Bezpieczeństwo trzeba zapewnić wszystkim: kobietom, mężczyznom, dzieciom, dorosłym, seniorom. Każdemu. Każdy ma prawo czuć się bezpiecznie i jako prezydent będę wykonywał wszelkie możliwe prawne działania zmierzające do tego celu – mówi Andrzej Nowakowski, poseł na Sejm RP VI kadencji, od 2010 prezydent Płocka.
Po śmierci Lizy rozmawiamy z politykami i urzędniczkami. W cyklu Nie damy wam zapomnieć. Stop kobietobójstwu! na łamach Krytyki Politycznej pytamy, co zrobić, by kobiety nie były atakowane i zabijane.
**
Kajetan Adamski: Gratuluję wygrania wyborów w pierwszej turze i uzyskania reelekcji. 52,45 proc. Ładny wynik.
Andrzej Nowakowski: Bardzo dziękuję.
Ostatnio w Warszawie doszło do tragicznego zdarzenia, które wstrząsnęło całą Polską. 25-letnia Liza z Białorusi w środku miasta została pobita, zgwałcona i pozostawiona na śmierć przez napastnika. Po kilku dniach zmarła w szpitalu. Jakie działania systemowe może podjąć miasto, aby kobiety czuły się w nim bezpiecznie i aby nie dochodziło do kolejnych gwałtów?
Nie tylko miasto, ale każda miejscowość czy każde miejsce w Polsce powinno być wolne od tego typu sytuacji. To nie miało prawa się nigdzie zdarzyć. Natomiast kluczem do zapewnienia bezpieczeństwa mieszkańców jest przede wszystkim sprawne, skuteczne działanie policji, jak również współpraca między policją a służbami miejskimi. W tym momencie strażą miejską. Drugi aspekt to kwestia samych mieszkańców, którzy nie mogą być obojętni na przejawy łamania prawa, nawet najdrobniejsze. Tak żeby ci, którzy łamią przepisy, nie mieli poczucia, że mogą to robić bezkarnie.
Czy kobiety są bezpieczne w Płocku? „Wypełniamy obowiązki ekstraklasowo”
czytaj także
Jakie działania podejmuje Płock w celu edukacji w zakresie bezpieczeństwa kobiet?
W kontekście bezpieczeństwa ogólnie pojętego w Płocku funkcjonuje straż miejska, funkcjonuje policja, a kluczem jest jak najlepsza współpraca. Mamy także dzielnicowych, którzy współpracują z radami osiedli i wszelkie niebezpieczne miejsca, potencjalnie nawet, są objęte szczególnym dozorem policji. Ja bym tutaj nie oddzielał bezpieczeństwa kobiet od bezpieczeństwa w ogóle, ponieważ każdy – obojętne, czy jest to mężczyzna, kobieta czy dziecko – ma prawo czuć się w swoim mieście bezpiecznie. Kluczem jest właśnie bezpieczeństwo wszystkich. I tutaj działanie edukacyjne, prewencyjne, w dużej mierze prowadzi straż miejska. Natomiast policja jest odpowiedzialna za ściganie przestępców.
Mógłby pan podać przykład działań edukacyjnych straży miejskiej?
Jesteśmy otwarci w tym konkretnym kontekście na pracę z organizacjami pozarządowymi i mieliśmy już jej udane przykłady. Jestem przekonany, że za moment będzie kolejna edycja – wspierana przez miasto – takiego kursu samoobrony dla kobiet.
Płock ma bardzo dobrą drużynę w piłce ręcznej i trochę gorzej radzącą sobie drużynę piłkarską. Jak w każdej grupie entuzjastów sportu dochodzi do różnych niebezpieczeństw, np. ze strony kiboli. Czy miasto zapewnia dodatkową ochronę kobietom w czasie wydarzeń sportowych?
Do tej pory nie dochodziło do żadnych niebezpiecznych sytuacji kryzysowych związanych z kobietami podczas wydarzeń sportowych. Od kilku lat nawet, w ogóle w Płocku na stadionie, a tym bardziej na hali, nie dochodzi do żadnych ekscesów. Poza pirotechniką na stadionie. Natomiast ostatnie lata – i to obojętnie czy Wisła Płock grała w ekstraklasie, czy w pierwszej lidze – takie sytuacje kryzysowe nie miały miejsca i mam nadzieję, że tak pozostanie.
Co robią władze Warszawy, by zapobiegać przemocy wobec kobiet? [rozmowa]
czytaj także
Hipotetycznie, jakby doszło do takiej sytuacji, to czy miasto byłoby w stanie zareagować w odpowiedni sposób?
Zgodnie z ustawą za bezpieczeństwo podczas imprezy odpowiedzialny jest organizator. On musi zapewnić właściwe środki. Do tej pory tak było i to potwierdza również policja, która obserwuje te wydarzenia sportowe. Natomiast siły policji z reguły są w odwodzie, poza obiektem.
W Płocku odbywa się wiele regularnych wydarzeń, np. Lech Polish Hip-Hop Festival Płock, podczas których, oprócz zabawy, dochodzi do spożycia alkoholu, który wpływa na niebezpieczne zachowania. Między innymi dr Hannah Bows w serwisie Durham University stwierdziła, że festiwale mogą bardziej sprzyjać przemocy seksualnej ze względu na poczucie wolności, posiadania nieograniczonej przestrzeni, w której nie obowiązują żadne zasady. Również festiwale komercyjne odbywają się często w dużych lokalizacjach, co utrudnia monitorowanie. Czy miasto zapewnia w tym czasie dodatkową ochronę na rzecz bezpieczeństwa kobiet?
