14 lutego setki osób na całym świecie zatańczą, protestując przeciw przemocy wobec kobiet – bitych, wykorzystywanych seksualnie i terroryzowanych ekonomicznie.
Beacie poznany w barze, miło wyglądający Holender podał napój z pigułką gwałtu. Na drugi dzień zorientowała się, że była wykorzystywana seksualnie przez całą noc.
Na Martę napadło czterech nieznajomych, gdy wracała wieczorem do domu.
Marię seksualnie wykorzystał sąsiad, który zaatakował ją w jej własnym mieszkaniu – wpuściła go, bo chciał pożyczyć sól.
Tula miała osiem lat, gdy kolega jej ojca, który miał się nią opiekować po szkole, rzucił się na nią i ją zgwałcił.
Teresę zmusił do stosunku mąż, przyduszając ją i grożąc jej nożem. Była już z nim w separacji. Zgodziła się na spotkanie, bo mieli wybrać szkołę dla ich bliźniąt.
Weronika gwałtu nie przeżyła – została wielokrotnie brutalnie wykorzystana seksualnie i uduszona przez chłopaka, z którym umówiła się na pierwszą randkę.
Zofia: Mam ogromną niezgodę na to, żeby o gwałcie, o przemocy seksualnej, nie mówić. O innych przestępstwach czy krzywdach można powiedzieć, że np. zostałam okradziona. A o tym się nie mówi, na tym ciąży wstyd. Mam poczucie, że często się nam zamyka usta, twierdząc, że to my nie chcemy mówić, że się wstydzimy. A ja nie mam w sobie tego wstydu i nie chcę go mieć. Chciałabym, żeby (…) kobiety miały możliwość mówienia o swoich doświadczeniach i nie były wtedy nazywane osobami wywrotowymi czy histerycznymi.
Maria: Mnie się wydaje, że przez to, że o tym się nie mówi, dużo osób – szczególnie mężczyzn – nie zdaje sobie sprawy, jak to jest częste. Nie dotyczy to tylko gwałtów, ale w ogóle przemocy seksualnej i strachu przed nią. Mam czasem poczucie, że to jest taki zamknięty świat kobiet. Że tylko dziewczyny rozumieją, że kiedy idziesz wieczorem po ulicy i ktoś za tobą idzie, to nie boisz się niczego – nie boisz się, że cię zabije, nie boisz się, że cię okradnie, boisz się, że cię zgwałci.
Zofia: Gdy mówimy: „przemoc seksualna wobec kobiet”, jest w tym kobieta, a nie ma mężczyzny. Nie mówimy: „przemoc seksualna mężczyzn wobec kobiet”. Jest tylko ofiara, ona jest zarażona przemocą, nie wiadomo, jak to się stało, a sprawca pozostaje niewidoczny*.
Nie wiadomo dokładnie, jak wiele kobiet staje się ofiarami gwałtów w Polsce. Dostępne statystyki dotyczące wykorzystywania seksualnego wciąż nie uwzględniają płci ofiar. Wiadomo tylko, ile osób odważyło się złożyć wniosek o ściganie. Oficjalnie mówi się o 2041 wszczętych postępowaniach karnych o zgwałcenie (dane za rok 2008), z czego 1611 to przestępstwa stwierdzone. Jednak z badań wiktymizacyjnych wynika, że odnotowuje się jedynie dziewięć procent tego typu zajść. Pozostałe to „ciemna liczba”.
Przeciwdziałanie przemocy seksualnej wobec kobiet związane jest z wieloma wymiarami życia społecznego: politycznym, prawnym, medycznym, psychologicznym. Nie ma również wątpliwości, jak wielką rolę odgrywa sfera kulturowo-obyczajowa. Częste stosowanie różnych form przemocy wobec kobiet, w tym seksualnej, odzwierciedla ich pozycję w społeczeństwie – są grupą zdominowaną. Mówi też wiele o kondycji naszego społeczeństwa i nierównościach, jakie w nim istnieją. Odnosi się do patriarchalnych mitów – „prawdziwego mężczyzny”, który znajduje w seksualnej dominacji ujście dla „prawdziwej” męskości; delikatnej, „z natury” niezdecydowanej kobiety, która nie wie, czego chce – albo przeciwnie, zachowuje się zbyt prowokująco. Pod tym względem sytuacja na całym świecie jest podobna. Gwałt, jak to określiła pisarka Naomi Wolf, „zdarza się częściej niż leworęczność, alkoholizm i ataki serca”, a jednocześnie pozostaje w wielu krajach, również Zachodu, przestępstwem o najniższym współczynniku zgłoszeń.
