#wieś

Nowe:

Kadr z filmu „Tyle co nic". Fot. Forum Film Poland

Trup w oborniku i wieś, która odchodzi [Majmurek o „Tyle co nic”]

Stawką tego filmu jest coś więcej niż odkrycie prawdy o śmierci znalezionego w gnoju rolnika. „Tyle co nic” stawia fundamentalne pytanie dotyczące polskiej wsi: czy jest ona w stanie przetrwać.

Demonstracja myśliwych, leśników, NSZZ Solidarność i rolników w Warszawie. Fot. Jakub Szafrański

Protest rolników w Warszawie [relacja]

Gdy minister Kołodziejczak zapewniał, że zeszłotygodniowa czterogodzinna narada rolników z premierem Donaldem Tuskiem była owocna, nie takich owoców się spodziewałam.

Fot. Andrew Sorensen/Flickr.com

Anna Spurek: Żyjemy w mleczno-mięsnym matrixie. Na talerzach serwuje się nam katastrofę [rozmowa]

Prawo do talerza czy kotleta to hasło lobby mięsnego, mleczarskiego itd. Ukuto je w celu polaryzacji społeczeństwa i wywoływania lęku przed tym, że ktoś nam coś odbierze w momencie, gdy tak naprawdę robi to sektor hodowlany.

Grzegorz Piątek i Joanna Kuciel-Frydryszak. Fot. Wikimedia Commons

Smar oliwiący gospodarkę, czyli jakiej historii potrzebują Polacy [rozmowa]

Historia mas, queery, kobiety to nie są żadne sensacje XX wieku, to jest przeszłość, która nam się zdarzyła. Paulina Małochleb pyta Joannę Kuciel-Frydryszak i Grzegorza Piątka o to, co jeszcze zostało do zrobienia w przybliżaniu społeczeństwu ludowego zwrotu w historiografii.

Newsletter

Najważniejsze wiadomości o tym, co robimy. W Twojej skrzynce email.

Parada Kół Gospodyń Wiejskich w Opocznie. Fot. Mateusz Włodarczyk/MRiPS/Flickr.com

Czy koła gospodyń wiejskich poprą w wyborach Prawo i Sprawiedliwość?

Za pieniądze władza chce kupić ludzi. W tym przypadku za garnki, patelnie i maszyny do waty cukrowej. Jeśli frekwencja będzie wysoka, koła gospodyń wiejskich mogą dostać kolejne tysiące złotych. Na szczęście głosowanie jest tajne. Kobiety zagłosują, na kogo zechcą.

Nocne niebo w okolicach Łodzi. Fot. Adam Mirowski/Flickr.com

Dla zanieczyszczenia świetlnego „pstryk” nigdy nie następuje

Rozmawiamy z Piotrem Nawalkowskim, twórcą pierwszego w Polsce czynnego obszaru ochrony ciemnego nieba, redaktorem portalu ciemneniebo.pl.

Fot. Adobe Stock

Smród budzi mnie nad ranem

Codzienność wsi, w której próbowano powstrzymać inwestycje związane z przemysłowym chowem zwierząt. Rozmowa z Marią Firynowicz i Marzeną Waligórą, mieszkankami wsi Tarnowa w województwie wielkopolskim.

Fot. Jakub Szafrański

Czy inna polityka rolna jest możliwa?

Co można zrobić, żeby więcej Polek i Polaków, którzy chcą jeść zdrowo i kupować lokalnie, miało na to realne szanse.

Fot. USAID Biodiversity/Flickr.com

Szkocki łosoś, zanim trafi do sklepu w Europie, odwiedza Chiny i Koreę

Żywność ekologiczna musi być droższa, dlatego że wymaga znacznie większego nakładu pracy i wiedzy.

Fot. Jonas Ingold/flickr.com

RWS, czyli abonament na warzywa. Jakim ryzykiem obarczona jest ta inwestycja?

