kurię biskupią, bo ksiądz podlega obu przełożonym. Czekamy na ich decyzję – komentował wyrozumiale dyrektor szkoły, po tym jak sprawą zajęła się w końcu prokuratura. – Ten uczeń to niesforny chłopak, miał już nawet konflikt z prawem. Rozumiem, że ksiądz stracił cierpliwość, ale nie musiał tego okazywać w taki sposób.
Jak się potem okazało, takich „niesfornych” ofiar księdza było więcej.
Seks oralny to nie seksualizacja
W Wicinie ksiądz Janusz podczas lekcji religii włożył sobie do rozporka butelkę, a jednemu z uczniów kazał udawać seks oralny. Kiedy sprawa trafiła do mediów, ksiądz usprawiedliwiał swoje zachowanie tym, że przecież nie miało podtekstu seksualnego, więc o co tu się czepiać. W areszcie spędził tylko jedną noc, bo poręczyła za niego osoba wskazana przez kurię zielonogórsko-gorzowską. W 2016 został skazany na grzywnę w wysokości 1500 zł za naruszenie nietykalności cielesnej dziecka. Jego działania nie uznano za molestowanie ani też za słynną „seksualizację” dzieci. W końcu to ksiądz, prawda?
Nie „seksualizował” też ksiądz katecheta z Chojnic. Jak donosiła w 2010 „Gazeta Pomorska”, jego uczennica poprosiła o wolniejsze dyktowanie, na co ksiądz odpowiedział: „wolniej-wolniej to będziesz krzyczała do męża podczas nocy poślubnej”.
czytaj także
Downy, pedały i niechrzczone debile
W Pułtusku ksiądz szarpał za ucho i uderzył w twarz dziesięciolatka podczas przyjmowania komunii. Była to kara za to, że dziecko wyjęło opłatek z ust. Ogólnie bicie dzieci po głowie i po twarzy rękami i ciężkimi przedmiotami (jak książki) to popularna „metoda dydaktyczna” wśród księży katechetów – na mapie znajdziecie takie przypadki w Łodzi, Dobrej Nowogardzkiej, Czarnej Dąbrówce, Obrzycku, Suchowoli i innych miejscowościach.
Biciu niekiedy towarzyszą wyzwiska. Jak donosił w 2005 roku „Dziennik Zachodni”, w Sosnowcu ksiądz pobił nogą od krzesła po głowie dwunastolatka, który ze względu na problemy zdrowotne był pod opieką neurologa. Ciosom towarzyszyły wyzwiska. Chłopiec i jego rodzina mieli być „downami”, „pedałami i nieochrzczonymi debilami”.
Zwyczaje księży udzielają się też katechetkom. „Dziennik Łódzki” opisywał w 2014 roku problemy rodziców i przestraszonych uczniów jednej z podstawówek, w której katechetka nagminnie wyzywała dzieci m.in. od „szmat”.
– W życiu zdarzają się napięcia na linii uczeń-nauczyciel. To pole do wspólnej pracy wychowawcy klasy, dyrektora, katechetki, rodziców i uczniów. Ważna jest odrobina dobrej woli – komentował wtedy ksiądz Rafał Leśniczak, dyrektor biura prasowego łódzkiej kurii, którego martwiło, ze problemem zajmuje się niepotrzebnie gazeta.
Katechetka w Jelczu biła „po buzi” pierwszoklasistkę. Katechetka w Krzywinie chciała pokazać chłopcu, który uderzył innego kolegę, jak to boli, więc też go walnęła. Katechetka w Grabiku podeszła do gadającej na lekcji dziewczynki od tyłu i szarpiąc ją za ramiona przeciągnęła na inne krzesło. Dziewczynka wróciła do domu z siniakami i podartą koszulką. Inny uczeń tej samej głosicielki „ewangelii miłości” był w ramach reprymendy kopany w kostkę.
czytaj także
Przestańcie posyłać dzieci na religię!
