Edukacja równościowa przyszłych mężów, prawa ekonomiczne dla kobiet, edukacja dziewczynek, inwestycja w usługi publiczne to skuteczne sposoby walki z ubóstwem, głodem i przemocą – piszą Anette Dixon i Hafez Ghanem.
Waszyngton.
W zalewie ponurych nagłówków gazet i jeszcze bardziej ponurych prognoz łatwo zapomnieć, że pod wieloma względami na świecie jeszcze nigdy nie było tak dobrze. Od 1990 roku blisko 1,1 mld ludzi wydostało się ze skrajnego ubóstwa. Wskaźnik ubóstwa nigdy w historii ludzkości nie był tak niski: wynosi obecnie 10%. Praktycznie w każdym kraju ludzie są teraz zdrowsi i lepiej wykształceni.
Jednak raport organizacji Goalkeepers podkreśla, że dla wielu ludzi na świecie ubóstwo nadal pozostaje standardem, nadal zmagają się z ogromnymi barierami, uniemożliwiającymi im zdrowe, produktywne życie.
Ochrona zdrowia i edukacja to podstawa
Jest to szczególnie widoczne pośród najuboższych mieszkańców regionu Sahel w Afryce Subsaharyjskiej. Kraje ze strefy Sahel należą do państw z najniższym wskaźnikiem zwrotu inwestycji w kapitał ludzki (Human Capital Index), określającym wpływ zdrowia i oświaty na produktywność kolejnego pokolenia pracowników.
Nobel za walkę z ubóstwem. Eksperymentalną. Za co dokładnie?
czytaj także
Jak czytamy w raporcie Goalkeepers, prawdopodobieństwo śmierci dziecka w ciągu pierwszych pięciu lat życia w Czadzie jest 55 razy wyższe niż w przypadku dziecka w Finlandii. Blisko połowa mieszkańców Czadu żyje poniżej granicy ubóstwa, jedynie 50% dzieci uczęszcza do szkoły, a zaledwie 15% szóstoklasistów potrafi przeczytać prosty tekst.
Do wzrostu ubóstwa przyczyniają się dodatkowo zmiany klimatyczne, konflikty i przesiedlenia, przez co rodzinom trudniej jest inwestować w dzieci.
Dlatego to władze państw powinny przyjąć na siebie to zadanie, inwestując w rozwój kapitału ludzkiego, tak by wszyscy ludzie, nie tylko ci, którzy urodzili się w geograficznym, genderowym czy społeczno-ekonomicznym „czepku”, mogli w pełni wykorzystywać swój potencjał. W tym celu konieczne jest wzmocnienie systemów oświaty, tak by ludzie mogli zdobyć umiejętności potrzebne do zapewnienia sobie dobrej sytuacji ekonomicznej. Konieczne jest również zwiększenie dostępu do dobrej jakości ochrony zdrowia oraz do wyżywienia.
czytaj także
Niedożywione czy borykające się z problemami zdrowotnymi dzieci nie mogą się skutecznie uczyć, a co dopiero wyrastać na zdrowych, produktywnych dorosłych. Niedożywieni czy podupadli na zdrowiu dorośli są również mniej produktywni.
Wzmacnianie dziewczynek
Jednak aby tego typu inwestycje przyniosły jak najlepsze rezultaty, nie wystarczą wysiłki natury ogólnej. Konieczne jest oferowanie usług dopasowanych do potrzeb dziewcząt i kobiet, poczynając od planowania rodziny, przez dzieciństwo, aż po dorosłość.
Chodzi o to, by dziewczynki mogły dłużej chodzić do szkoły, zdobywając wiedzę i umiejętności umożliwiające im aktywność zawodową. Jeżeli dziewczynki i kobiety będą mogły opóźnić zajście w ciążę i wychowywanie dzieci do czasu, kiedy same będą czuły się na to gotowe, nie tylko je to upodmiotowi, ale również przyczyni się do rozwoju gospodarczego.
czytaj także
Zdrowsze, lepiej wykształcone matki mają zdrowsze, lepiej wykształcone rodziny, m.in. dlatego, że kobiety zazwyczaj inwestują więcej swoich dochodów we własne dzieci. Jeśli systemy ochrony zdrowia i edukacji wezmą pod uwagę potrzeby kobiet, w ostatecznym rozrachunku uda się podnieść warunki życia i przełamać błędne koło ubóstwa, pobudzając jednocześnie szerzej pojęty rozwój gospodarczy.