Chcemy wymieniać się doświadczeniami i dobrymi praktykami oraz realizować wspólne projekty na rzecz suwerenności żywnościowej.

Fot. Adobe Stock

Szukałem zdrowego jedzenia, trafiłem do kooperatywy spożywczej

Członkowie i członkinie kooperatyw spożywczych z Warszawy, Poznania i Częstochowy tłumaczą, czemu wolą takie zakupy.

Michał Kołodziejczak. Fot. Jakub Szafrański

Kołodziejczak idzie do Sejmu, żeby coś załatwić, tylko jeszcze nie wie co

Rolnikom popierającym Agrounię zapewne chodzi o coś konkretnego, ale Kołodziejczak sprawia wrażenie człowieka, którego nie interesuje nic poza wejściem do Sejmu.

Jacek Sasin, Mateusz Morawiecki i prezes Orlenu Daniel Obajtek. Fot. Krystian Maj/KPRM

„Ja wiem, że wy Daniela macie za wariata, ale on realizuje testament mojego brata Leszka”

Daniel powiedział kiedyś: „Jest rozkaz polityczny, to idę”. Jak są wątpliwości prawne, to to pierdoli i jakoś to będzie. Jarosławowi to się podoba. Daniel „wszystko mogę” Obajtek się nie zatrzymuje.

Michał Kołodziejczak Agrounia

Czy Agrounia na listach KO to naprawdę gamechanger?

Bez względu na to, jak skończy się kandydowanie Kołodziejczaka z list Tuska, jedno wydaje się pewne – nie zaszkodzi to samej Platformie.

Chłopka sfotografowana w 1941 roku. Fot Narodowe Archiwum Cyfrowe, CC0

Mężowi nogi umyć i brud wypić. Jak żyły chłopki? [rozmowa]

Paulina Januszewska rozmawia z Joanną Kuciel-Frydryszak, autorką książki „Chłopki. Opowieść o naszych babkach”.

Adam Leszczyński. Fot. Jakub Szafrański

Język „wolnego rynku” stał się podporą dla nieliberalnej Polski już w XIX wieku

Rozmowa z Adamem Leszczyńskim, dziennikarzem, historykiem i socjologiem, profesorem Uniwersytetu SWPS w Warszawie, autorem książki „Obrońcy pańszczyzny”.

Wizyta Mateusza Morawieckiego w Województwie Zachodniopomorskim. Fot. Adam Guz/KPRM/Flickr.com
Chłopi na jarmarku w przedwojennej Polsce. Fot. autor nieznany, ze zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego

Na Zachodzie nas szkalują, że mamy niewolników

Konkluzja była jednoznaczna: co prawda my, Polacy, mamy swoje grzechy, ale nie jesteśmy Zachodem, więc zachodnie zwyczaje i porządki nam nie odpowiadają, ale Polsce powinno się współczuć i ją podziwiać.

Zakłady firmy Wipasz w Kole. Fot. Kolanin/Wikimedia Commons

Polska będzie kurnikiem Europy? Mieszkańcy gmin są bezsilni

Przed kamerami występuje nie rolnik, który zamierza postawić kurniki, tylko przedstawiciele firmy Wipasz.

Fot. Klub Lewicy/Flickr.com

Ryneczek Lewicy

Lewicowy program dla rolnictwa ma naprawić pozrywane więzi między wsią i miastem.

Wnętrze opuszczonej chaty na wsi w Województwie Lubelskim. Fot. Jakub Szafrański

Rozwód, emigracja, egzorcyzmy: strategie polskiej wsi w walce z patriarchatem

Kiedy rozwody dotarły na polską wieś i dlaczego akrylowe paznokcie mogą być symbolem emancypacji? Rozmowa z badaczką społeczną, doktorą Sylwią Urbańską.

