Wyrażamy zdecydowany sprzeciw wobec sposobu, w jaki na antenie TVP 2 został zaprezentowany film Pawła Pawlikowskiego "Ida".
Warszawa, 28 lutego 2016
Sz. P. Jacek Kurski
prezes Telewizja Polska SA
Sz. P. Maciej Chmiel
dyrektor TVP 2
My, przedstawiciele i przedstawicielki środowiska dziennikarzy filmowych, wyrażamy zdecydowany sprzeciw wobec sposobu, w jaki 25 lutego na antenie TVP 2 został zaprezentowany film Pawła Pawlikowskiego Ida. Działania Telewizji naruszają standardy prezentacji kina artystycznego, jakich możemy oczekiwać zwłaszcza od telewizji publicznej. Nie zgadzamy się na podobne traktowanie współczesnego kina w mediach.
Nasz sprzeciw budzą następujące działania:
Film został poprzedzony stronniczym felietonem, w którym jako eksperci wystąpili historyk Piotr Gursztyn (TVP Historia), krytyk Krzysztof Kłopotowski (TVP Kultura) i prezes Maciej Świrski (Fundacja Reduta Dobrego Imienia – Polska Liga Przeciw Zniesławieniom). Wszyscy oni prezentowali podobne opinie na temat Idy, w mniejszym lub większym stopniu oskarżając film o antypolskie stanowisko. Nikt nie próbował bronić zawartej w filmie wizji najnowszej polskiej historii.
Słuchając wypowiedzi ekspertów, można było odnieść wrażenie, że dotyczą one kroniki filmowej lub podręcznika do nauki historii, a nie autorskiej wypowiedzi, dzieła sztuki. Wszystkie bogate konteksty Idy – religijny, genderowy, psychologiczny – zostały zignorowane na rzecz propagandowego przekazu.
Po emisji felietonu pojawiły się czytane przez lektora plansze stwierdzające, że „odpowiedzialność za Holocaust ponoszą Niemcy”, „Polskie Państwo Podziemne zwalczało szmalcownictwo”, a „Najwięcej Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata jest wśród Polaków”. Plansze te nie były wyraźnie oddzielone od filmu i wielu widzów mogło wziąć je za część jego czołówki. Nie godzimy się na takie działanie, dowodzące braku szacunku nie tylko dla twórców, ale i dla odbiorców, którzy mają prawo samodzielnie wyrobić sobie zdanie o Idzie, w tym także o sposobie, w jakim mówi się tu o polskiej historii.
Wśród osób piszących o filmie w Polsce Ida wywołała spór. Niektórzy z nas zabierali w nim – po różnych stronach – głos. Miejscem takiego sporu powinna być też telewizja publiczna. Jednak 25 lutego zamiast debaty otrzymaliśmy jednostronny sąd nad filmem.
My, niżej podpisani, jesteśmy zbulwersowani manipulacją, do jakiej doszło na antenie Programu Drugiego Telewizji Polskiej, i stanowczo sprzeciwiamy się podobnym praktykom.
Darek Arest
Jerzy Armata
Kuba Armata
Magdalena Bartczak
Anna Bielak
Katarzyna Bielas
Jędrzej Bukowski
Iwona Cegiełkówna
Barbara Chabior
Dorota Chrobak
Karolina Chymkowska
Bernadetta Chytrusewicz
Marcin Cichoński
Maria Czarnocka
Małgorzata Czop
Jędrzej Dudkiewicz
Jakub Dymek
Jacek Dziduszko
Paweł Felis
Janusz Gazda
Paulina Grabska
Malwina Grochowska
Prof. dr hab. Wiesław Godzic
Prof. zw. dr hab. Andrzej Gwóźdź
Anka Herbut
Barbara Hollender
Prof. zw. dr hab. Maryla Hopfinger
Błażej Hrapkowicz
Joanna Jakubik
Tomasz Jopkiewicz
Remigiusz Kadelski
Paweł Kierzniewski
Łukasz Knap
Dr hab. Iwona Kurz
Krzysztof Kwiatkowski
Stanisław Liguziński
Prof. dr hab. Tadeusz Lubelski
Ks. Andrzej Luter
Łukasz Maciejewski
Jakub Majmurek
Magda Maksimiuk
Maria Malatyńska
Ludwika Mastalerz
Mariusz Mikliński
Kuba Mikurda
Piotr Mirski
Lech Moliński
Paweł Mossakowski
Paweł Mościcki
Jagoda Murczyńska
David Muszyński
Anna Osmólska-Mętrak
Prof. zw. dr hab. Ewelina Nurczyńska-Fidelska
Maria Oleksiewicz
Joanna Ostrowska
Rafał Oświeciński
Rafał Pawłowski
Jan Pelczar
Anita Piotrowska
Adriana Prodeus
Piotr Radecki
Marcin Radomski
Dagmara Romanowska
Małgorzata Sadowska
Aleksandra Wiktoria Salwa
Anna Sańczuk
Magda Sendecka
Joanna Sławińska
Sebastian Smoliński
Tadeusz Sobolewski
Krzysztof Spór
Karolina Stankiewicz
Jan Stąpor
Małgorzata Steciak
Dr hab. prof. nadzw. Tadeusz Szczepański
Krzysztof Świrek
Anna Tatarska
Julian Tomala
Patrycjusz Tomaszewski
Jan Topolski
Maciej Ulewicz
Katarzyna Wajda
Michał Walkiewicz
Patrycja Wanat
Marcin Wasyluk
Jakub Wencel
Prof. Andrzej Werner
Anna Wróblewska
Janusz Wróblewski
Konrad J. Zarębski
Bartosz Żurawiecki
Kazimierz Żórawski
**Dziennik Opinii nr 59/2016 (1209)