Komitet ONZ Przeciwko Torturom rozpatrzył sprawozdanie Polski z realizacji konwencji. Polska została wezwana do dekryminalizacji aborcji oraz do zapewnienia opieki pacjentkom po przerwanej ciąży niezależnie od legalności zabiegu.
Komitet ONZ Przeciwko Torturom podczas 67. sesji, która odbyła się 22–24 lipca w Genewie, rozpatrzył siódme sprawozdanie Polski z realizacji Konwencji. Stanowiska w tej sprawie przedstawił polski rząd oraz Rzecznik Praw Obywatelskich i organizacje pozarządowe.
W opublikowanych 9 sierpnia obserwacjach końcowych Komitet stwierdził, że odmowa dostępu do legalnej aborcji w pewnych okolicznościach wiąże się z tak intensywnym cierpieniem fizycznym i psychicznym, że może stanowić torturę.
Komitet dopatrzył się szeregu naruszeń praw reprodukcyjnych.
Polska została wezwana do dekryminalizacji aborcji oraz do zapewnienia opieki pacjentkom po przerwanej ciąży niezależnie od legalności zabiegu.
Komitet wezwał też do stworzenia procedury postępowania w przypadku wskazań do legalnej aborcji. Zwrócił uwagę na konsekwencje odmów aborcji motywowanych klauzulą sumienia i wezwał do przygotowania ścieżki postępowania w takich przypadkach. Komitet ocenił, że trzydziestodniowy termin na rozpatrzenie przez Komisję Lekarską przy Rzeczniku Praw Pacjenta sprzeciwu wobec decyzji lekarza jest zbyt długi, i zalecił skrócenie go do dziesięciu dni.
Komitet ONZ wyraził również zaniepokojenie przypadkami przymusowej sterylizacji, przeprowadzanej bez świadomej zgody kobiet i dziewczynek i wezwał do ścigania i karania osób w to zaangażowanych.
czytaj także
Uwagi Komitetu odzwierciedlają stanowisko przedstawione Komitetowi w raporcie na temat zapewnienia dostępu do legalnej aborcji oraz przymusowej sterylizacji. Stanowisko jest efektem współpracy Federacji na rzecz Kobiet i Planowania Rodziny, Women Enabled International, Magdaleny Szaroty (Lancaster University i Association of Disabled Women. ONE.pl) oraz niezależnych badaczek Agnieszki Król i Agnieszki Wołowicz.
Polska ratyfikowała Konwencję w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania już w 1989 r. Jednak aż dotychczas do Kodeksu karnego nie wprowadzono oddzielnego przestępstwa tortur. Komitet podkreślił, że zakaz tortur musi mieć charakter absolutny, a przestępstwo tortur nie powinno podlegać przedawnieniu.
Inne zastrzeżenia Komitetu dotyczą między innymi:
– wykorzystywania dowodów zebranych nielegalnie, w tym w wyniku tortur;
– zmian Kodeksu karnego podwyższających górną granicę kary za niektóre przestępstwa do 30 lat i orzekania kary dożywocia bez możliwości warunkowego zwolnienia;
– braku możliwości kontaktu z obrońcą osób pozbawionych wolności już od chwili zatrzymania;
– braku określenia maksymalnego czasu tymczasowego aresztowania;
– braku zakończenia śledztwa w sprawie tajnych więzień CIA w Polsce;
– ataków na urząd Rzecznika Praw Obywatelskich;
– sytuacji osób ubiegających się o ochronę międzynarodową, które przekraczają granicę RP w Terespolu i Medyce;
– braku szkoleń w zakresie Konwencji funkcjonariuszy organów ścigania, personelu więziennego, straży granicznej, sędziów, prokuratorów, lekarzy medycyny sądowej i personelu medycznego;
– narastającej fali mowy nienawiści skierowanej do osób LGBT, pochodzenia romskiego, imigrantów z Afryki, Azji, Ukrainy i krajów arabskich.
**
Źródło: Rzecznik Praw Obywatelskich i Federacja na rzecz Kobiet i Planowania Rodziny