Fragment rzeźby, Jarosław Furgała, Był Oświęcim i dla dzieci, 1978, Muzeum Etnograficzne w Toruniu. Fot. Wojciech Wilczyk

Sztuka „ludowa” i ślady po ludobójstwie

Ludowe sceny prezentujące Zagładę nie zostały uznane za część zbioru „reprezentacji Holokaustu w sztukach wizualnych”.

Transport warchlaków z Dani i Niemiec do Polski na tucz. Fot. Andrew Skowron/Otwarte Klatki/Flickr.com

Transport przegranych. Czy zwierzęta naprawdę cierpią w czasie przewozu?

Większość badań prowadzonych przez instytucje naukowe, de facto powiązane z branżą produkcji rolnej, ma na celu przede wszystkim poprawę jakości mięsa – obniżenie strat, zwiększenie zysków – a kwestia cierpienia zwierząt znajduje się na samym końcu.

Zespół z okolic Radomia. Fot. Wegel K./Archiwum Muzyki Wiejskiej CC BY NC 3.0

Kronikarz muzyki wiejskiej [o nowej książce Andrzeja Bieńkowskiego]

Książki Andrzeja Bieńkowskiego unikają pornografizacji biedy, ale po lekturze nie da się uniknąć smutnych wniosków: polska wieś została porzucona już dawno temu przez ośrodki władzy politycznej i kulturalnej.

Fot. Piotr Bieniecki/www.fototeo.pl licencja: CC BY-SA 4.0. Ed. KP

Makłowicz: Polacy jedzą tak dużo mięsa, bo pragną zaspokoić tęsknoty swoich chłopskich przodków

Ludową – i nie tylko – historię kuchni polskiej kreśli w rozmowie z Jakubem Majmurkiem Robert Makłowicz.

Okładka książki Przechodząc przez próg, zagwiżdżę. Wydawnictwo Cyranka.

Rodzinne koszmary i thriller wiejski

Idzie nowe, także nowe pokolenie, egoistyczne i nastawione na sukces osobisty. Kinga Dunin czyta „Przechodząc przez próg, zagwiżdżę” Wiktorii Bieżuńskiej i „Witamy w Unterleuten” Juli Zeh.

Fot. Jakub Szafrański

Jak żyć w kraju, który jest homofobem Europy i jednocześnie moją ojczyzną?

To był przeskok z homofobicznej, zapyziałej dziury do kraju, gdzie małżeństwa jednopłciowe są legalne. Byłem tam z mamą tylko na rok i bardzo nie chciałem wracać. A gdy już przyjechałem do Nawojowej to pierwszego dnia usłyszałem: „pedał wrócił”.

Magdalena Figur, najsłynniejsza polska traktorzystką i przodownica pracy Fot. Jerzy Baranowski/Wikimedia Commons

Markiewka: Na wsi kobiety budowały Polskę od podstaw [rozmowa]

Świetlica, kościół i szkoła były dla wiejskich kobiet tymi miejscami, gdzie mogły działać publicznie. I tworzyć to coś, co w skrócie nazywamy Polską.

Wieś Polska lata 50.

„Nic się nie działo” – na wsi to oznaczało egzystencjalne bezpieczeństwo

Doświadczenie braku kontroli nad wielkimi zmianami dziejowymi przerodziło się w swoistą filozofię życiową: wiejski stoicyzm. Fragment książki Tomasza S. Markiewki „Nic się nie działo”.

Dworek Zakoniczyn w Województwie Pomorskim. Fot. magro_kr/Flickr.com

Nie ma święta parcelacji

Ludzie jeszcze pamiętają, czyje pole jest z parcelacji, ale w miejscowych kronikach zapisują dzieje dziedzica i dobrej dziedziczki. Kinga Dunin czyta „Był dwór, nie ma dworu” Anny Wylegały i „Niewolników modernizacji” Michała Narożniaka.