Projekt Kapitał Ludzki
W 2017 roku Bank Światowy, pragnąc wesprzeć kraje w czerpaniu korzyści z pomocy, stworzył Projekt Kapitał Ludzki, który służy jako katalizator inwestycji w służbę zdrowia i oświatę oraz pozwala je ukierunkować tak, by wszyscy ludzie mieli równe szanse na godne życie.
Bank Światowy we współpracy z partnerami podejmuje starania, by do 2023 roku ogólna kwota środków przeznaczanych na kapitał ludzki w Afryce wzrosła o 50%, zwłaszcza w krajach narażonych lub spustoszonych przez konflikty.
Z naszego doświadczenia w pracy w trudnych środowiskach wynika, że tego typu inwestycje przynoszą najlepsze rezultaty, jeżeli poszczególne kraje stosują zintegrowane podejście wielosektorowe. Należy dopasować interwencje do potrzeb poszczególnych środowisk, angażując wszystkich aktorów, począwszy od przywódców religijnych i pracowników służby zdrowia po matki i mężów.
Dobrym przykładem może być tutaj Projekt na rzecz upodmiotowienia kobiet i demograficznej dywidendy Sahel (SWEDD), realizowany przy wsparciu z Funduszu Ludnościowego Narodów Zjednoczonych, Fundacji Billa i Melindy Gates i innych partnerów rozwojowych.
czytaj także
SWEDD ściśle współpracuje z władzami w regionie Sahel, tak by potrafiły one same zapewniać wsparcie na poziomie ochrony zdrowia, żywienia, by promowały równość płci, poprawiały poziom szkolnictwa i wprowadzały środki ochrony socjalnej. W swoich wysiłkach wspierających te procesy SWEDD podejmuje innowacyjne inicjatywy w szerokim spektrum krajów, od Beninu po Wybrzeże Kości Słoniowej.
W Burkina Faso aktualni i przyszli mężowie uczą się w ponad 1,6 tys. „klubach męża” tego, jak ważne jest planowanie rodziny i bardziej sprawiedliwy podział prac domowych. W Mauretanii SWEDD we współpracy z liderami środowiskowymi i religijnymi stara się ograniczyć dyskryminację na tle płciowym, przemoc wobec kobiet i małżeństwa nieletnich.
W Czadzie w programach szkoleń zawodowych organizowanych przy wsparciu SWEDD kobiety uczą się umiejętności przydatnych na rynku pracy, takich jak prowadzenie traktora czy montowanie energetycznych systemów solarnych.
Wreszcie w Mali SWEDD rozdaje rowery, tak by dziewczynki miały na czym dojechać do szkoły, oraz pomaga położnym, tak by w najbiedniejszych regionach potrafiły zapewnić opiekę medyczną w krytycznej fazie prenatalnej, w trakcie porodu i po porodzie, co pozwoli obniżyć śmiertelność matek i niemowląt.
Jeżeli sytuacja na świecie ma być wciąż coraz lepsza, co więcej, jeżeli chcemy osiągnąć Cele Zrównoważonego Rozwoju ONZ, konieczne jest wzmocnienie fundamentów kapitału ludzkiego w ubogich krajach, takich jak te z regionu Sahel. Nie jest to łatwe zadanie, jednak doświadczenie uczy, że dzięki trwałym inwestycjom, ścisłej koordynacji działań i inkluzywnemu podejściu nie jest to zadanie niemożliwe.
**
Annette Dixon jest wiceprezeską ds. rozwoju kapitału ludzkiego w Grupie Banku Światowego.
Hafez Ghanem jest wiceprezesem Banku Światowego dla Afryki.
Copyright: Project Syndicate, 2019 r., www.project-syndicate.org.