Mogłabym jeszcze długo opisywać kolejne historie z różnych stron Polski. Tylko niektóre z nich trafiły do mediów. Te z nich, które znaleźliśmy, możecie zobaczyć na mapie kościelnej pedofilii i przemocy. Ale już jeden rzut oka na tę niepełną mapę pozwala stwierdzić, że przemoc księży wobec dzieci – ta seksualna, ta fizyczna i ta psychiczna – stanowi w Polsce problem systemowy.
Z jednej strony przyzwolenie na przemoc wobec dzieci ze strony księży jest odpryskiem bardziej ogólnego problemu powszechności akceptacji dla przemocy wobec dzieci w Polsce. Ze statystyk policyjnych wynika, że co roku liczba dzieci zakatowanych w domach przez rodziców i opiekunów odpowiada mniej więcej jednej pełnej szkolnej klasie. Dzieci, które w ten sposób umierają, są zwykle wcześniej bite i katowane przez dłuższy czas – przy całkowitej bierności sąsiadów i instytucji społecznych.
Dzieci bitych na sposoby, które nie zagrażają bezpośrednio ich życiu, są już setki tysięcy. Czym jest w tym kontekście kilka ciosów w głowę dziennikiem czy książką podczas lekcji religii w publicznej szkole? Przyzwyczajeni do przemocy domowej rodzice i nauczyciele bagatelizują w ten sposób przemoc klerykalną w szkole.
Z drugiej strony brak skutecznej reakcji na przemoc katechetów wobec dzieci wynika – podobnie jak w wypadku molestowania i gwałtów – z uprzywilejowanej pozycji Kościoła w Polsce i wadliwego ustawienia prawa. Księża wpuszczeni do szkół jako katecheci, niekontrolowani i niezwalnialni przez dyrektorów szkół ani ministerstwo edukacji, nie mają właściwego przygotowania pedagogicznego i najwyraźniej nie znają podstawowych przepisów prawa. Na przykład tych o zakazie stosowania kar cielesnych wobec dzieci – zarówno przez rodziców, jak przez nauczycieli.
Przypomnijmy więc, że „osobom wykonującym władzę rodzicielską oraz sprawującym opiekę lub pieczę nad małoletnim zakazuje się stosowania kar cielesnych” (Dz. U. Nr 125, poz. 842). Bicie dzieci, czyli naruszanie ich nietykalności cielesnej, podlega w Polsce karze także na podstawie art. 207 i art. 217 Kodeksu Karnego.
Ale tak naprawdę sądzę, że księża wiedzą, że w Polsce bicie dzieci jest zakazane, jednak wiedzą też, że stoi za nimi potężna i niesłychanie uprzywilejowana instytucja. Ci, którzy to robią, czują się bezkarni. Widzimy to gołym okiem w brawurowych tłumaczeniach sprawców przemocy, kiedy bez wstydu próbują zrzucać odpowiedzialność za swoje czyny na barki „niegrzecznych”, „krnąbrnych”, „trudnych” dzieci-ofiary.
Rządzący ostemplowanym krzyżami państwem, którzy mają usta pełne frazesów o chrześcijańskich wartościach i korzeniach, niestety dają przyzwolenie na przemoc – seksualną, fizyczną i psychiczną – wobec polskich dzieci. Robią to wpuszczając niekontrolowanych przez państwo i niekompetentnych pracowników Kościoła do szkół, ośrodków opieki czy szpitali. W ten sposób Polska porzuca swoje dzieci, wobec których demokratyczne państwo prawa ma konkretne zobowiązania.
Nie liczę na listy otwarte w sprawie koniecznych zmian w prawie ze strony zaniepokojonych losem dzieci polityków PiS. Zastanawiam się jednak, czy doczekam momentu, kiedy na przemoc, molestowanie i nienawistny przekaz sprzedawany dzieciom podczas niektórych lekcji religii (dotyczący np. osób LGBT, ateistów czy kobiet) zareagują rodzice? Co jeszcze musi się przydarzyć dzieciom, żebyście odmówili dobrowolnego oddawania własnych dzieci w ręce nieodpowiedzialnych, niekompetentnych, a czasami zwyczajnie złych ludzi w sutannach?
**
Agata Diduszko-Zyglewska wydała książkę „Krucjata Polska”, którą możecie kupić na stronie Wydawnictwa Krytyki Politycznej.