Fot. Janusz Jakubowski, centralniak/Flickr.com. Ed. KP

Sąsiadka podrzuci, mąż weźmie wolne i zawiezie do lekarza, bo autobusu już tu nie ma

Badacze ze stowarzyszenia Miasto Jest Nasze sprawdzili, co dla mieszkańców trzech miejscowości na Mazowszu oznacza likwidowanie komunikacji zbiorowej.

10616665696_f6b6ef5b8b_k

Nie można wszystkich przenieść do Warszawy czy Krakowa

Niektórzy ekonomiści twierdzą, że „świat idzie w kierunku metropolii”, ale to bzdura. Michał Sutowski rozmawia z ekspertem ds. deglomeracji i polityki przestrzennej Przemysławem Śleszyńskim.

Potańcówka na Jazdowie Fot. Karolina Majewska

Z perspektywy miasta wieś jest wszystkim, co nie jest miastem

Na wsi, gdzie mieszkałem, na ławeczkach siadywały starsze kobiety, pełniące rolę chóru greckiego. To właśnie one stwarzały kanon wstydu.

Plan tysiącletni

Sen o elektryfikacji

W „Planie tysiącletnim” marzenia młodych inżynierów pracujących dla Polski Ludowej nie różnią się specjalnie od marzeń partyzantów, prowadzących z PRL bezsensowną, skazaną na klęskę walkę.

Ekspozycja w Wenecji Fot. Jacopo Salvi

Bez wsi nie poradzimy sobie z wyzwaniami przyszłości

Często to wieś jest poligonem, gdzie testuje się rozwiązania, które później zostaną przejęte przez miasta. Rozmowa z kuratorami wystawy „Trouble in Paradise” prezentowanej na Biennale Architektury 2021 w Wenecji.

Strój piotrkowski Strój opoczyński Muzeum Etnograficzne w Warszawie. Fot. Wikimedia Commons. CC

„Miejsca, które nie mają znaczenia”. Elity mają problem z politycznymi wyborami peryferii

Dlaczego dawna klasa robotnicza i niższa klasa średnia przestają uznawać społeczne i kulturowe normy narzucane im przez wielkomiejskie elity?

Fot. Peter Trimming/Wikimedia Commons

W Polszcze tylko pan był prawdziwym człowiekiem [rozmowa z Kacprem Pobłockim]

Piosenka o panu, który gwałcił kobiety, czy przypomnienie, że Szela znany był z tego, że bił swoje żony, pokazują, że w Polszcze linia frontu w walce klas przebiegała przez ludzkie ciała – mówi autor książki „Chamstwo” Kacper Pobłocki.

Dawid reportaż rolnicy róża

„Czy po nas już tylko czarna dziura zostanie?” Rolnicy patrzą w przyszłość

Poznajcie ludzi, którzy domagają się od polskiego rządu jasnych odpowiedzi. Od tego zależy ich los. Reportaż multimedialny.

Fot. File:Narcyz Witczak-Witaczyński/Wikimedia Commons CC0

Sabotaż, uchylanie się od pracy, kpiny z panów, czasem krwawy bunt – bez tego nie zrozumiemy dzisiejszej Polski

Michał Sutowski rozmawia z Michałem Rauszerem, autorem książki „Bękarty pańszczyzny. Historia buntów chłopskich”.

radykalna kultura polska

Polskiej muzyki ludowej nie znamy ani nie rozumiemy. A to powinno być proste

Rozmowa z Mateuszem Kowalskim i Michał Brzozowym o festiwalu Radykalna Kultura Polska.

Fot. Jakub Szafrański

W deszczomierzu więcej piachu niż wody

Zeszłoroczna susza znacznie zniszczyła ich uprawy. W tym roku może być jeszcze gorzej. Spotkaliśmy się z rolnikami z Wielkopolski, żeby porozmawiać o suszy na ich polach.

