Uniwersytet Krytyczny | Prowadzenie: A. Michnik
Uniwersytet Krytyczny | W stronę teorii 'doorsien’: polityczność przestrzeni filmowej | Iluzja obecności – nie-miejsca: od Bigelow do Cronenberga
Prowadzenie: Antoni Michnik
23 marca, środa, godz. 18.00
Krytyka Polityczna, ul. Foksal 16, II p., Warszawa
Marc Augé stworzył kategorię „nie-miejsca” kiedy staliśmy u progu kolejnej rewolucji informatycznej – u progu ery internetu i komórkowej tele(smart?)fonii. Kategoria „nie-miejsca” osiągnęła wielki sukces we współczesnej humanistyce między innymi dlatego, że doskonale wpisuje się w procesy społeczne intuicyjnie wyczuwalne w naszych czasach – w efekcie wielu badaczy rozciąga „nie-miejsca” na obszar „wirtualności”, modyfikując tezy Augé na użytek rzeczywistości początku XXI wieku.
Podczas najbliższego spotkania postąpimy podobnie. Skupimy się na różnych rodzajach, które przekształcane są w „nie-miejsca”. Łącząc myśl Augé z rozważaniami Henri’ego Lefebvre’a oraz Michela De Certeau będziemy analizować sposoby „filmowej produkcji przestrzeni nie-miejsc”. Za punkt wyjścia posłuży nam kino lat 80. (kiedy Augé formował swoją teorię), jednak zmierzać będziemy ku współczesności. Głównymi przewodnikami w tej podróży będą Kathryn Bigelow oraz David Cronenberg, lecz pojawi się jeszcze kilka istotnych nazwisk.
Można spojrzeć na ten wykład również jako na rozważania o tym, gdzie doprowadziło nas kino neo-noir, któremu poświęcona będzie w znacznej mierze pierwsza część wykładu. Na ile wypracowane przezeń modele wizualne opisują współczesny świat – pod względem antropologicznym oraz politycznym. Te dwie kwestie będą stanowić punkty dojścia naszego spotkania na przykładzie pogłębionej analizy przestrzeni dwóch filmów Bigelow – „Dziwnych dni” („Strange Days”) oraz „Wroga numer jeden” („Zero Dark Thirty”).
_________
Cykl wykładów i projekcji opowiadający o politycznych znaczeniach przestrzeni filmowej poprzez XVII-wieczne niderlandzkie malarstwo oraz jego teorię. Dlaczego właśnie malarstwo holenderskie XVII wieku? Ponieważ był to czas narodzin globalnego kapitalizmu, ponieważ nowożytna wizualność cały czas na nas oddziałuje, ponieważ żyjemy w czasach neobaroku, ponieważ w Niderlandach powstały wtedy podwaliny nowoczesnej sfery i przestrzeni publicznej. Ponieważ pytania, które stawiają dzisiaj tamte sztuki wizualne, pozwalają inaczej spojrzeć na współczesność.
Cykl składa się z odbywających się na przemian wykładów oraz projekcji filmów poprzedzonych wstępnymi referatami.
Antoni Michnik – absolwent Instytutu Historii Sztuki UW, historyk kultury, performer. Członek założyciel researchersko-performatywnej Grupy ETC oraz Zespołu Badań Praktyk Późnej Nowoczesności przy IKP UW. Od jesieni 2013 w redakcji „Glissanda”. Publikował między innymi w „Kwartalniku Filmowym”, „Kontekstach“, „Zeszytach Literackich”, „Kulturze Popularnej” , „Przeglądzie Humanistycznym”. Współredaktor książki Grupy ETC Fluxus w trzech aktach. Narracje – estetyki – geografie.
________
Kolejne spotkania cyklu:
6.04: FILM | Immersja: David Cronenberg „Videodrome”
20.04: WYKŁAD | Iluzja odrębności – prywatne/publiczne: Fassbinder, Akerman, Campion, Gorris
4.05: FILM | Gender: Lizzie Borden „Born in Flames”
18.05: WYKŁAD | Iluzja transparencji: miedzy „Autorem Widmo” a „Limits of Control”
1.06: FILM | Powtórzenie: Peter Greenaway „Four American Composers – Meredith Monk, Phillip Glass”
Pozostałe seminaria Uniwersytetu Krytycznego w semestrze wiosennym.
Projekt „Uniwersytet Krytyczny 2014-2016” realizowany jest dzięki dofinansowaniu ze środków m.st. Warszawy.
