By zrozumieć, co zrobiliśmy w Portugalii w związku z dopalaczami, ważne jest spojrzenie na całe tło tego procesu.
By zrozumieć, co zrobiliśmy w Portugalii w związku z dopalaczami, lub mówiąc bardziej precyzyjnie z nowymi substancjami psychoaktywnymi, ważne jest spojrzenie na całe tło tego procesu. W cyklu zmian legislacyjnych związanych z nowymi substancjami zaangażowano kilkoro głównych przedstawicieli administracji publicznej. Utworzyliśmy grupę roboczą, by przygotować projekt ustawy, włączając w nią przedstawicieli m.in. departamentów zdrowia, policji, naukowców z ośrodków badawczych, agendy gospodarcze oraz urząd praw konsumentów.
Już na samym początku wzięliśmy pod uwagę wiele różnych aspektów związanych z regulacją i nadzorem. Prawdę mówiąc, była to właściwie kontrola nowych substancji psychoaktywnych przez istniejące obecnie mechanizmy prawne. Doszliśmy do wniosku, że należy włączyć te nowe środki w obowiązującą legislację, by walka z narkotykami była skuteczna. Zmiany w prawie narkotykowym to długi proces , który nie jest kompatybilny z prędkością, z jaką nowe substancje pojawiają się na rynku. Z drugiej strony, mechanizmy nadzoru i regulacji innych produktów, włączając w to również dobra konsumenckie, uznane były za niewystarczające. Zdecydowaliśmy się wtedy na stworzenie specjalnej legislacji, by uporać się z tym zjawiskiem.
Bardzo ważnym elementem nowej legislacji jest uświadomienie, że nie wiąże się ona z konsekwencjami kryminalnymi Ogranicza się wyłącznie do działań w sferze postępowania administracyjnego. W żaden sposób nie koliduje z dekryminalizacyjnym modelem wprowadzonym ponad 10 lat temu w Portugalii. Co ważne, należy również wspomnieć o tym, że jeśli ktoś zostaje zatrzymany na spożywaniu dopalaczy, to zostaje jak każdy inny użytkownik skierowany do komisji odwodzenia.
Ustanowienie nowych regulacji sanitarnych było niezbędne tym bardziej, że pojawiające się na rynku substancje są już znane laborantom, a zdrowie jest dobrem powszechnym gwarantowanym przez Konstytucję Republiki Portugalii. Podkreślmy jednak kilka istotnych aspektów zaproponowanych rozwiązań prawnych. Przygotowana została lista służąca klasyfikacji nowo rozpoznanych substancji wraz z przydzielonymi im karami administracyjnymi.. Nowe środki psychoaktywne mogą w przyszłości zostać włączone do Aneksów 1-4, załączników naszego Prawa Dekryminalizującego. Klasyfikacja nowych substancji pod względem przynależności do konkretnego Aneksu będzie trwać przez okres 18 miesięcy od momentu wejścia konkretnej substancji pod postępowanie regulacyjne. Wówczas automatycznie staje się substancją zakazaną – żadna aktywność związana z produkcją, importem, eksportem, reklamowaniem, dystrybucją, sprzedażą, dostępem na receptę nowych substancji psychoaktywnych nie jest możliwa. Zakaz obejmuje również sprzedaż wysyłkową, szczególnie przez internet.
Jeśli zajdzie podejrzenie zagrożenia zdrowia związane z zażywaniem nowych substancji , odpowiednie służby resortu zdrowia na danym terytorium administracyjnym powinny wycofać tę substancję z obrotu i skierować do analizy. W celu sprawnego monitorowania zjawiska i nadążania za pojawianiem się nowych substancji, tworzymy sieć rozpowszechniania informacji. , Władze resortu zdrowia oraz Generalna Dyrekcja ds. Problematycznego Użytkowania i Nałogów są natychmiast powiadamiane o widocznych szkodach wywołanych użyciem jakiejś substancji..
Jednostkami odpowiedzialnymi za proces badania konkretnych substancji są służby bezpieczeństwa żywności, które informują o postępach prac oraz są odpowiedzialne za zgodność z prawem nowych regulacji związanych z daną substancją. Odpowiadają również za współpracę z wydziałami zdrowia, a także ścigają oraz przyznają grzywny i dodatkowe kary. Policja i służby bezpieczeństwa wspierają nadzór nad podejrzanymi stronami internetowymi a także nad tymi, których zamknięcie zostało już zatwierdzone. Policyjni kryminolodzy, laboratoria medycyny sądowej oraz Instytut Nadzoru nad Lekami przedstawiają wyniki ekspertyz laboratoryjnych.
Niedawno zatwierdzona zmiana w ustawodawstwie obejmuje nowe substancje psychoaktywne programami prewencyjnymi, redukcji ryzyka i minimalizacji szkód oraz pomocą społeczną. Wprowadza terapię problematycznych użytkowników i uzależnionych.
Budżet na działania przewidziane w obszarze polityki narkotykowej pozostał w Portugalii niezmieniony w czasach kryzysu. Zaszło kilka specyficznych zmian w sposobie organizacji pracy . Instytut ds. Narkotyków i Uzależnień został zlikwidowany, a jego obowiązki z zakresu reagowania przejęła Służba Zdrowia Publicznego. W tym samym czasie została powołana Generalna Dyrekcja ds. Problematycznego Użytkowania i Nałogów odpowiedzialna za planowanie i koordynację wszystkich prac związanych z uzależnieniem od narkotyków.
–
dr Joao Goulao – szef Generalnej Dyrekcji ds. Problematycznego Użytkowania i Nałogów w Portugalii
Czytaj też: Mikołaj Pancewicz, Portugalia non-fiction