Znowu: na terenie imprezy za bezpieczeństwo odpowiada organizator imprezy. Miasto jest odpowiedzialnie za bezpieczeństwo i kobiet i mężczyzn poza terenem festiwalu, na terenie miasta. W Płocku odbywa się kilka imprez wakacyjnych. Wspomniany Polish Hip-Hop Festival, wcześniej mieliśmy także duży festiwal muzyki elektronicznej, jak również mniejsze imprezy. Odpukać, do tej pory nie dochodziło do żadnej przemocy wobec kobiet, natomiast tym, za co odpowiada miasto, w tym momencie jest teren poza festiwalem.
czytaj także
W takim razie czy miasto sprawdza, czy na tych imprezach prywatnych są przestrzegane zasady bezpieczeństwa?
Oczywiście, za każdym razem przed organizacją takiej imprezy masowej są spotkania, zwłaszcza jeśli chodzi o duże festiwale, czy to był Audioriver, czy Polish Hip-Hop Festival – są spotkania sztabu kryzysowego, omawialiśmy też podstawy związane właśnie z bezpieczeństwem uczestników. Największym problemem w tym momencie są np. drobne kradzieże. Natomiast tych przestępstw, także na tle seksualnym, na terenach festiwali, nie przypominam sobie.
Ostatnio cały kraj obiegła informacja o incydencie w czasie wyborów w Płocku. Jedna z członkiń komisji wyborczej w godzinach porannych miała 3,5 promila alkoholu. Jednocześnie w całym kraju rozmawia się o ograniczeniu sprzedaży alkoholu w godzinach nocnych. Widzi pan związek między alkoholem a aktami przemocy i jakie działania zamierza pan podjąć w tej sprawie?
W tym momencie wszelkie działania, które podejmują policja i straż miejska, muszą być zgodne z prawem. To była osoba, która nie mieszka w Płocku i była zgłoszona ze specyficznego komitetu. Pod wpływem alkoholu przyszła pełnić swoją funkcję i będzie odpowiednio ukarana.
Czy jest rozważane wprowadzenie w Płocku prohibicji w godzinach nocnych?
Ta decyzja należy do rady miasta. Prohibicja, jak powszechnie wiadomo, tak twarda jak w Stanach Zjednoczonych, doprowadziła do powstania mafii, w jeszcze większej skali niż w sytuacji, w której sprzedaż alkoholu odbywała się za zgodą państwa, na zasadzie koncesji i pod pewnymi rygorami.
Natomiast obawiam się, że prohibicja, jaka była w czasach PRL-u, że można sprzedawać tylko w określonych godzinach, może doprowadzić do tego, że powstanie więcej melin, czyli miejsc, gdzie będzie można nielegalnie kupić niewiadomego pochodzenia alkohol, i to niestety będzie generowało jeszcze większe problemy niż to, że dzisiaj można kupić legalnie alkohol, gdziekolwiek, o każdej godzinie.
Biejat: Ważne, żeby dzieci nie chłonęły szkodliwych patriarchalnych wzorców
czytaj także
Jednakże, jak pokazują statystyki, ograniczenie sprzedaży alkoholu w godzinach nocnych może skutecznie obniżyć niebezpieczne sytuacje. Niektóre miasta decydują się na taki krok, np. Olsztyn.
Nie znam tych statystyk. Jeśli chodzi o Płock, sytuacja jest dziś w dużej mierze inna, niż być może była wcześniej w Olsztynie.
Jakie podejmuje kroki miasto, aby kobiety nie miały obawy zgłaszać przestępstw seksualnych?
Nie widzę w tym roli miasta. Jeśli doszło do przestępstwa seksualnego, to kobieta powinna bezwzględnie zgłosić to policji. Tu nie m tu pola dla działania miast, chyba że edukacyjne.
Owszem, jednakże kobiety często mogą bać się traumatyzacji.
To jest pytanie do policji. Policja nie podlega miastu. Nie wiem, czego można oczekiwać od miasta. Jest to pytanie bardziej do ministra lub do komendanta policji, czy jakieś działania może on podjąć. Ja nie mogę wkraczać w kompetencje policji.
Teraz, wygranych wyborach, jakie działania dodatkowo pan podejmie, aby zapewnić bezpieczeństwo kobietom w Płocku?
Bezpieczeństwo trzeba zapewnić wszystkim: kobietom, mężczyznom, dzieciom, dorosłym, seniorom. Każdemu. Każdy ma prawo czuć się bezpiecznie i jako prezydent będę wykonywał wszelkie możliwe prawne działania zmierzające do tego celu. Oczywiście przede wszystkim wykorzystując te mechanizmy, które posiadam, czyli straż miejską i dobrą współpracę z policją. Działanie edukacyjne, prewencyjne, ale także współpracę z trzecim sektorem. Wspomniałem o ewentualnych kursach samoobronny, a także edukacyjnych, prewencyjnych i w końcu polegających na dobrej współpracy między miastem, policją a strażą miejską.
**
Andrzej Nowakowski – poseł na Sejm RP VI kadencji, od 2010 roku prezydent Płocka.
