Kocham dobre, ciekawe opowieści i nie muszą się one wcale mieścić ściśle w konwencji realistycznej. I w tym roku właśnie to chciałam dowartościować – wciągające opowieści i fikcję.
Nie umiem w rankingi, naprawdę nie umiem. Nie umiem też w literackie hierarchie – szanuję, bo wierzę, że istnieje lepsza i gorsza literatura, ale na drugą nóżkę Gałkiewicz ze mnie wychodzi, ten, co go nie zachwyca, a przecież musi. Czemu jakoś nie wpadam w zachwyt z powodu Annie Ernaux? Ciekawe, ładnie napisane, ale jest dużo ciekawych i ładnie napisanych.
Czemu różne wycyzelowane, perfekcyjne opowiadania, owszem, podobają mi się, ale przechodzą przeze mnie jak nabój przez kaczki barona Münchhausena – mogę je później zawiesić na haczyku: a tak, to czytałam. Ważny jest dla mnie język, ale czemu czasem czuję się w nim dobrze, cieszy mnie i bawi, a u innych, znanych i cenionych autorów, męczy i irytuje? Nie wiem. Ważne, że literatura pozwala mi oderwać się od publicystycznej sztampy. Cieszyć się słowami, których jest nieco więcej niż sto na krzyż.
Poza tym kocham dobre, ciekawe opowieści i nie muszą się one wcale mieścić ściśle w konwencji realistycznej. Wolałabym, żeby czasem autorki nie zadręczały nas już przeżyciami własnymi lub osób podobnych do siebie, albo swoimi rodzinami pochodzenia i związkami, a w większym stopniu zainteresowały się światem. Może być on wymyślony. Trudno, zestarzałam się, to nie jest o mnie, a jak już ma być nie o mnie, to niech będzie o smokach. I w tym roku właśnie to chciałam dowartościować – wciągające opowieści i fikcję.
Oczywiście nie jest to żadna żelazna zasada, nie jestem konsekwentna. Na początek bowiem chcę wyróżnić – dla miłośników rankingów – powieść Mój mały zwierzaku Rijnevelda, w oczywisty sposób odnoszącą się do biografii autora. O seksualnych nadużyciach wobec nastolatki, czyli temat dość mocno eksploatowany, tym razem jednak w sposób oryginalny, choć odsyłający do klasyki powieściowej, czyli Lolity Nabokova. W zeszłym roku Rijneveld obecny był w rozmaitych rankingach, chwalony i doceniany, teraz go nie ma, chociaż ta powieść wydaje mi się ciekawsza od poprzedniej, szczególnie pod względem literackim. Na drugim miejscu Zyta Rudzka.
*
Marieke Lucas Rijneveld, Mój mały zwierzaku, przeł. Jerzy Koch, Wydawnictwo Literackie 2022
czytaj także
*
Zyta Rudzka, Ten się śmieje, kto ma zęby, Wydawnictwo W.A.B. 2022
Na wdowie się kobiecie nie kończy [Ernaux, Rudzka, Fiedorczuk]
czytaj także
Dalej zaś będzie to już porządek alfabetyczny. Najpierw ambitny pop, powiedzmy, realizm magiczny – tego chyba najbardziej mi brakuje wśród lektur. Cięższy kaliber oczywiście też będzie. Mocne, dobrze napisane, realistyczne powieści. Nic dla: „oj, ja już nie mogę czytać fikcji”. Trudno, ja mogę. Przy nich na pewno się nie nudziłam.
Zdaję sobie sprawę, że to indywidualna kwestia. Bardzo bym chciała, aby czytanie sprawiało wam przyjemność i żeby ta przyjemność była możliwie dobrej jakości – jednak nikomu nic nie gwarantuję. Bardzo męski zestaw wyszedł mi w tym roku, chociaż recenzje zachowują parytet, z uwzględnianiem też autorów niebiałych, niebinarnych, transpłciowych, osób homoseksualnych…
*
Nick Bradley, Kot w Tokio, przeł. Maria Makuch, Znak 2022
czytaj także
*
Damon Galgut, Obietnica, przeł. Dariusz Żukowski, Wydawnictwo Czarne 2022
czytaj także
*
Karl Ove Knausgård, Gwiazda Poranna, przeł. Iwona Zimnicka, Wydawnictwo Literackie 2022
Koniec świata, koniec życia…. Nie lękajcie się jednak, bo dobrze się czyta
czytaj także
Wiem, niektórzy uważają go za nudziarza. Ja doceniam, że w tym razem to powieść, a nie tylko sesja psychoterapeutyczna.
*
Gabriel Krauze, Tu byli, tak stali, przeł. Tomasz S. Gałązka, Wydawnictwo Czarne 2022
czytaj także
W tym wypadku zadecydował też podziw dla tłumacza. No i chociaż jest to gatunek: „opowiem wam o sobie”, to jednak życie nastoletniego przestępcy jest dość ekscytujące, mimo że książka etycznie podejrzana.
„Skoro bogaci mają nas w dupie, to my ich też” [rozmowa z Gabrielem Krauze]
czytaj także
*
Yōko Ogawa, Podziemie pamięci, przeł. Anna Karpiuk, Tajfuny 2022
czytaj także
*
Piotr Siemion, Bella, ciao, Wydawnictwo Filtry 2022
Mimo wszystko kategoria pop, nie przesadzałabym z dopisywaniem do tego wielkiej filozofii.
Ale jak dobrze jest to zrobione.
*
Karin Smirnoff, Pojechałam do brata na południe, przeł. Agata Teperek, Wydawnictwo Poznańskie 2022
Kto napisze kolejny tom „Millenium”? A kto zaśpiewa „Bella, ciao”?
czytaj także
*
Michał Witkowski, Tango, Znak 2022
czytaj także
Jeśli natomiast interesuje was prawdziwe życie pisarza, to można – o ile zostaniecie zaakceptowani – zamówić sobie jego autobiografię, której kolejne odcinki powstają. W wersji elektronicznej, a może i wydruk, po uiszczeniu opłaty. Czyta ten, kto naprawdę chce, bez wielkiej reklamy, wiedząc, co i od kogo kupuje. I ja to szanuję!
I jeszcze na deser: najsympatyczniejsza książka roku:
Patryk Pufelski, Pawilon małych ssaków, Wydawnictwo Karakter 2022
czytaj także
Mam nadzieję, że znajdziecie tu też coś dla siebie!
czytaj także
*
Czytaj inne podsumowania 2022 roku:
