Miasto

Cieszyn: Są pomysły na rozwój Zamkowej 1

Zależy nam na budynku przy Zamkowej 1. Jesteśmy gotowi pomóc miastu Cieszyn.

Od kilku miesięcy dowiadujemy się nieoficjalnie, że planowane jest wyburzenie budynku przy Zamkowej 1 w Cieszynie, miejsca, w którym znajduje się Świetlica Krytyki Politycznej. Oficjalnie władze miasta nie potwierdzają plotek. Niestety równocześnie im nie zaprzeczają.

W piątek 15 stycznia wzięliśmy udział w spotkaniu z burmistrzem Ryszardem Macurą i zastępcą burmistrza Cieszyna Aleksandrem Cierniakiem „w sprawie projektu dotyczącego budowy ścieżki pieszo-rowerowej wzdłuż Alei Piastowskiej obejmującej swoim zasięgiem budynek przy. ul. Zamkowej 1”. Kiedy piszę my, mam na myśli zespół prowadzący Świetlicę Krytyki Politycznej w Cieszynie i inne podmioty działające w budynku Zamkowej 1.

Przeczuwaliśmy, że nie dowiemy się wiele o samym projekcie i zamiast uzyskać odpowiedzi na nasze pytania, sami usłyszymy wiele pytań. Tak się stało.

Oczekiwano od nas odpowiedzi na pytanie o to, w jaki sposób chcemy pozyskać środki, aby uchronić budynek, należący do miasta, a wynajmowany przez nas do prowadzenia działalności społeczno-kulturalnej na rzecz miasta, przed jego likwidacją.

Utrzymywanie budynków należących do miasta nie powinno być obowiązkiem organizacji społecznych. Naszą rolą jest działanie w mieście i z mieszkańcami. Ale budynek przy Zamkowej 1 jest nam bardzo bliski i zależy nam, żeby nie tylko stał, jak stoi, ale też był miejscem, z którego Cieszyn może być dumny.

Przedstawiliśmy trzy propozycje, które wydawały nam się możliwe do wprowadzenia przy odpowiedniej współpracy miasta i mieszkańców, w tym organizacji społecznych.

1.

Pierwsza propozycja dotyczyła uwzględnienia podmiotów z Zamkowej 1 w kontynuacji projektu Ogród dwóch brzegów, który miasto zamierza złożyć z czeską stroną starając się o pozyskanie dofinansowania z Unii Europejskiej w ramach programu POWT Republika Czeska-Rzeczpospolita Polska 2014-2020. Chcieliśmy poszerzyć, naszym zdaniem bardzo ciekawy i potrzebny, pomysł budowy ścieżki pieszo-rowerowej nad Olzą o remont, a nie wyburzenie budynku przy Zamkowej 1. Ciekawy architektonicznie budynek dawnego przejścia granicznego mógłby być atrakcyjnym punktem na szlaku rowerowym.

Wykazaliśmy również, ile zyskałby projekt ścieżki pieszo-rowerowej, gdyby uwzględnić jako punkt trasy budynek, w którym od kilku lat prowadzona jest działalność społeczno-kulturalna. W sezonie, podczas wycieczek rowerowych, można tu odpocząć i napić się kawy czy zimnego napoju oraz skorzystać z oferty kulturalnej (koncertu, debaty, spotkania, czytelnia). W konkursie, w którym zamierza startować miasto w partnerstwie z Czeskim Cieszynie (pierwszy szkic oferty należy złożyć 21 stycznia) we wskaźnikach rezultatów należy wykazać liczbę elementów bogactwa kulturowego o zwiększonej atrakcyjności czy liczbę elementów infrastruktury zwiększającej wykorzystanie dziedzictwa kulturowego. Niewątpliwie remont pomieszczenia na działalność kulturalną zostałby doceniony przez komisję konkursową i zwiększyłby szanse miasta na otrzymanie dotacji.

2.

Druga propozycja dotyczyła złożenia przez miasto, w partnerstwie ze stowarzyszeniami z Zamkowej 1, Zamkiem Cieszyn i przy współpracy z partnerami z Województwa Śląskiego z zakresu polityki rowerowej kompleksowego projektu rewitalizacji zarówno linii brzegowej Olzy (tak, jak przewidziano w poprzednim projekcie), jak i wprowadzającej dodatkowe zmiany w śródmieściu Cieszyna, w tym remont dawnego budynku straży granicznej.

