Plac zabaw na rynku, lepsze oświetlenie, a może wymiana książek w starej budce telefonicznej?
14 pomysłów mieszkańców zebranych podczas spotkania, które odbyło się 2 września, na stworzenie tętniącej życiem miejskiej przestrzeni Klub Krytyki Politycznej w Ostrowcu Świętokrzyskim przekazał tamtejszemu Urzędowi Miasta.
Organizatorzy debaty zostali poproszeni przez Prezydenta Miasta Jarosława Wilczyńskiego pod koniec dwugodzinnego spotkania z mieszkańcami o podsumowanie postulatów mieszkańców i udostępnienie ich urzędnikom. Wcześniej, jeszcze w trakcie rozmowy, Marek Nowak, naczelnik Wydziału Planowania i Rozwoju, zapowiedział między innymi: Proponuję, żeby teraz przeprowadzić szeroko zakrojone konsultacje społeczne na temat tego, jak można doprowadzić do ożywienia przestrzeni rynku. Wszystkie osoby, które mają takie pomysły, będziemy zapraszać do tej dyskusji i będziemy naprawdę uwzględniać ciekawe pomysły. My nie mamy monopolu na wiedzę o tym, co zrobić, i cieszymy się, że ludzie się interesują tym zagadnieniem.
Spotkanie z inicjatywy Klubu Krytyki Politycznej w Ostrowcu Świętokrzyskim odbyło się 2 września w kawiarni Grzybek na ostrowieckim rynku. Udział wzięli w nim prezydent miasta Jarosław Wilczyński, architekci Marcin Kwietowicz i Roman Rutkowski, Agnieszka Wiśniewska z Krytyki Politycznej, a także Marek Nowak, naczelnik Wydziału Planowania i Rozwoju. Spotkanie prowadzili Monika Pastuszko z ostrowieckiego Klubu Krytyki Politycznej i Paweł Słowiński, dziennikarz „Gazety Ostrowieckiej”. Pretekstem do spotkania była książka Lukier i mięso. Wokół architektury w Polsce po 1989 roku, w której Grzegorz Piątek i Jarosław Trybuś skrytykowali skutki przeprowadzonej rewitalizacji na ostrowieckim rynku.
Relacja Ostrowiec TV ze spotkania Jak ożywić rynek?.
Wśród pomysłów uczestników debaty na przywrócenie życia na rynku pojawiły się:
1. Plac zabaw
Na rynku mógłby powstać plac zabaw, szczególnie latem byłoby to miejsce gromadzące rodziny. Mógłby składać się z mebli pokrytych nawierzchnią bezpieczną dla najmłodszych. Na rynku mogłyby się też pojawić brodziki albo inne wodne meble miejskie dla dzieci.
2. Meble miejskie
Rynek jest miejscem, gdzie mogłyby stanąć kwiaty lub drzewa w donicach. Innym pomysłem, który padł ze strony Prezydenta Miasta, są meble miejskie układające się w napis „Ostrowiec”. Rodzaj mebli mógłby zostać wybrany spośród np. propozycji przedstawionych przez młodzież w konkursie dla szkół. Pojawiły się też głosy sprzeciwu: ładne meble miejskie doprowadzą tylko do estetyzacji przestrzeni, niekoniecznie będą skutkować podniesieniem jakości samego miejsca.
3. Wydarzenia kulturalne
Mieszkańcy, którzy zabrali głos, chętnie widzieliby na rynku letnie kino pod gołym niebem. Innym pomysłem było wstawienie na rynku budek z książkami do swobodnej wymiany, a także częstsze wystawy artystyczne na rynku. Mogłyby to być wystawy historycznych zdjęć Ostrowca albo też wydarzenia integrujące mieszkańców lub związane z tożsamością miasta.
4. Lokale dla artystów
Przy ul. Górzystej odchodzącej od rynku w parterach budynków znajdują się opuszczone lokale, w których mogłyby powstać pracownie dla artystów. Są oni bowiem ważnymi stymulatorami rozwoju miasta – przykładem jest warszawska Praga. Warunkiem jest jednak wynajem przestrzeni artystom za symboliczną kwotę.
