Kinga Dunin czyta, Weekend

10 książek z 2022 roku, które dla siebie wybrałam. Może i wam się spodobają

Kocham dobre, ciekawe opowieści i nie muszą się one wcale mieścić ściśle w konwencji realistycznej. I w tym roku właśnie to chciałam dowartościować – wciągające opowieści i fikcję.

Nie umiem w rankingi, naprawdę nie umiem. Nie umiem też w literackie hierarchie – szanuję, bo wierzę, że istnieje lepsza i gorsza literatura, ale na drugą nóżkę Gałkiewicz ze mnie wychodzi, ten, co go nie zachwyca, a przecież musi. Czemu jakoś nie wpadam w zachwyt z powodu Annie Ernaux? Ciekawe, ładnie napisane, ale jest dużo ciekawych i ładnie napisanych.

Czemu różne wycyzelowane, perfekcyjne opowiadania, owszem, podobają mi się, ale przechodzą przeze mnie jak nabój przez kaczki barona Münchhausena – mogę je później zawiesić na haczyku: a tak, to czytałam. Ważny jest dla mnie język, ale czemu czasem czuję się w nim dobrze, cieszy mnie i bawi, a u innych, znanych i cenionych autorów, męczy i irytuje? Nie wiem. Ważne, że literatura pozwala mi oderwać się od publicystycznej sztampy. Cieszyć się słowami, których jest nieco więcej niż sto na krzyż.

Poza tym kocham dobre, ciekawe opowieści i nie muszą się one wcale mieścić ściśle w konwencji realistycznej. Wolałabym, żeby czasem autorki nie zadręczały nas już przeżyciami własnymi lub osób podobnych do siebie, albo swoimi rodzinami pochodzenia i związkami, a w większym stopniu zainteresowały się światem. Może być on wymyślony. Trudno, zestarzałam się, to nie jest o mnie, a jak już ma być nie o mnie, to niech będzie o smokach. I w tym roku właśnie to chciałam dowartościować – wciągające opowieści i fikcję.

Oczywiście nie jest to żadna żelazna zasada, nie jestem konsekwentna. Na początek bowiem chcę wyróżnić – dla miłośników rankingów – powieść Mój mały zwierzaku Rijnevelda, w oczywisty sposób odnoszącą się do biografii autora. O seksualnych nadużyciach wobec nastolatki, czyli temat dość mocno eksploatowany, tym razem jednak w sposób oryginalny, choć odsyłający do klasyki powieściowej, czyli Lolity Nabokova. W zeszłym roku Rijneveld obecny był w rozmaitych rankingach, chwalony i doceniany, teraz go nie ma, chociaż ta powieść wydaje mi się ciekawsza od poprzedniej, szczególnie pod względem literackim. Na drugim miejscu Zyta Rudzka.

*
Marieke Lucas Rijneveld, Mój mały zwierzaku, przeł. Jerzy Koch, Wydawnictwo Literackie 2022

Lolita 2.0

czytaj także

*
Zyta Rudzka, Ten się śmieje, kto ma zęby, Wydawnictwo W.A.B. 2022

Na wdowie się kobiecie nie kończy [Ernaux, Rudzka, Fiedorczuk]

Dalej zaś będzie to już porządek alfabetyczny. Najpierw ambitny pop, powiedzmy, realizm magiczny – tego chyba najbardziej mi brakuje wśród lektur. Cięższy kaliber oczywiście też będzie. Mocne, dobrze napisane, realistyczne powieści. Nic dla: „oj, ja już nie mogę czytać fikcji”. Trudno, ja mogę. Przy nich na pewno się nie nudziłam.

