Redakcja serwisu Narkopolityka.pl współorganizowała wraz z klubem Krytyki Politycznej w Kijowie i Siecią Inicjatyw Obywatelskich „Objective Reality” w dniach 16 i 17 lutego w Kijowie międzynarodowe warsztaty.
Głównym tematem spotkania była analiza polityki narkotykowej w obu krajach w kontekście prawnym i społecznym oraz próba odpowiedzi na pytanie, jak można wykorzystać wspólne doświadczenia do wprowadzania pozytywnych zmian.
W warsztatach wzięli udział aktywiści i eksperci z Polski, Ukrainy, Wielkiej Brytanii i Węgier. Spotkanie rozpoczął Rupert George – dyrektor Działu Komunikacji w Release, organizacji zajmującej się polityką narkotykową i prawami człowieka, prowadzącej portal TalkingDrugs (http://www.release.org.uk/). Przedstawił w globalnym kontekście (Ameryka Południowa, Kanada, Wielka Brytania, kraje Afryki) główne problemy, na jakie napotyka wprowadzanie dobrych praktyk i zmian w polityce narkotykowej.
Polscy eksperci Martyna Dominiak, Justyna Drath, Marcin Chałupka i Przemysław Hirniak przedstawili analizę przypadku Polski – kampanii informacyjnej na rzecz zmian w prawie narkotykowym w 2011 roku. Skupili się na praktycznych działaniach, które mogą przynieść spodziewane efekty, jak rozwijanie i włączanie do debaty publicznej tematu używania substancji psychoaktywnych.
Działacze ukraińscy podkreślali jak ważne jest używanie w debacie publicznej poprawnej terminologii z zakresu polityki narkotykowej, przytaczając negatywne przykłady manipulacji słowami takimi jak: legalizacja, redukcja szkód, dekryminalizacja, depenalizacja w ukraińskich mediach. Taras Ratushnyy – szef „Objective Reality” – podkreślał, że wciąż nie brakuje przykładów, gdy emocje i uproszczenia prowadzą do nieporozumień i spłycenia tematu.Dochodzi do takich absurdów, jak stawianie znaku równości między słowami legalizacja i dekryminalizacja.
W dalszej części warsztatów uczestnicy skupili się na głównych problemach polityki narkotykowej w Ukrainie oraz próbach odpowiedzi, jak można je rozwiązać. Nasi wschodni sąsiedzi posiadają lepsze od polskiego prawo w zakresie używania i posiadania substancji psychoaktywnych. Według prawa można posiadać przy sobie do 5 gramów suszu konopi indyjskich. Brak jakiejkolwiek debaty, dominacja w mediach publicznych dyskursu polegającego na stygmatyzacji i demonizowaniu użytkowników oraz duży stopień korupcji organów ścigania sprawiają, że osoba zatrzymana może przebywać w areszcie do 3 dni. (http://www.narkopolityka.pl/opinie/358-atanasow-nadzieja-na-zmiane-ukrainskiej-narkopolityki.html). Wspólnie doszli do wniosku, że dalsze działania powinny opierać się na włączaniu szerokich grup do debaty – polityków, organizacji pozarządowych, instytucji państwowych.
Dużą przeszkodą w humanizacja prawa i jego egzekwowania pozostają kwestie związane z funkcjonowaniem tzw. społeczeństwa obywatelskiego: prawo na Ukrainie jest zwykle wprowadzane bez konsultacji społecznych, a tylko 30 procent społeczeństwa używa regularnie Internetu, większość mediów pozostaje na poziomie tabloidu, unika merytorycznej debaty. Wpływa to na niski stan doinformowania obywateli. Istnieje silna potrzeba rozbudowania sieci niezależnych organizacji i zmobilizowania większej ilości aktywistów. Debata publiczna dotycząca polityki narkotykowej opiera się na przykładach bazujących na emocjach i sensacjach, a nie na naukowych faktach.
Warsztaty odwiedził również Władymyr Tymoszenko – szef Państwowej Służby ds. Kontroli nad Narkotykami, który opowiadał o Narodowej Strategii Ukrainy, według której system państwowy miałby odejść od represji i karania do profilaktyki i leczenia. Projekt został już podpisany przez prezydenta Janukowycza, a obecnie czeka na pozytywne zaopiniowanie przez kolejne gabinety ministrów. Dalsza część pracy miałaby polegać na stworzeniu spójnego dokumentu, szczegółowo opisującego główne problemy polityki narkotykowej na Ukrainie oraz sposoby radzenia sobie z nimi, a następnie przygotowaniu już skodyfikowanej wersji nowej ustawy.
Péter Sárosi, Dyrektor Programu Polityki Narkotykowej w HCLU przedstawił innowacyjne sposoby, polegające m.in. na efektywnym wykorzystaniu materiałów video i kanałów komunikacyjnych w Internecie do wspierania reform w polityce narkotykowej. Jedną z kampanii, która odniosła wielki sukces był cykl filmów z serii „Drug Lords”, w której narkotykowi bossowie dziękują ONZ za 50 lat prohibicji.
Rupert George zaprezentował natomiast sposoby wykorzystania Internetu i mediów społecznościowych w kampaniach dotyczących polityki narkotykowej. Jedną z takich kampanii jest serwis Nice People Take Drugs.
Warsztaty, które odbyły się na Ukrainie są kontynuacją współpracy polskich i ukraińskich aktywistów na rzecz zmiany polityk narkotykowych w obu krajach i negatywnego postrzegania użytkowników substancji psychoaktywnych. W 2010 roku ukazał się pierwszy numer ukraińskiej edycji pisma „Krytyka Polityczna”, którego premierze towarzyszył cykl debat w Lwowie, Odessie i Kijowie. W kolejnych miesiącach odbędą się kolejne warsztaty w Polsce i spotkania aktywistów z różnych krajów na Ukrainie.
