Piketty, Sachs, Rodrik, Flassbeck i Wren-Lewis: czołowi ekonomiści piszą do przywódczyni Niemiec.
W liście otwartym do Angeli Merkel piątka słynnych ekonomistów ostrzega europejskich liderów przed grecką tragedią: „Austerity nie działa, to ewidentne. Czas na zmianę kursu. Historia zapamięta was po tym, czego dokonacie w tym tygodniu”. List ukazał się m.in. na łamach magazynów „The Guardian” i „The Nation”, Dziennik Opinii publikuje jego pełną treść.
**
Niekończące się cięcia, jakie Europa wymusza na Grekach, po prostu nie działają. Teraz Grecja powiedziała głośno: dość. Finansowe żądania ze strony Europy – jak zresztą przewidywała większość świata – zmiażdżyły grecką gospodarkę, przyniosły masowe bezrobocie i załamanie systemu bankowego, a do tego znacznie pogłębiła kryzys zadłużenia zagranicznego, z długiem rosnącym do niespłacalnych 175 procent PKB. Gospodarka dziś nie funkcjonuje, wpływy podatkowe lecą na łeb na szyję, produkcja i zatrudnienie leżą, a przedsiębiorcom dramatycznie brakuje kapitału.
Konsekwencje ludzkie są kolosalne: 40 procent dzieci żyje w ubóstwie, śmiertelność niemowląt wystrzeliła w górę, a bezrobocie wśród młodzieży jest bliskie 50 procent. Korupcja, unikanie opodatkowania i fałszywa księgowość z czasów poprzednich rządów niewątpliwie sprzyjały wykreowaniu problemu zadłużenia. Grecy jednak zgodzili się na większość wezwań Angeli Merkel do wprowadzenia oszczędności – cięli płace i wydatki rządowe, zmniejszyli emerytury, prywatyzowali, deregulowali i podnosili podatki. W ostatnich latach seria tzw. programów dostosowawczych, narzuconych Grecji i innym krajom, przyczyniła się jedynie do tego, że wielki kryzys sięgnął skali niewidzianej w Europie od lat 1929-1933. Lekarstwo przepisane przez niemieckie ministerstwo finansów i Brukselę wykrwawiło pacjenta, ale nie wyleczyło choroby.
Nalegamy, aby kanclerz Merkel i trojka rozważyli korektę kursu tak, by uniknąć dalszej katastrofy i umożliwić Grecji pozostanie w strefie euro.
Od greckiego rządu oczekuje się, by przystawił sobie pistolet do głowy i pociągnął za spust. Na nieszczęście kula zabije nie tylko przyszłość Grecji w Europie.
Efekty uboczne mogą zabić całą strefę euro jako światło nadziei, demokracji i dobrobytu, przynosząc tym samym dalekosiężne skutki gospodarcze na całym świecie.
W latach 50. Europę ufundowano na umorzeniu dawnych długów, zwłaszcza Niemcom, co w ogromnym stopniu przyczyniło się do powojennego wzrostu gospodarczego i pokoju. Dziś potrzeba nam restrukturyzacji i redukcji greckiego długu, aby dać gospodarce nieco powietrza dla ożywienia i pozwolić Grecji spłacić zmniejszony dług w ciągu wydłużonego okresu spłaty. Czas na to, by po ludzku przemyśleć nieudane, w istocie karne programy oszczędnościowe z ostatnich lat i zgodzić się na znaczną redukcję greckich długów w powiązaniu z niezwykle potrzebnymi reformami. Nasz przekaz dla kanclerz Merkel jest jasny: nalegamy, aby energicznie podjęła pani to wielkie wyzwanie przywództwa – dla Grecji, dla Niemiec i dla całego świata. Historia zapamięta panią za to, co uczyni pani w tym tygodniu. Oczekujemy i liczymy na to, że wykona pani śmiałe i wspaniałomyślne kroki w stronę Grecji, które przysłużą się dobrze Europie następnych pokoleń.
Podpisali:
Heiner Flassbeck, b. sekretarz stanu w niemieckim Ministerstwie Finansów
Thomas Piketty, profesor ekonomii, Paris School of Economics
Jeffrey Sachs, profesor ekonomii rozwoju, zdrowia i zarządzania publicznego, dyrektor Earth Institute na Columbia University
Dani Rodrik, profesor katedry międzynarodowej ekonomii politycznej, Harvard Kennedy School
Simon Wren-Lewis, profesor ekonomii politycznej, Blavatnik School of Government, University of Oxford.
Tłum. Michał Sutowski
***
CZYTAJ O GREXIT W DZIENNIKU OPINII:
Igor Stokfiszewski: Europa solidarna z Grecją
Simom Wren-Lewis: Czego nie wiecie o greckim długu
Aleksis Tsipras: Grecy właśnie powiedzieli, jakiej Europy pragną
Dionisios Sturis: Greckie „nie” to głos odwagi i dojrzałości
Piotr Kuczyński: Troika gra w durnia
Judith Butler, Slavoj Żiżek, Immanuel Wallerstein i inni: Grecy, nie poddawajcie się!
List ekonomistów: Nie twórzcie nam złej historii!
Michał Sutowski o Grexit: Samobójstwo z rozsądku
Jakub Dymek: Odpieprzcie się od Grecji!
**Dziennik Opinii nr 189/2015 (973)
