Cykl spotkań organizowanych przez Instytut Studiów Zaawansowanych i MSN

W lipcu i sierpniu zapraszamy na cykl spotkań organizowanych przez Instytut Studiów Zaawansowanych i Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, nawiązujących do wystaw „Gdyby dwa morza miały się spotkać” i „After Year Zero”:

wtorek, 14 lipca, godz. 18:00
Anty-uniwersalizm dżihadu, czyli późne skutki kolonizacji
Z Patrycją Sasnal rozmawia Michał Sutowski

Wielkie procesy polityczne, w tym dekolonizacja, przynoszą opóźnione skutki społeczne. Euforia pierwszych dekad samorządzenia Trzeciego Świata coraz wyraźniej ustępuje świadomości skali jego pognębienia. Najjaskrawszą emanacją tego procesu jest dziś popularność dżihadu i tzw. Państwa Islamskiego, albo ISIS – anty-uniwersalistycznej, ultra-ksenofobicznej organizacji terrorystycznej wyrosłej na ciągle tlących się zgliszczach kolonializmu. Takich skutków ery kolonialnej nie mogli przewidzieć nawet sami kolonizatorzy.

wtorek, 21 lipca, godz. 18:00
Polska (myśl) w Trzecim Świecie
Z Jerzym Osiatyńskim i Małgorzatą Mazurek rozmawia Michał Sutowski

Polska miała niegdyś wiele do zaoferowania tzw. Trzeciemu Światu. Badacze ze środowiska nazywanego później Polską Szkołą Rozwoju – Ignacy Sachs, Michał Kalecki czy Witold Kula – nie tylko należeli do światowej elity nauk społecznych, historycznych i ekonomicznych. Potrafili też przekuć lokalne XX-wieczne doświadczenie Polski – zacofanego kraju rolniczego poddanego forsownej industrializacji, z kolonialną okupacją po drodze – w inspirację dla wielkich planów modernizacji odzyskujących niezależność krajów Afryki i Azji. Ze świadomością ograniczeń kapitalizmu i absurdów sowieckiego planizmu tworzyli ambitne strategie rozwoju Ghany, Indii czy Mongolii.
O tym jak Warszawa lat 60. stała się intelektualną Mekką dla polityków i ekonomistów z krajów rozwijających się opowie profesor Jerzy Osiatyński, b. minister finansów RP, członek Rady Polityki Pieniężnej, uczeń Michała Kaleckiego i Małgorzata Mazurek, profesor studiów polskich na Wydziale Historii Uniwersytetu Columbia w Nowym Jorku.

wtorek, 28 lipca, godz. 18:00
Seks, cytadela i krzyż. Życie intymne w wielkich religiach
Z Moniką Bobako rozmawia Patrycja Sasnal

Spośród czynników kształtujących życie intymne Europejczyków, Arabów i Afrykanów, jeden ma znaczenie szczególne: religia. Dwie wielkie religie – islam i chrześcijaństwo – formowały seksualność mieszkańców obu stron Morza Śródziemnego, ale nie w próżni. Warunki społeczno-polityczne i poziom technologiczny okresowo zwiększały bądź zmniejszały seksualną frustrację.
O tym, jakie są granice zachowań seksualnych w islamie i chrześcijaństwie, jak je zmieniło ostatnie ćwierćwiecze, co to jest seksualna normalność i gdzie jest w niej kobieta, porozmawiamy na podstawie wystaw „After Year Zero” i „Gdyby dwa morza miały się spotkać” oraz książki Shereen El Feki „Seks i cytadela. Życie intymne w świecie arabskim”.

wtorek, 4 sierpnia, godz. 18:00
Wygnani do raju? Skąd się biorą uchodźcy u bram UE
Z Adamem Leszczyńskim rozmawia Michał Sutowski

Tysiące uchodźców z Afryki i Bliskiego Wschodu próbują za wszelką cenę przedostać się do enklawy dobrobytu, jaką mimo kryzysu gospodarczego wciąż jest Unia Europejska. Medialne doniesienia o tonących na Morzu Śródziemnym, koczujących w obozach przejściowych i przeprowadzanych przez kolejne „zielone granice” ofiarach wojny, głodu, nędzy i klęsk żywiołowych budzą odruchy solidarności, ale także – a nawet częściej – uczucie paniki i sprzeciwu wobec obcej „inwazji”. Zamiana Europy w twierdzę i zamknięcie jej przed zdesperowanymi przybyszami z Południa to coraz częściej słyszany postulat europejskich wyborców, na który odpowiadają dziś nie tylko ruchy ksenofobiczne czy partie skrajnej prawicy, ale także politycy głównego nurtu.
Uchodźcy i emigranci ekonomiczni przybywają zazwyczaj z dawnych kolonii państw europejskich, których zależność gospodarcza utrzymywała się przez całe dekady po odzyskaniu niepodległości; liczne konflikty zbrojne w ich ojczyznach toczyły się przy udziale Zachodu. Jednocześnie opinia publiczna UE przekonana jest o ogromnej skali pomocy świadczonej przez zamożne kraje na rzecz Południa.
O tym z czego wynika odpowiedzialność moralna, polityczna i ekonomiczna Unii Europejskiej za obecny stan rzeczy; czy dotychczasowa „pomoc rozwojowa” dla krajów Południa poniosła klęskę; czy i jak możliwa jest poprawa losu uchodźców w Europie – z Adamem Leszczyńskim rozmawiać będzie Michał Sutowski.

wtorek, 11 sierpnia, godz. 18:00
Jak daleko stąd, jak blisko. Społeczne skutki konfliktu palestyńsko-izraelskiego
Z Konstantym Gebertem rozmawia Patrycja Sasnal

Konflikt izraelsko-palestyński jest najdłuższym ciągle trwającym konfliktem na świecie – zaczął się prawie 70 lat temu i pochłonął ponad 100 tys. ofiar. Po ćwierćwieczu rozmów pokojowych strony są dalej od pokoju niż na początku negocjacji. Od powstania państwa Izrael i wzbudzenia tożsamości palestyńskiej konflikt rozszerzył się, zakorzenił w głowach Izraelczyków i Palestyńczyków, a potem wynaturzył i takim nasiąknęły najmłodsze pokolenia obu narodów.
Odchodzą ci, którzy pamiętają czasy pokoju i pierwsze formujące konflikty zbrojne 1948, 1956, a nawet główną wojnę 1967 roku. Pozostają młodsi Izraelczycy i Palestyńczycy wychowani w strachu i upokorzeniu. O tym, jak wpłynęło te 70 lat konfliktu na oba narody i kolejne ich pokolenia oraz w jakim kierunku idą te zmiany porozmawia Patrycja Sasnal z Konstantym Gebertem.