Oto propozycje zmian w Kodeksie Wyborczym.
5 stycznia 2015 r.
W.P. Bronisław Komorowski
Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej
Kancelaria Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej
ul. Wiejska 10, 00-902 Warszawa
LIST OTWARTY DO PREZYDENTA RP
w sprawie zmian w Kodeksie Wyborczym
Szanowny Panie Prezydencie,
Jesienne wybory samorządowe przyniosły nie tylko problemy z liczeniem głosów, lecz pokazały także, że obecny system wyborczy nie odzwierciedla precyzyjnie woli wyborców, zarówno w dużych miastach, jak i w mniejszych gminach, gdzie zastosowano po raz pierwszy jednomandatowe okręgi wyborcze.
Szczególnie problematyczne okazały się okręgi jednomandatowe – dla przykładu w Kutnie 38,66 procent poparcia dla lokalnego komitetu przyniosło 100 procent mandatów w radzie miasta. Z kolei w Rumi 27,74 procent głosów na komitet PO dało 74,43 procent miejsc w radzie miasta i samodzielną większość, a w Starym Sączu lokalny komitet zdobył 47,84 procent głosów, co przyniosło mu 80,95 procent mandatów. Warto także podkreślić, że do zdobycia mandatu w okręgach jednomandatowych nie jest konieczne uzyskanie ponad połowy głosów mieszkańców i mieszkanek, jak np. w wyborach prezydenta miasta. Wygrywa osoba, która otrzyma najwięcej głosów, co w praktyce oznacza, że wystarczające może być poparcie jedynie 19,42 procent wszystkich głosów w okręgu, jak w Lęborku.
Nieproporcjonalne wyniki przyniosło także głosowanie przy zastosowaniu ordynacji z listą wyborczą – w Gdańsku 48,3 procent głosów dla komitetu PO przełożyło się na 64,7 procent miejsc w radzie miasta. 22,3 procent mieszkańców i mieszkanek Gdańska, którzy wzięli udział w wyborach, zostało bez reprezentacji w radzie miasta.
Doceniamy Pana inicjatywę, by usprawnić działanie PKW i liczenie głosów. Uważamy jednak, że tego typu zmiany są niewystarczające.
W związku z tym, że przygotowuje Pan propozycje zmian w Kodeksie Wyborczym, chcielibyśmy zaproponować:
- Wprowadzenie ordynacji preferencyjnej, na wzór na przykład Irlandii czy Szkocji, dzięki czemu wynik głosowania będzie bardziej precyzyjny niż obecnie, a wyborcy będą mieli możliwość wskazania więcej niż jednego kandydata czy kandydatki, zgodnie ze swoimi preferencjami.
- Zwiększenie minimalnej liczby mandatów, jakie są do zdobycia w jednym okręgu wyborczym, do siedmiu. Obecnie Kodeks Wyborczy dopuszcza tworzenie okręgów, w których do zdobycia jest tylko pięć mandatów, co przyczynia się do nieproporcjonalnych wyników głosowania oraz jest nieuzasadnionym i niesprawiedliwym wzmocnieniem dla najsilniejszych ugrupowań.
- Dodanie na karcie do głosowania opcji do zaznaczenia „Żaden z powyższych kandydatów”, co pozwala jednoznacznie określić, czy głos jest nieważny, czy wyborca nie ma osoby, na którą chciałby oddać głos.
Z wyrazami szacunku,
dr Marcin Gerwin, Sopocka Inicjatywa Rozwojowa
dr Maja Grabkowska, Sopocka Inicjatywa Rozwojowa
Ewa Lieder, Gdańsk Obywatelski
Roman Kurkiewicz, Collegium Civitas, TVN24
Beata Kubica, Partia Zieloni, Opole
Włodzimierz Nowak, społecznik, Grunwald
Przemysław Filar, Wrocławskie Forum Miejskie
Adam Ostolski, Partia Zieloni, Warszawa
dr Anna Strzałkowska, Uniwersytet Gdański
Cezary Brudka, aktywista miejski, Poznań
Małgorzata Tarasiewicz, Mieszkańcy dla Sopotu
Magdalena Błędowska, Dziennik Opinii – Krytyka Polityczna
Jakub Dymek, Dziennik Opinii – Krytyka Polityczna
Beata Nowak, Zielone Wiadomości
Artur Celiński, Res Publica, Magazyn Miasta
Mateusz Kokoszkiewicz, dziennikarz, Wrocław
Joanna Erbel, Partia Zieloni, Warszawa
Tomasz Leśniak, Kraków Przeciw Igrzyskom
Maria Klaman, Krytyka Polityczna
Paweł Kołacz, aktywista miejski, Toruń
