Seminarium Uniwersytetu Krytycznego prowadzone przez Antoniego Michnika
Uniwersytet Krytyczny | W stronę teorii 'doorsien’: polityczność przestrzeni filmowej | Neobarok: Peter Greenaway „Four American Composers: John Cage, Robert Ashley” (UK, 1983)
Prowadzenie: Antoni Michnik
21 października, środa, godz. 18.00
Krytyka Polityczna, ul. Foksal 16, II p., Warszawa
Zdaniem części teoretyków współczesnej kultury znajdujemy się w epoce neobaroku, nie do końca jednak wiadomo co to znaczy. Brak zgody na temat tego, co termin ów miał by oznaczać – współcześnie funkcjonuje kilkanaście teorii tego pojęcia, które można pogrupować na różne sposoby. Ten problem zasadza się m.in. na tym, że nie sposób wskazać jednego, dominującego znaczenia pojęcia samego baroku.
Tym, co łączy teorie neobaroku jest przekonanie, że tzw. nowożytność (en. early modernity) stanowi lustro, w którym współczesność powinna się przeglądać. Co więcej, to lustro na nas oddziałuje. To, jaką teorię neobaroku sobie wybierzemy zależy od tego, co uznamy za kluczowe przemiany współczesności.
Podczas pierwszej projekcji w cyklu obejrzymy dwie części bodaj najmniej znanego z wybitnych projektów Petera Greenawaya – 4 American Composers, w którym reżyser opisywany wielokrotnie jako przedstawiciel neobaroku lub neomanieryzmu stosuje szereg fascynujących chwytów, aby tworzyć podziały przestrzeni,otwierać kolejne plany, kreować filmowe palimpsesty, kolaże i dekolaże. Wszystko to jeszcze bez udziału technik cyfrowych, którymi będzie osiągał podobne efekty w latach 90.
_________
Cykl wykładów i projekcji opowiadający o politycznych znaczeniach przestrzeni filmowej poprzez XVII-wieczne niderlandzkie malarstwo oraz jego teorię. Dlaczego właśnie malarstwo holenderskie XVII wieku? Ponieważ był to czas narodzin globalnego kapitalizmu, ponieważ nowożytna wizualność cały czas na nas oddziałuje, ponieważ żyjemy w czasach neobaroku, ponieważ w Niderlandach powstały wtedy podwaliny nowoczesnej sfery i przestrzeni publicznej. Ponieważ pytania, które stawiają dzisiaj tamte sztuki wizualne, pozwalają inaczej spojrzeć na współczesność.
Cykl składa się z odbywających się na przemian wykładów oraz projekcji filmów poprzedzonych wstępnymi referatami.
Antoni Michnik – absolwent Instytutu Historii Sztuki UW, historyk kultury, performer. Członek założyciel researchersko-performatywnej Grupy ETC oraz Zespołu Badań Praktyk Późnej Nowoczesności przy IKP UW. Od jesieni 2013 w redakcji „Glissanda”. Publikował między innymi w „Kwartalniku Filmowym”, „Kontekstach“, „Zeszytach Literackich”, „Kulturze Popularnej” , „Przeglądzie Humanistycznym”. Współredaktor książki Grupy ETC Fluxus w trzech aktach. Narracje – estetyki – geografie.
________
Kolejne spotkania cyklu:
4.11: WYKŁAD | Spojrzenie władzy – od sporów o kinematograf po przestrzenie inwigilacji: Godard, Hitchcock, Haneke
18.11: FILM | Postkolonializm: Werner Herzog, Fata Morgana (RFN, 1971) i Jag Mandir (Niemcy, 1991)
2.12: WYKŁAD | Przestrzenie władzy – strategie kontroli: od British Heritage Movies do horrorów
16.12: FILM | Klasa: Bong Joon-ho, Snowpiercer (Korea Południowa, 2013)
13.01: WYKŁAD | Narracje władzy – pamięć/historia: między Zeszłego Lata w Marienbadzie aBlade Runnerem
27.01: FILM | Przestrzenność pamięci: Christopher Boe, Allegro (Dania, 2005)
Pozostałe seminaria Uniwersytetu Krytycznego w semestrze jesiennym.
Projekt „Uniwersytet Krytyczny 2014-2016” realizowany jest dzięki dofinansowaniu ze środków m.st. Warszawy.