Zdaję sobie sprawę, że to indywidualna kwestia. Bardzo bym chciała, aby czytanie sprawiało wam przyjemność i żeby ta przyjemność była możliwie dobrej jakości – jednak nikomu nic nie gwarantuję. Bardzo męski zestaw wyszedł mi w tym roku, chociaż recenzje zachowują parytet, z uwzględnianiem też autorów niebiałych, niebinarnych, transpłciowych, osób homoseksualnych…

*
Nick Bradley, Kot w Tokio, przeł. Maria Makuch, Znak 2022

Mambo dżambo, maneki-neko i huin

*
Damon Galgut, Obietnica, przeł. Dariusz Żukowski, Wydawnictwo Czarne 2022

Cztery pogrzeby i rozwód

*
Karl Ove Knausgård, Gwiazda Poranna, przeł. Iwona Zimnicka, Wydawnictwo Literackie 2022

Koniec świata, koniec życia…. Nie lękajcie się jednak, bo dobrze się czyta

Wiem, niektórzy uważają go za nudziarza. Ja doceniam, że w tym razem to powieść, a nie tylko sesja psychoterapeutyczna.

*
Gabriel Krauze, Tu byli, tak stali, przeł. Tomasz S. Gałązka, Wydawnictwo Czarne 2022

Smutek gangstera i znikanie

W tym wypadku zadecydował też podziw dla tłumacza. No i chociaż jest to gatunek: „opowiem wam o sobie”, to jednak życie nastoletniego przestępcy jest dość ekscytujące, mimo że książka etycznie podejrzana.

„Skoro bogaci mają nas w dupie, to my ich też” [rozmowa z Gabrielem Krauze]

*
Yōko Ogawa, Podziemie pamięci, przeł. Anna Karpiuk, Tajfuny 2022

Żyjąc, tracimy życie

*
Piotr Siemion, Bella, ciao, Wydawnictwo Filtry 2022

Mimo wszystko kategoria pop, nie przesadzałabym z dopisywaniem do tego wielkiej filozofii.
Ale jak dobrze jest to zrobione.

*
Karin Smirnoff, Pojechałam do brata na południe, przeł. Agata Teperek, Wydawnictwo Poznańskie 2022

Kto napisze kolejny tom „Millenium”? A kto zaśpiewa „Bella, ciao”?

*
Michał Witkowski, Tango, Znak 2022

Przebój na lato. I nie-przebój [nowy Witkowski i nowy Rak]

Jeśli natomiast interesuje was prawdziwe życie pisarza, to można – o ile zostaniecie zaakceptowani – zamówić sobie jego autobiografię, której kolejne odcinki powstają. W wersji elektronicznej, a może i wydruk, po uiszczeniu opłaty. Czyta ten, kto naprawdę chce, bez wielkiej reklamy, wiedząc, co i od kogo kupuje. I ja to szanuję!

I jeszcze na deser: najsympatyczniejsza książka roku:

Patryk Pufelski, Pawilon małych ssaków, Wydawnictwo Karakter 2022

Tę książkę należałoby zapisywać na receptę

Mam nadzieję, że znajdziecie tu też coś dla siebie!

Queer, fem i naj 2021

*
Czytaj inne podsumowania 2022 roku:

__
Przeczytany do końca tekst jest bezcenny. Ale nie powstaje za darmo. Niezależność Krytyki Politycznej jest możliwa tylko dzięki stałej hojności osób takich jak Ty. Potrzebujemy Twojej energii. Wesprzyj nas teraz.

Kinga Dunin
Kinga Dunin
Socjolożka, publicystka, pisarka, krytyczka literacka
Socjolożka, publicystka, pisarka, krytyczka literacka. Od 1977 roku współpracowniczka KOR oraz Niezależnej Oficyny Wydawniczej. Po roku 1989 współpracowała z ruchem feministycznym. Współzałożycielka partii Zielonych. Autorka licznych publikacji (m.in. „Tao gospodyni domowej”, „Karoca z dyni” – finalistka Nagrody Literackiej Nike w 2001) i opracowań naukowych (m.in. współautorka i współredaktorka pracy socjologicznej "Cudze problemy. O ważności tego, co nieważne”). Autorka książek "Czytając Polskę. Literatura polska po roku 1989 wobec dylematów nowoczesności", "Zadyma", "Kochaj i rób".
Zamknij