Palestyński "Klucz powrotu" w Berlinie.
Po długiej
podróży prawdopodobnie największy klucz świata z obozu dla
uchodźców „Aida” w pobliżu Betlejem przyjechał do Berlina,
gdzie jest wystawiany w ramach 7. Berlin Biennale.
W roku 2008
mieszkańcy obozu dla uchodźców razem z młodzieżowym domem
kultury „Aida” zrobili stalowy klucz,
który waży tonę i ma dziewięć metrów długości. Zwykle
znajduje się on przy wejściu do obozu i przypomina o prawie
uchodźców do powrotu do ojczyzny. Od masowego exodusu w latach 1948
i 1967 kilka pokoleń Palestyńczyków czeka w licznych obozach dla
uchodźców w Palestynie i na Bliskim Wschodzie na wypełnienie prawa
do powrotu. Pierwsze uciekające osoby brały ze sobą klucze od
swoich domów zakładając, że wkrótce zaistnieje możliwość
powrotu. Dla tych osób klucz, przekazywany na pamiątkę z pokolenia
na pokolenie, stał się symbolem żądania prawa do powrotu. Z tego
powodu celem kampanii „klucz powrotu” jest poruszenie
palestyńskiej sprawy na międzynarodowym forum i zwiększenie
świadomości praw Palestyńczyków, żeby znaleźć wyjście z
izraelsko-palestyńskiego konfliktu.
12 marca
w obozie dla uchodźców Aida odbyła się uroczystość pożegnalna
wyjeżdżającego do Niemiec klucza. Wzięło w niej udział około
500 osób. Kiedy zdjęto klucz z bramy, ludzie zaczeli po nim pisać.
Wyruszając z obozu klucz przekaze ich wiadomości i spełni marzenie
milionów palestyńskich uchodźców, ponieważ większość z nich
ma poważne trudności z otrzymaniem pozwolenia na podróż.
Współkuratorami
tego projektu są mieszkańcy obozu dla uchodźców „Aida”,
Khaled Hourani, dyrektor Międzynarodowej Akademii Sztuk Pięknych w
Ramallah oraz Toleen Touq, niezależna kuratorka z kuratorka,
Palestyny/Jordanii.
