Obchody rocznicy powstania łódzkiego: spektakl świetlny, pieśni buntu. Zaczynamy 22 czerwca, w sobotę o 21.00 na placu Wolności.
Ten tramwaj dalej nie pojedzie. Nie może, bo leży w poprzek ulicy. Jest barykadą. Strajk powszechny ogarnął całą Łódź, stoją wszystkie fabryki. 70 tysięcy ludzi — Polaków, Żydów i Niemców — ramię w ramię walczy o podstawowe prawa: ośmiogodzinny dzień pracy i płacę minimalną. O opiekę medyczną, ubezpieczenia, polską edukację. Nigdzie indziej protesty nie są tak powszechne, a walki tak zażarte. Powstanie czerwcowe utonie we krwi, ale to dzięki niemu kilkanaście lat później Polska będzie już wolnym krajem.
W latach 1905-1907 w Królestwie Polskim, czyli zaborze rosyjskim, w buncie przeciwko caratowi wzięło udział więcej osób niż łącznie w Powstaniu Listopadowym i Styczniowym. Nie były to typowe działania zbrojne — nie mieliśmy wojska, broni było jak na lekarstwo i prymu nie wiodła szlachta, ale masy robotników, chłopów i uczniów ze zrusyfikowanych szkół.
Najważniejszym dla Łodzi wydarzeniem doby rewolucji było z pewnością Powstanie Łódzkie, trwające od 22 do 24 czerwca. To wtedy sponiewierane masy ludności spontanicznie rzuciły się do walki z caratem — z wojskiem i policją — budowano barykady i mimo przewagi liczebnej i technicznej wroga, próbowano stawić mu opór. Walczono o wolność i godność. Istotnym impulsem do rozpoczęcia walk była wiadomość o śmierci robotników żydowskich, ranionych przez wojsko kilka dni wcześniej. Pogłoska mówiła, że władze pochowały ciała nocą w tajemnicy, bo obawiały się masowej demonstracji na pogrzebie. To wtedy robotnicy niemieccy, polscy i żydowscy wystąpili solidarnie. Tak walczyła wielokulturowa Łódź.
22 czerwca, sobota, godz. 21.00, plac Wolności, Łódź
Przypomnimy sobie o tych wydarzeniach. Zobacz obrazy rewolucji (spektakl świetlny), poczuj ducha rewolucji z J. Tuwimem, Z. Nałkowską i S. Żeromskim, zaśpiewaj pieśni buntu wspólnie z Krakowskim Chórem Rewolucyjnym (rozdamy śpiewniki).
Być może o tym nie pamiętasz, choć jesteś z Miasta Rewolucji. Rewolucji 1905 roku. Ale masz prawo być dumnym ze swojego miasta, masz prawo znać jego opowieść. Bo to również twoja historia.
—
Wydarzenie dofinansowane ze środków Muzeum Historii Polski w ramach programu „Patriotyzm jutra”.
Partnerzy: Muzeum Miasta Łodzi, Muzeum Archeologiczne i Etnograficzne, Muzeum Tradycji Niepodległościowych.
Patronat: Prezydent Miasta Łodzi Hanna Zdanowska, Narodowe Centrum Kultury