W geście solidarności z dręczonymi kobietami – bitymi, wykorzystywanymi seksualnie i terroryzowanymi ekonomicznie – zorganizowano akcję „One Bilion Rising”, znaną w Polsce pod nazwą „Nazywam się miliard”. Jej pomysłodawczynią jest Eve Ensler, autorka Monologów waginy, a zainicjowano ją w 2011. 14 lutego, w najbliższy czwartek, setki kobiet i mężczyzn na całym świecie zatańczą, protestując przeciwko stosowaniu przemocy wobec kobiet. Według Ensler taniec ma wyjątkowe znaczenie – jest „niebezpieczny, buntowniczy, zaraźliwy, łamie reguły”, a wykonany w przestrzeni publicznej, staje się aktem społecznym.
Wydarzenia w poszczególnych miastach w Polsce:
Białystok: godz. 15.30–18.30, Klub Tańca Feniks, ul. Poleska 85
Bydgoszcz: godz. 17.00, Stary Rynek
Bytom: godz. 17.00, Rynek
Gliwice: godz. 19.30, Copa Cabana, Młyńska 8
Katowice: godz. 17.00, Akademia Tańca i Etykiety
Konin: godz. 12.00, pl. Wolności
Koszalin: godz. 16.00, plac przed Koszalińską Biblioteką Publiczną
Kraków:
godz. 19.00 – taneczny flash mob pod Galerią Krakowską, zbiórka przy Lodowisku. Plac Jana Nowaka Jeziorańskiego
godz. 20.00 – wspólne czytanie tekstów Eve Ensler z „Monologów waginy” i „Dobrego ciała” oraz tekstu „Mam dość”, w którym Ensler zapowiedziała akcję One Billion Rising. Oglądanie filmów z akcji oraz Ted’owego wystąpienia Eve Ensler – „Obejmij swoją wewnętrzną dziewczynkę”, „Nagle moje ciało”, „O szczęściu w ciele i duszy”. Miejsce: PunktKA, ul. Biskupia 2, róg z Łobzowską
Lubin: godz. 16.00, Lubińskie Błonia (koło Wzgórza Zamkowego)
Lublin: godz. 14.00, Galeria Olimp (nowa część)
Łowicz:
godz. 18:00, Zumba Gold(r)
godz. 19:30, Zumba(r)Fitness
Miejsce: Studio Rampa, os. Kostka 20
Łódź: godz. 15.30, pl. Wolności
Olecko: godz. 16.30, pl. Wolności
Olsztyn: godz. 17.00–21.00, ul. Lipowa 15A, Centrum Edukacji dla Dzieci i Dorosłych „Strefa Rozwoju”
Poznań: godz. 15.00, Dworzec Poznań Główny
Siedlce: godz. 17.00, pl. Sikorskiego
Sosnowiec:
godz. 15.00, plac Stulecia (dawna Patelnia)
godz. 18.00 Klubokawiarnia Pod Spodem – czytanie „Monologów waginy”
Szczecin: godz.17.00, Aleja Kwiatowa
Trójmiasto: godz. 18.00, molo w Sopocie
Warszawa:
godz. 17.00, Metro Centrum, tzw. Patelnia
godz. 18.00, flash mob w hali głównej Dworca Centralnego
godz. 19.00, „Niech wyleje rzeka”, spektakl, ul. Mińska 25, budynek 63
godz. 19.00 Taniec ze sztuką – finisaż wystawy Eli Hołoweńko, Zielone Centrum M1 (Marszałkowska 1, lok. 160)
godz. 20:00, Nocne Tańce – antyprzemocowy uliczny korowód taneczny, start: ul. Skorupki 6, meta: 22:15, Dworzec Centralny
Wrocław: godz. 18.00, Rynek
Ząbkowice Śląskie: godz. 16.00, koło Krzywej Wieży
Zielona Góra: godz. 16.00, Stary Rynek.
*Wszystkie opisane historie zdarzyły się naprawdę. Wypowiedzi ofiar gwałtu są również autentyczne. Zostały opublikowane w raporcie Dość milczenia. Przemoc seksualna wobec kobiet i problem gwałtu w Polsce przygotowanym przez Feminotekę oraz Fundację im. Henryka Bölla (2011 r.).
