Debaty Instytutu Krytyki Politycznej

prof. Jerzego Hausnera: Kultura jako ścieżka wyjścia z kryzysu

Świat jest przytłoczony kryzysem. Nie jest to kryzys koniunkturalny, kryzys w systemie globalnej gospodarki kapitalistycznej, lecz kryzys strukturalny, kryzys samego systemu. Nadmierna komercjalizacja życia społecznego, komodyfikacja i konsumpcja napędzana kredytem, waloryzacja rynkowa, polegająca na utowarowieniu dóbr i usług to tylko niektóre z jego przyczyn. Skutki kryzysu wzmacnia szczególna cecha współczesnych demokratycznych systemów politycznych – wyborcy mogą wybierać rządzących, lecz nie mogą wybierać polityki, nie mając zarazem innych skutecznych narzędzi dokonania znaczącej korekty jej złego prowadzenia. Trwanie i rozlewanie się kryzysu dotychczasowej formy globalnego kapitalizmu rynkowego grozi wybuchem rewolucji antyliberalnej i antyrynkowej oraz nawrotem narodowych lub międzynarodowych form rządów totalitarnych. Przełamanie systemowego kryzysu staje się bardzo pilne.

Inauguracja roku akademickiego w Instytucie Studiów Zaawansowanych.

Goście: prof. Jerzy Hausner, Bogna Świątkowska, Michał Sutowski

Moderacja: Igor Stokfiszewski

Świat jest przytłoczony kryzysem. Nie jest to kryzys koniunkturalny, kryzys w systemie globalnej gospodarki kapitalistycznej, lecz kryzys strukturalny, kryzys samego systemu. Nadmierna komercjalizacja życia społecznego, komodyfikacja i konsumpcja napędzana kredytem, waloryzacja rynkowa, polegająca na utowarowieniu dóbr i usług to tylko niektóre z jego przyczyn. Skutki kryzysu wzmacnia szczególna cecha współczesnych demokratycznych systemów politycznych – wyborcy mogą wybierać rządzących, lecz nie mogą wybierać polityki, nie mając zarazem innych skutecznych narzędzi dokonania znaczącej korekty jej złego prowadzenia. Trwanie i rozlewanie się kryzysu dotychczasowej formy globalnego kapitalizmu rynkowego grozi wybuchem rewolucji antyliberalnej i antyrynkowej oraz nawrotem narodowych lub międzynarodowych form rządów totalitarnych. Przełamanie systemowego kryzysu staje się bardzo pilne. Może ono nastąpić poprzez odbudowanie i otwarcie przestrzeni publicznej, wspólnotowej, autonomicznej wobec tego, co prywatne, zindywidualizowane oraz wobec tego, co państwowe, powszechne i uogólnione, poprzez wyłonienie podmiotów społecznych zdolnych do wywołania zmiany instytucjonalnej, która stworzyłaby ramy dla nowej polityki rozwoju społeczno- gospodarczego oraz poprzez dokonanie głębokiej rewizji rozumienia państwa i rynku, a także relacji zachodzących między nimi. Obszarem, gdzie poszukiwać należy sposobów przełamania kryzysu cywilizacji rynkowej jest kultura rozumiana nie w kategoriach ekonomicznych, lecz antropologicznych. Centralnym zagadnieniem staje się zatem to, jak zbuntowanych konsumentów (oburzonych) przekształcić w aktywnych obywateli – uczestników kultury i rozwoju. Z odpowiedzi na to pytanie może stopniowo wyłonić się alternatywne myślenie, które stanie się podłożem głębokiej transformacji naszej cywilizacji.

 

prof. dr hab. Jerzy Hausner – profesor ekonomii, wykładowca Akademii Ekonomicznej w Krakowie. W latach 1996–1997 był szefem doradców wicepremiera Grzegorza Kołodki w rządzie Włodzimierza Cimoszewicza, następnie pełnomocnikiem rządu ds. reformy zabezpieczenia społecznego i podsekretarzem stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Pełnił też funkcję społecznego doradcy prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego w ramach powołanego w 1996 zespołu doradców ekonomicznych. W październiku 2001 r. wszedł w skład gabinetu Leszka Millera jako Minister pracy i polityki społecznej. Od stycznia 2003 r. Minister gospodarki, pracy i polityki społecznej, a od czerwca 2003 r. także Wiceprezes Rady Ministrów. Firmował swoim nazwiskiem plan naprawy finansów publicznych (tzw. plan Hausnera). W rządzie Marka Belki (od maja 2004 r. do marca 2005 r.) piastował stanowisko Wicepremiera i Ministra gospodarki i pracy. Koordynował wówczas prace nad Narodowym Planem Rozwoju na lata 2007– 2013. Specjalizuje się w ekonomii politycznej oraz gospodarce i administracji publicznej. Jest autorem i współautorem ponad 300 publikacji naukowych.

__
Przeczytany do końca tekst jest bezcenny. Ale nie powstaje za darmo. Niezależność Krytyki Politycznej jest możliwa tylko dzięki stałej hojności osób takich jak Ty. Potrzebujemy Twojej energii. Wesprzyj nas teraz.

Zamknij