Fot. Jakub Szafrański

Szczerek: Wytrawny koktajl z polskości

Lewica to inteligenckie, artystyczne, wielkomiejskie środowiska, a oddolność i prowincję reprezentuje w Polsce prawica. Ale ja chcę wierzyć, że nie zamkniemy się już na zawsze w tej pierdolonej banieczce.

Autobus, transport

Na wsi auto to często konieczność, ale w mieście powinno być zbędne [rozmowa]

Najbardziej wpływowa osoba w Polsce mówi, że chce mieć miliard kilometrów rocznie przewozów transportem publicznym, po czym się okazuje, że aparat państwa jest tak rozmontowany, że nie potrafi wdrożyć deklaracji własnego Prezesa.

Władysław Kosiniak-Kamysz

Z Atlanty na wieś [Sierakowski rozmawia z Kosiniakiem-Kamyszem]

– Dla nas przesłanie Witosa: „w sprawach wiary będziemy słuchać każdego wikarego, ale w sprawach polityki nie będziemy słuchać biskupa”, jest wciąż bardzo aktualne.

swinia-500-plus

Świnia+. Czy Kaczyński pożre PSL? [wyjaśniamy]

Ruta Śpiewak sprawdziła, co kryje się za obietnicami Kaczyńskiego dla polskiej wsi.

agrounia

„Tępa chłopomania” kontra „tępa warszafka” – czy naprawdę musimy to sobie robić?

Już dawno nie było wśród rolników widać takiego poczucia wspólnoty, może w czasach początków Samoobrony ćwierć wieku temu. I – co ciekawe – ta wspólnota co chwilę puszcza oko poza prawicowe środowiska.

agrounia

Kto będzie szerował obronę praw obywatelskich „chuliganów ze wsi”?

Nie, nie jest to „laurka” dla Agrounii. To głos, który mówi, że jeśli prawa obywatelskie są łamane, trzeba interweniować.

rycharski-strachy

Rycharski: Krzyż jest dla mnie symbolem wyzwolenia z więzów religii

Od początku pracuję z różnymi grupami osób wykluczonych, z osobami LGBT i mieszkańcami wsi. Zawsze marzyłem o sojuszach między nimi – mówi artysta i aktywista Daniel Rycharski.

Fot. Ela Radzikowska (4)

Układanka z dzikiem [rozmowa]

Oczywiste jest, że chory dzik sam nie wejdzie do chlewni, że potrzebne jest pośrednie ogniwo, czyli człowiek, mówi prof. Jerzy Wilkin.

farmer-maxpixel-net

Kiedy rolnicy głodują

Większości robotników rolnych na świecie nie jest dane upomnieć się o swoje prawa.

michal-kolodziejczyk-unia-ziemniaczano-warzywna

Michał Kołodziejczak, lider protestujących rolników: Jesteśmy na łasce monopoli

Cena siły roboczej wzrosła, jest embargo w Rosji, ludzi mniej do pracy, Zachód nie chce brać towaru, a w Polsce monopol marketów. Jesteśmy w kropce.

8110401522_df16957151_z

Klekot: Jakub Szela podoba się miastowym

Porządek na polskiej wsi jest nadal hierarchiczny. Buntownicze, emancypacyjne projekty trafiają tu w próżnię.

15110215080_ebc15733e4_z

(Nie)pamięć pańszczyzny: Bartecka / Leder / Lubomirski / Sutowski

Czy potrzebujemy chłopów i panów, by opisać współczesną Polskę?

img_9811_1

Fotorelacja: Co z tą pańszczyzną? Pokaz filmu „Niepamięć” i dyskusja

Co z tą pańszczyzną? Czy po 150 latach od jej zniesienia w Polsce jest to temat, o którym warto rozmawiać?

folkowisko_panszczyzna_film

Bartecka: Jestem dumną wieśniaczką

Mówienie, że wszyscy jesteśmy równi, że dawne podziały to przeszłość, to przyklepywanie czegoś, co kipi w środku.

Zamknij