Krzysztof Tomasik

Wygrzebane: Adwentowicz ’58, czyli taniec śmierci

Oszusty! Oddać pieniądze! Gdzie taniec śmierci? Nie było ani śmierci, ani tańca. Nabrali!

[Na początku XX wieku] Parę razy do roku robiłem tournee po prowincji galicyjskiej z impresariem Cudnowskim. Objazdy te zawsze były udane, ale czasem nie obeszło się bez przygody. W Zaleszczykach np. publiczność zbyt bezwzględnie zaufała tytułowi sztuki, a grano Strindberga Taniec śmierci. Po zakończeniu ostatniego aktu entuzjastyczne brawa, wywoływania, oklaski; wróciłem do garderoby, rozcharakteryzowałem się, przebrałem – publiczność nie rusza się z miejsc. Wreszcie Cudnowski bardzo delikatnie i trochę lękliwie zwraca się do widowni: Proszę państwa, przedstawienie skończone. Szmer niezadowolenia, protesty. Cudnowski po raz drugi wyjaśnia. Zrywa się wrzawa, okrzyki: Oddaj pieniądze! Ja przezornie staję przy drzwiach wyjściowych. Atak coraz burzliwszy. Okrzyki: Oszusty! Oddać pieniądze! Gdzie taniec śmierci? Nie było ani śmierci, ani tańca. Nabrali! Ja już byłem poza zasięgiem burzy, w hotelu. Po pewnym czasie zjawił się nieszczęśliwy impresario, nieco poturbowany. Tego wieczoru nie zeszliśmy do restauracji. Zaleszczyki, niezapomniane, piękne miasto, tylko publiczność zbyt dosłownie brała tytuły sztuk!

Karol Adwentowicz (1871-1958) – wybitny aktor, a także reżyser i organizator życia teatralnego. Debiutował jeszcze w XIX wieku w amatorskim zespole. Grywał w teatrach w Radomiu, Warszawie, Lwowie, Częstochowie, brał udział w zespołach objazdowych. Od 1932 r. do wybuchu wojny dyrektor założonego przez siebie Teatru Klasycznego w Warszawie, który prowadził z żoną Ireną Grywińską. Od 1951 r. do śmierci związany z warszawskim Teatrem Polskim. Zasłynął rolą Hamleta i odtwarzaniem bohaterów dramatów Ibsena.

Fragment pisanych pod koniec życia „Wspominek”, które zostały wydane w 1960 r., już po śmierci aktora.


__
Przeczytany do końca tekst jest bezcenny. Ale nie powstaje za darmo. Niezależność Krytyki Politycznej jest możliwa tylko dzięki stałej hojności osób takich jak Ty. Potrzebujemy Twojej energii. Wesprzyj nas teraz.

Krzysztof Tomasik
Krzysztof Tomasik
Publicysta, biografista
Publicysta i biografista, działacz LGBT, członek zespołu Krytyki Politycznej. Autor książek "Homobiografie. Pisarki i pisarze polscy XIX i XX wieku" (2008), "Gejerel. Mniejszości seksualne w PRL-u" (2012), "Seksbomby PRL-u" (2014), "Demony seksu" (2015), "Grażyna Hase. Miłość, moda, sztuka (2016). Redaktor tomu "Mulat w pegeerze" (2011). Prowadził seminaria biograficzne na Uniwersytecie Krytycznym Krytyki Politycznej.
Zamknij