W wybranym przez nas konkursie na wsparcie finansowe można aplikować o dofinansowanie kilku obiektów (tzw. projekt zintegrowany). Założyliśmy także, że ten projekt, poza kompleksowym remontem, uwzględniałby poszerzenie obecnych funkcji Zamkowej 1 o: wypożyczalnie rowerów, rolek i deskorolek oraz centrum edukacji polsko-czeskiej – rodzaj „żywego” muzeum. Wtedy moglibyśmy opracować nową, ciekawą ofertę zajęć we współpracy z wszystkimi podmiotami z Zamkowej 1, odnosząc się do przeszłości jak i najnowszej historii relacji polsko-czeskich oraz granicy. Pakiet edukacyjny obejmowałby warsztaty i zajęcia wokół tematu granicy dla turystów jak i mieszkańców. Projekt mógłby być złożony w ramach konkursu z programu operacyjnego „Infrastruktura i Środowisko 2014-2020” w ramach działania 8.1 „Ochrona dziedzictwa kulturowego i rozwoju zasobów kultury”.

3.

Trzecia propozycja odnosiła się wyłącznie do budynku Zamkowej 1 i jego modernizacji przy dodatkowym poszerzeniu niektórych funkcji. Byłoby to możliwe w ramach Programu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego 2016 „Rozwój kultury – priorytet 1 – Infrastruktura kultury”. W projekcie wkład własny wynosi 25%. Mogłyby w nim partycypować podmioty z Zamkowej 1, odciążając tym samym miasto od przekazywania środków budżetowych stanowiących ¼ kwoty na remont. W ramach tego programu poza remontem moglibyśmy także uposażyć zaplecze Zamkowej 1 i wprowadzić do niego nowe elementy kulturalne. Jedną z propozycji Zamku Cieszyn jest przeniesienie punktu informacji turystycznej i sklepu z pamiątkami ze wzgórza Zamkowego na Granicę, jak nazywamy budynek przy Zamkowej 1, ponieważ przewija się tam zdecydowanie większa ilość osób. Po remoncie obiekt mógłby stać się markowym produktem Cieszyna – charakterystycznym i niepowtarzalnym.

Na spotkaniu nie poinformowano nas czy budynek Zamkowej 1 zostanie zburzony czy nie. Mamy się o tym dowiedzieć 21 stycznia.

Nie zaproponowano nam żadnych nowych lokalizacji (choć wspominano, że takowe miasto posiada – nie wiemy jednak, czy znajduje się na terenie Cieszyna obiekt, który byłby na tyle pojemny, aby zmieścić wszystkie organizacje z Zamkowej 1). Nie skomentowano naszych propozycji oraz nie przedstawiono nam innych projektów, w których moglibyśmy partycypować jako partnerzy miasta, aby wspólnymi siłami zawalczyć o to, żeby budynek dawnego przejścia granicznego wyglądał lepiej przy wykorzystaniu środków zewnętrznych.

Zależy nam na Zamkowej 1. Jesteśmy gotowi pomóc miastu. W roku 2012 udało nam się przygotować wspólnie z organizacjami pracującymi przy Zamkowej 1 i Zamkiem Cieszyn projekt odmalowania budynku. Otrzymaliśmy wtedy drugą nagrodę w konkursie Let’s Colour Fund, którego organizatorem był Dulux. Producent farb chciał przekazać za darmo farby na odmalowanie całego budynku. Do prac malarskich nigdy nie doszło. A szkoda. Bo pozwoliłyby dostrzec, że dawne przejście graniczne ma potencjał, aby stać się wizytówką miasta.

Czytaj także:
Agnieszka Muras, „Granica” na granicy istnienia
Przemysław Witkowski: Dzieci bez świetlicy, budynek do wyburzenia
Grzegorz Piątek: „Granica” jest istotnym węzłem na kulturalnej mapie miasta

**Dziennik Opinii nr 18/2016 (1168)

__
Przeczytany do końca tekst jest bezcenny. Ale nie powstaje za darmo. Niezależność Krytyki Politycznej jest możliwa tylko dzięki stałej hojności osób takich jak Ty. Potrzebujemy Twojej energii. Wesprzyj nas teraz.

Anna Cieplak
Anna Cieplak
Animatorka kultury, pisarka
Animatorka kultury, aktywistka miejska, autorka książek "Zaufanie" (2015), "Ma być czysto" (2016). Na co dzień pracuje z dziećmi i młodzieżą (od 2009 w Świetlicy Krytyki Politycznej "Na Granicy" w Cieszynie), nagrodzona za działalność w zakresie kultury przez MKiDN (2014), stypendystka programu "Aktywność obywatelska" (2015).
Zamknij