5. Jarmark regionalny
Mieszkańcy wskazali, że ciekawym pomysłem byłoby organizowanie jarmarku regionalnego – z miodem i innymi lokalnymi produktami. Prezydent zachęcił przedsiębiorców do organizacji takiego wydarzenia.
6. Likwidacja chaosu reklamowego w śródmieściu
Uczestnicy podnieśli też kwestię tego, jak reklamy szpecą zrewitalizowaną część miasta. Zrywanie nielegalnych reklam czy podjęcie przez urząd prób eliminowania bilbordów środkami prawnymi to narzędzia, które zostały zarekomendowane przez uczestników debaty.
7. Ruch samochodowy wokół rynku
W tej kwestii pojawiły się wykluczające się postulaty i sprzeczne interesy: jedne osoby chciały, żeby ruch został przywrócony też tam, gdzie dziś jest deptak, inni proponowali wprowadzenie strefy płatnego parkowania.
8. Udrożnienie traktów pieszych po przekątnej rynku
Zwrócono uwagę na fakt, że kawiarnia Grzybek zagradza najkrótszą drogę, którą można przejść po przekątnej rynku.
9. Sprzątanie gruzu
Jeden z uczestników zgłosił, że Ostrowieckie Towarzystwo Budownictwa Społecznego powinno uprzątnąć gruz z przejścia z rynku na ul. Górzystą i przykładać większą wagę do swoich obowiązków przy wykonywanych pracach budowlanych.
10. Mocniejsze oświetlenie rynku po zmroku
Jeden z gości zasugerował, że rynek powinien być jaśniej oświetlony po zmroku.
11. Hot-spot
Z kilku stron padło pytanie o dostęp do wi-fi na rynku. Urząd Miasta zapewnił, że projekt jest w trakcie realizacji, a na dostęp do Internetu na rynku można liczyć w przyszłym roku.
12. Liderzy zmian
Podnoszono też wielokrotnie kwestię tego, kto ma być wykonawcą pomysłów. W niektórych przypadkach mogłyby to być miejskie instytucje kultury (projekcje filmów). W innych przypadkach w animowanie przestrzeni rynku mogłyby się włączyć organizacje pozarządowe (wystawy, wydarzenia). W jeszcze innych potrzebne byłoby działanie środowisk biznesowych (nowe kawiarnie przy rynku, jarmark). Rozważano kwestię, w jaki sposób Urząd Miasta mógłby stymulować zainteresowanie tych grup rynkiem. Wśród propozycji pojawiły się m.in. preferencyjne czynsze na lokale, których właścicielem jest miasto, niższe opłaty za prowadzenie działalności na płycie rynku, dodatkowe punkty za działania w tym miejscu w konkursach dla organizacji pozarządowych czy podniesienie nakładów finansowych na działania kulturalne organizowane przez NGO, bo to one w znacznym stopniu animują życie kulturalne miasta. Padł też głos na temat potrzeby zorganizowania się grup mieszkańców wokół wspólnych dla nich interesów.
13. Informowanie mieszkańców
Mieszkańcy deklarowali, że czują się niedostatecznie poinformowani o planach rozwoju miasta, konsultacjach organizowanych przez Urząd Miasta i innych aktualnych kwestiach, które mogłyby ich dotyczyć. Sygnalizowali też potrzebę, by prezydent „szerzej otworzył drzwi gabinetu”.
14. Edukacja kulturalna i obywatelska
Jeden z gości debaty zasugerował też, że potrzebna jest edukacja kulturalna i obywatelska. Bez niej ludzie nie zaczną wychodzić z domów na wydarzenia kulturalne na rynku, ani na spotkania z prezydentem i konsultacje społeczne organizowane przez Urząd Miasta. Edukację kulturalną mogłyby realizować m.in. instytucje kultury. Dobrą praktyką w tej dziedzinie jest działalność galerii sztuki w mniejszych miastach, np. Biura Wystaw Artystycznych w Tarnowie.
–
O potrzebie ożywienia rynku pisze również „Gazeta Ostrowiecka”.
Zobacz też: fotorelacja ze spotkania.
Zapis wideo i zapis audio z całości debaty.