Od września w Lublinie działa Autonomiczne Centrum Społeczne. Opuszczona kamienica w centrum stała się siedzibą inicjatyw społecznych i kulturalnych.
Od 14 września w Lublinie działa Autonomiczne Centrum Społeczne*. Opuszczona i niszczejąca od lat kamienica w centrum miasta stała się siedzibą kilku inicjatyw społecznych, politycznych i kulturalnych. Wśród nich znalazło się Queerowe Ambolatorium.
Nazwa odnosi się do historii budynku – tłumaczy Magda Łuczyn, która wspólnie z Kają i Jagą założyła Ambulatorium. – Przed laty mieścił się tu rektorat Akademii Medycznej.
Określenie to oddaje też charakter działań zaplanowanych przez twórczynie przedsięwzięcia. Ambulatorium oferuje pierwszą pomoc osobom doświadczającym dyskryminacji i przemocy ze względu na płeć i orientację seksualną. Magda, przez wiele lat związana z Kampanią Przeciw Homofobii, zaznacza, że zamierzają skupić się głównie na pomocy kobietom: – Nasze działania będą miały profil feministyczny. Będzie to też odpowiedź na niedostateczną uwagę, jaką w tematyce LGBT poświęca się lesbijkom.
Podstawą pracy Ambulatorium ma być wzajemna nauka i wymiana informacji. Jak wynika z osobistych doświadczeń jego założycielek, miejskie instytucje, takie jak Centrum Interwencji Kryzysowej czy Zespół Interdyscyplinarny ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie, nie nauczyły się jeszcze traktować ludzi inaczej niż jak petentów. Szukając tam pomocy, łatwo się zrazić czy zawstydzić. Tymczasem Ambulatorium chce zaoferować koleżeńską i niehierarchiczną atmosferę. Kobiety szukające porady będą mogły otrzymać kontakty do instytucji czy osób zajmujących się rozwiązywaniem konkretnych problemów. A przede wszystkim będą mogły poznać swoje prawa, co pozwoli im lepiej odnaleźć się w kryzysowej sytuacji.
– Chciałam sprawdzić, do kogo może zwrócić się dziewczyna szukająca pomocy, gdy lekarz odmówi wypisania recepty na pigułkę „dzień po” – opowiada Magda. – Zadzwoniłam do Okręgowej Izby Lekarskiej, gdzie dowiedziałam się, że to lekarz decyduje o wypisywanych lekach. Wiedziałam, że to nieprawda, bo każdy ma ustawowe prawo do otrzymania takiej pomocy. Powołanie się na tak zwaną klauzulę sumienia musi być poparte wypełnieniem przez lekarza stosownych dokumentów, tymczasem w większości przypadków odmowa nie spotyka się z żadnym uzasadnieniem. Poinformowano mnie, że mogę złożyć skargę, najlepiej od razu do Warszawy, i to wszystko. Dlatego potrzebne jest takie miejsce jak Ambulatorium. Miejsce, gdzie w określonych godzinach każdy będzie mógł przyjść i uzyskać możliwie wyczerpujące wsparcie w sytuacjach, które niejednokrotnie wymagają intymności i zaufania. W razie potrzeby dysponować będziemy numerami telefonów zaprzyjaźnionych z nami specjalistów, którzy zawsze udzielają pomocy w podobnych sytuacjach. Dotyczyć to będzie również praw pracowniczych i konfliktów rodzinnych.
Lublin nie jest łatwym gruntem dla takich przedsięwzięć jak Queerowe Ambulatorium. Do ogólnopolskiej opinii publicznej miasto przebija się głównie przez wybryki swoich prawicowych radnych (jak niedawne przyjęcie przez Radę Miasta rozporządzenia o „pozytywnym klimacie wychowawczym”, nakłaniające prezydenta miasta do odmowy finansowania i cenzurowania inicjatyw kulturalnych rzekomo godzących w wartości chrześcijańskie) i powtarzające się antysemickie ataki na ludzi kultury, miejskich aktywistów i dziennikarzy.
– W tym wypadku nie ma ryzyka, że ktoś nas wygoni – mówi Magda. – Jesteśmy tu legalnie i nie narażamy się na zmiany klimatu w Urzędzie Miasta. Zadbaliśmy też o przychylność ulicy. Razem z Michałem Wolnym, który wynegocjował z właścicielem budynku warunki naszej obecności tutaj, odwiedziliśmy wszystkich mieszkańców i mieszkanki okolicznych kamienic. Spotkaliśmy się z bardzo dobrym przyjęciem.
*Autonomiczne Centrum Społeczne zajmuje zabytkowa kamienicę przy ulicy Cichej 4 w Lublinie. Budynek jest własnością prywatną, ale właściciel zgodził się nieodpłatnie udostępnić przestrzeń osobom chcącym zagospodarować ją na cele społeczno-kulturalne. Swoją siedzibę znalazły tu: Queerowe Ambulatorium, Amnesty International Lublin, Federacja Anarchistyczna, Stowarzyszenie „Słoneczny Pokój”, Brain Damage Gallery, Czytelnia „Wolność”, FabLab Lublin, Hacker Space, Fantasy Crew, pracownia sitodruku oraz bezpłatny warsztat rowerowy. Centrum jest otwarte na kolejne propozycje i inicjatywy.
